Argentina, bigarren Euskal Herria
Antonio Zavalak argitaratutako bertsoetan antzematen da zein harreman zegoen Argentinako eta etxean geratutako bertsolarien artean. Baina inork gutxik imajinatuko luke XXI. mendean ere Euskal Herri hiru-buru honetan ia ezinezkoa den ekintza handi bat, opera bat euskaraz, 1900ean estreinatu ahal izan zela Buenos Airesen. «Artzai-Mutilla»ren hitzak Pello Mari Otañok idatzi zituen, eta musika Felix Ortiz y San Pelayo azpeitiarrak. Zabalaren «Pello Mari Otaño eta bere ingurua» liburuak bildu ditu Buenos Airesko prentsak «Artzai-Mutilla»z idatzitakoak: «La Nación», «La Prensa», «El País», «El Correo» («... y hacemos votos para que cuanto antes se anuncie nuevamente la audición de la primera ópera vasca»), «El Diario», «La Tribuna», «El Tiempo», «El Diario del Comercio» («Estreno de la ópera vascongada del maestro Félix Ortiz y San Pelayo congregó una concurrencia extraordinaria en el teatro Victoria»), «Caras y Caretas», «Ilustración Sudamericana», «La Mujer» («El libreto original del señor Otaño, modesto herrero en Pehuajó, que con su espíritu de poeta ha llevado a la escena un idilio tan sencillo como encantador, que encaja verdaderamente en las patriarcales costumbres de la tierra vasca...»
Herri minez bizi ziren Argentinaraino iritsitako euskaldunok, espero zuten aurrerabiderik ez zuten aurkituko askok, beste zenbait sos batzuk eginda itzuli zen sorterrira (Hernanin bezala beste zenbait herritan diren Buenos Aires auzoetako jendeek badakite horren berri), eta denentzako ere urte eta egoera latzak bizi zituen Euskal Herritik alde egiteko ihesbide ere bazen.
Ezagunak dira Otañok «Ameriketako Panpetatik» izenburupean idatzitako bertsoak. Haietan, txabola aurrean duen ombú arbolari mintzo zaio, jaiotetxe atariko intxaur handia eta inguruko gaztainadia biziarazten dizkiola maitekiro kantatuz. Eta Otañori ezagutzen zaizkion azken bertsoak Argentinaren independentzia ospatuz idatzitakoak ditu: «Euskaldunak Arjentinan, dierri onen lokabetasunaren lenengo eunki-mugan». Argentina aurrera ateratzen hainbeste lan egin zuten euskaldunak eta egunen batean Foruak kendu ondorengo kalamidadeak bukatzea espero zuten hemengo anai-arrebak elkarrekin ariko zirela uste zuen, beste hainbeste herritarrek bezala. Baina itsasoa erditik, elkarren arteko distantzia handiegia zen
Donostiako herri mugimenduak artikulatuta hainbat auzotan antolatzen den Zinemaldi Alternatiboaren 16. edizioa aurkeztu dute (11 + 5, beraiek dioten bezala, eraitsitako Kortxoenea gaztetxeko bost urteei erreferentzia eginez). Aurten sei proiekzio egingo dituzte ondorengo... [+]
Herritarrak eskatzen du seinaleak euskaraz jartzeko. Gobernuak erantzuten dio legeak ez duela horretara behartzen. Behatokiak erantzuten dio, legeak ez badu derrigortzen ere, euskaraz jartzeko debekurik ez duela. Gobernuak bereari eusten dio. Alabaina, herritarrak tematzen dira... [+]
Baionako zitadelan proiektu berriak ditu armadak. Eraikin berriak egin nahi ditu eta horretarako oihanaren zati bat deseginen dute eta ura atxikitzeko bi gune ere sortu nahi dituzte.
Turkiar-estatubatuar aktibista irailaren 6an hil zuten Beiti herrian, Nablus hiriaren ondoan, Zisjordanian, Palestinako Lurralde Okupatuetan. Orain forentseen azterketek iradokitzen dutenez, Israelgo soldatuek zuzenean egin zioten tiro aktibistari.
Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.
Ostiral honetan betetzen dira 50 urte ETAk, 1974ko irailaren 13an, Madrilgo Rolando Kafetegian bonba bat lehertarazi eta hamahiru pertsona hil zituela. Ofizialki 2018an onartu zuen erakundeak ETAren egiletza, bere burua desagertze bidean jarri zuenean.
Faxisten aurka protesta egiteagatik auzipetu zituzten Lizarrako bi kideak. Asteazkenean, epaiketaren egunean, Lizarraldeko Kontseilu Sozialistak elkarretaratzea egin zuen epaitegi aurrean. Voxeko faxistak jarrera probokatzailearekin agertu ziren bertara, eta Guardia Zibilak... [+]
“Españolismoaren eta faxismoaren normalizazioan” Hispanitatearen egunak jokatzen duen papera salatzeko urriaren 12an Tafallan mobilizatuko da Ernai. “Gu, Nafarroako etorkizuna gara, haiek, aldiz, iragana. Faxismoak herri honetan lekurik ez duela argi... [+]
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Zaurgarritasun ekonomikoaren baldintzak betetzen dituzten arren, Santander bankuak ordainketak epe batez etetea ukatu die bi familiei.
Badakigu gerra bat noiz hasten den, baina ez noiz amaituko den. Hainbatetan entzun dugu esaldi hori, eta topikoa dirudi, baina arrazoirik ez zaio falta, gaur egun munduan barrena bizirik segitzen duten gatazka ugariei erreparatuz gero. Gauza bera esan liteke 1936ko uztailaren... [+]
60 bat zentimetroko diametroa duen amonite bat aurkitu du mendizale talde batek Arabako herriaren inguruetan. "Aurkikuntza handia" dela azpimarratu du Arabako Foru Aldundiko Kirol eta Kultura diputatu Ana del Valek.