Iparraldeko bertsu liga


2021eko uztailaren 19an
Bakarkako gaia jarri didate: "Bertsu Liga. Iparraldeko bertsu ligari buruz iritzia eman". Neurri eta doinu librean jarduten utziko zidatela uste nuen. "Hiru zortziko txiki bota eta aski", pentsatu dut orduan. Baina baita zera ere! Neurri luzea erabiltzeko agindu didate. Neurri luzeak modan daude nonbait bakarkakoetan, eta hauei ere horiek gustatzen. Berriz ere: "Bertsu Liga. Iparraldeko bertsu ligari buruz iritzia eman". Entzun dut. Baietz esan diot. Ez dut oraindik ikasi gai-jartzaileei ezetz esaten.

Burua itzulika hasi zait. Eskuak sakelan sartu ditut, zerbaiten bila bezala, baina ez dut deus aurkitu. Buruan dudanarekin egin beharko dut. Zer erremedio. Begiak lurrera bota ditut, eta pentsatzeari ekin diot: "Iparraldeko bertsu liga. To! Harrapa ezak! Eta nik baietz esan. Hiru bertso bota behar. Neurri luzean, nola ez. Hiru habanera bota beharko ditiat. Etorri ahala bota, bestetan bezala. Hasiko nauk? Ez, oraindik ez. Goaita. Iparraldeko bertsu liga garrantzitsua duk guretzat. Ez duk komeni zernahi erraten hastea. Tira bada, pentsatu egingo diat. Zergatik duk hain garrantzitsua bertsu liga? Nik dakidala, lehen aldia duk Iparralde osoko bertsu txapelketa bat antolatu dena. Zaharrek, gazteek, denek batera kantatu diagu. Denek batera, denak elkarrekin. Poztekoa duk. Bai, eta hor bazegok lehen bertsoa osatzeko adina mami. Bigarrena orain. Zer erran? Ea bada... Bertsu liga Iparraldeko Bertsularien Lagunak elkartearen proiektu bat duk. Bereziki pertsona batzuei esker aitzina atera dena. Bazaukaat zeri, eta zeini kantatua. Elkartea, elkartekoen lana... Horra bigarren bertsuaren osagaiak. Ez duk puntakoa izanen, baina tira, lehenak bultza, hirugarrenak tira, tartean, hor geldituko duk. Eta hirugarrenean zer kristo bota behar diat? Ez zekiat oraintxe. Zerbait asmatu beharko nikek. Tira, denbora aurrera zioak, eta hasi egingo nauk. Jendea alde egiten hasi duk, eta noan ni ere kantuan hastera! Hirugarrena bidean pentsatuko diat. Zein huen doinua? Ah bai, habanera. Ale, xintxikizkik!».

IPARRALDEAN lehen aldiz, bertsulari txapelketa / zaharrek eta gazteek... denek elkarrekin kantatzen dugun lehen aldia da. Aspaldian zeuden txapelketa utziak, Alkhat, Jexux Arzallus, Aitor Sarasua... Eta lehen aldiz txapelketan kantatzen dute, Xumaik, Mirenek, Eneritzek, Txatok... Batzuk hasi egin dira, eta besteak itzuli. Eta Xanti, nola ez, itzuli eta hasi egin zara. Eta tartean gu. Itzulitakoen seme, hasiberrien anaia, harro gaude, familia osoa berriz ere elkartu delako. Behingoan denak Iparraldeko sentiarazi gaituzte, eta sentitzen gara. Eta hori bada nahiko txapel, txapelik egongo ez den liga baterako. Beraz...- keta/ berdin da nor pasatzen den, berdin da puntuaketa / aurrera joango dena, iparraldea da eta.

BERTSULARIEN Lagunak, zuekin nahi dut hitzegin / zenbat lan zenbat izerdi, eta zenbat buruko min / elkarte baten sortzeko... biziarazteko, gaur arte irauteko. Izen anitz pasatzen dira burutik bertsu hau kantatzean. Gehiegi, neurririk luzeenean ere kabitzeko. Kepa, Lekuona, Beñat... Hiru puntuei laugarren bat jartzea ere pentsatu dut, baina ortografiak ez dit utzi. Zuei esker kantatzen dugu bertsu ligan. Zuei esker agertuko gara argazkitan. Zuei esker gara, eta izango gara. Zenbat balio du zuen debaldeko lanak! Bertsu liga eredu. Esker mila. ...-gin / lehenik sinetsi zenuten, eta gero amets egin / egun batez bertsu liga, egi bilakatu zedin.
"Eta akabo. Erran beharrekoa bukatu zait, eta oraindik erraten segitu behar. Hirugarren bertsua eskas zait. Bidean pentsatuko nuela pentsatu dut, baina hori, pentsatu bakarrik. Ez dut egin. Berdin du. Datorrena datorrela, hasi eginen naiz. Pentsatu gabe. Bertsuak hitz egin dezala".
Otsailak hiruan hasi, larunbatean bukatu / Urruñatik Baigorrira... Larresorotik Izurara, eta Baionatik Hazparnera bidaiatu du gure bertsu ligak. Eta herri bakoitzean, harrera beroa eta jendetsua izan du. Laster, Nafarroako ligarekin elkartuko da, eta biek batera egingo dute bidea, Donezteberaino. ... barkatu / bidean zer pasako den, ezin nezake k(o/a)ntatu / gaur bezala egingo dut, etorri ahala k(a/o)ntatu.
"Uf! Ze lasaitua. Bukatu dut gaurko lana. Nahi duenak jo dezala txalo. Nahi duenak egin dezala txistu. Bata zein bestea, ez ditut entzungo»


Azkenak
2024-09-18 | Jon Alonso
Bosgarren zutabea

Erribera, historian, sekula euskalduna izan ote den; horra hor Nafarroan, duela berrogei urtetik hona, hainbestean behin errepikatzen den eztabaida bizantziarra (eztabaida bizantziarra: eztabaida alferrekoa, zeinean alde bakoitzak ezin baitizkio frogatu bere baieztapenak beste... [+]


2024-09-18 | Castillo Suárez
Aldairak

Etxez aldatzen naizenean, edo, areago, norbait etxetik joaten denean, oroiminak hartzen dizkit burua eta bihotza. Orduan hasten naiz zer gordeko dudan eta zer ez erabakitzen saiatzen. Izan ere, objektu guztiek lotzen gaituzte zerbaitetara, edo norbait ekartzen digute gogora;... [+]


Lurraren altxamenduak

Estatu poliziala kanpora! Abesten dute negar-gasen leherketen artetik. Gaztetxo konprometituak, amatxi militanteak, aurpegi estaliak, edo ez, pailazoak, musikariak, sindikalistak eta politikariak, kaskodun medikuak, laborariak traktore gainean... Landa-eremuan zein hirian,... [+]


Palestinak munduari dakarkiona

Ezaguna da enpresa frantses batzuek (Thales, Airbus, Dassault) aspalditik laguntzen dutela Israel haren ekipamendu militarra osatzen. Disclose elkartearen inkesta baten arabera, berriz, Frantziako Gobernuak berak hornitu dizkio osagai elektronikoak Israeli, Gazako zibilak... [+]


Pentsamendu askeak

Gauzak ez dira horrela, gauzak horrelaxe daude. Esaldi hori iltzaturik geratu zitzaidan Gorka Urbizuren diskoa osorik eta patxadaz entzun nuenean. Uste nuen aurkikuntza itzela egin nuela identifikazio horrekin, inozentea ni! Gerora ohartu naiz, merchandising-erako leloa izateaz... [+]


Indarkeria, endogamia eta baztanga Trebiñun

Trebiñu, VI. mendea. Eremita talde bat Las Gobas kobazuloetan bizitzen hasi zen, eta historiaurretik okupatutako Laño ibaiaren haitzarte hartan kobazulo berriak hondeatu zituzten. Hurrengo mendean kobazuloetako bat nekropoli modura erabiltzen hasi zen bertako... [+]


2024-09-18 | Estitxu Eizagirre
Haziak eta etorkizuneko auziak

Haziak nola egin azaltzen duen jakintza praktikoa eta hazietan datzan ikuspegi politikoa. Biak uztartu dituzte Haziak liburuan Miguel Arribas Kelo-k eta Marc Badal-ek. Hamaika auzi baitaude jokoan hazi bakoitzean: biodibertsitatea vs estandarizazioa, autonomia vs menpekotasun... [+]


Materialismo histerikoa
Merezita

Krisi existentzial dezente ditut inguruan. Nerabezaroa/gaztaroa itxurakerian pasa, antzezten helburu zutena pertsona onak (ona izanik justua, ez denari baietz esaten dion lerdoa) izatea, benetako bizitza bat bizitzea zela, are, iraultza egitea, eta, orain, berrogei urteak pasa,... [+]


Teknologia
Mundu ikuskerAA

Gizakiontzat ez da inoiz erraza izan lasai pentsatzeko denbora tarte luzeak hartzea, bizimodua aurrera ateratzearen ardurarekin bizi gara, bai geurea zein geure ondorengoena. Bizitzeko izan dugun aukera honetan, ahalik eta ongien nahi ditugu gauzak egin. Ardura horiengatik,... [+]


2024-09-18 | Julen Azpitarte
Bruce LaBrucek 60 urte
Kulturaren eta zinemaren kontra

Zuzentasun politikoaren etsai amorratua bilakatu da Bruce LaBruce (Southampton, Kanada, 1964) zinemagile gay-a. Filmatzeko sosik gabe, emakume zoro eta punkiekin bizi zela etxetzar batean, lagun horien bizitzak dokumentatzen abiatu zen. Antzera dihardu egun: aurrekonturik gabe,... [+]


Makrofestibalak: ezin neurria hartu eukaliptoari

Boga Boga festibala antolatu dute Donostian, eta jaialdiaren bezperatan, EHUko Uda Ikastaroen barnean, bi eguneko jardunaldiak egin dituzte Dabadaba aretoan, Egia auzoan. Hainbat musikari ez ezik, zenbait makrofestibalen antolatzaileak bertaratu dira hizlari gisa, baita... [+]


Ziga (Baztan)
Herri baten sorrera, eskalaz eskala

Zer da herri bat? Galdera horrek oso erantzun desberdinak izan ditzake alderdi materialari edo inmaterialari begiratuz gero: eraikin zein etxeei, edo komunitateari zein elkarbizitza arautzeko moduari. Baina herriek ingurumenari eta lanari estuki loturiko iragan bat dute, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude