BUSHEN PROTEKZIONISMOAK GURE ALTZAIRUAN ERAGITEN DU


2021eko uztailaren 19an
Behin Bushen administrazioak Ipar Amerikako inportazio siderurgikoei muga-zergak ezarrita, iragan martxoaren 20an hasi zuten Amerikako Estatu Batuek eta Europak altzairuaren gerra komertziala. Amerikako politika hori dela medio, gerta daiteke hirugarrengo herrialdeek Europa altzairuz jostea. Horregatik, kontraeraso moduan, Europako Batasunak ere muga-zergak ezarri ditu, altzairuaren sarrera eragozteko eta siderurgiako konkurrentziari lehengoan eusteko. Amerikako neurriek kalte dezakete, halaber, Euskal Herriko altzairugintza.
Munduko beste leku batzuetan ere jasango dituzte, berebat, gerraren ondorioak, hala nola, Japonian eta Korean. Eta, hain zuzen, hirugarrengo herrialdeek altzairua Europara desbideratzea izan daiteke berehalako ondorioetako bat. Horrela gertatuz gero, jaitsi egingo lirateke Europan siderurgiako prezioak eta arriskuan ikusiko lukete beren burua sektoreko enpresaren batzuk.
Halaxe da. Estatu Batuek, barruko industria siderurgikoa babesteko, zeinean ez baitzen gertatu Europakoan bezalako birmoldaketarik eta are gutxiago Euskal Herrikoan bezalakorik, joan den martxoaren 20az geroztik eta datozen hiru urteetarako, hesitu egin dute altzairuaren inportazioa, muga-zergen bidez: %30 ere ezarri diete produktu batzuei. Diotenez, «industria berregituratzeko, gaitasuna gutxitzeko eta produktibitatea handitzeko balioko diete neurri horiek».
Zenbatekoari dagokionez, muga-zerga %30ekoa izango da lehen urtean, %24koa bigarrenean eta %18koa hirugarrenean, dela automobilentzako eta etxetresna elektrikoentzako altzairu laminatuetan, dela janariak, edariak eta bestelakoak paketatzeko latorrietan, dela altzarientzako, ekipamenduentzako eta motorren ardatzentzako barra beroan laminatuetan/hotzean bukatuetan. Ondoko beste produktu hauetan, hots, autobideak egiteko eta eraikuntzako barra indartuetan, oliobideetako tutu soldatuetan, sarrailentzako hagaxketan, automobilentzako eta hegazkinentzako barra herdoilgaitzetan eta medikuntzako, hegazkinentzako eta ixteko alanbre herdoilgaitzetan, berriz, %15ekoa izango da lehen urtean, %12koa bigarrenean, %9koa hirugarrenean eta %8koa hiru urtetan. Horiez gainera, plakekin ikuskizun duten gauzakiei ezarri diete muga-zerga (ia guztiei, baita automobilentzako plakei ere). Azkenik, muga-zergarik ezarri gabe utzi dituzte, hala lanabesentzako altzairua, nola oliobideetako osagarrientzako ertz herdoilgaitza.


BIRMOLDATU GABEKO INDUSTRIA.

Ipar Amerikako administrazioaren arrazoi ofizialen arabera, nahiz eta 2000-2001 urteetan %20an gutxitu, siderurgiako inportazioek kalte handia egin diote hango altzairugintzako industriari, eta, horregatik, noraezekoa gertatu zaie muga-zergak ezartzea. Europako inportazioak, berriz, lau aldiz handiagoak izan dira azken lau urteetan, eta prezioek behera egin dute etengabe. Adituek diotenez, nabarmen aldatu da Europako industria siderurgikoa azken hogei urteetan: berregituratze gogorrak egin dira, gaitasuna eta milaka enplegu murriztu dira eta konkurrentzia oneko industria bihurtu da. Ipar Amerikan, eginkizun dute oraindik hori guztia, eta Bushen administrazioak berak eman dituen datuen arabera, erreka jota omen dago hango enpresa siderurgikoen %30.
Adibide gisa, aski da Espainiako eta Euskal Herriko altzairugintzaren bilakaerari erreparatzea; bereziki administrazio publikoari lotutako Bizkaiko Labe Garaiak eta Ensidesa enpresen kasuei. Birmoldaketa mingarria eta nahiko basatia egin ondoren -instalazioak gutxitu, milaka lanpostu desegin, enpresak berak desegin...-, aktibo errentagarriak elkartu eta korporazio siderurgiko berria sortu zen. Pribatizatu ostean, beste Aceralia bat egin eta nazioarteko talde batean sartu ziren, Luxenburgoko Arbed enpresaren eskutik. Joan den urtean, azkenik, Acelor taldea sortu zuten, Aceralia, Arbed eta Frantziako Usinor enpresekin batera, nazioartean konkurritzeko moduko enpresa nazioartekoa izatera iristeko.
Horrela, munduko altzairu-ekoizleen rankingeko lehen hamarretan, ez da ageri Ipar Amerikako enpresarik. 2000ko datu ofizialen arabera, hauexek dira altzairu-ekoizleen sailkapeneko lehen hamarrak: egoitzaz Luxenburgokoa den Acelor (54,8 milioi tona urteko), Japoniako Nippon Steel (28,4 milioi tona urteko), Hego Koreako POSCO (27,7 milioi tona urteko), Holandako Ispat Int (22,4 milioi tona urteko), Erresuma Batuko Corus (20 milioi tona urteko), Alemaniako ThyssenKrupp (17,7 milioi urteko), Txinako Shangai Baosteel (17,7 tona urteko), Japoniako NKK (16 milioi tona urteko), Italiako Riva (15,6 milioi tona urteko) eta Japoniako Kawasaki (13 milioi tona urteko).
Europako analistek prentsa espezializatuan egin dituzten adierazpenen arabera, Bush lehendakariak bere burua politikoki mesedetzeko hartu du erabaki hori, batik bat. Estatu Batuetan, Ohion, Pennsylvanian eta Virginian ekoizten da altzairua, eta, hain zuzen, datorren azaroan sei aulki izango omen ditu jokoan hango Ordezkarien Ganberan.


ERAGINAK EUSKAL HERRIAN.

Estatu Batuek beren lege propioen kontra hartu dituzte neurri protekzionistak, hau da, neoliberalismoaren aitzindari den Merkataritzako Nazioarteko Erakundearen legeen kontra. Horrela izanik, Europan larritu egin da hainbat jende, zuzeneko nahiz zeharkako eraginengatik, eta Europako enpresen eskubideak zaintzeko neurriak hartzeko eskatu diote Europako Batasunari. Europako Batzordeak 2.500 milioi eurotan balioetsi du muga-zergen zenbatekoa, eta, diotenez, neurriek 6 bat milioi altzairu-tonatan izan dezakete eragina. Nola Europan 160 milioi tona ekoizten baitira altzairu landugabean, sei milioi tonen erasanak ez dirudi hain larria.
Dirudienez, zeharkako ondorio ekonomikoak izango dira larriak. Muga-zergak direla kausa, munduko hainbat lekutako produktuak ezingo dira Ipar Amerikako merkatuan saldu, batez ere Txinakoak eta Koreakoak. Kontuak horrela, beste merkatu batzuetan saltzeko ahalegina egingo dute Asiako ekoizleek, batik bat Europako merkatuan saltzekoa. Konkurrentzia horrek, jakina, prezioen jaistea eta siderurgiako enpresa batzuen iraun ezina ekarriko lituzke, ziur aski.
Euskal Herriko altzairugintzari dagokionez, Bushen administrazioaren neurriak ez dira izango nonbait hasieran uste zen bezain kaltegarriak. Muga-zergak ezarri zirenean, sektore gehiagori erasango zien iritzia zabaldu zen. Hodigintzan, esate baterako, uste zen, Ipar Amerikara ugari esportatzen duten enpresak izanik, bai Tubacexek, bai Tubos Reunidosek, erruz nabarituko zutela egoera. Bateko nahiz besteko zuzendaritzetatik jakinarazi denez, ordea, neurriek ez dute batere eraginik izango beren jardunean. Euskal Herriko enpresen artean, benetan, bi talde hauek nabarituko dute neurrien eragina: Aceraliak (garai bateko Bizkaiko Labe Garaien taldea. EAEn eta Nafarroan dauzka instalazioak) eta Sidenorrek (Hegoaldean eta Espainiako hainbat lekutan dauzka instalazioak), zein baita, bestalde, Espainiako ekoizlerik handiena, altzairu berezietan. Azkenik, Estatu Batuetan saldu ezin den hirugarrengo herrialdeen altzairua Europara iristen bada, jaitsi egingo dira prezioak eta, noski, Euskal Herriko siderurgiak ere nabarmenduko du beheratze hori

Europako Batasunaren erantzuna
Europako Batasuneko merkataritzako ordezkariek eta ministroek plan bat diseinatu dute, Estatu Batuek hartutako erabakiek, hango altzairu-inportazioei %30 arteko muga-zerga ezartzeko deliberamenduek, zein joan den martxoaren 20an jarri baitziren indarrean, Europako altzairuaren industria kalte ez dezaten. Europako Batzordeak inportazioko kuota maximoak ezartzea lehenetsi zuen, Estatu Batuetan sartu ezin den altzairu guztia -batik bat, Txinakoa, Hego Koreakoa, Japoniakoa, Brasilgoa eta Egiptokoa-, Europan merkatura ez dadin. Izan ere, egoera horretara iritsiz gero, ziurtzat jotzen da prezioen beheratzea eta Europako enpresa batzuen porrota.

Neurri babesgarri horiek martxoaren 28an jarri ziren indarrean, sei hilabeterako. Arauen arabera, %14,9 eta %26 arteko muga-zerga ezarriko zaie altzairugintzako hamabost produkturi, baldin inportazioetan Europako Batzordeak ipinitako muga gainditzen badute. Europako Batasuneko arduradunen esanetan, ez dute norgehiagokarik nahi, baizik eta beste hau da kontua: «Gure interesak eta Europako industria siderurgikoarenak defendatu beharra daukagu». Europako Batasuneko Merkataritzako komisarioak adierazi zuen litekeena dela, Europako Batasunean eta urteko, Hamabostek lehendik inportatzen dituzten 27 milioi tonez gainera, beste 15 sartzea.
Europako Batasunaren erabakiek, dena dela, gutxi erasango diete Estatu Batuei, zeren ez baitute altzairurik esportatzen; nabarmen, ordea, Txinari, Brasili, Egiptori eta Hego Koreari, herrialde horiek izango baitute, hemendik aurrera, produktuak Europan merkaturatzeko beharra


Azkenak
Orkatz Gallastegi preso politikoak EPPK utzi du

Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.


2024-12-24 | Julene Flamarique
Airearen kutsadurak 1.270 heriotza eragin zituen 2022an EAEn, Europako Ingurumen Agentziaren arabera

NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.


Turkiak 120 argitalpen kurdu debekatu ditu azken hiru asteetan

Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.


Garraio publikoa doan izango da 12 urtez azpikoentzat, duela bi urte bideragarria ez bazen ere

Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.


Amaya Zabarte zauritu zuten ertzainen arduradunak identifikatu nahi ditu epaileak

Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.


Santa Klausen ejertzito antikapitalista

Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]


Eski estazioetako festibaletan kutsadurak goia jotzen du

Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]


2024-12-23 | Estitxu Eizagirre
Jaurlaritzak onartu duen planaren aurka mobilizatu da EH Bizirik
“Egungo eredu kapitalista gainditzea ezinbestekoa da larrialdi ekologiko eta energetikoari aterabide bat aurkitzeko”

Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]


2024-12-23 | ARGIA
Hiru lagunek osatutako lehendakaritza izango du Seaskak

Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.


2024-12-23 | Julene Flamarique
Vidalina Morales, nekazaria eta ekintzailea
“Kaleetan gerra tankeak ikustea normalizatu dugu, gerran egon gabe ere”

Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]


2024-12-23 | Julene Flamarique
Emakumeak nola bortxatu aholkuak partekatzeko 70.000 partaideko Telegram kanal bat atzeman dute Alemanian

Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]


2024-12-23 | Ahotsa.info
“HTX-k bukatzen du bere zikloa, baina oraindik daude borrokatzeko eta aldarrikatzeko motiboak”

HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.


Hegoaldean 222 milioi euro gastatu dira Espainiako Loterian, sarietan jasotakoa baino bost bider gehiago

Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]


2024-12-23 | ARGIA
Zaballako espetxeko funtzionarioek “ezkutuko greba” hasi dutela salatu dute zenbait presok

Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]


Eguneraketa berriak daude