DEBAGOIENEKO ASTEKARIA


2021eko uztailaren 19an
Iazko abenduaren lehenengoan «Goienkaria» jaio zen, Debagoieneko euskararen aldeko taldeen eta Goiena komunikazio kooperatibaren ekimenez. Euskara hutsez Debagoiena eskualdean astean zehar kulturan, politikan, gizartean eta ekonomian gertatutakoen berri ematen du. Ostiralero hogeita bat mila ale doan zabaltzen ditu Arrasate, Bergara, Oñati, Aretxabaleta, Eskoriatza, Antzuola, Elgeta, Aramaio eta Leintz Gatzagan barrena. Astekaria izan arren, «Goienkaria»k egunkari formatoa du, eta erredakzio nagusia Bergaran dago.

Azken hamaika hilabeteetan bailarako biztanleek «Goienkaria» jaso dute astero, baita herri bakoitzean bertako aldizkaria ere (maiztasun ezberdineko aldizkariak egon dira oraino: astekariak, hamabostekariak...). Baina urriaren 18an «Goienkaria» berria jaio zen, tokian tokiko ia aldizkari guztiek berarekin bat egin baitzuten. «Goienkaria»k bere horretan darrai, bailara osorako komuna den zatiak ez baitu aldaketa handirik izan. Bai, ordea, herri aldizkariek, «Goienkaria»n sartzerakoan oro har eduki gehiago landu eta egunkari formatora egokitu behar izan dutelako. Hala, urriaren 19tik herri aldizkariak «Goienkaria»ren barruan doaz.
48 orrialde ditu aldizkariak, erdia «Goienkaria» komunarentzat eta beste erdia hiru herri aldizkariendako dira. Astekari berrituak hiru edizio kaleratzen ditu, edizio bakoitzak herri aldizkari zehatz batzuk bereganatzen dituelarik. Horrela, Bergarako edizioak «Kontuola» (Antzuola), «Goibekokale» (Elgeta) eta «Berrigara» aldizkariak batzen ditu. Arrasateko edizioak orrialde kopuru bera du, baina kasuon «Arrasate Press»ek hogeita bi bere gain hartzen ditu, eta Aramaioko «Txirritola»k bi. Aretxabaletako edizioa, berriz, hogeita hamasei orrialderen jabe da, horietarik hamabi «Aretxagazeta» eta «Ze Barri?» (Eskoriatza eta Leintz Gatzagako albisteak biltzen dituena) agerkariek hartzen dituzte bere gain. Beraz, nolabait esateko herri aldizkariek «Goienkaria» potolotu dute.


ARRAZOI EKONOMIKOAK.

«Goienkaria»ko zuzendari Eneko Azkaratek azaldu duenez, "bat-egitearen arrazoietako bat ekonomikoa da; errotatiban aurrezten den dirua edukietan eta lan taldean inbertituko dugu, produktu hobea lortzeko". Bestalde, aipatu beharra dago Debagoiena bailara subjektu bezala aintzat hartzen zuen aldizkari baten beharra sumatu zutela zenbait euskara talde eta komunikabidek.

Proiektuak aurrera egin du, eta egun kazetariek Aretxabaleta nahiz Arrasateko erredakzioetan dihardute, baina baita Bergarako ordezkaritza nagusian ere.
Hizkuntzari dagokionez, «Goienkaria»ko orrialdeetan euskara batuak nagusi izaten darrai, eta, era berean, tokian tokiko euskarak presentzia handiagoa du herri aldizkari berrituetan.
"Urte luzetan herri aldizkari bakoitzak bere aldetik jo du, eta bat-egitea ez da samurra izan, baina denontzat hobea izango zela erabaki genuen", dio «Goienkaria»ko zuzendari Eneko Azkaratek. Dena den, herri aldizkarien birmoldaketaren aurkakoak ere egon dira, jende askok pena handia hartu baitu ohiko aldizkariak gehiago ikusiko ez dituelako.
Iker Barandiaran «Arrasate Press»eko zuzendari eta koordinatzaileren ustez, "herri txikiak izango dira bat-egiteari esker gehien irabaziko dutenak", maiztasun txikiko aldizkariak edukitzetik astero-astero «Goienkaria»n lekua izatera igaroko baitira. Halaber, "herriotako erakundeak, taldeak eta herritarrak ez daude kazetarien galderei erantzutera ohituta, eta horrek kazetariaren lana zailtzen du", gaineratu du Barandiaranek.
Edizioei dagokienez, ez da ezberdintasun handirik, hirurek gai beretsuak jorratzen dituztelako, eta atalak ere antzekoak direlako. Erakargarriagoak eta irakurterrazagoak izateko asmoz, argazkien tamaina handitu eta testuen pisua txikitu dute herri aldizkari berrituetan.

Urte bukaerako Internetera egingo du jauzi Goienak eta horrenbestez «Goienkariak». Erronkarik nagusiena, ordea, «Goienkaria» egunkari bihurtzea izango da, eta zentzu honetan Eneko Azkaratek zera adierazi du: "Edizio lokalak dituzten egunkariak gero eta kezkatuago daude, konpetentzia gogorra izan gaitezkeelako"

Zortzi agerkari eskualde berean
Debagoienan agerkari eta herri aldizkari ugari egon dira. 1988an Arrasate Euskaldun Dezagun taldeko lagunek abian jarritako «Arrasate Press» Euskal Herriko herri aldizkarien aitzindarietako bat dugu. Astekari honek bere gorenean 6.400 aletako tirada izan du. «Berrigara» astekariak eta «Antzuolako Kontuola» hamabostekariak bien artean, berriz, 5.400 ale banatu dituzte oraino. Era berean, Aretxabaletako berrietaz arduratzen zen «Aretxagazeta» hamabostekari zaharrak 1.500 ale kaleratzen zituen. «Ze Barri?»k Eskoriatza eta Leintz Gatzagako berri hilabetean behin ematen zuen eta 1.700eko tirada zuen. Elgetako «Goibekokale» hilabetekariak 650 ale banatzen zituen. «Txirritola» orri informatiboa hiru hilabetean behin argitaratzen zen Aramaion izen bereko euskara taldearen eskutik. «Kontzejupetik» hilabetekari oñatiarra «Goienkaria» berrian sartu ez den herri aldizkari bakarra dugu. Izan ere, ez du Goiena bere kudeaketaz arduratzea nahi, eta bertako udalaren eskuetan darrai. Dena den, oñatiarrek Goienkaria jasotzen dute ostiralero beren gutunontzietan. «Kontzejupetik» aldizkariak 4.500 ale banatzen ditu


Azkenak
Martintxo Etxauri: “Sare toxikoen aurrean Mastodon dugu alternatiba”

Mastodon, gizarte sarea eta mikroblogintza zerbitzua da. Eugen Rochko alemaniarrak sortu zuen 2016. urtean. Software librean oinarritzen da. Azkenaldian, norbanako eta erakunde frankok bertan saretzea erabaki dute. Elkarren artean komunikatzen diren egitura independeteez... [+]


Eskola kirola vs klubak eztabaida, pil-pilean

Kirol klub batean aritu nahi duen haurrak ez duela zertan Eskola Kirola egin dioen epaiari helegitea jarriko dio orain Gipuzkoako Diputazioak. Umeak nahi duen kirola aukeratzeko askatasuna batetik, helburu hezitzaile eta integratzaileak bultzatzen dituen eredua bestetik,... [+]


2025-01-29 | Sustatu
Deepseek AA txinatar harrigarria (eta bikaina euskaraz)

Albiste bihurtu da Deepseek adimen artifizialeko sistema txinatarra azken egunetan. Zabaldu denez, eredua askoz merkeagoa da garapenean eta kontsumoan, baina Claude edo ChatGPT iritsi diren mailara jauzi bat egin du. Gainera, lizentzia libre eta doakoaz banatu dute... [+]


Guardianeko langileak enpresa atarian daude, labea itzaltzea eragotzi asmoz

Asteazken goizean goizetik Guardinaeko dozenaka langile elkarretaratu dira Laudioko lantegiaren aurrean, eta inguruko enpresetako beharginak ere batu zaizkie elkartasunez. Guardianek asteazkenean labea itzaliko duela adierazi du eta hori oztopatzeko asmoz bildu dira. Enpresa... [+]


2025-01-29 | Julene Flamarique
Euskal Herriko II. Ekotopaketak aurkeztu ditu Jauzi Ekosozialak

"Ekologismo berria indartzen jarraitzeko eta aldaketa posible egiteko" helburuarekin antolatu dituzte. Arrasaten burutuko dira, martxoaren 28an eta 29an.


2025-01-28 | Julene Flamarique
Nafarroako Emakume Gazteen kontrako Sexu Indarkeriari buruzko I. Azterketa
Erradikalizatzen ari den matxismoari aurre egiteko fokua gizonengan jartzea proposatu dute

Sexu-erasotzaile gehienak biktimaren inguru sozialekoak direla eta “kaleko bortxatzaile mamuaren ideiatik” aldendu beharra dagoela nabarmendu du Nafarroako Emakume Gazteen kontrako Sexu Indarkeriari buruzko I. Azterketak. Ikerketak gazteengan jarri du arreta,... [+]


2025-01-28 | Leire Ibar
La Cumbre Donostiako Udalaren esku uzteko eskatu dute elkarte memorialistek

Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]


DeepSeek
Txinari inbidia: gerra komertzialak adimen artifiziala du izena

ChatGPT ez da dagoeneko "hainbesterako". Lehiakide biziago, eskuragarriago eta merkeago bat jarri zaio parean AEBetako eta mundu mailako liderrari: enpresa txinatar baten eskutik ikusi du argia DeepSeekek. Dantzan jarri da mundua, eta ez espresuki onerako. Mikrotxipen... [+]


2025-01-28 | Leire Ibar
Greba mugagabea hasiko dute Guardianeko langileek

Laudioko lantegiko zuzendaritzak astelehen honetan jakinarazi dio enpresa batzordeari behin betiko itxiko duela enpresa. Urtarrilaren 29an abiatuko dute ixteko prozesua. Egun berean egingo dute elkarretaratzea langileek eta ostegunean hasiko dute greba.


2025-01-28 | Julene Flamarique
Turismoaren erregulazioa Baztanen: ostatuak kontrolatzeko plana onartu dute

Plan berriak Baztango bailara lau zonalde historikoetan bereiztea proposatzen du. Ostatu turistiko berriak irekitzeko araudia ere hartuko du bere gain, definitutako hiri iraunkortasun adierazleen araberakoa izango dena.


2025-01-28 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Myanmarreko gerra baretzea ez da albiste ona batzuentzat

Duela hamar egun, urtarrilaren 18an, sinatu zen Txinako Kunming hirian Myanmarren agintean den Junta Militarraren eta Myanmarreko Nazio Aliantza Demokratikoaren Armada (MNDAA ingelesezko siglaz) matxinatuaren arteko su-etena. Ez da 2021eko estatu-kolpearen ondotik sututako gerra... [+]


2025-01-28 | Julene Flamarique
Autoeskolaz kanpo gidatzen ikasteko aukera planteatzen ari da Espainiako Gobernua, autoeskolak aurka

Eredu berriak ikasleek milaka euro aurreztea ekar lezake. Autoeskoletako irakasleek plana kritikatu eta errepideetan sor daitekeen arriskua mahaigaineratu dute. Neurri berriak “milaka irakasleren enplegua arriskuan jartzen duela” ohartarazi dute.


Lanbide Heziketako praktikak arazo-iturri izaten ari dira

Sistema duala abian da ikasturte honetan Hego Euskal Herriko Lanbide Heziketan, eta eredugarri saldu duten arren, arazotsua izaten ari da hainbat zentrotan: ikasle guztiek derrigorrezko praktikak egin ditzaten enpresak bilatzen “gorriak pasatzen ari dira” irakasleak,... [+]


Eguneraketa berriak daude