BERPIZTEN HASI DA EZKERRALDEA


2021eko uztailaren 27an
Bilboko ibaiaren ezkerraldea duela 20 edo 10 urte ikusi zuenak eta geroztik 2002. urtean ezagutu duenak berehala esango du erruz aldatu dela paisaia. Bizkaiko Labe Garaiak izan ziren ezkerraldeko sinbolo industrial esanguratsuena: «AHV de Baracaldo, que alumbran todo Bilbao» zioen kanta zaharrak. Eta, hain zuzen, 2002ko urte honetan 100 urteko historiaren lekuko izango ziren eraikin horren instalazio eta labetzarrak eraitsi izana da langile-eremu horretan guztian arras basatia izan den birmoldaketa industrialaren adierazpen mingarriena. Birmoldaketa siderurgikoa ez ezik, ontzigintzakoa, ekipamenduko ondasunena, ongarritzeko gaiena, itsasokoa, nabigaziokoa eta abar ere gertatu dira alderdi horretan, eta sektore horietako enpresa ugari zegoen ezkerraldean, hala zuzenekoak, nahiz zeharkakoak.

Zuzeneko 30.000 lanpostu baino gehiago galdu dira azken bi hamarkadetan; zeharkakoak, berriz, 100.000tik gora. %29,2ko langabezia tasa zegoen ezkerraldean joan den hamarkadako erdi aldean; hau da, Hego Euskal Herrian baino %5,5 gehiago, batez beste. Horrek esan nahi du 25.000 langabe zeudela. Gaur egun, ezkerraldeko adibide nabarmenenak bakarrik jartze aldera, %20tik gorakoa da langabezia Sestao aldean, %14 ingurukoa Portugaleten eta %11koa Barakaldon.

SUSPERTZEKO PLANA.

Orain, alderdi horietan dabilen bisitariak obra ugari ikusiko du instalazio industrial zaharretan. Guztiak dira gaur egungo suspertze industrial eta urbanistikoaren adierazgarri, baita datozen urteetakoen seinalagarri ere. Hainbat instituzio da aldakuntza horien eragile; hala nola, Eusko Jaurlaritza, Bizkaiko Foru Aldundia eta Bilbao Ría 2000.
Ezkerraldea Suspertzeko Planaren barruan zegoen hori guztia, baina egitasmoa geldirik egon da ia urtebetez, liskar politikoak tarteko. Azkenean, EAJk, PPk, PSE-EEk eta EAk otsailetik aurrera bultzatzen hastea erabaki dute. Planean, 1.503 milioi euro inguruko inbertsioa dago aurreikusia lau urteko epean. Lehen fasean, 270 milioi euroko inbertsioa ageri da guztira.
Batasuna eta Ezker Batua prest agertu dira beti, suspertzeko planaren batzordean parte hartzeko, baina oraingoz ez da horrela gertatu. Koalizio abertzaleak instituzio publikoen jarrera aktiboagoa eskatu izan du eta ezkerraldearen geroa esku pribatuen ekimenaren ardurapean ez uztea. EBk, berriz, dagoeneko abian zeuden proiektuak planean sartu izana kritikatu izan du.
Lau urteren buruan, ia 350.000 metro kuadro izango ditu ezkerraldeak poligono industrialetan, enpresa berriak kokatzeko. 108 milioi euro baino gehiago inbertituko dira. Duela urte batzuk arte, enpresa handien basea izan da ezkerraldea. Orain, aldiz, txikiek eta ertainek hartuko dute lekua poligono industrial berrietan. Sprilur erakundearen planak betez gero, Eusko Jaurlaritzaren menpeko enpresak eta dozenaka ETE kokatuko dira alderdi horretan, 2004 urterako.
Hiru poligono industrial egingo dituzte 2004 bitartean: Burtzeña-Barakaldo, Ballonti-Portugalete eta Granada-Urtuella. Erandio inguruan eraikitzekoa da laugarren bat. Berez, eskuineko ibarra da, baina ezkerraldeko industriarekin eta ekonomiarekin zerikusi handia duena. Erandiori ere erasan zioten ontzigintzako, itsasoko, ekipamenduetako eta etxetresna elektrikoetako birmoldaketek.
300.000 metro kuadro baino gehiago hartuko ditu Burtzeñako poligono industrialak Kadaguaren bokalean, Bilbo Handia metropoliaren leku estrategikoan. Ia 96 milioi euro inbertituko dituzte, eta teknologiako nahiz hirugarren sektoreko jarduerentzat izango da, bereziki. Obrak hasiak dira, jada, eta 2004an inauguratuko dute.
Ballonti-Portugaletekoak ere 30.000 metrotik gora hartuko ditu, 13 milioi euroko inbertsioa egingo dute eta industriako, banaketako eta hirugarren sektoreko jarduerentzat izango da, batik bat. Horrez gainera, aparkalekuak, zona berdeak eta ekipamendu sozialekoak ere izango ditu. Trapagaran da lurrez, Ballonti ibaiaren bi aldeak hartzen ditu eta A-8 autobidearen ondoan dago. 2002ko irailean inauguratu nahi dute.
Granada-Ortuella poligonoa da, oraingoz, Sprilur erakundeak eskualdean egin duen poligono industrial garrantzitsuena: 1992an hasita, 40.000 metro kuadro eraiki zituzten. Geroztik, 27 enpresa kokatu dira, eta 253 pertsona enplegatu dituzte. 1998an ekin zioten bigarren faseari, eta 68.000 metro kuadro jarri dira enpresen eskura. Bestalde, maiatzean inauguratzekoa zen 11.000 metro kuadroko urbanizazio bat, Abanto-Zierbenak sustatutako industrialdeari dagokiona, baina atzeratu egin da zertxobait. 6 milioi euro inguru inbertitu dira, eta 20 bat ETErentzako lekua jarri da.


ENPRESA TXIKIEN ETA ERTAINEN ALDEKO APUSTUA.

Bizkaiko eta EAEko instituzioetako arduradunek ETEn eta autoenpleguaren aldeko apustua egin dute, ezkerraldeko ehundura industriala berreskuratzeko. Testuinguru horretan jaio ziren Centro de Desarrollo Empresarial de la Margén Izquierda (CEDEMI) eta DEMA elkarteak. CEDEMI eskualdeko promotore berrien ardatz nagusi bihurtu da. Orain dela lau urte sortu zen, eta Ilgner eraikinean kokatu zuten; garai batean AHV enpresarenak ziren lurretan, hain zuzen. Dagoeneko, 215 proiektu baino gehiago aztertu ditu. Horietatik, 33 bihurtu dira enpresa edo garapeneko egitasmo: datozen hiru urteetan, zuzeneko 340 enplegutik gora sortuko dituzte eta 14 milioi euroko inbertsioa egingo dute. CEDEMI zentroa bera ere enpresen mintegi bilakatu da, eta proiektu berritzaileentzako edo eskualdean sor daitezkeen teknologia berrientzako 20 enpresa hartzeko lekua dauka.
DEMA Bizkaiko Foru Aldundiaren Enplegu departamentuaren menpeko zentroa da, eta Barakaldoko Elkartegian dauka egoitza. Duela 10 urtez geroztik, enpresa-kultura sustatzeko eta babesteko hainbat egitasmo bideratu ditu, formazioko eta finantzako laguntzak emanez, betiere lan mundura nekezen iristen diren kolektiboak lehenetsiz; hots, gazteak eta emakumeak. DEMAren laguntzaz sortutako 77 bat enpresetatik 20 kokatu dira ezkerraldean. Gazteak dira iniziatiba gehienen erantzuleak, eta Barakaldon, Trapagaranen eta Portugaleten ireki dituzte negozioak, batik bat.
Horrelako enpresez gainera, oraindik ere badira eskualdean fabrika handiak; hala nola, BW, La Naval eta Petronor, baita aberastasuna eta enplegua sor dezaketen proiektu handiak ere. Zenbait makroproiektu energetikok, hala ere, Bizkaiko Badia proiektuak edo gasifikatzeko plantak eta Petronorren IGCCk kasu, herri mobilizazioak sorrarazi dituzte, eskualdean izango luketen ingurumeneko eta gizarteko eraginagatik


Azkenak
Orkatz Gallastegi preso politikoak EPPK utzi du

Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.


2024-12-24 | Julene Flamarique
Airearen kutsadurak 1.270 heriotza eragin zituen 2022an EAEn, Europako Ingurumen Agentziaren arabera

NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.


Turkiak 120 argitalpen kurdu debekatu ditu azken hiru asteetan

Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.


Garraio publikoa doan izango da 12 urtez azpikoentzat, duela bi urte bideragarria ez bazen ere

Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.


Amaya Zabarte zauritu zuten ertzainen arduradunak identifikatu nahi ditu epaileak

Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.


Santa Klausen ejertzito antikapitalista

Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]


Eski estazioetako festibaletan kutsadurak goia jotzen du

Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]


2024-12-23 | Estitxu Eizagirre
Jaurlaritzak onartu duen planaren aurka mobilizatu da EH Bizirik
“Egungo eredu kapitalista gainditzea ezinbestekoa da larrialdi ekologiko eta energetikoari aterabide bat aurkitzeko”

Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]


2024-12-23 | ARGIA
Hiru lagunek osatutako lehendakaritza izango du Seaskak

Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.


2024-12-23 | Julene Flamarique
Vidalina Morales, nekazaria eta ekintzailea
“Kaleetan gerra tankeak ikustea normalizatu dugu, gerran egon gabe ere”

Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]


2024-12-23 | Julene Flamarique
Emakumeak nola bortxatu aholkuak partekatzeko 70.000 partaideko Telegram kanal bat atzeman dute Alemanian

Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]


2024-12-23 | Ahotsa.info
“HTX-k bukatzen du bere zikloa, baina oraindik daude borrokatzeko eta aldarrikatzeko motiboak”

HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.


Hegoaldean 222 milioi euro gastatu dira Espainiako Loterian, sarietan jasotakoa baino bost bider gehiago

Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]


2024-12-23 | ARGIA
Zaballako espetxeko funtzionarioek “ezkutuko greba” hasi dutela salatu dute zenbait presok

Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]


Eguneraketa berriak daude