60KO HAMARKADAKO HITZAK ETA PERTSONAK

Gabriel Arestik Blas de Otero poeta eta lagunari eginiko elkarrizketa, Mari Karmen Garmendiak Rudolf de Rijk hizkuntzalariarekin burututakoa, Saizarbitoria’tar Erramon gazteak «ostikolariei» (futbolariei) eta bestelako kirolariei egindakoak... luze joko luke hemen ZERUKO ARGIAn 60ko hamarkadan argitaratutako «harri-bitxien» zerrenda eskaintzeak. Eta luzeegia litzateke, halaber, guztiak (344 zehazki) liburu batean biltzea. Horregatik ARGIAren ekimenez, Pilar Iparragirre kazetariak 35 esanguratsuenak bildu eta azalpenez horniturik argitaratu ditu berriki. Koordinaketa lanetan, behean sinatzen duen honi elkarrizketa guztiak irakurtzea egokitu zitzaion eta esan behar dut tresna egokia dela euskal kulturarentzat garai gogorrak eta, era berean, funtsezko aldaketa garaiak izan zirenak ezagutzeko. Kazetaritza molde desberdin bat ezagutzeko aukera ematen dute halaber; kazetaritza zentzu zabalenean harturik, esan beharrik ez baitago muntaketa edo inprenta lanek ere sekulako aldaketak izan dituztela berrogei urtetan. Baina hau dena hobeto ezagutzeko zer hoberik protagonistekin aurrez aurre biltzea baino?

Bada, hilaren 12an horretarako aukera izan genuen: egungo ARGIAko kazetariak eta 60etako Z. ARGIAn idazten zutenetako batzuk mahai baten bueltan bildu ginen Lasarte-Oriako Txitxardin Beltxa jatetxean, aipatu liburuaren aurkezpena aitzaki. Eurak baitira, finean, liburuko protagonistak. Eta protagonisten artean, norbait azpimarratzekotan, Agustin Ezeiza aipatu behar. 1963an aldizkaria berpiztu eta handik aurrera Z. ARGIAren bultzatzaile eta zzarduradun izandakoak gainerakoen eskerrak jaso zituen, Ramon Saizarbitoriak esan zuen bezala «lehenago agian jaso gabeko eta merezitako» eskerrak. Berak ere esker ona adierazi zuen garai horietan proiektuan lagundu zuten guztiekiko. Z. ARGIA aurrera ateratzeko izan zituzten zailtasun eta traba izugarriak aipatu ondoren, noski. Egoera politikoa, batzeke zegoen hizkuntza bera, diru falta, teknologia eskasa... horiek guztiak pairatu behar izaten zituztenak egoera azaltzen saiatu ziren ordenadoreak ia dena egiten digunoi. Mari Karmen Garmendiak emakumeen egoera izan zuen hizpide eta Ramon Saizarbitoriak beste traba bat erantsi zuen: idazleen gaztetasuna (eta, bere kasuan, futbola bereziki gustuko izan ez arren, futbolariak elkarrizketatu beharra).
Mahaitik altxa eta mokadu tartean duela ia 40 urteko oroitzapenak entzun genituen batean eta bestean. «Horiek burutazioak gureak» zioen Luis Iriondok irribarrez, «Salome-ren Eurovision-eko ‘Vivo cantando’ hura euskaratzea ere...» eta Mari Karmen Garmendiak ZERUKO ARGIA ez ezik, bateren batek «Infernuko Sua»ere deitzen ziola ekarri zuen gogora. Aukera ederra zuten haiek lankide zaharrekin garai hartako argi eta ilunak gogora ekartzeko (badaezpada, gonbidatu gehienak joanak zirela, kantuan hasi ziren bi pertsonaia ezagunen izenak gordean mantenduko ditugu).
Eta guk, kazetari gazteok, garai hura ezagutu ez genuenok, ezer ikasi al genuen bilera horretatik? Txillardegik esan zuenez, garai hura bizi izan ez genuenok ezin dugu ulertu orduko egoera. Bi belaunaldi oso desberdinen arteko zubi txiki bat ezartzeko bederen balio izan zuelakoan nago hala ere. Eta lerro labur hauek idatzi eta atondu bitartean, zeruko argiari (ala infernuko suari?) eskerrak eman dizkiot, besteak beste, ordenagailuko disko gogorrean maketaziorako hain programa informatiko erabilterraza ezartzeagatik


Azkenak
Ertzain bat atxilotu dute homizidio saiakera egotzita, lan orduetatik kanpo hiru pertsonari tiro egiteagatik

Ertzaintzak ertzain bat atxilotu du, hiru pertsona hiltzen saiatzea egotzita. Agentea lan orduetatik kanpo zegoen, eta deklaratu zuen bere buruaren defentsan egin ziela tiro furgonetan zihoazen ustezko hiru lapurri. Ertzaintzaren ikerketaren arabera, gezurra da deklaratu duena.


Sardiniak ezetz esan dio kolonizazio energetikoari

Haize-erroten eta eguzki-plaken ezarpen zabalarekin kezkatuta, populazioa "espekulazio energetiko" gisa kalifikatzen duen joera bati aurre egiten ari da.


2024-08-08 | ARGIA
Venezuelako Askapenaren brigada
“Herriak eta gobernuak ez dute atzerapausorik onartuko”

Venezuelan dauden Askapena talde internazionalistaren brigadistekin hitz egin du ARGIAk, hauteskundeen osteko egoeraz eta etorkizunaz.


2024-08-08 | ARGIA
Puigdemont Kataluniara itzuli da zazpi urteren ondoren, eta berriz ere desagertu da

Carles Puigdemont erbestetik itzuli da Kataluniara zazpi urteren ondoren. Salvador Illaren inbestidura saiora joan baino lehen, Bartzelonako Garaipenaren Arkuan hitzaldi labur bat eman du milaka lagunen aurrean. Poliziak Puigdemont atxilotzeko agindua du, baina ez du lortu... [+]


2024-08-08 | Sustatu
Twitterren alternatiben analisia: Bluesky, Mastodon eta Threads

Elon Musk-en jarrera ultra eta toxikoak egunetik egunera agerikoago izanik, X/Twitter noren eskutan dagoen edozeinek ikusten du. Berriz ere egunotan sare horretatik alde egiteko deiak eta agurrak ikusten ari gara, eta horren harira artikulu interesgarria irakurri dugu Electronic... [+]


Israel Donostiako Klasikotik kanporatzeko eskatu du Gernika-Palestina herri ekimenak

Larunbatean zeharkatuko ditu hiriko kaleak Donostiako Klasikoak, eta Gernika-Palestina herri ekimenak Israelek bertan duen presentzia salatu du, prentsaurreko batean. Adierazi dutenez, “genozidioa eteten ez duten bitartean” klasikoak ez luke Israel-Premier Tech... [+]


Egiazko arrazoia Israelek Hamas eta Hezbollahko buruzagiak hiltzeko

Israelek Hamas eta Hezbollahko buruzagiak hiltzeko helburua ez da erresistentzia ahultzea. Benetako asmoa da inteligentzian eta arlo militarrean bere nagusitasunaren irudia berrezartzea Israelgo iritzi publikoaren aurrean .


Puigdemontek esan du osteguneko inbestidura saioan izango dela

2017tik Bruselan dago Kataluniako presidente ohia, baina itzultzea erabaki du Generalitateko hurrengo presidentearen inbestidura eztabaidarako. “Normaltasun demokratikoko baldintzak ez” izatea salatu du, eta aipatu du itzultzeak suposatzen duen atxiloketa arriskua.


Donostian jarrera eta eraso arrazistak ugaritzen ari direla salatu eta borrokatzera deitu dute

Udaletxe aurrean eginiko prentsaurreko jendetsuan, Donostian gertatzen ari diren jarrera arrazista, klasista eta faxistekin kezka adierazi dute hiriko eragile sozial eta politiko ugarik. Irakurketa bateratua eskaini dute 37 eragilek, besteren artean, Ernai, GKS, Bilgune... [+]


Venezuelako oposizioak dei egin die poliziei eta militarrei gobernuaren kontra egitera

“Herriaren eta beren familien alde” jartzeko eskatu diete Edmundo Gonzálezek eta María Corina Machadok adierazpen bateratu baten bitartez. Maduroren gobernuak erantzun egin die, eta erabaki dute dokumentuaren sinatzaile biei “ikerketa penala... [+]


Israelgo armagile nagusiaren fabrika batera sartu eta gerrarako materiala suntsitu dute Erresuma Batuan

Palestine Action taldeak dio bere ekintzaileek astelehen goizean (abuztuak 6) Elbit-ek Bristolen duen fabrika "inbaditu" dutela. Ikerketa eta fabrikazio zentroa oso zainduta dago, eta espetxeko furgoneta bat erabili dute kanpoko perimetroa txikitzeko.


2024-08-07 | Euskal Irratiak
Oihana Goiriena
“Haserre gara, Polonia airos atera baita Pabloren kontrako salaketa frogatu gabe”

Osasun artak biltzen ari da Pablo Gonzalez Moskun une honetan. Joan den astean, Poloniako Radomgo segurtasun handiko espetxetik atera zen kazetaria bi urte eta bost hilabeteko preso egon ondoan. Poloniak leporatzen zion espioitza frogatu gabe libre atera da.


Talde ultraeskuindar baten errekurtsoak geldituta du Donostiako Loiolako Kuartelen salerosketa

Loiolako kuartelen afera ez dago bere onenean. Espainiako Defentsa Ministerioak eta Donostiako Udalak akordioa “aldi baterako” etetea erabaki zuten joan den astean, hilaren 18a baino lehenago ezin izango zutelako gauzatu, eta hori delako, hain zuzen, salerosketa... [+]


Eguneraketa berriak daude