«EPE ERTAINERA EZKER ABERTZALEA BAT IZATEA LITZATEKE LOGIKOENA»


2021eko uztailaren 20an
Nafarroako ezker abertzalean aritu diren beste asko bezala, ezkerreko alderdi ez abertzaleetan aritutakoa da Gulina del Pueyo HBn hasi aurretik. Iruindar honek 48 urte dauzka eta unibertsitateko garaian Larga Marcha hacia la Revolución Socialista alderdi txikian aritu zen. Gero talde honek eta beste askok Partido del Trabajo sortu zuten. 1979an HB sortu zenean, hor ekin zion Gulina del Pueyok. Aralar alderdiko bultzagile eta sortzailetakoa izan da eta gaur egun bere zuzendaritzako kide da. Lan aholkularitza bulego batean dihardu lanean. Behin eta berriro azpimarratzen du nahiago lukeela Aralar desagertzea, horrek esan nahiko lukeelako ezker abertzaleko joera desberdinek berriz bat egiteko modua topatua luketela.

ETAk oso kritika gogorra egin dizue apirilaren hasierako komunikatu horretan, bereziki Aralar eta ABri. Zer esan nahi du horrek zure ustez?
Gatazkaren gogortze alderako joera erakusten du, errealitatean ere bere jardunarekin erakusten duen bezala. Aipagarria da erakundearen aldetik lehenbiziz hartzen gaituztela ezker abertzalekotzat, hori bai, traidore adjektiboa jarriz; ezker abertzaleko beste sektore ofizialagoetatik ere ematen ari da onarpen hori. Dena den, ez da ezker abertzale disidente horri bidalitako mezua bakarrik; azken boladan Batasunako zenbait sektoretan ilusio maila handia sortzen ari zen balizko su-eten egoera berri baten inguruan -ekaineko dataz ere hitz egiten zen- eta komunikatu horrek argi erakusten du ez dagoela horrelako inongo asmorik, gutxienez orain. Beraz, sektore horiei zuzendutakoa ere bada.

Mehatxu kutsurik ikusi al diozue?
Ez da halakorik aipatzen era zehatzean, baina traidore hitza erakunde armatu baten aldetik datorrenean halako esanahi koalitatibo bat hartzen du.

Ezustekorik hartu al duzue komunikatuarekin?
Bakoitzak bere proiektuan sinesten du eta modu tinkoan defendatzen du berea. Orain arte ere izan dira une gogorrak, baina aurrera begira, adostasunerako uneak izango diren bezala, desadostasun une oso gogorrak izango direlakoan nago. Aralarren barruan batzuek ezustekoa hartuko zuten eta beste batzuek ez. Kontuz ibiltzeko gaia da, dena den, eta nire ustez ezker abertzalearen baitan konpondu beharko da, kanpo mailan oso manipulagarria da eta.

Nolakoak dira gaur egun Batasunarekin dituzuen harremanak?

Hiru bilera izan ditugu. Harremanaren hasierako giroa gogorra izan zen, prentsan adierazitakoa baino gogorragoa esango nuke. Erasotik aintzat ez hartzearen fase batera pasatu gara gero, eta orain beste hirugarren fase baten hasieran gaudela uste dut, non bakoitzak bestea onartu beharko duen eta ditugun berdintasun eta desberdintasunei heldu. Batasunaren normalizazio proposamenak, esate batera, Bateginezekiko aldaketa koalitatiboa dakar eta guk egindako proposamenarekiko hurbiltasun garrantzitsua du zenbait puntutan. Guk, dena den, azken bileran berriz adierazi genien lehentasunezko harremana nahi genuela beraiekin, ezker abertzaleko beste erakunde batzuekin nahi dugun bezala.

Aberri Eguna zela eta, bost alderdi manifestu baten inguruan bildu zineten. Zer ekarri dezake ekimen horrek aurrera begira?
Bost alderdi horien ekimenak Lizarra-Garaziko Akordioarekin hasitakoarekin jarraitzearen desioa islatzen du nagusiki, eta gure ustez desio hori nagusia da ezker abertzalean eta euskal gizarte osoan. Epe ertainera gauzatu beharreko zerbaiten dinamika bat da hori, eta lehenago edo geroago, Batasuna ere hor egotea saihestezina da.

Dinamikak aurrera darrai eta agian beste talderen bat ere gehituko zaizuela aipatu izan da.
Bai, baina ez dagokit niri esatea agiriaren dinamikara gehituko den ala ez, hori beraiek esan beharko dute, hala bada. Edozein eratan, honek zerbaiten pizgarri izan nahi du eta gatazkaren konponbidearen bideak, zerbait askoz zabalagoa eskatuko du, baita Lizarra-Garazi gaindituko lukeen zerbait ere, hark porrot egin bazuen partehartzaile guztiek zerbait gaizki egun genuelako izan zen eta.

EAJri eskaini al zitzaion hor egoteko aukera?
Ez dakit zehatz mehatz. Agiria oso une zehatzeko fruitua da, eta EAJk gaur egun, arrazoi desberdinengatik -batzuk ezagunak eta beste batzuk ez hain ezagunak- indar espainolisteranzko joera hartu du. Edozein eratan, ez dut uste zerbaiten hasiera izan nahi duen hastapen horietan egotea garrantzitsuena denik. Garrantzitsuena da ea hori ote den bidea eta bide hori nola egituratu behar den.

Zer eratako zementua behar da ezker abertzalea batzeko?
Ez dakit, hobe halako formularik banu. Badago idazle italiar baten esaldi bat, eta nire ustez oso esanguratsua da bizi izan dugun egoerarako: denak berdin jarraitzea nahi badugu, dena aldatu behar da. Une hori Batasuna prozesuaren garaian etorri zen, eta horrek ezker abertzalean beharrezkoa zen eztabaidan sakontzea ekarri du. Lotuko gaituen zementu hori zenbait gauza izan daitezke, nagusiki eztabaida eta besteari zilegitasuna aitortzea. Ezker abertzalean, pixkanaka alboratzen ari da ‘ezker abertzalea ni naiz’ diskurtso hori. Patxi Zabaletarekin bat nator esaten duenean ezker abertzalearen espazioa bakarra dela, eta talde eta indar desberdinak egituratu eta koordinatzeko gai garen neurrian, epe ertainera logikoena litzateke ezker abertzalea bat izatea.

Arazo horien artean, Batasunaren ilegalizazioaren hipotesi oso sinesgarria dago. Zer egin beharko luke euskal gizarteak hori gauzatuko balitz?
Puf! Hori ere ez da erronka makala izango, diozun bezala oso posiblea baita. Denok eman beharko diogu erantzun sendoa, eta egoera horretara iritsi aurretik ere Aralarretik erantzuten ari gara, hori bai, gure indarrak zeintzuk diren oso kontuan izanik. Oso egoera zaila eta gogorra ekar dezake, eta gure ustez tesi gogorrenak indartuko ditu eta borroka armatuaren indartzearen irtenbidean sinesten dutenen bidea indartuko du, PP eta errepresioaren bidea indartuko duen bezala.

Floren Aoizek ‘Gara’n idatzitako zutabe batean zioenez, lehen aipatutako manifestuaren egileek Madrilek berak baino lehenago ilegalizatu dute Batasuna.
Floren Aoizek ohituak gauzka antzerako baieztapenetara. Denok egin ditzakegu halako adierazpenak, eta jaio ginenetik gehiago erantzun zaigu erasoekin analisi politikoarekin baino. Halakoen aurrean beti dago maila berean jartzeko tentaldia, baina ez dut uste hori denik ezker abertzaleari komeni zaionik. Zorionez, halako jarrerak gero eta urriagoak dira, garai batean entzun izan dugu baita ere Cesid zegoela gure atzean, EAJk ordaindutakoak ginela eta halako beste asko. Denborak jarriko gaitu bakoitza bere tokian.

Aralarren zentratuko gara gehiago. Zein da bere osasuna?
Aralar etorkizun handiko umea da. Ez gaude aparatu eta sigla batzuei lotuta, eta honek proiektuan sinesteko aukera ematen digu. Beharbada alderdikideek larrutuko naute halakoak esateagatik, baina Aralar sortu genuen guztiok sinatuko genukeen hurrengo egunean bertan bere desagertzea, horretarako gure ustez egokiak liratekeen baldintzak balira. Guretzat egokiena litzateke ez aurkeztea gu bakarrik 2003ko hauteskundeetara, ezker abertzaleko bilgune oso zabal batean aurkeztea baizik. Gure proiektua gu gaur garena baino askoz garrantzitsuagoa da.

Esatea egitea baino errazagoa da?
Askoz errazagoa. Dena den, zein zentzutan galdetzen duzu hori?

HBn gauza asko kritikatzen zenituztelako. Gauzatzen ari zarete orain orduko kritikak?
Batzuek esaten digute erraza dugula kritika haietan esaten genuena gauzatzea, nagusiki gutxi garelako. Erronka horietako asko hor dauzkagu oraindik eta hemendik hilabete batzuetara egiten ari garen guztiari nota jartzeko gisan egongo gara. Guk ere baditugu gure kontraesanak, besterik esatea gure buruari iruzur egitea litzateke.

Aralar oraindik nafarren kontua al da?
Nafarrok lokartu egin gara; beste herrialde batzuetan jadanik aurreratu zaizkigu eta Nafarroan autokritika egin dugu horregatik. Hasieratik egon da Bizkaiko jende asko, orain gipuzkoarrak ere harrapatzera datozkigu, eta Araban oraindik mugimendu gutxiago dago.

Aralarrek beti esan izan du bere tesiak nagusi direla ezker abertzalean. Oraindik gazteak zarete, lehen esan duzun bezala, baina jendea erakartzea kostatzen zaizuela dirudi.
Nik uste dut azkenean Aralar eta Batasunaren artean dagoen alderdi nagusiago bat sortzen ari garela, eta hori da biei begira ari den ezker abertzaleko multzo zabal bat. Batasunaren lerro ofiziala izan denarekiko oso deskontentu maila handia dago baina, jakitun gara, horrek oraindik ez du jendea Aralarrera ekarri. Azkenean, bakoitzak benetan sinesten duena egin behar du, garrantzitsuagoa da Batasuna edo Aralar hautatzea, albo batean geratzea baino. Hori da nik hirugarren ‘alderdi’ horretan dauzkadan ezagunei esaten diedana. Edozein modutan, Aralar bere inguruan ari da biltzen EHren inguruan ilusioz aritu eta Batasuna prozesuan galdutako ilusio hori gurean berreskuratzen ari den jende asko. Guztiok dakigu Aralarrek duen garrantzi sozialaz, eta horregatik sortzen da halako tentsioa; beste gauza bat da hori gero nola gauzatzen den Aralarren inguruan.

Noizko egin nahi duzue kongresua?
Ponentzia batzuk egin dira eta orain irakurketa eta emendakinen fasean gaude. Orain lortzen den erantzuna eta eztabaida mailaren arabera, ekainean lehenbiziko fase bat amaitu nahi da; uda ondorengo beste fase batean, lehengoan eztabaidaren bat itxi gabe geratu bada itxi, eta gero egitura berria, karguak, bozeramaileak eta halakoei heldu.

Gaur egun nola zaudete egituratuta?
Hamabi-hamairu kidez osatutako batzorde iraunkor bat dugu eta honek hartutako erabakiak hasieran ia hilerokoak ziren eta gaur egun gutxi gorabehera bihilerokoak diren asanbladetan onartzen dira. Gaur egun egiten duguna oraindik gehiago dago oinarritua borondatean egitura zehatzetan baino

Iruñeko HB barruan ezagunagoa izan arren, politikagintzan, oro har, ezezaguna da guztiz. Hiru legealditan zinegotzia izan da Artikan, Iruñea ondoko herrixkan, bitan hautagaitza independente batekin eta azkenean EHrekin. HBn aritu da azken 20 urteotan eta gero Aralarreko sortzaileetakoa izan da. Uda ondoren egitekotan diren kongresuaren prestatze lanetan ari da, nagusiki ildo politikoaren arloa lantzen. Horrez gain, alderdiekiko harremanen eremuan ere ari da.


Azkenak
Orkatz Gallastegi preso politikoak EPPK utzi du

Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.


2024-12-24 | Julene Flamarique
Airearen kutsadurak 1.270 heriotza eragin zituen 2022an EAEn, Europako Ingurumen Agentziaren arabera

NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.


Turkiak 120 argitalpen kurdu debekatu ditu azken hiru asteetan

Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.


Garraio publikoa doan izango da 12 urtez azpikoentzat, duela bi urte bideragarria ez bazen ere

Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.


Amaya Zabarte zauritu zuten ertzainen arduradunak identifikatu nahi ditu epaileak

Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.


Santa Klausen ejertzito antikapitalista

Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]


Eski estazioetako festibaletan kutsadurak goia jotzen du

Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]


2024-12-23 | Estitxu Eizagirre
Jaurlaritzak onartu duen planaren aurka mobilizatu da EH Bizirik
“Egungo eredu kapitalista gainditzea ezinbestekoa da larrialdi ekologiko eta energetikoari aterabide bat aurkitzeko”

Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]


2024-12-23 | ARGIA
Hiru lagunek osatutako lehendakaritza izango du Seaskak

Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.


2024-12-23 | Julene Flamarique
Vidalina Morales, nekazaria eta ekintzailea
“Kaleetan gerra tankeak ikustea normalizatu dugu, gerran egon gabe ere”

Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]


2024-12-23 | Julene Flamarique
Emakumeak nola bortxatu aholkuak partekatzeko 70.000 partaideko Telegram kanal bat atzeman dute Alemanian

Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]


2024-12-23 | Ahotsa.info
“HTX-k bukatzen du bere zikloa, baina oraindik daude borrokatzeko eta aldarrikatzeko motiboak”

HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.


Hegoaldean 222 milioi euro gastatu dira Espainiako Loterian, sarietan jasotakoa baino bost bider gehiago

Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]


2024-12-23 | ARGIA
Zaballako espetxeko funtzionarioek “ezkutuko greba” hasi dutela salatu dute zenbait presok

Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]


Eguneraketa berriak daude