BUSHEN PROTEKZIONISMOAK GURE ALTZAIRUAN ERAGITEN DU


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Behin Bushen administrazioak Ipar Amerikako inportazio siderurgikoei muga-zergak ezarrita, iragan martxoaren 20an hasi zuten Amerikako Estatu Batuek eta Europak altzairuaren gerra komertziala. Amerikako politika hori dela medio, gerta daiteke hirugarrengo herrialdeek Europa altzairuz jostea. Horregatik, kontraeraso moduan, Europako Batasunak ere muga-zergak ezarri ditu, altzairuaren sarrera eragozteko eta siderurgiako konkurrentziari lehengoan eusteko. Amerikako neurriek kalte dezakete, halaber, Euskal Herriko altzairugintza.
Munduko beste leku batzuetan ere jasango dituzte, berebat, gerraren ondorioak, hala nola, Japonian eta Korean. Eta, hain zuzen, hirugarrengo herrialdeek altzairua Europara desbideratzea izan daiteke berehalako ondorioetako bat. Horrela gertatuz gero, jaitsi egingo lirateke Europan siderurgiako prezioak eta arriskuan ikusiko lukete beren burua sektoreko enpresaren batzuk.
Halaxe da. Estatu Batuek, barruko industria siderurgikoa babesteko, zeinean ez baitzen gertatu Europakoan bezalako birmoldaketarik eta are gutxiago Euskal Herrikoan bezalakorik, joan den martxoaren 20az geroztik eta datozen hiru urteetarako, hesitu egin dute altzairuaren inportazioa, muga-zergen bidez: %30 ere ezarri diete produktu batzuei. Diotenez, «industria berregituratzeko, gaitasuna gutxitzeko eta produktibitatea handitzeko balioko diete neurri horiek».
Zenbatekoari dagokionez, muga-zerga %30ekoa izango da lehen urtean, %24koa bigarrenean eta %18koa hirugarrenean, dela automobilentzako eta etxetresna elektrikoentzako altzairu laminatuetan, dela janariak, edariak eta bestelakoak paketatzeko latorrietan, dela altzarientzako, ekipamenduentzako eta motorren ardatzentzako barra beroan laminatuetan/hotzean bukatuetan. Ondoko beste produktu hauetan, hots, autobideak egiteko eta eraikuntzako barra indartuetan, oliobideetako tutu soldatuetan, sarrailentzako hagaxketan, automobilentzako eta hegazkinentzako barra herdoilgaitzetan eta medikuntzako, hegazkinentzako eta ixteko alanbre herdoilgaitzetan, berriz, %15ekoa izango da lehen urtean, %12koa bigarrenean, %9koa hirugarrenean eta %8koa hiru urtetan. Horiez gainera, plakekin ikuskizun duten gauzakiei ezarri diete muga-zerga (ia guztiei, baita automobilentzako plakei ere). Azkenik, muga-zergarik ezarri gabe utzi dituzte, hala lanabesentzako altzairua, nola oliobideetako osagarrientzako ertz herdoilgaitza.


BIRMOLDATU GABEKO INDUSTRIA.

Ipar Amerikako administrazioaren arrazoi ofizialen arabera, nahiz eta 2000-2001 urteetan %20an gutxitu, siderurgiako inportazioek kalte handia egin diote hango altzairugintzako industriari, eta, horregatik, noraezekoa gertatu zaie muga-zergak ezartzea. Europako inportazioak, berriz, lau aldiz handiagoak izan dira azken lau urteetan, eta prezioek behera egin dute etengabe. Adituek diotenez, nabarmen aldatu da Europako industria siderurgikoa azken hogei urteetan: berregituratze gogorrak egin dira, gaitasuna eta milaka enplegu murriztu dira eta konkurrentzia oneko industria bihurtu da. Ipar Amerikan, eginkizun dute oraindik hori guztia, eta Bushen administrazioak berak eman dituen datuen arabera, erreka jota omen dago hango enpresa siderurgikoen %30.
Adibide gisa, aski da Espainiako eta Euskal Herriko altzairugintzaren bilakaerari erreparatzea; bereziki administrazio publikoari lotutako Bizkaiko Labe Garaiak eta Ensidesa enpresen kasuei. Birmoldaketa mingarria eta nahiko basatia egin ondoren -instalazioak gutxitu, milaka lanpostu desegin, enpresak berak desegin...-, aktibo errentagarriak elkartu eta korporazio siderurgiko berria sortu zen. Pribatizatu ostean, beste Aceralia bat egin eta nazioarteko talde batean sartu ziren, Luxenburgoko Arbed enpresaren eskutik. Joan den urtean, azkenik, Acelor taldea sortu zuten, Aceralia, Arbed eta Frantziako Usinor enpresekin batera, nazioartean konkurritzeko moduko enpresa nazioartekoa izatera iristeko.
Horrela, munduko altzairu-ekoizleen rankingeko lehen hamarretan, ez da ageri Ipar Amerikako enpresarik. 2000ko datu ofizialen arabera, hauexek dira altzairu-ekoizleen sailkapeneko lehen hamarrak: egoitzaz Luxenburgokoa den Acelor (54,8 milioi tona urteko), Japoniako Nippon Steel (28,4 milioi tona urteko), Hego Koreako POSCO (27,7 milioi tona urteko), Holandako Ispat Int (22,4 milioi tona urteko), Erresuma Batuko Corus (20 milioi tona urteko), Alemaniako ThyssenKrupp (17,7 milioi urteko), Txinako Shangai Baosteel (17,7 tona urteko), Japoniako NKK (16 milioi tona urteko), Italiako Riva (15,6 milioi tona urteko) eta Japoniako Kawasaki (13 milioi tona urteko).
Europako analistek prentsa espezializatuan egin dituzten adierazpenen arabera, Bush lehendakariak bere burua politikoki mesedetzeko hartu du erabaki hori, batik bat. Estatu Batuetan, Ohion, Pennsylvanian eta Virginian ekoizten da altzairua, eta, hain zuzen, datorren azaroan sei aulki izango omen ditu jokoan hango Ordezkarien Ganberan.


ERAGINAK EUSKAL HERRIAN.

Estatu Batuek beren lege propioen kontra hartu dituzte neurri protekzionistak, hau da, neoliberalismoaren aitzindari den Merkataritzako Nazioarteko Erakundearen legeen kontra. Horrela izanik, Europan larritu egin da hainbat jende, zuzeneko nahiz zeharkako eraginengatik, eta Europako enpresen eskubideak zaintzeko neurriak hartzeko eskatu diote Europako Batasunari. Europako Batzordeak 2.500 milioi eurotan balioetsi du muga-zergen zenbatekoa, eta, diotenez, neurriek 6 bat milioi altzairu-tonatan izan dezakete eragina. Nola Europan 160 milioi tona ekoizten baitira altzairu landugabean, sei milioi tonen erasanak ez dirudi hain larria.
Dirudienez, zeharkako ondorio ekonomikoak izango dira larriak. Muga-zergak direla kausa, munduko hainbat lekutako produktuak ezingo dira Ipar Amerikako merkatuan saldu, batez ere Txinakoak eta Koreakoak. Kontuak horrela, beste merkatu batzuetan saltzeko ahalegina egingo dute Asiako ekoizleek, batik bat Europako merkatuan saltzekoa. Konkurrentzia horrek, jakina, prezioen jaistea eta siderurgiako enpresa batzuen iraun ezina ekarriko lituzke, ziur aski.
Euskal Herriko altzairugintzari dagokionez, Bushen administrazioaren neurriak ez dira izango nonbait hasieran uste zen bezain kaltegarriak. Muga-zergak ezarri zirenean, sektore gehiagori erasango zien iritzia zabaldu zen. Hodigintzan, esate baterako, uste zen, Ipar Amerikara ugari esportatzen duten enpresak izanik, bai Tubacexek, bai Tubos Reunidosek, erruz nabarituko zutela egoera. Bateko nahiz besteko zuzendaritzetatik jakinarazi denez, ordea, neurriek ez dute batere eraginik izango beren jardunean. Euskal Herriko enpresen artean, benetan, bi talde hauek nabarituko dute neurrien eragina: Aceraliak (garai bateko Bizkaiko Labe Garaien taldea. EAEn eta Nafarroan dauzka instalazioak) eta Sidenorrek (Hegoaldean eta Espainiako hainbat lekutan dauzka instalazioak), zein baita, bestalde, Espainiako ekoizlerik handiena, altzairu berezietan. Azkenik, Estatu Batuetan saldu ezin den hirugarrengo herrialdeen altzairua Europara iristen bada, jaitsi egingo dira prezioak eta, noski, Euskal Herriko siderurgiak ere nabarmenduko du beheratze hori

Europako Batasunaren erantzuna
Europako Batasuneko merkataritzako ordezkariek eta ministroek plan bat diseinatu dute, Estatu Batuek hartutako erabakiek, hango altzairu-inportazioei %30 arteko muga-zerga ezartzeko deliberamenduek, zein joan den martxoaren 20an jarri baitziren indarrean, Europako altzairuaren industria kalte ez dezaten. Europako Batzordeak inportazioko kuota maximoak ezartzea lehenetsi zuen, Estatu Batuetan sartu ezin den altzairu guztia -batik bat, Txinakoa, Hego Koreakoa, Japoniakoa, Brasilgoa eta Egiptokoa-, Europan merkatura ez dadin. Izan ere, egoera horretara iritsiz gero, ziurtzat jotzen da prezioen beheratzea eta Europako enpresa batzuen porrota.

Neurri babesgarri horiek martxoaren 28an jarri ziren indarrean, sei hilabeterako. Arauen arabera, %14,9 eta %26 arteko muga-zerga ezarriko zaie altzairugintzako hamabost produkturi, baldin inportazioetan Europako Batzordeak ipinitako muga gainditzen badute. Europako Batasuneko arduradunen esanetan, ez dute norgehiagokarik nahi, baizik eta beste hau da kontua: «Gure interesak eta Europako industria siderurgikoarenak defendatu beharra daukagu». Europako Batasuneko Merkataritzako komisarioak adierazi zuen litekeena dela, Europako Batasunean eta urteko, Hamabostek lehendik inportatzen dituzten 27 milioi tonez gainera, beste 15 sartzea.
Europako Batasunaren erabakiek, dena dela, gutxi erasango diete Estatu Batuei, zeren ez baitute altzairurik esportatzen; nabarmen, ordea, Txinari, Brasili, Egiptori eta Hego Koreari, herrialde horiek izango baitute, hemendik aurrera, produktuak Europan merkaturatzeko beharra


Azkenak
Urriaren 7ko gertakariak ikertzeari uko egin dio Israelgo parlamentuak

Oposizioko taldeek proposatutako ikerketa batzorde ofiziala ez da aurrera atera, boz gutxiren aldearekin. Arrazoi ugari daude gobernuko kideek gertaerak ikertu nahi ez izateko.


Xabier Atristain presoa baldintzapeko askatasunean geratu da

Hamahiru urte pasa ditu preso Atristainek, iragan abendutik hirugarren graduan zegoen eta martxoaz geroztik zigorra etxean betetzen ari zen kontrol telematikoarekin.


Desesperazioz RN bozkatu dutenak konbentzitzean datza ezkerraren erronka nagusia

Hirugarren kokatu bada ere, pozik izatekoa badu eskuin muturreko RNk: inoiz baino azkarrago da Frantziako Legebiltzarrean –2017an zortzi diputatu zituen, 2022an 88 eta orain 143–. Bere hauteslegoa azkarki emendatuz doan heinean, anitzez zabalagoa du oinarria:... [+]


Baionako bestetan jipoitu zuten 58 urteko gizon bat hil da

Jipoia uztailaren 11ko gauean izan zen Euskaldunen plazan, eta biktima gauean bertan ospitaleratu zuten Euskal Kostaldeko Ospitalean, Baionako prokuradore Jerome Bourrierrek informatu duenez. Atxilotutako gizona behin-behineko espetxealdian dago, Baionako fiskaltzak eskatuta,... [+]


Gasteiz Antzokia irekiko dute ostegunean Izaskun Arrue Kulturgune izenarekin

Ostegunean, 18:15ean irekiko dute Izaskun Arrue Kulturgunea (IAK), Gasteiz Antzokia eta Euskararen Etxea batuko dituen egitasmoa. Ekainean udalarekin 2024ko hitzarmena sinatu zuenetik Lazarraga Kultur Elkarteak lehenbailehen ireki nahi izan du kultur-gunea. Irekiera ekitaldiaren... [+]


Eibar.org-eko blog komunitateak 20 urte bete ditu

20 urte bete ditu gaur-edo gure blog-komunitateak, Eibar.org webguneko blogak. Interneteko euskal munduaren historia txikiaren parte bat. 1998an Eibartarrak posta-zerrenda sortu zen. 1998-2000 tartean, halaber, webgune probisional estatiko gisa ibili zen martxan Eibar.org-en... [+]


Ostegun honetan aukeratuko dute Frantziako Legebiltzarrerako presidentea

Sei hautagai dira Frantziako Legebiltzarrerako presidente izateko lehian –ezkerretik bat, Macronen aldeko bi, eskuinetik bat, eskuin muturretik beste bat eta independente bat–. Horrez gain, dozenaka eragilek deiturik, FHB Fronte Herritar Berriaren garaipenaren... [+]


Mondragonen gidaritza hartu du Pello Rodriguezek, taldearen lehiakortasuna ardatz duela

Bilboko Euskalduna jauregian egindako urteroko kongresuan Mondragoneko lehendakariaren errelebo aldaketa irudikatu dute, orain arte taldeko buru izandako Iñigo Ucinek eta hemendik aurrera kargu hori hartuko duen Pello Rodriguezek. Horrez gain, hurrengo urteetarako bide... [+]


Israelek zortzi zibil hil ditu Libanon azken bi egunetan

Horietatik hiru haur siriarrak ziren, eta haien etxearen kanpoaldean jolasean zeudela hil dituzte, NBEak gaitzetsi duenez. Hezbollahk mehatxu egin du Israelgo zonalde berriei eraso egingo diela, Israelek azken egunetan Libanon egindako hilketen ondoren.


Mateo Balbuena borrokalari komunista hil da, 110 urterekin

1934ko Asturiasko Iraultzan, Eusko Gudarostean eta militar faxisten kontrako gerran aritu zen Lezaman bizi zen komunista amorratu eta aktiboa.


Eraso sexistei begira Baionako Herriko Etxeak duen jarrera salatu dute feministek

Baionako festetan errepikaturiko eraso sexistei dagokienez Herriko Etxeak politika eta erantzun eskasak bideratu izana salatu du Ipar Euskal Herriko mugimendu feministak. Herriko kontseiluaren batzarrera sartzen saiatu dira 30 bat lagun, baina ateak hetsirik kausitu dituzte.


Kaleko Afari Solidarioak taldeak botako du txupina Donostiako Aste Nagusi Piratan

'Jalgi belak mastara, eta euskara plazara!' lelopean ospatuko dute Donostiako Aste Nagusi Pirata, abuztuaren 10etik 18ra. 


Dantza utzi du lagunek burla egiten diotelako

Sei urte ditu. Gustura ari zen da dantzan. Baina gurasoek jakinarazi digute utzi egingo duela dantza. Arrazoia? Eskolan burla egiten diote lagunek dantzan aritzeagatik. Sei urte. Eta dagoeneko genero estereotipoen indarkeria sufritzen. Nahikoa da! Gurasoak, eskolak, irakasleak,... [+]


Eguneraketa berriak daude