Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
ostirala 2025eko urtarrilaren 17an
«Txirritari hamalau urterekin bota nion lehenengoz bertsoa»
- Bertsolariari alferraren fama eman izan zaio, baina galde diezaiotela Pablori zer den bizikleta hartuta Nafarroako herri zokoetara joatea, bertsotara. Mitxelena lagun, zazpi egunetan bederatzi herritan kantatzera heldu zen, eta ahotsik gabe etxeratu, altabozik ez zen garaietan balkoitik balkoira egiten baitzen saioa.Arratsaldea Pablorekin pasata, bete ezin litekeen desio bat sortu zaigu: egun oso bat orduko Ernanin ematea. Tabernaro edonor bertsotan hasi, eta gauez sagardotegian sartuta orduak pasa Pablo eta Txirritaren ziriak entzunaz, oilarrak kukurrukuka hasi arte.
Txirritaren auzo berean jaiotakoa zara, eta bertsolarien etxean, gainera. Famili osoa aritu al da bertsotan?
Lehen plaza gazterik egin zenuen. Baina mutil kozkorretan bota omen zenion Txirritari bertsoren bat...
Zer moduz konpontzen zinen Txirritarekin?
Gaztetan egun osoan bertsoa ibiltzen omen zenuen buruan.
Tabernak omen ziren orduko plaza ugarienak.
Hernaniko Portu auzoan, Shangai tabernan egiten omen zenituzten bertso bilerak...
Nolakoak ziren orduko bertso ibilerak?
Orduan bertsotan zurikeri gutxi ibiltzen zenuten.
Emakume bertsolaririk ba al zen zuen garaian?
Mikrofonorik gabe, ahots sendoa beharko zen garai haietan bertsolari izateko...
Xalbador ere ezagutu omen zenuen. Nolakoa zen?
Oraingo bertsolaritza jarraitzen duzu?
Orain bertsoak idazten aritzen omen zara.
Etxean denak aritzen ginen, anai guziak. Aitona ere, Joxe Migel Otxotorena, bertsolaria genuen, eta bere anaia itsua ere bai. Pedro Maria Otaño, Amerikatik bueltan, Hernaniko Karabel tabernara etortzen zen, eta gure aitona ere berarekin han aritzen zen bertsotan. Bertsoekin ez naiz gogoratzen baina despedidako batekin bai: "haurrak eta emaztia/Erreran dauzkat zai/beste egun batian/kantako degu lasai" esanda joan zen Pedro Maria Otaño.
Otañok gure aitonari eta Txirritari liburuak eman zizkion, berak idatzi zituenak Amerikan zelarik. Eta irakurtzen inork jakin ez! Gure amak zekien irakurtzen, monjetan pixka bat ikasten ibilia baitzen. Epele auzoko etxearen aurrean zuten arbola bat; ikaragarria zen arbola hura, harrigarritako bat! Hara bildu denak, eta gure ama defuntuari, neska koxkorra bera, hari kantarazten zizkioten Otañoren liburuko bertsoak.
Txirritak ere bere liburuan gure aitona aipatzen du, lehenengo plaza harekin egin zuen: "Joxe Migel ta Erramun hilak / ni ta Juan Mari biziak" esaten du bertsoak.
Otañok gure aitonari eta Txirritari liburuak eman zizkion, berak idatzi zituenak Amerikan zelarik. Eta irakurtzen inork jakin ez! Gure amak zekien irakurtzen, monjetan pixka bat ikasten ibilia baitzen. Epele auzoko etxearen aurrean zuten arbola bat; ikaragarria zen arbola hura, harrigarritako bat! Hara bildu denak, eta gure ama defuntuari, neska koxkorra bera, hari kantarazten zizkioten Otañoren liburuko bertsoak.
Txirritak ere bere liburuan gure aitona aipatzen du, lehenengo plaza harekin egin zuen: "Joxe Migel ta Erramun hilak / ni ta Juan Mari biziak" esaten du bertsoak.
Lehen plaza gazterik egin zenuen. Baina mutil kozkorretan bota omen zenion Txirritari bertsoren bat...
Lehenengo plaza San Antoniotan egin nuen, Hernaniko Ereñotzu auzoan bertan, 17 urterekin. Jose Oiartzabal izeneko beste lagun batek eta biok, Txirrita eta Saibururekin kantatu genuen.
Baina lehendik Txirritari bertsoa bota nion, bai. Hiru Bidieta esaten dioten tabernan bertsotan aritzen zen Txirrita, eta han ari zen orduan Prantzesa esaten zioten batekin, oso ona zen Prantzesa bertsolari hura.
14 urte izango nituen, eta lehengusua eta biak eskaileretatik gora igo, eta, han ari ginen "bota bihar ziou», ta «bota bihar ziou". Eskaileretatik bota nion bertsoa eta alde korrika! "Nongoa zen ume hura?" galdetu omen zuen Txirritak. Handik berehalaxe hasi nintzen Txirritarekin, gure aitonaren laguna baitzen.
Baina lehendik Txirritari bertsoa bota nion, bai. Hiru Bidieta esaten dioten tabernan bertsotan aritzen zen Txirrita, eta han ari zen orduan Prantzesa esaten zioten batekin, oso ona zen Prantzesa bertsolari hura.
14 urte izango nituen, eta lehengusua eta biak eskaileretatik gora igo, eta, han ari ginen "bota bihar ziou», ta «bota bihar ziou". Eskaileretatik bota nion bertsoa eta alde korrika! "Nongoa zen ume hura?" galdetu omen zuen Txirritak. Handik berehalaxe hasi nintzen Txirritarekin, gure aitonaren laguna baitzen.
Zer moduz konpontzen zinen Txirritarekin?
Oso ondo. Diferentzi ederreko gizonak! Ni orduan 50 kilo ez nintzen izango, eta hura, berriz, ehun eta berrogeita gehiago! 159 kilo pisatzen zituen hil zenean. Buru galantarekin. Hori kalabaza! Baina, betea zeukan! Hura zelebrea zen. Hizketarako-eta pizkorra, e! Harek burutik failo gutxi zuen.
Gaztetan egun osoan bertsoa ibiltzen omen zenuen buruan.
Orduan hizketan baino bertsotan gustorago aritzen nintzen. Aisa etortzen bertsoa eta, neronek bai saio ikaragarriak, neure buruarekin! Bat bota, eta neronek botatakoari neronek erantzun; eta denboretan gainera, ordubete eta gehiago!
Anaia defuntuarekin ere bai. Aitak mendian janariak egitera, ebakitzera bidali eta, sega bizkarrean hartuta joanda, sagarraren ipurdian jartzen ginen. Aitak esaten zigun "joango nauk hemendik ordu erdi batera-edo, karroarekin bila!". Gu sagarraren azpian, bi anaiak bertsotan. Gero larri, janariak egiteko!
Anaia defuntuarekin ere bai. Aitak mendian janariak egitera, ebakitzera bidali eta, sega bizkarrean hartuta joanda, sagarraren ipurdian jartzen ginen. Aitak esaten zigun "joango nauk hemendik ordu erdi batera-edo, karroarekin bila!". Gu sagarraren azpian, bi anaiak bertsotan. Gero larri, janariak egiteko!
Tabernak omen ziren orduko plaza ugarienak.
Taberna guztietan orduan bertsotan egiten zen, Jesus, Maria eta Jose! Sagardotegietan ere bai, gauetan. Orduan txotxera sartzen zen, ez orain bezala! Oraingoak garesti daude, orduan merke izaten zen. Ni ezagutua nago Hernanin, 5 xentimotan, xox batean bi baso haundi sagardo ematen zena. Dirurik ez zen izaten, baina, ez orain adina behar ere! Gaur diru asko behar da, bizimodu alua darabilkigu. Hau ez da ona, honek gauza txarra ekarriko du! Sekulako diru pila hartzen duzu patrikan, baina, bat ere ez du balio!
Hernaniko Portu auzoan, Shangai tabernan egiten omen zenituzten bertso bilerak...
Jesus! Makina bat saio eginak gara hor! Elizara baino horra txintxoago joaten ginen. Uztapide, Zepai, Txapel... ere etorri izan ziren. On horiek bakarrik ez, orduan baserrietan bertsolari koskor asko zen, tabernan bilduta bertsotan egiten zuena.
Nolakoak ziren orduko bertso ibilerak?
Gaur bezala ez zegoen beste herrietara joateko konbinaziorik. Txirrita eta Olegario zena, oinez joan omen ziren behin Hernanitik Ezkurrara, kantatzera. Goizuetan bazkaldu, alpargata berriak erosi, eta gauerako Ezkurrara, afaltzera. Saioa eginda etxeraino nola etorriko ziren, ba! Bidaltzean etorri behar!
Gehiegi aritzen ginen gu. Uztapidek esan zidan: "Tontoak galantak izandu gaituk, motel. 30 duro kobratu beharrean 100 duro kobratu bagenitu, berdin berdin herriarentzako eta guretzako mesede ederra!». Ez etortzen burura orduan, ordea! Zugarramurdin behin 40 duro kobratu genituen, urruti zegoela-eta. Bizikletan joaten ginen haraino.
Balkoitik kantatzen genuen. Behin Mitxelena eta biak hitzik egiten ez genuela geratu eta etxera etorri ginen. 7 egunetan 9 herritan izandu ginen. Beste bi herritarako enkargua hartuak geunden. Baina, gastatu zen eztarria eta, bestela ere txarra-eta, orduan bat ere ez! Hitzik ezin egin! Hartu bizikleta Arizkunen iluntzean, eta benga, bizikletan triki-traka. Goizeko ordu bietan-edo Irunera ailegatu ginen. Artean tabernak irekiak zeuden. Sartu tabernan, zerbeza puska bat edan, diru kontuak egin eta etxera. Uztapideri kontatu genion batean, esan zigun: "Ni hamabi egunean hamabost herritan izandu nauk. Etxera joan ninduan hanka tartean isatsa sartuta joaten den zakurra baino umilago!"
Osasunarentzat ere gogorra da bertsolarien bizimodua. "Gaur gutxi edango diat bada!" esaten da, baina, nahi ez duzula ere, inguruko denak jan eta edanean ari direnez, halaxe bukatzen duzu beti.
Gehiegi aritzen ginen gu. Uztapidek esan zidan: "Tontoak galantak izandu gaituk, motel. 30 duro kobratu beharrean 100 duro kobratu bagenitu, berdin berdin herriarentzako eta guretzako mesede ederra!». Ez etortzen burura orduan, ordea! Zugarramurdin behin 40 duro kobratu genituen, urruti zegoela-eta. Bizikletan joaten ginen haraino.
Balkoitik kantatzen genuen. Behin Mitxelena eta biak hitzik egiten ez genuela geratu eta etxera etorri ginen. 7 egunetan 9 herritan izandu ginen. Beste bi herritarako enkargua hartuak geunden. Baina, gastatu zen eztarria eta, bestela ere txarra-eta, orduan bat ere ez! Hitzik ezin egin! Hartu bizikleta Arizkunen iluntzean, eta benga, bizikletan triki-traka. Goizeko ordu bietan-edo Irunera ailegatu ginen. Artean tabernak irekiak zeuden. Sartu tabernan, zerbeza puska bat edan, diru kontuak egin eta etxera. Uztapideri kontatu genion batean, esan zigun: "Ni hamabi egunean hamabost herritan izandu nauk. Etxera joan ninduan hanka tartean isatsa sartuta joaten den zakurra baino umilago!"
Osasunarentzat ere gogorra da bertsolarien bizimodua. "Gaur gutxi edango diat bada!" esaten da, baina, nahi ez duzula ere, inguruko denak jan eta edanean ari direnez, halaxe bukatzen duzu beti.
Orduan bertsotan zurikeri gutxi ibiltzen zenuten.
Zirenak eta ez zirenak elkarri esaten! Kultura falta! Oraingoek ere esaten dizkitek, eh! Gaiak nola jartzen diren-eta, nola suertatzen den! Zer esaten genuen ez genekiela esaten genizkion elkarri. Ez mina egiteagatik, baina, esan egin behar zerbait-eta!
Emakume bertsolaririk ba al zen zuen garaian?
Baziren, bai. Aitonak-eta Oiartzungo festetan afaria egin zuten behin. Erreka omen zegoen etxetik iturria baino askoz bertago. Hango etxeko andre zaharrak esan omen zion: «Joxe Migel, baldekada bat ur ekarriko al zenuke?» «Ekarriko ez dut bada!». Joan da korrika, eta baldea errekan sartu, eta amuarrainak eta dena ekarri zizkion. Esan omen zion hango andreak: "Joxe Migel, iturritik ekarri al duzu?" eta "Nondik ekarriko nuen bada!", aitonak. "Koño, gure iturrian amuarrainak jaio al dira?"
Eta etxe hartan ba omen zen Oiartzungo neska bat, bertsotan oso ondo egiten zuena.
Eta etxe hartan ba omen zen Oiartzungo neska bat, bertsotan oso ondo egiten zuena.
Mikrofonorik gabe, ahots sendoa beharko zen garai haietan bertsolari izateko...
Ni larri ibiltzen nintzen bozarekin. Urrutira joaten zen nire boza, baina mehea nuen. Leku itxian oso ondo kantatzen nuen. Uztapide zenak behin esan zidan: "Lazkao Txikik artea du, baina hire garaian ibili behar izan bazuen, ez zian asko kantatuko!". Bozgoragailuak salbatu zuen hura!
Xalbador ere ezagutu omen zenuen. Nolakoa zen?
Niretzat izanu den bertsolaririk onena. Hark berak uste zuena baino gehiago zekien! Bertsozale amorratu batek esan zidan: "Xalbador sortzailea da, beste inori bururatzen ez zaiona kantatzen du". Ez apaizari eta ez kristori ez zitzaion bururatzen hark botatzen zituen arrazoiak!
Behin Egileorri bota zion bertso bat, ederra. Egileorrek hala kantatu omen zuen: "Nik nahi nukena hemen jendia/gelditutzia kontentu/ondo esanak ondo entzun ta/gaizki esanak barkatu (tankera horretan zen)/frantzesek juan behar dute ta/hobeto degu bukatu". Eta Xalbadorrek erantzun: "Beira Egilegor utzi nahi zaitut/adbertentzian jarrita/euskalduna zan nik nuen ama/euskalduna nuen aita/bien artian sortu zuten hau/ere euskalduna baita/hemendik ez da joango frantzesik/handik ez da etorri ta". Hori bertsoa dek! Mamia! Uztapidek esaten zian: "Guk bertsoak kantatzenditugu, baina horrek zukua ateratzen ziok!".
Beste batean, justu-justu zutik egoten zekien haur batekin, ama bat mendira joan zen gaztainak biltzera. Halako zabalune batean utzi zuen, harri koskor batzuk-eta emanda, eta ama gaztainak biltzen jarri zen. Ondoan erreka txiki bat, erroila adinakoa ere ez, txorkatiletarainoko ura izango zuen! Hartarako adina balio umeak, bestetarako ez baina, eta jarri zutik eta tarraka-tarraka erroil horretaraino joan zen, eta muturka erori eta ito egin zen. Inguruko herri guztietakoa jendea bildu zen han, eta apaiza etorri zenean gurutzearekin, Xalbadorrek bota omen zian: "Errezatutzen hasi gaitezen/begiak jarrita gora/Jainko maitea izan zazu zuk/haur txiki hoien ardura/hemen ito dan aingerutxo hau/eraman zazu zerura/eta agortu mendien negar/dan erreka hontako ura". Poeta huan-eta! Denak harrituta, apaiza ere seko harrituta utzi omen zuen.
Behin Egileorri bota zion bertso bat, ederra. Egileorrek hala kantatu omen zuen: "Nik nahi nukena hemen jendia/gelditutzia kontentu/ondo esanak ondo entzun ta/gaizki esanak barkatu (tankera horretan zen)/frantzesek juan behar dute ta/hobeto degu bukatu". Eta Xalbadorrek erantzun: "Beira Egilegor utzi nahi zaitut/adbertentzian jarrita/euskalduna zan nik nuen ama/euskalduna nuen aita/bien artian sortu zuten hau/ere euskalduna baita/hemendik ez da joango frantzesik/handik ez da etorri ta". Hori bertsoa dek! Mamia! Uztapidek esaten zian: "Guk bertsoak kantatzenditugu, baina horrek zukua ateratzen ziok!".
Beste batean, justu-justu zutik egoten zekien haur batekin, ama bat mendira joan zen gaztainak biltzera. Halako zabalune batean utzi zuen, harri koskor batzuk-eta emanda, eta ama gaztainak biltzen jarri zen. Ondoan erreka txiki bat, erroila adinakoa ere ez, txorkatiletarainoko ura izango zuen! Hartarako adina balio umeak, bestetarako ez baina, eta jarri zutik eta tarraka-tarraka erroil horretaraino joan zen, eta muturka erori eta ito egin zen. Inguruko herri guztietakoa jendea bildu zen han, eta apaiza etorri zenean gurutzearekin, Xalbadorrek bota omen zian: "Errezatutzen hasi gaitezen/begiak jarrita gora/Jainko maitea izan zazu zuk/haur txiki hoien ardura/hemen ito dan aingerutxo hau/eraman zazu zerura/eta agortu mendien negar/dan erreka hontako ura". Poeta huan-eta! Denak harrituta, apaiza ere seko harrituta utzi omen zuen.
Oraingo bertsolaritza jarraitzen duzu?
Bai, denak ezagutzen ditut, eta Irazu asko gustatzen zait, aspaldidanik.
Orain bertsoak idazten aritzen omen zara.
Bi liburu argitaratuak ditut, eta beste liburu bat ateratzeko adina ere badut idatzia. Nik buruan beti bertsoa ibiltzen dut bueltaka. Bertsoari diodan maitasunagatik. Eskopeta, ehizeko txakurra eta bertsoa. Hiru horiek nire-nireak ditut
CURRICULUMA
- Jaio: 1912an jaio zen Hernaniko Ereñotzu auzoko «Telleria» baserrian.
- Bertsolaria
- Lana: Gaztetan artzain ibili zen aitonarekin, Adarra mendiko «Agerre» bordan. 14 urterekin baldosa fabrikan hasi zen lanean, eta gerora Astigarragan zapata denda jarri zuen.
- Bertsolagun: Izan zituen besteren artean Txirrita, Uztapide, Basarri, Mitxelena, Txapel, Zepai, Saiburu...
- Idatzitako liburuak: »Ia kantatuz bezela» (Auspoa saileko 190.zenb) eta «Gaziak eta gozoak» (Auspoa, 194).
- Bertsolaria
- Lana: Gaztetan artzain ibili zen aitonarekin, Adarra mendiko «Agerre» bordan. 14 urterekin baldosa fabrikan hasi zen lanean, eta gerora Astigarragan zapata denda jarri zuen.
- Bertsolagun: Izan zituen besteren artean Txirrita, Uztapide, Basarri, Mitxelena, Txapel, Zepai, Saiburu...
- Idatzitako liburuak: »Ia kantatuz bezela» (Auspoa saileko 190.zenb) eta «Gaziak eta gozoak» (Auspoa, 194).
BERTSOA
Doinua: Lagundurikan danoi
Zenaren ordezkari,
denaren testigu,
zure jardunak asko
erakutsi digu.
Mundua aldatu da,
hala irudi du,
baina gazteagoek
ederki dakigu
zure zordun izango
garela beti gu.
Aitor Mendiluze
BIZITZAREN PASARTEA
Nik hogeita zazpi urte arte ez nekien erretzen ere. Lekunberrira bertsotara joan eta, han hamasei laguneko koadrila, beste denak erretzen eta ni ez. Uztapidek esan zidan: "Motel, denak erretzen ari dituk eta hi bakarrik erre gabe, ez duk ederki ematen! Egingo diat zigarro txiki bat neronek, eta ez haiz mareatuko!" Ez mareatu. Hango festa bukatu zen, hurrengo egunean etxera etorri, eta estankora! Hasi banintzen, hasi nintzen! Egunero kuartenoi bat erretzen nuen.
EGINDAKO PLAZAK
Zein herritara joan zen bertso lanetan, zerrenda bat egina du Paulok:
Oiartzun (4 bider)
Irun (2)
Hondarribia (3)
Donostia (Igeldo, Gros, Alde Zaharra, Antiguo, Fronton Moderno, Astoria, Loiola, Martutene, Astigarraga, Ergobia, Intxaurrondo) (1)
Urnieta (1)
Errenteria (3)
Tolosa (2)
Usurbil (3)
Andoain (2)
Villabona (2)
Alkiza (1)
Amasa (1)
Sorabilla (1)
Belauntza (2)
Amezketa (1)
Zaldibia (1)
Legazpia (1)
Aztiria (1)
Urkizu (2)
Beasain (1)
Lezo (3)
Aia (2)
Zestoa (1)
Beizama (3)
Nuarbe (4)
Azkoitia (2)
Elgoibar (4)
Ondarru (3)
Lekeitio (1)
Marin
(Eskoriatza) (1)
Berriz (1)
Zugarramurdi (1)
Arizkun (4)
Amaiur (1)
Legasa (1)
Lekarotz (1)
Doneztebe (1)
Etxalar (1)
Zubieta (3)
Donamaria (2)
Ezkurra (2)
Lesaka (2)
Arano (4)
Goizueta (2)
Lekunberri (7)
Beruete (1)
Leitza (2)
Baraibar (3)
Betelu (2)
Alkoz (Baztan) (1)
BERE HITZETAN
"Txirrita izugarri bertsolari ona zan. Bi aldeta, zekien hark, mozketan eta laguntzen. Itzein ere bertsotan eiten zun eta haren inguruan jendea beti parrez eta algara batean egon oi zan. Boza ere halakoa, nik ezagutu dedan onena."
Bertsolari aldizkaria, 1991ko iraila
"Nik fabrikara aldegin eta aitona laster gaixotu eta il zan eta eriotzako momentuan deitu zidan eta elkarrekin artzai pasatutako bi urte oiek gogoratzen zitun."
Bertsolari aldizkaria, 1991ko iraila
"Soldaduska kunplitu eta lanean asiya nengoen gerra etorri zanean. Hernanin denak gorriyak zian eta gu ere gorriyekin jun ginan. Gu ez ginan ezer, ez gorriyak eta zuriyak, ezjakin batzuk besteik ez, politika zer zen ere ez zekien jendia... nunbait sartu ein biar eta antxe tokatu."
Bertsolari aldizkaria, 1991ko iraila
"Bilbo artu baino leen iru lagunek ies egitea erabaki genun. Bat bidean galdu zen, bigarrena arrapatu egin zuten eta ni zutik eoteko gauza ez nintzala iritsi nintzen etxea. Legazpitik sartu nintzan Gipuzkoan eta Tolosatik Uzturrera igo eta Amasatik barrena eldu nintzan etxea. Nun gordetzen ginan? Upela batean sartuta egiten nitun egunak eta aspertzen nintzanean mendia.
Norteko gerra bukatu zenean, gure amak gerra bukatu zala pentsatu zuen eta izkututik azaldu egin ginan. Frankistek harrapatu eta Teruelea eaman gintuzten, ostea gerra segitzeko."
Bertsolari aldizkaria, 1991ko iraila
PENTSAMENDUA BERTSOTAN
BASERRITAR BATI ENTZUNDA
Obe dala-ta sartu ginduzten
gu ere Europa Batuan,
itz eder asko baiñan egintzak
falta zaizkigun lekuan.
Larri dabillen nekazaria
Ez da jarriko altuan,
Denbora izango da testigu
zer ondorenak dituan.
gu ere Europa Batuan,
itz eder asko baiñan egintzak
falta zaizkigun lekuan.
Larri dabillen nekazaria
Ez da jarriko altuan,
Denbora izango da testigu
zer ondorenak dituan.
Millaka asko munduan iltzen
Dira urtero goseak,
Armetan berriz gastatzen dira
Millaka milloi paseak.
Aundiak beti nai dana egin,
Or konpon bitez besteak,
Oiek ez ditu asko estutzen
Beartsuaren eskeak.
Dira urtero goseak,
Armetan berriz gastatzen dira
Millaka milloi paseak.
Aundiak beti nai dana egin,
Or konpon bitez besteak,
Oiek ez ditu asko estutzen
Beartsuaren eskeak.
GURASO ZARRAK
Jaiotzez aulak eta makalak
guztiok izaten gera,
ta gurasoen laguntza bear
irtengo bada aurrera.
arrigarria degu benetan
geroko gure jarrera:
geiena maite bear deguna
uzten degu bazterrera.
ADARRA MENDIKO BORDARI
Mendi maitea, eman ziguzun
naiko gazta ta zeziña,
gaur eztaukazu besterik ezer:
piñua eta zikiña.
Ardien borda untzak tapatu,
jira guztian osiña,
Aitona, laister ilko ziñake
Berriz piztuko baziña.
naiko gazta ta zeziña,
gaur eztaukazu besterik ezer:
piñua eta zikiña.
Ardien borda untzak tapatu,
jira guztian osiña,
Aitona, laister ilko ziñake
Berriz piztuko baziña.
ORAINDIK EZ DA BUKATU
Gure artean zer pasako zan
ikusten genduen aurrez,
okertu giñan betiko eta
zuzentzen ez dago errez.
Gu alkarrekin emen borroka,
Madrid’en etsaiak parrez,
ez ote gera ume biurtu
gizondu egin bearrez?
NERE BURUARI
Gure artean zer pasako zan
ikusten genduen aurrez,
okertu giñan betiko eta
zuzentzen ez dago errez.
Gu alkarrekin emen borroka,
Madrid’en etsaiak parrez,
ez ote gera ume biurtu
gizondu egin bearrez?
NERE BURUARI
Zartzea da sendatu
Ez liteken miña,
Orrek txikitutzen du
gizonik aundiña.
Orain naiko txuleta
Badaukagu baiña,
Alare ez naiz leno
Aza janda aiña.
Ez liteken miña,
Orrek txikitutzen du
gizonik aundiña.
Orain naiko txuleta
Badaukagu baiña,
Alare ez naiz leno
Aza janda aiña.
(«Ia kantatuz bezela» eta «Gaziak eta gozoak» liburuetatik)
ARGAZKI ZAHARRA
Donostiako La Perlan: Eserita, ezkerretik hasita: Pepe Andoain, Pepito Iantzi, Felix Arantzabal, Mateo Andoain. Zutik, lehenengo ilaran, ezkerretik hasita: Pablo Zubiarrain, Mitxelena, Basarri, Uztapide, Garate txistularia. Atzean, ezkerretik hasita: Sorondo bertsolaria, Juanito Atxukarro eta Benantzio Rekalde
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
Amets Aranguren Arrieta
#3
Lander Arbelaitz Mitxelena
Azkenak
2025-01-17
Ainhoa Mariezkurrena Etxabe
Amatasunaren giltzarik gabe
AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea: Elena Diaz.
Zuzendaritza: Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]
2025-01-17
Xabier Letona Biteri
Bayrouren aurkako zentsura mozioak porrot egin ondoren, Herritar Fronte Berria zatituta dago
Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.
2025-01-17
ARGIA
Hasi da denboraldia, Saizarren eta Alorrenenean txotxa irekita
Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.
2025-01-17
Xabier Letona Biteri
Iruñeko Erorien Monumentuaren eraispena eskatzeko manifestazioa egingo dute larunbat honetan Iruñean
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
2025-01-17
Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
2025-01-17
ARGIA
Spoiler, gurasokeria, ziborg, santujale eta guakamole, Euskaltzaindiaren Hiztegiko azken eguneratzeen artean
2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.
Jesus Carrera “diktadurak sortutako egoera bidegabeen biktimatzat” aitortu du Hondarribiko udalak
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Tokiko espezieekin osatutako basoa landatzeari ekingo diote igandean Arrankudiaga-Zollon
Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.
2025-01-17
Antxeta Irratia
Dagoeneko 1.000 autoinkulpaziotik gora bildu ditu J’accuse kanpainak
Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]
2025-01-17
Gedar
Soraluzen ‘desokupei’ aurre egiteagatik deklaratu beharko du lagun batek
Ekainaren 5ean bota zituzten Desokupacyl enpresako bi matoi Sorazuletik, eta bi pertsona identifikatu zituen Poliziak. Urtarrilaren 29an deklaratu beharko du haietako batek.
2025-01-16
Xabier Letona Biteri
Ezezkoa eman dio Eskoriatza eta Aramaio arteko parke eolikoari Espainiako Gobernuak
Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoa.
2025-01-16
Bilbo Hiria Irratia
Bizkaiko Foru Aldundiko langileen eta euskararen alde elkarretaratzea egin dute Bilbon
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.
2025-01-16
Euskal Irratiak
Laborantzari buruzko ikuspegi desberdinak agerian, Departamenduko Laborantza Ganbararako bozetan
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.
Eguneraketa berriak daude