SAREKO EUSKAL MUNDUA


2007ko otsailaren 21ean
Munduan zehar bidaiatzen dugunean ez da zaila gure bidean euskaldunen bat aurkitzea. Mexikora edo New Yorkera oporretara joan eta han bizi diren euskaldunen errealitatearekin topo egiteko aukera handia da. Baina erbestean bizi diren euskaldun horiekin guztiekin kontaktuan jartzeko ez da beharrezkoa bidaia luzeak egitea, egun, Internetek eta gure ordenagailuko sagutxoak klik batean eramaten baikaituzte nahi dugun lekura. Hori da, hain zuzen, Kulturaren Aldeko Euskal Fundazioak sortu berri duen Basqueworld.net egitasmoaren helburua, Euskal Herriaren eta euskal erbestearen bilgune izatea. Gu Joseba Intxausti Euskal Fundazioko idazkariarekin aritu gara solasean eta berak argitu dizkigu egitasmo berri honen gorabehera guztiak.



EUSKAL FUNDAZIOAREN EGITASMOA.

Kulturaren Aldeko Euskal Fundazioak 1984. urteko udazkenean ireki zituen bere ateak, bere izenak adierazten duen lez kulturaren alde lan egiteko helburuz. Baina bigarren helburu garrantzitsu batekin ere sortu zen Euskal Fundazioa: diasporarekin lan egitearena, alegia. Basqueworld proiektuarekin duela urtebete hasi ziren eta www.basqueworld.net helbide elektronikoa klikatu besterik ez da egin behar euren lanaren fruitua ikusteko. Orduan, Euskal Herriko eta diasporako euskaldunentzat tresna baliagarria den atari bat irekitzen zaigu gure begien aurrean, batzuei zein besteei elkarri informazioa trukatzea ahalbidetuko dien euskarria. Joseba Intxaustik hala adierazi digu: "Euskal erbestea herrialde eta herri ezberdinetan banatua dago eta bakoitzak bere berezitasun historiko, geologiko eta kulturalak ditu. Berezitasun horien berri izatea eta horiek zabaltzea nahi du gune honek, informazioa trukatuz eta elkarren sustagarri izateko helburuz".Hiru dira atari sortu berri honek dituen atalak: Euskal Herria, Ipar Amerika eta Latinoamerika.

EUSKAL HERRIA HERRIZ HERRI.

www.basqueworld.net atariak orokorrean euskal kulturari dagozkion gaiak jorratzen ditu. www.basqueworld.net/euskalherria web orriak, Euskal Herriaren iraganeko eta oraingo kultur jakingai iraunkorrak eskaini nahi ditu eta, beraz, tradizioa, mundu etnografikoa, historia eta abar, azken belaunaldien aportazioarekin tartekatuko du. Gainera, bi datu base aipagarri ditu gune honek, batetik, Euskal Herriko herrialde guztien datu basea eta, bestetik, Nafarroakoa.
Formulario bidezko bilaketa erraz batek segundu gutxitan edozein herrialderi buruzko informazioa eskaintzen digu. Gainera, herrialde guztien izen eta abizenen azterketa etimologikoa, informazio etnografikoa eta artea edo gastronomiari buruzko informazio ugari gehitzen joango da.

IPAR AMERIKA INOIZ BAINO GERTUAGO.

www.basqueheritage.com atala Ipar Amerikako euskal diasporari zuzentzen zaion gunea da. NABO Ipar Amerikako Euskal Erakundeen Federazioarekin batera sortu du Euskal Fundazioak gune hau eta garrantzi handia eman diote hango euskaldun jatorrikoen arteko harreman munduari, barneko harreman munduari. Izan ere, hori da Kanada eta AEBei zuzenduta dagoen gune honen ezaugarri edo tresnarik potenteena: euskal sustraiak dituen guztia jasotzen duen bilatzailea. Bertan, Ipar Amerikako elkarte, euskal etxe, erakunde, ostalaritzarekin loturiko zerbitzu euskaldun, jaialdi, festa edota ospakizun guztiei buruzko informazioa eskura daiteke. Honetaz gain, euskaldun izatea zer den azaltzeaz arduratzen den saila ageri da basqueheritage web gunean. Euskal Herriari buruzko historia eta AEBetako euskal historia ere jasotzen du sail honek, baita euskal sukaldaritzari eskainitako informazioa ere. Informazio hau guztia, euskaraz nahiz ingelesez eskura daiteke. Joseba Intxaustik adierazi digu web gunearen adierazgarri eta ezaugarri garrantzitsua dela informazioa lau hizkuntzatan eskainia egotea, euskaraz, ingelesez, frantsesez eta gazteleraz, alegia. Alde horretatik guneak euskararen leihatila bat izan nahi duela gehitu digu Intxaustik.


LATINOAMERIKA GURE ESKU.

Latinoamerika atalerako bi proiektu nagusi jarriko dira abian. Lehenengo proiektua Deustuko eta Euskal Herriko zenbait unibertsitatetako hainbat irakaslek burutuko dute, gerra ondoko erbestearen kultur bizitzari buruzko informazioa bilduz. Informazio honekin guztiarekin garaiko pertsonaia garrantzitsuen biografiak argitaratuko dira web gunean eta baita biografia horiek egiteko erabili den bibliografia ere. Honela, erbeste garai hartan, herrialde guztietan egin zen lanaren berri emango da, bai kazetaritzan, bai liburugintzan, bai pinturan eta abar. Bigarren proiektua, berriz, euskal gizartearen ispilu izango den gida bat da, Ipar Ameriketako atalekoaren antzekoa.

"EUSKAL KULTURA" ALDIZKARIA.

Azaldutako hiru atal geografikoetaz aparte, beste sail bat ere badago web gune honetan: "Euskal Kultura", www.basqueworld.net gunearen aldizkari elektronikoa. Joseba Intxaustik horrela argitu dizkigu bere ezaugarriak: "Aldizkari oso apala da, erbestea eta Euskal Herria lotzeko asmoa duena. Bertan mundu osoko euskal albisteak argitaratuko dira, mundu osoko euskaldunei interesgarri suerta dakizkiokeenak. Albisteek ez dute maiztasun izugarria izango, baina, kultur munduan interes berezia duten albisteak bilatuko ditugu beti". Esate baterako, Pablo Nerudaren liburu baten euskarazko itzulpen bat egin bada, agian Txileko euskaldunei asko gustatuko litzaieke horren berri izatea. "Euskal Kultura" buletina Euskararen Aldeko Euskal Fundazioaren web gunean ageri da eta basqueworld atariaren barnean dago helbidea: www.euskalfundazioa.org helbidean.

HARTZAILE ETA IGORLE ALDI BEREAN.

Basqueworld atariak, beraz, mundu osoko euskaldunek erabiliko duten tresna baliotsua izatea du helburu. Eta ez bakarrik informazioa jaso eta aztertzeko aukera eskainiko duen tresna, baizik eta eduki sortzaile izateko aukera ere emango duena. Modu honetan, hartzaile izateaz gain, euskal diaspora igorle ere bihur dadila da Euskal Fundazioaren nahia. Honela adierazi digu Intxaustik: "Nahi genuke web gunea guk ez egitea, baizik eta honetan interesatuak egon litezken guztiek. Helburua denok parte hartzea da, eta gero, ikusiko da partehartze hori nola eta zer bidetatik eramango dugun". Etorkizuneko Euskal Herria, lurralde honetatik kanpo dagoen horrek ere izan behar duela pentsatzen dute Euskal Fundazioko kideek eta horrela izan dadin lan egiteko gogo bizia dute. Euskal erbestea ez dadin erbeste izan, baizik eta bertakoa


Azkenak
1936an kontzentrazio esparru izandako Pequeña Velocidad pabiloia mantendu egingo dute Irunen

Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]


Irakasle baten jazarpena eta ukituak
EHUk baieztatu du hainbat salaketa formal jaso dituela eta genero indarkeriaren aurkako protokoloa aktibatua duela

EHUko Errektoretza Taldeak ARGIAra igorritako oharrean zehaztu duenez, Filologia Hispanikoko irakaslearen aurkako salaketen "berri izan zuen unetik abian da protokoloak zehazten duen prozedura". Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo... [+]


Tabakoaren kea irensten duten haurrek erretzaile aktiboen antzeko arrastoak dituzte DNAn

Erretzailea ez izan arren tabakoaren kea jarraikortasunez irensteak ekar ditzaken osasun arazoak ikertu ditu Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak, eta frogatu du arrasto arriskutsuak uzten dituela haurren DNAn.


2025-02-12 | Hala Bedi
Maren Lazpiur (Ikasle Abertzaleak): “Gizartean gertatzen ari den gorakada erreakzionario horretan, unibertsitatea ez da salbu gelditzen”

Kurtso hasieran, 2024ko irailean EHUko Bizkaiko campusean lan-zuzenbidea irakasten zuen irakasle faxista baten berri eman zuten ikasleek. Beste irakasle bat salatu berri dute, oraingoan EHUko Arabako campusean Farmazia Fakultatean, sare sozialetan mezu eta ideia erreakzionarioak... [+]


Netanyahuk gerrarekin mehatxu egin du larunbatean preso trukea egiten ez bada

"Hamasek gure bahituak larunbat eguerdia baino lehen itzultzen ez baditu, su-etena amaitu egingo da eta armadak gogor borrokatuko du Hamas garaitu arte", adierazi du Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk, talde palestinarrak preso trukea behin-behinean... [+]


2025-02-12 | Euskal Irratiak
Marieniako lurren aldeko militanteen epaiketa, irailaren 9ra gibelatua

Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]


Adimen artifizialean 200.000 milioi euro inbertitzeko konpromisoa hartu du Europak

Otsailaren 10 eta 11n ehun bat estatuburu elkartu dira Parisen, Adimen Artifizialaren sektoreko ordezkariekin batera, AAri buruzko laugarren gailurraren kari. Abiadura handian garatzen ari den teknologia horri buruzko kezkak eta galderak entzun badira ere, ez zen horientzako... [+]


Yamili Chan Dzul. Emakume, indigena, prekarizatu
“Gure mugimenduak ahultzeko estrategiaren parte da emakumeak hiltzea”

Oinarrizko maia komunitateko U Yich Lu’um [Lurraren fruitu] organizazioko kide da, eta hizkuntza biziberritzea helburu duen Yúnyum erakundekoa. Bestalde, antropologoa da, hezkuntza prozesuen bideratzaile, eta emakumearen eskubideen aldeko aktibista eta militante... [+]


2025-02-12 | Iñaki Barcena
Aroztegiaren silogismoa

Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.

Tesia: Baztango... [+]


Antzinako hegaztien gidaliburua

Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du. 

Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]


Despremu deprimituaren ondarea

Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]


2025-02-12 | Edu Zelaieta Anta
Gainbabesaren desbabesa

Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]


Harreman publiko-komunitario-kooperatiboak eraikitzeaz

Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]


Eguneraketa berriak daude