FRAIDEEKIN EDO FRAIDERIK GABE ARANTZAZU TOPAGUNE
"Maila horretan lehenengoa eta ia bakarra izan zen Arantzazuko basilika. Mirari bat izan zen eraikin hau burutzea. Gaur egun normaltzat hartzen dugu, baina duela 50 urteko eliza ez zen oraingoa. Beste miraria izan zen artista horiek elkartzea. Orduan arazo eta eztabaida asko izan ziren, batez ere Oteizaren apostoluen inguruan. Bide bazterrean botata egon ziren urtetan. Niretzat gaizki ulertuak izan ziren tartean. Baina orain oso gustura gaude egindako lanarekin. Hain eliza handia eta abstraktoa izanik hor barruan lortzen den giroa eta berotasuna oso ederra da" dio frantziskotarren bozeramaileak.
Arantzazuko seminarioa aurreko mendeko 60ko hamarkadan zabaldu zen eta milaka haur eta gazte jaso zituen 1991n hustu arte. Ikasleek hiru urte egiten zituzten, gero Forura eta Zarautza joateko, Erriberrira filosofia ikastera eta Arantzazura itzultzen ziren teologia ikastera. Euskal Herriaz gain, Kantabria, Burgos, Valladolid eta Soria sartzen ziren Arantzazuko frantziskotarren probintzian eta bertaraino inguratzen ziren urtero ehunka ikasle berri. Lehen urteak izan ziren jendetsuenak, guztira 300 ikasle izatera iristeraino, baina berehala hasi zen beherakada. "1968an ikusten zen bokazio jaitsiera zetorrela. Heziketa hori krisian sartu zen: haurrak etxetik atera eta barnetegian sartzea. Beste lekuetan ere gertatu zen hori: Bilbon, Oñatiko agustinoetan... Adin horretarako ez zela egokia eta gauzak beste era batera egitea erabaki zen, bokazioak ikasketak amaitu ondoren jasoz" adierazi digu Iñaki Beristainek. Honekin batera bertan zeuden fraide askok sotana zintzilikatu zutela gogoratu behar dugu. Gaur egun 45 fraide besterik ez dira gelditzen, gehienak adinekoak, eta garai batean 150 izan ziren. Ikasgelak hustu ziren 1991n eta 20.000 metro koadroko seminario erraldoia alferrik zegoen. Erakundeei eskaini zieten, baina ez zuten baiezkorik eman. Bilboko euskaltegi batek erabili du azkenaldiko udaratan.
Urtarrilean seminarioa botatzen hasiko dira kultur topagune berria eraikitzeko asmoz. Obra handiak dituzte buruan santutegiaren arduradunek: plazako frontoia eta seminarioaren bi pabilioiak bota egingo dira kultur topagunea eraikitzeko. Zerbitzu publiko honek atal desberdinak izango ditu. Kongresoak egiteko areto bat eraikiko da 200 pertsonentzat. Museo etnografikoa egitea ere buruan dute. Komentuko liburutegi eta fonoteka aberatsak bertara eramango dituzte. Paisajeari begira musika entzunez eta irakurriz lasai egoteko kafetegi bat jarriko dute. Ingurua urbanizatzea eta natura gerturatzea dira beste helburuetako batzuk.
Joakin Montero arkitektoaren proiektu honek aurrekontu garrantzitsua du, 900 milioi pezeta ingurukoa eta Eusko Jaurlaritzak 384 milioi emango du. Gipuzkoako Foru Aldundiak, Kutxak eta Oñatiko Udalak ere lagunduko dute obra garrantzitsu honetan
Arantzazura joan nintzenerako Aginagako eliza ttiki politari bere zimitorio-aterbe xarmagarria bota zioten, ondoan adreiluzko eraikin itsusi bat egiteko. 60ko hamarkada. Dena berri, dena hormigoi, dena handi, dena harrokeria. Seminarioak mukuru. "Norbaitek" gauez tarteka ikurrinaren bat ipini arren (eta "berdeak" atzetik), nork esan behar zuen frankismoa inoiz bukatuko zenik, edo urte haietan eraikitzen ari ziren fabrika asko laster pikutara joango zirela?
Zazpi urteren buruan ordea, Franco hil egin zen, eta seminarioen gainbehera ere hasi. Sekularizazioa, hauteskundeak, ikurrina, sexua, krisia... Europarrak ginela ez zen ohartu nonbait Arantzazu eraiki zuten guztien artean inor. Orain errauts bihurtuko da dena, baina beton horretan gastatutako milioikada erraldoiaren balantzea egin gabe desagertuko. Eta laster, harri eta burdin tartean kamioiren batek eramango ditu Aita Gandiaga eta biok barrankoan bildu eta kolegioaren hormetan landatutako untzak
Arantzazuko seminarioaren urte onenak ezagutu zituen Jose Ramonek, ikasle kopuru handiena izan zuenekoa. Baina gainbehera ere ezagutu zuen. 1967-68 urteetan gizarteak bizitu zuen aldaketa, politikak hartu zuen garrantzia eta elizak izan zuen krisiarengatik ikaskide ugarik (Jose Ramonek adibidez) fraide izateko bidea bertan behera utzi zuten eta fraide ziren asko ere atera egin ziren. «Jakin» aldizkaria Donostiara aldatu zenean bertan aritzen zen. Julianek Erriberrin filosofia ikasten beste bi urte egin ondoren utzi zuen fraiderako bidea 18 urterekin, latina, euskara, musika eta beste gauza asko ikasi ondoren.
Jose Ramonek ez du bere garaiko ikaskideekin harremana mantendu, baina bai bertan bizi diren frantziskotarrekin familiarengatik. Julianek Gomistegi baserriarekiko lotura handia du. "Istripu larria izan nuen. Siloan belarra zapaltzen ari ginela pozoindu egin nintzen eta azken igurtzia eta guzti eman zidaten. Beharbada horregatik joaten naiz oraindik tarteka" gogoratzen du. Irratiko lanaren bidez ere harreman handia du fraide batzuekin eta artikulu bat idatzi du Arantzazu eta komunikabideei buruzko libururako. Fraideak faltatzen direnerako sortu nahi den Arantzazuko adiskideen elkartea oso garrantzitsutzat jotzen du Jose Ramonek. "Arantzazuk jarraitu behar du, fraideekin edo fraiderik gabe, erlijio, kultur eta natur gunea izaten. Hiru adar horiekin etorkizunean zeregin garrantzitsua izan behar du Gipuzkoan eta Euskal Herrian" erantsi zuen Jose Ramon Belokik. Horretarako aurreko ikastetxe zaharrak bota eta eraikuntza berriak altxatzea ezinbestekotzat jotzen du. Julian ordea, Arantzazuren beherakada ikusita, ez da oso baikorra, baina paisaje eta arte aldetik duen erakarmenagatik bere izaerari eutsiko diola uste du
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.
Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.
---------------------------------------------
Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]
.jpeg)
Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]
Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.
Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]
Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.
Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]
Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.