GURE HISTORIAREN ISTORIOAK ERE BEST-SELLER
Irakurle bezala ere nobela historikoen zale dela dio, berarentzat ere historia ikasteko modu erraz eta egokia dela. Hori bai, «akats historikoren bat topatzen badut ez dut irakurtzen jarraitzen, dagoeneko ez zait interesatzen».
Totiren nobelen arrakastak oihartzuna izan du eta Ttarttalo argitaletxean gero eta nobela historiko gehiago jasotzen dira, Antziñe Mendizabal editoreak esan digunez. 2002an, Martinez de Lezearen nobela berriaz gain, Gaizka Arostegiren «El agote» argitaratuko dute, besteak beste. Arantzazu Amezagaren bigarren lana ere kaleratuko da. «Veinticinco cartas para una guerra»n Gerra Karlistetan girotua zegoen bitartean, lan berrian Hego Amerikako euskaldunengana eramango gaitu Amezagak. Iristen zaizkien denak ez dituzte noski argitaratzen eta jasotzen dituzten lanen artean gabezia nabarmenena dokumentazioarena, historikoki ondo girotzearena dela dio Mendizabalek. Abra sailean argitaratutako nobelen arrakastaren arrazoiaz galdetuta zera dio: «Herri honetan bizi dugun egoeragatik euskaldunok interes berezia dugu gure historia ezagutzeko».
Irakurleek Euskal Herriko historian girotutako nobelak irakurtzeko gogoa dute, beraz, eta idazleek horiek idazteko gogoa. Baina ez bakarrik erdaraz idazten dutenek.
Euskaraz ere badira iraganean girotutako nobelak. Genero honetan ahalegin berezia egin zuen idazle bat aipatzekotan Jon Etxaide hautatu genezake. Maila bikainean kokatu zuen Etxaidek euskal nobela historikoa «Alostorrea», «Joanak joan» edo «Gorrotoa lege» bezalako lanekin.
Patxi Zabaletaren «Errolanen harria» eta «Ukoreka»besteak beste, Edorta Jimenezen «Baleen berbaroa», Koldo Izagirreren «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak»... dira azken urteotan kaleratutako adibide batzuk. Baita Joan Mari Irigoienen «Lur bat haratago» ere.
Irigoienek XVII. mendean kokatu zuen nobela hau. Horretarako bibliografia zabala erabiltzeaz gain, Joxe Azurmendi, Lola Valverde eta Xoxe Estevez historialarien laguntza ere izan zuen, detaile txikiena ere zuzen deskribatzeko asmoz. «Adibidez, emakumeak depilatzen al ziren XVII. mendean?» esan digu idazleak, «Bada, haiei galdetu eta baietz esan zidaten». Nobela luze hau Axularren prosa eredutzat hartuta idatzi zuen gainera.
Irigoien gustura ageri da nobelak merkatuan izan duen erantzunarekin. Baina, euskarazko nobela historikoak ez du inondik ere erdarazkoak izandako arrakasta komertziala lortu. Ez dago nobela historikoak soilik idazten dituen Noah Gordon edo Toti Martinez de Lezea bezalako idazlerik. Arrazoia sinplea da zoritxarrez: euskarazko merkatu mugatua. Joan Mari Irigoienek hala esan du eta Antziñe Mendizabalek ere argudio garbi berbera gazteleraz idatziak dauden nobelak euskaratzeko aukeraz galdetu diogunean. Alderantziz egiteko aukera badago ordea eta aurten «Lur bat haratago»ren gaztelerazko itzulpena argitaratuko du Ttarttalok
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]
Martxoaren 27an aurkeztu zuen ARGIAk Bizi Baratzea Orria, lurrari begiratzen dion urtarokako aldizkari berria. Martxoaren hasieran zabaldu zen kide egin eta formatu oso berezia duen orri handia etxean jasotzeko aukera. Erantzun oso beroa izan du. Kide hauen profila ezagutu nahi?
Jaitsiera AEBen muga zergen igoerari erantzun ez dieten eta negoziatzeko prest azaldu diren herrialdeei aplikatu diela argudiatu du Donald Trumpek, Europar Batasuna barne. Txina eta AEBen arteko lehia komertzialak gora egiten jarraitzen du.
Hirugarren greba zikloa iragarri dute Steilas, ELA, LAB eta CCOO sindikatuek maiatzaren 12tik 16ra bitartean, hezkuntza publikoa indartzearen alde. Azaldu dute Hezkuntza Sailak helarazitako azken proposamenak ez diela euren aldarrikapenei erantzun egokirik ematen.
Sarriguren, Tafalla, Noain, Buztintxuri eta Gares herrietako D-PAI ereduko ikastetxeetako familiak kalera aterako dira Hezkuntza Departamentuak foru lege bidez ingeleseko orduak handitu nahi dituela salatzera. Euskarazko murgiltze ereduaren kontrako erabakia dela iruditzen... [+]
Nafarroako funtzio publikoan 30.000 langile zeuden grebara deituta asteazken honetan. Deialdiak jarraipen desberdina izan du sektorearen arabera, eta sindikatuek salatu dute foru gobernuak "abusuzko" gutxieneko zerbitzuak ezarri dituela nahita.
Iazko abuztuan, Irundik gertu, ertzainek atxilotzean izan zuen bihotzekoa gizon batek. Eneko Valdésen heriotzaren ikerketan, Polizia errugabetu zuten.
Bekat’uros LGBTQIA+ euskal besta hirugarren urtekoz iraganen da Atharratzen. Apirilaren 12an egun osoko egitaraua antolatu du Prefosta elkarteak, usaiako karrika inguruarekin, kontzertuekin eta ikusgarriekin.
Bi langileek Microsoften 50. urteurreneko ekitaldia moztu zuten ostiralean, eta enpresako buruei Gazako genozidioan duten papera leporatu zieten. Adimen artifizialarekin eginiko armak saltzen dizkio multinazionalak Israelgo armadari.
Poloniar bat, bi irlandar eta estatubatuar batek jaso dute Alemania apirilaren 21a aitzin uzteko manua. Hori gertatu ezean, kanporatuko dituztela argitu die Berlineko Migrazio Bulegoak. Salaketa jarri dute kanporaketa prozedura geldiarazteko xedez.
UPNk jarritako salaketa bati erantzunez hartu du erabakia auzitegiak. Apirilaren 17an gazte topagunearen baitan Berriozarren antolatutako "Kurdistan eta Euskal Herriko preso politikoen" aldeko ekitaldia da UPNk bertan behera utzi nahi izan duena "terrorismoaren... [+]
Gerra Hotza bultzatu zuten politiken alboan egon ziren ere bakearen aldeko ildoak. Ez zuten Ekialdea eta Mendebaldea batzeko moduko berregituraketa politiko berririk ekarri, baina errealitate berriak josi zituzten Europako Mendebaldea eta Ekialdearen artean. Horietako... [+]
Bere burua 2027ko Frantziako Estatuko presidentzialetako garaile gisa irudikatzen duena –Marine Le Pen– gogorki zigortu du Parisko Auzitegi Korrekzionalak, lau urteko kartzela-zigorra, 100.000 euroko isuna eta batez ere, bost urtez aurkezteko debekua bideratuta. Tonu... [+]
Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Urduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]
