Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
ostirala 2024ko irailaren 13an
«JOSEBA EGIBARREN TESIAK ZUTABE NAGUSIAK IZANGO DIRA ALDERDIAN»
Ana Isabel Arostegi eta Javier Mijangos ertzainak hiltzean, ETAk Ertzaintza bere jomuga nagusien artean sartu duela berretsi da. Zein da zure balorazioa?
Hasteko, hauxe azpimarratuko nuke: ETAk bere jardueran mendekua sartu du. Ertzaintzaren aurka eraso eginez herriak sorturiko poliziaren aurka ari da ETA. ETAk ez du onartzen herriak aukeratutako poliziak berari aurrea egitea. Ertzaintza ETAren helburu nagusia izatera pasa da; Euskal Herriaren izenean, bere hitzetan. Oraingoan ETAk beste pauso bat eman du, latza. Izan ere, batetik, Batasuna alderdiaren diskurtso politikoa ezerezean utzi du, eta bestetik, maiatzaren 13an euskaldunok eman genion ikasbide hartatik -bai ETAri bai Madrileko Gobernuari- ETAk ez duela ezer ikasi erakutsi du. ETA da Batasunak duen etsai politiko handiena. Ezker abertzalearen munduan ere gero eta gutxiagok ulertzen ditu ETAren iragarpenak eta hilketak.
ETAk Ertzaintzaren sindikatuak eta Javier Balza sailburuaren arteko nolabaiteko krisia eragin du. Zer iritzi duzu sindikatuen jarreraz?
Sindikatuek bultzatu duten eztabaida ez zait eraginkorra iruditzen, aitzitik, gaiztoa eta zitala da. Ertzaintzako sindikatuek mahai gainean jarritako eztabaida ez da beste ezein estatuan gertatzen, ez beste inongo polizian ere.
Zergatik gertatzen da, ordea?
Bada, prentsak eta zenbait sektore interesatuk sindikatu batzuen salaketei aparteko oihartzuna ematen diotelako, oihartzun horiek euskal autogobernuaren zutabeetako bat mintzea eta iraintzea helburu izaki. Hemen inork ez du ehunetik ehunean seguritatea bermatzerik, inork ez; ez hemen eta ez beste inon. Egingo dira ahalegin guztiak, baina aitor dezagun denok ezinezkoa dela ehuneko ehunean gizartearen seguritatea bermatzea. Beraz, hortik haratago doazen kritikak ez dira bidezkoak. Sindikatu hauei -beren ertzainkideek bizi duten drama gogorra ulertuta ere- barne sailburuarekiko erakutsitako jarrera kritiko hori, ea gizarteak haiengandik espero duena ote den, gogoeta dezaten eskatuko nieke. Galde diezaioten beren buruari ea beren jarrera horrekin Ertzaintzaren benetako maila ematen duten.
Lizarra-Garaziko Akordioa gauzatu zen arte ETAk ez zuen Ertzaintzaren edozein kiderik hiltzen. Orain bai, ordea. Datu berria da.
Hori ez da guztiz horrela ere. Lizarra-Garaziko Akordioa gauzatu baino lehenago, guk ertzain eta alderdi kideak lurperatu genituen ohore osoz. Joseba Goikoetxea duela 8 urte hila eta duela sei Montxo Doral. Hilketa haiek, beste ertzain hildako batzuk ahaztu gabe, Ertzaintzaren aurkako eraso zuzena izan ziren. Egia da, Beasaingo atentau honek badu plus bat, hau da, informazio zerbitzuetako kideen aurka jotzeaz gainera, ETA Ertzaintzaren kolektibo osoa erasotzera pasa da. Horrek aldaketa bat dakar: ETAk izua areago zabaldu nahi du, argi eta garbi. Baina, herriak sortutako ertzaintza izanik, herriak nekez ulertuko du ertzainak hiltzen ETA Euskal Herriko askatasunaren alde ari dela. ETA amildegi baten barrena sartu zen aspaldi eta ezker abertzalea berekin darama norabide ulerkaitz horretan.
Zure alderdira etorriz, Emilio Guevarak EAJko buruzagitzaren aurkako adierapen zorrotzak egin ditu berriz ere. ETAk EAJko sektoreen arteko ezberdintasunak areagotzen ditu, antza.
Emilio Guevara EAJko kide soil bat besterik ez da, eta bera bezala, bakarren bat ere bada Gipuzkoan. Hauek beren burua desprestigiatzea baino ez dute lortzen, ez ditugu aintzakotzat hartzen. Nik ez dut onartzen Emilio Guevara sektore baten ordezkaria bezala agertzea, bere atzetik inor ez dagoelako. Sektore ezberdinen arteko itxurazko parekatze horrekin EAJren baitan dagoen elkartasuna haustea bilatzen du Guevarak. Pertsona hauek alderditik kanpoko indar batzuei hauspoa ematen diete, gure artean eta errealitatean ez dauden ezberdintasunak irudikatuz. Bai beraiek bai espainolek badakite, presioak presio, EAJk indartsu jarraitzen duen neurrian kapaza dela bere norabidea mantentzeko. EAJ gero eta indartsuago agertu da herriarekiko duen konpromisoa hezurmamitzeko eta bere estrategia gauzatzeko leial agertu ere bai.
EAJk 2000ko urtarrilean bere ponentzia politikoa onartu zuen batzar politiko berezian, barne erakunde guztiek aho batez onartua. Horren gauzapena Ibarretxek Kursaalean agertu zuen egitasmoan datza. Hau da, giza-eskubideen errespetuan oinarrituta, autodeterminazioaren aldeko eskubidea eta, eraikuntza nazionala eta soziala gauzatzea dira gure helburuak. Eusko Jaurlaritzak oinarri hauetan eraiki nahi du bere politika eta EAJk bere hautesleekin daukan konpromisoa norabide horretan bete egingo du.
EAJk 2000ko urtarrilean bere ponentzia politikoa onartu zuen batzar politiko berezian, barne erakunde guztiek aho batez onartua. Horren gauzapena Ibarretxek Kursaalean agertu zuen egitasmoan datza. Hau da, giza-eskubideen errespetuan oinarrituta, autodeterminazioaren aldeko eskubidea eta, eraikuntza nazionala eta soziala gauzatzea dira gure helburuak. Eusko Jaurlaritzak oinarri hauetan eraiki nahi du bere politika eta EAJk bere hautesleekin daukan konpromisoa norabide horretan bete egingo du.
Xabier Arzalluzen ordezkoa EBBko buruzagitzan Joseba Egibar izaki?
Eztabaida hori ez da alderdian planteatu oraindik. Emilio Guevarak Egibarren aurka esandakoa astakeria iruditzen zait. Joseba Egibarrek herri honetan bakearen alde egin duen saiakera ez da behar bezala eskertua eta aitortua izan. Josebaren ekarpen eta sakrifizio pertsonala kontuan harturik, etorriko da hori gauzatzeko garaia. Ni oso hurbil sentitzen naiz Joseba Egibarren tesiengandik eta berauek alderdiaren zutabe nagusietako bat izango dira etorkizunean, ez daukat dudarik.
Lehendakariaren egitasmoa aztertzera paseaz. Berriz ere, oso urrun gaude balizko bake-prozesu batetik. Baduzu esaterik zein unean gauden?
Lizarra-Garaziko Akordioa bake saio baterako bidean gauzatu zen. ETAk ordea, EAJk eta ezker abertzaleko munduarekin landutako harremana eta konfiantza hautsi egin zuen. Hausketak hor dirau eta ETAk gogoeta serio eta sakona egiten ez duenez gero, berak ozenki bultzatzen omen duen batasuna gero eta urrunagoa dago batasuna izatetik. Ezker abertzalearen baitan dabiltzan alderdi eta sektore politiko ezberdinen arteko zatiketa gero eta handiago bihurtu du ETAren jarduerak. Su-etenak Lizarra-Garaziko Akordioari hauspoa eman zion, herriko sektore abertzaleek izugarrizko babesa eman zioten, baina akordioak sorrarazitako ilusioa ETAk zapuztu zuen. ETAk herriaren jabe eta egia bakarraren adierazle gisa agertu nahi du, baina eskema hori aldatzen ez duen bitartean jai dauka. Herriak ETAri bizkarra eman dio dagoeneko, eta herria bere inguruan dabilen aukera politikoari bizkarra ematen ari zaio gero eta nabarmenago.
ETA beste ziklo luze batean sartu eta epe motzera ez dela su-etenik izango pentsa daiteke, beraz?
Ez da erraza iragarpenik egitea, nik ez nuke eperik aipatuko. ETAk borondate soilez hartzen ditu bere erabakiak, nor hiltzen duen bere borondate soila da. Bere desprestigioa gero eta handiago da ordea, herri honek ETA bere lekuan jarriko du denbora luze baino lehen. ETAren jarduera luzerako edo motzerako izan, guk tinko jarraituko dugu gure aldarrikapenetan, lehendakariak esandako bidetik.
ETAk su-eten berri bat erabakiko balu?
Beste su-eten bat etortzen bada ondo etorria. Baina, jakina, gauzek aldatu beharko lukete. Konfiantza maila jaitsi da, harremanak apurtu dira, eta ETAk ezin du inola ere lehen egin zuena errepikatu, hau da, alde bakarreko su-etena eman bere erabakiz eta gero su-etena bertan behera utzi alde bakarreko bertsioa azalduz. Alegia, ETAk ezin du bere aldetiko interpretazioak egin eta errugabe agertu mundu guztiaren aurrean. Beste su-eten posible bat gauzatzeko bere jarrera hori aldatu beharko du guztiz.
EAJ eta Batasunaren arteko harremanak mantentzen al dira?
Ez. Eta mantendu beharko lirateke, ez delako ona elkarren berri ez izatea. Baina, testuinguruak eta tarteak dira, eta gaur egun harremanik gabeko tarte batean gaude.
Bi aldeen jarreren ondorioa al da, edo alde bakar batena?
Bi aldeen arteko kontua da. Su-etena hautsi arte elkarrekin egindako lana porrota izan zela onartu genuen bi aldeek. Ez genuen ahalmenik izan ETA geldirik mantentzeko, beraz, porrota konstatazio bat izan zen; alde bakoitzak besteari errua leporatuz, jakina. Elkarlana bertan behera gelditu zen garai berriak etorri bitartean. Baina, gauza bat argi gera bedi, lanerako eta iritzi trukaketarako zegoen ilusioa hirugarren eragile batek zapuztu zuen, ETAk alegia. Eta ETAk edozein elkarlan posiblea zapuzten segitzen du gaur egun. Ezinezkoa da ilusioa eta interesa jartzea ETAk dena izurratzen badu. ETAk herri honetako ordezkarioi iseka egiten digu.
Herri kontsultaren aukera bizirik mantendu ote daiteke egoera horretan? Legealdi honetan?
Herri kontsultaren aukerak tinko jarraitzen du. Momentu politikoak aginduko du noiz egingo den. Horrelako pauso bat hartzeko ahalik eta babes gehiena jasoko lukeen unea beharrezkoa ikusten dugu; momentu horren bila goaz. Nire inpresioa da -neurea- kontsulta legealdi honetan gauzatuko dela. Politikak gainontzeko faktoreei gaina hartzeko garaia da, politikoena da herri honetara bakea ekartzeko erantzukizuna. Herri kontsulta bideratu behar da bakea ekartzeko eta euskaldunok geure etorkizuna erabakitzeko esparrua prestatzeko. Ezin daitekeena da epe laburrerako ikuspegi batetik jardun, dena berehala egin daitekeen ustean. EAJk epe motzeko politikak soberan daudela berretsi nahi du aldi berean.
Lizarrako Akordioaren antzeko aukera epe motzera ez dela etorriko ikusita, aztertu al duzue PSE-EErekin akordioak gauzatzeko aukera gobernagarritasuna mantentzeko?
Aukerak daude, baina akordiorik ez gauzatzeko posibilitateak ere bai. Aukera sortzen bada, aurrekontuetara mugatuko da soilik. Baina aurreko garaia aipatu duzunez gero, hauxe gogoratu nahi dut: Lizarra-Garaziko Akordioan zeuden lau alderdietatik hiru Eusko Jaurlaritzan daude, EAJ, EA eta IU-EB. Kanpoan dagoen bakarra Batasuna da. Akordioaren bilera haietan Alderdi Sozialista sartzeko saiakera egin zen. Saio hartan denok ados ginen, hori lortzeko kapaz izan bagina izugarrizko aurrerapausoak ezagutuko genituen gaur egun. Ez genuen lortu, baina, hala ere, guk bidean segitu genuen, eta onura ekarri genion herri honi. Esparru hura zabaltzeko aukera egon bazegoen, denbora kontua zen, ETAk zapuztu zuen aukera. Gaur, berriz ere, abagune edota esparru hura zabaltzeko aukera errepikatuko balitz ongi etorri bedi. Baina, kontuz, ez ditzagun akordio mota hori eta Jaurlaritzan nahiz Foru Aldundietako aurrekontuetan izan daitezkeen akordioekin nahastu
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Hainbat sinatzaile*
#2
Danele Sarriugarte Mochales
#3
#4
#5
Jenofa Berhokoirigoin
Azkenak
2024-09-13
ARGIA
Tematzearen emaitza: errepide seinaleak euskaraz
Herritarrak eskatzen du seinaleak euskaraz jartzeko. Gobernuak erantzuten dio legeak ez duela horretara behartzen. Behatokiak erantzuten dio, legeak ez badu derrigortzen ere, euskaraz jartzeko debekurik ez duela. Gobernuak bereari eusten dio. Alabaina, herritarrak tematzen dira... [+]
2024-09-13
Euskal Irratiak
Baionako zitadelako eraikuntza proiektuak arrangura piztu ditu ekologistengan
Baionako zitadelan proiektu berriak ditu armadak. Eraikin berriak egin nahi ditu eta horretarako oihanaren zati bat deseginen dute eta ura atxikitzeko bi gune ere sortu nahi dituzte.
2024-09-13
Xabier Letona Biteri
Aysenur Ezgi Eygi-ri zuzenean egin zioten tiro burura Israelgo soldaduek, autopsiaren arabera
Turkiar-estatubatuar aktibista irailaren 6an hil zuten Beiti herrian, Nablus hiriaren ondoan, Zisjornadian, Palestinako Lurralde Okupatuetan. Orain forentseen azterketek iradokitzen dutenez, Israelgo soldatuek zuzenean egin zioten tiro aktibistari.
2024-09-13
Xabier Letona Biteri
Iturbide, Jiménez eta Azkona estatuaren biktima gisa aitortu ditu Nafarroako Gobernuak
Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.
2024-09-13
Xabier Letona Biteri
Madrilgo Rolando kafetegiko hamahiru hildako haiek ETAm-ren eta ETApm-ren zatiketaren erdian
Ostiral honetan betetzen dira 50 urte ETAk, 1974ko irailaren 13an, Madrilgo Rolando Kafetegian bonba bat lehertarazi eta hamahiru pertsona hil zituela. Ofizialki 2018an onartu zuen erakundeak ETAren egiletza, bere burua desagertze bidean jarri zuenean.
2024-09-13
Gedar
Bi lizarratar epaitu dituzte, Voxen salaketa baten harira
Faxisten aurka protesta egiteagatik auzipetu zituzten Lizarrako bi kideak. Asteazkenean, epaiketaren egunean, Lizarraldeko Kontseilu Sozialistak elkarretaratzea egin zuen epaitegi aurrean. Voxeko faxistak jarrera probokatzailearekin agertu ziren bertara, eta Guardia Zibilak... [+]
2024-09-13
Ahotsa.info
Urriaren 12an Tafallan eginen du manifestazioa Ernaik “españolismo eta faxismoaren aurka”
“Españolismoaren eta faxismoaren normalizazioan” Hispanitatearen egunak jokatzen duen papera salatzeko urriaren 12an Tafallan mobilizatuko da Ernai. “Gu, Nafarroako etorkizuna gara, haiek, aldiz, iragana. Faxismoak herri honetan lekurik ez duela argi... [+]
Ezkabako iheslari Segundo Hernandez identifikatu dute Eguesibarreko Eliako hobian
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Donostiako bi familia etxegabetze arriskuan daudela salatu du Kaleratzeak Stop plataformak
Zaurgarritasun ekonomikoaren baldintzak betetzen dituzten arren, Santander bankuak ordainketak epe batez etetea ukatu die bi familiei.
2024-09-13
Urko Apaolaza Avila
Garaileak esaten duenean amaitzen al da gerra bat?
Badakigu gerra bat noiz hasten den, baina ez noiz amaituko den. Hainbatetan entzun dugu esaldi hori, eta topikoa dirudi, baina arrazoirik ez zaio falta, gaur egun munduan barrena bizirik segitzen duten gatazka ugariei erreparatuz gero. Gauza bera esan liteke 1936ko uztailaren... [+]
2024-09-12
Jenofa Berhokoirigoin
87 milioi urteko amonite fosil bat aurkitu dute Langraiz Okan
60 bat zentimetroko diametroa duen amonite bat aurkitu du mendizale talde batek Arabako herriaren inguruetan. "Aurkikuntza handia" dela azpimarratu du Arabako Foru Aldundiko Kirol eta Kultura diputatu Ana del Valek.
Eguneraketa berriak daude