Herriguneak eta zazpi auzo nagusik osatzen dute Aulesti: Goierri, Ibarrola, Narea, Malats, San Anton, Urriola eta Zubero.
Aulesti elizatea da berez, egitura estu eta luzeko herrigunea, baina XVI. mendetik aurrera hiri balioa hartu zuen eliza eta jauregiek herriko plaza itxuratu zutenean eta udaletxea eraiki zenean.
Gaurko izen ofiziala Aulesti bada ere (1979. urtetik hona), Murelaga dugu elizatea eratu zeneko izena, egun Murla izenez ezagutzen den auzunean baitzegoen parrokia, hain zuzen ere, San Juan Burumoztua baselizan. Jendea ordea, Aulestin bizi zen eta beraz, San Juan Bataiatzailearen eliza eraiki ostean, 1640. urtean, parrokia bertara aldatu zen.
Herriaren garai ezberdinetan hain garrantzitsuak izan diren bi parrokiak bisitatuko ditugu orain.

Garai bateko parrokia izan zen eta herriko ermiten artean handiena da. 14,60 metro ditu luzeran eta 8,80 zabaleran. Ez dauka kanpandorrerik eta aldare bakarra du. San Juanen burumoztua gogoratu eta gurtzen da bertan.
Lehen, lo egin ezinez ibiltzen ziren haurrak ermita honetara ekartzen zituzten. Beharbada, San Juan bezperako loaren esaldiko sinesmenak eraginda. Egun honetako siestak urte guztirako loaldia ematen du.
Aipagarria da ermita honek duen 1918ko ordularia. Esaten denez, ermita honetan kristoren irudi handi bat egon zen, bai Andra Mariarena ere.
Koruko gainaldean, barrualdeko horman, harri zulo bat dago eta harri honek gizonaren ahotsa sendotu egiten duelako ustea dago.

1640. urtean aldatu zituzten Murelagako parrokiatik hona bataioetarako ur bedeinkatuaren ontzia, pontea eta sagrarioa.
136 oin dauzka luzeran eta 71 zabaleran. Oiz mendiko kararriaz egindako sei zutabe lodi ditu gangei eusteko eta hiru nabetan banatua dago. Elizaurrea berriz, harrizko dorre zabalak hartzen du, lodia eta sendoa.
Bost kanpai ditu eta batek Belen izena du. Trumoi eta ekaitz egunetan jotzen da, konjuruak egitean. Horrez gain, bazuen beste zeregin bat ere: emakumeren bat erditzeko zegoenean, une larri horiek ondo igarotzeko eta zetorrena osasunez etortzeko jotzen zen bertara.

Erdi Aroan Aulestiko auzo bakoitzeko baseliza bana eraiki zuten, otoitzetarako izateaz gain auzoari nortasuna ematen ziotenak eta era berean, biltzeko lekuak bihurtu zirenak.
Auzune bakoitzeko ermita bana eraiki bazuten, pentsa zenbatekoa den hauenganako debozioa. Halaber, herriko festa guztiak ere hauen inguruan ospatzen dira, San Juan, San Martin, Santa Eufemi eta Maria Madalena, besteak beste.
Herriko ermita guztiak ezagutzeko eta herriaz gain bere auzuneak ezagutzeko ibilbiderik aproposena proposatzen dizuegu.
Aulestiko plazan geratuko gara, San Juan Bataiatzailearen elizaren aurrean. Herrian gora abiatuko gara, San Blas ermitara heldu arte. Bertatik frontoi ondotik Gernikako bidea hartu eta Urriola auzorantz joko dugu.
Bide honi jarraituz, Maria Madalenaren ermitara heldu baino lehenago, eskuinaldean antzinako zubi txikitxo bat ikusiko dugu. Bistan den errekan, Lamin deiturikoan, lamiak agertzen zirela diote kondairek.
Maria Madalenaren ermitatik aurrera bidegurutzean, eskuinaldera joko dugu eta hortik Urriola auzunera. Bisita egin ostean, behealdeko eskuinaldeko bideari jarraituko gatzaizkio Zubero auzora doan bidezidorrera heldu arte. Auzo hau bisitatzeko ere tartetxoa hartuko dugu.
Zubero auzunetik San Lorentzora joko dugu eta bertatik Malats auzora eramango gaituen bidezidorra hartuko dugu. Malats auzoan zer ikusi ugari dugu: Salutregi baserri inguruan dagoen gurutzea (Anerreka gurutzea), San Martin ermita, Agerre baserria...
Auzo honetatik Urregarai eta Bedartzandi mendien artean dagoen zelaira joko dugu Agerre baserritik gora. Zelaian hainbat gauza dago ikusgai, horien artean, Santa Eufemi baseliza.
Ondoren berriro zelaira jaitsi eta Bedartzandira joko dugu. Bertatik, ibilbide handiko bidezidor sareko GR-38.1 bidezidorrari jarraituko gatzaizkio eta Lauzirika baserriaren ondoan (Markina) desbideratu egingo gara. PR BI-26 ibilbide txikiko bidezidorra hartuko dugu Goierri alderantz. Bertatik kalera jaitsiko gara.
Herriaren behealde honetan, oraindik ere indartsu eta gogoz bagaude bederen, PR BI-26 bidezidorretik segituko dugu, Garaurre auzotik Masti baserrira igoz eta Iluntzar mendiaren magaletik Narea auzora joko dugu. Narean ere San Bizente baseliza aurkituko dugu. Goitia baserriko garaia ere inguruan dago. Hemendik Aulestira jaitsiko gara.
Aulestitik Murla deritzon ingurura joko dugu (Ibarrola auzora), San Juan Burumoztuaren baseliza dagoen lekura. Hemendik Usoagaraiko bideari jarraiki Garetxaga baserri ondoan dagoen San Pablo ermita aurkituko dugu. Bista ikusi ostean atzera egingo dugu.
Azkenik, San Anton ermita gelditzen zaigu, izen bereko auzoan, Lekeitioko errepidearen ezkerraldean.

Aipatutako ermitez gain, Lea Ibarra naturaren edertasun guztiak gozatzeko leku aproposa da. Batetik, Lea ibaia eta bere ibaiadarrak ditugu, udalerri guztiak ureztatzen dituzten suge urdinak eta bestetik, Oiz mendiaren itzala aurrez aurre. Onena Oiz mendira abiatzea izango da, Lea ibaiaren jaiotza lekura hurbilduz. Munitibarrera joko dugu eta handik nahi bezala igo gaitezke Lea ibaiaren sorlekura.
Oiz menditik behera isuritzen diren errekak Gerrikatzeko San Migelen biltzen dira. Gerrikaitzeraino egiten duen bideari jarraiki, historian zehar erabili izan diren eraikuntza mota asko aurkituko ditugu. Ibaiaren indarra erabili izan baitzuten urteetan bertako baserritarrek errotak mugitzeko. Esate baterako, hainbat urtegi txiki ikus dezakegu (Urbai, Olatxo eta Goikolea) harlanduz eginak. Hauen alboan errota zaharrak (Elortza, Olatxu eta Agorrierrota) eta hauen inguruan estilo zaharreko baserriak, hala nola, Bartieta eta Arbatzei (ataripea arkitrabeduna dute) eta Garro (aterpea arku itxuran).

A-8 autopistatik etorriz Ermuan edo Durangon autopista uztea da aukerarik onena. Bi kasuetan, Markinaranzko norabidea hartuko dugu. Markinara iritsi ondoren bi aukera ditugu Aulestira heltzeko. Lehenengoa eta gomendagarriena Ondarroaranzko bidea hartzea da, Berriatuara iritsi baino lehen Lekeitiorantz jo. Milloi eta Amorotoko Ugara auzoetatik barrena Oletara helduko gara. Behin hona iritsita, ezkerralderantz hartuko dugu eta Gizaburuaga, Aulesti eta Munitibarrera jotzeko aukera izango dugu.
Bigarren aukera ez da horren gomendagarria baina bista paregabeaz goza dezakegu. Markinara iristean ezkerralderantz doan bidea hartu eta Lekoiz mendatea igaroz, zuzenean helduko gara Aulestira.