Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
igandea 2024ko abenduaren 01ean
Nor da Billy Wilder?
Aski ezaguna da nazioartean Donostiako Zinemaldiak duen garrantzia, Bette Davisek glamour-a eman zion behin, beste hainbestek eman dioten bezala. Robert Aldrich zuzendari bikainak ordea, «Whatever happens to Baby Jane?» zintan, Davisen bestelako izaera biluztu zuen, zakarragoa, libreagoa, iraultza maitatzen zuena. Sail Ofizialean zeluloidezko bitxiak aurkitu ditzakegu, baina Donostiako Zinemaldiak badu bestelako izaerarik, ziztatzaileagoa dena, alegia.
Zizta egiten duenak Zabaltegi Saila izena darama, harro. Askatasuna du ezaugarri nagusitzat. Formatu, iraupen, estilo eta genero desberdinetako pelikulak programatzeko librea da. Zentzu orotan berriena den zinea ikusteko parada ematen die zinezaletuei. Dudarik gabe, ikusle bizienen eta kritikari zorrotzenen arreta erakartzen du. Horrelakoa da Zinemaldiaren aurpegi ezkutua, beste nazioarteko zinemaldietan aurrez aurkeztutako film onenak, zinegile berrien emaitza interesgarrienak eta epaimahai ofizialeko kideen azken lanak dira gozagai.
Freskotasunaren bila
Zuzendari berriek ez dute Hollywood edota Cannesen onespenik espero, beraien lana ikusgai izatea da duten helburu bakarra. Ray Lawrence, Ineke Smits, Asif Kapadia, edota Srdan Golubovic, izen ezezagunak dira, baita "Autrement", "The Bank", "Last Ball" edota "Elling" filmak ere. Agian ez dira zinema areto askotan estreinatuko, Zinemaldia eta gero makina bat ahaztu egingo dira, baina ez dudarik izan gehienak, gure ahotan izango direla etorkizunean. Guztiok ezagutzen ditugu zinegile klasikoak, Kapra, Donnen, Ford, Ray, Hawks... miresten ditugu, baita aipatu lehiaketan parte hartzen dutenek ere. Callahan zuzendari ezezagun estatubatuarrak ordea ironiaz erantzungo lizuke galdetzen ausartzeaz gero... "Gu hemen gaude eta gure garaia da, nor da Billy Wilder?".
Zuzendari berriak ezezagunen askatasunaz baliatzen dira, independentziaz jokatzeko ez dute arazo handiegirik (diruaren eskasiarena alde batera utzita, noski) eta ekoiztetxeen tentakuluak saihesteko gai dira nahiz eta hauek, beraien bizkar zuri-garbiak zaintzeko prest agertu.
Hala ere, deitura ezezagun horien atzean badira ospeaz gozatzen dutenak, hauek aztertuko ditugu:
Ezezagun ezagunak
Zuzendari berriak ezezagunen askatasunaz baliatzen dira, independentziaz jokatzeko ez dute arazo handiegirik (diruaren eskasiarena alde batera utzita, noski) eta ekoiztetxeen tentakuluak saihesteko gai dira nahiz eta hauek, beraien bizkar zuri-garbiak zaintzeko prest agertu.
Hala ere, deitura ezezagun horien atzean badira ospeaz gozatzen dutenak, hauek aztertuko ditugu:
Christophe Otzenberger
Frantziako dokumentalista bikain eta konprometituaren lehenengo film luzea da «Autrement». Gizartearen aurrean mesfidati agertu izan da beti, bere esanetan, gizakien jokabidea ulertzea zaila egiten zaio. Hori horrela, 1999an "Fragments sur la misére" zinta apartekoa filmatu zuen, giza jokabideei kritika zorrotza eginez.
Droga edukitzeagatik atxilotuak izan diren hiru aktoreren istorioa kontatzen digu Otzenbergerrek bere azken lanean. Nekazari gune batean lan egitera behartuta, elkarren kontra dauden bi mundu ezberdin erakusten dira aipatu filman.
Droga edukitzeagatik atxilotuak izan diren hiru aktoreren istorioa kontatzen digu Otzenbergerrek bere azken lanean. Nekazari gune batean lan egitera behartuta, elkarren kontra dauden bi mundu ezberdin erakusten dira aipatu filman.
Robert Connolly
Australiako zine ekoizle ospetsuenetakoaren lehen lana zuzendari gisa. Ohikoa izaten da gidoilariak edota aktoreak zuzendaritzara jauzi egitea baina ez horrela ekoizleak. Thriller politikoa aukeratu du Connollyk bere lehen lanerako. ABC telebista kateko zenbait telesailetako zuzendari izandakoa, "The bank» pelikula, Arenafilm ekoiztetxearen laguntzaz filmatzea lortu du Melbournen. Lanerako grina erakusten du eta baikorra da erabat, filmaketan arazoak sortuz gero. Aktore eta talde teknikoak, lanerako giro aproposa sortzen duela diote.
Petr Vaclav
Vaclaven bigarren luzea da hau, «Paralelni Svety», orain bost urte egin baitzuen debuta "Marian" film txalotuarekin. 1999an "Praha Ocima" zuzendu zuen, 100 minutuko drama, aktore lanetan Lawrence Côte eta Karel Roden aritu ziren eta Vaclavekin batera, Martin Sulik eta Vladimir Michalek-ek filmatu zuten zinta. Ez zuen arrakastarik izan baina kalitatezko lana burutu zuen. Oraingo honetan, bi gazteren arteko maitasun harremana kontatzen du, bikotea beraien bizitzak apurka-apurka banatzen ari direla ohartzen da, nahiz eta elkar maitatzen jarraitzen duten.
Gizakien arteko harreman honekin Txekiako Pilsengo Zinemaldiko Sari Handia irabaztetik dator.
Gizakien arteko harreman honekin Txekiako Pilsengo Zinemaldiko Sari Handia irabaztetik dator.
Tomas Gislason
Lars Von Trier zuzendari aski ezagunaren muntatzailea da Gislason. Berak idatzi, zuzendu eta muntatutako lan esperimentala da «Point of view». Dogmaren legeak ezarri zituen zuzendaria izan du lagun filmaketan eta elkarrekin lortutako emaitza, bikaina izan da oso. Kalifornian zehar egindako "road movie" gisa egituratua dago eta bertan, hiru pertsonaiaren istorioa kontatzen da. Bitarteko gutxirekin filmatu zuen Gislasonek hiru hilabetetan. Dogmaren menpekoa ote?
Luna
2025ean Martera egiten den bidaldia kontatzen du Lunak, «Naufragos» pelikulan. Aktore ezagun eta bikainak bildu ditu lan honetarako, besteak beste, Vincent Gallo, Maria de Medeiros eta Joaquim de Almeida ikus ditzakegu pantaila erraldoian. Espainiako zinemaren ustekabe atsegina izan da Lunaren azkena. Hollywood eta Lanzaroten ingelesez filmatuta dago, beraz, ekoizpen aldetik ahalegin berezia egin dutela nabaria da, horren ardura "Dolores Pictures" ekoiztetxeak hartu du.
Hauek lagin bat besterik ez dira, zinemak ezkutatu egin ditu bere zeluloidezko kamerinoen atzean, publikoarentzat ikustezin bihurtu dira eta nazkatuta erabat, erabaki irmoa hartu dute. Ez dira John Wayne-ren bizkarra miresten geldituko, agian ordua iritsi da cowboy zaharkituari aurre egin eta errebolberra ateratzeko. Tiro egiteko gai izango ote dira?
Hauek lagin bat besterik ez dira, zinemak ezkutatu egin ditu bere zeluloidezko kamerinoen atzean, publikoarentzat ikustezin bihurtu dira eta nazkatuta erabat, erabaki irmoa hartu dute. Ez dira John Wayne-ren bizkarra miresten geldituko, agian ordua iritsi da cowboy zaharkituari aurre egin eta errebolberra ateratzeko. Tiro egiteko gai izango ote dira?
Berri aipatuenak
Donostiako Nazioarteko Zinemaldiaren 49. edizioan 19 film lehiatuko dira guztira, hiru Sail Ofizialean eta 16 Zabaltegin "Zuzendari Berriak" saria lortu asmoz. Sari nagusia, zinemaldi baten eskaintzen den dirutsuena da, hots, 25 milioi pezeta (150.000 euro) eskuratuko ditu garaileak.
Film aipagarrienak
SAIL OFIZIALA
- Lantana - Ray Lawrence (Australia)
- Magonia - Ineke Smits (Holanda)
- The warriors - Asif Kapadia (Britainia Handia)
ZABALTEGI
- Absolute hundred - Srdan Golubovic (Jugoslavia)
- The bank - Robert Connolly (Australia)
- Autrement - Christophe Otzenberger (Frantzia)
- Drift - Michael Van Jaarsveld (Holanda)
- Elling - Peter Naess (Norvegia)
- Paralelni Svety - Petr Vaclav (Txekiar Errepublika)
- (P.O.V.) - Tomas Gislason (Danimarka)
- Salvajes - Carlos Molinero (Espainia)
- Vidas privadas - Fito Paez (Argentina-Espainia)
- De la calle - Gerardo Tort (Mexiko)
Film aipagarrienak
SAIL OFIZIALA
- Lantana - Ray Lawrence (Australia)
- Magonia - Ineke Smits (Holanda)
- The warriors - Asif Kapadia (Britainia Handia)
ZABALTEGI
- Absolute hundred - Srdan Golubovic (Jugoslavia)
- The bank - Robert Connolly (Australia)
- Autrement - Christophe Otzenberger (Frantzia)
- Drift - Michael Van Jaarsveld (Holanda)
- Elling - Peter Naess (Norvegia)
- Paralelni Svety - Petr Vaclav (Txekiar Errepublika)
- (P.O.V.) - Tomas Gislason (Danimarka)
- Salvajes - Carlos Molinero (Espainia)
- Vidas privadas - Fito Paez (Argentina-Espainia)
- De la calle - Gerardo Tort (Mexiko)
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
Xabier Letona Biteri
#3
#4
#5
Danele Sarriugarte Mochales
Azkenak
2024-11-30
ARGIA
2025ean “larrialdi linguistikotik indarraldirako bideari ekiteko beharra” aldarrikatu du Kontseiluak
Euskalgintzaren Kontseiluak Larrialditik indarraldira adierazpena plazaratu du Euskararen Egunaren atarian. 2025a euskararen normalizazio eta biziberritze prozesua “noranzko egokian jartzeko urtea” izango dela adierazi du. Bide horretan, lehen eginkizuntzat jo dute... [+]
Zergatik Durangora joan abenduaren 7an?
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
2024-11-29
Xabier Letona Biteri
Iruñerriko hondakinak bilduko dituen Imarkoaineko gunea %33 garestitu da
Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.
2024-11-29
Xabier Letona Biteri
Tuterako alkateak aurrekontuak aurkeztu ditu talde neonazi baten abestiarekin
Estirpe Imperial da talde neonazia, besteak beste ezagun egin dena erabiltzen dituen letra faxista eta arrazistengatik.
2024-11-29
Jon Torner Zabala
Zorroztasun historikoaren izenean: dragoiak bai, bikingo beltzaranak ez
2024-11-29
Axier Lopez
EAJ, PSE eta PPk mendietako gurutze katolikoak babestu nahi dituzte “euskal kultura eta ohituren parte” direlako
Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]
Boikota Israelgo datilei (eta datil horiek saltzen dituzten supermerkatuei)
Israelek gosea erabiltzen du palestinarren aurkako gerra-arma gisa, eta nekazaritza-produktuak mundu osoan merkaturatzen ditu.<
2024-11-29
Gedar
Etxebizitzarako eskubide unibertsala aldarrikatu dute Iruñean
Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Harituk antolatuta, manifestazio bat izan zen ostegun arratsaldean Iruñeko Alde Zaharrean. "Etxebizitzaren negozioaren aurrean, eta hura sustatzen duten politikarien aurrean, etxebizitza eskubide unibertsalaren benetako defentsa... [+]
2024-11-29
Estitxu Eizagirre
EH Bizirik sarearen manifestazioa martxoaren 22an Gasteizen
“Indarrak batuta soilik lortuko dugu makroproiektuen oldarraldi hau gelditzea”
EH Bizirik sarea makroproiektuen aurkako plataformen elkargunea da eta martxoaren 22an manifestazio nazionala deitu du Gasteizen: "Lekuko borrokez gain, esparru zabalagoan lan egitea ezinbestekoa dela jakitun, manifestazio honek sare osoari eragiten dien puntuak izango ditu... [+]
2024-11-29
Xabier Letona Biteri
Gaindegiaren 20 urteko argazkia
Euskal Herriak biztanlerian, energian eta pobrezian gora egin du, CO2 isurketetan eta elikagaien kontsumoan behera
Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]
Eguneraketa berriak daude