Eusko Jaurlaritzak ustekabean harrapatu du jendea abuztu bete-betean, mundu guztia oporretan zegoen bitartean, urte amaiera arte inork espero ez zuen erabakia hartu baitu. Haize Energiaren Sektoreko Lurralde Plana (SLP) onetsi du hastapenez, eta horrek esan nahi du ateak zabaldu dituela Bizkaian, Araban eta Gipuzkoan, Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) kokapenari dagokionez, 2005. urtera bitartean beste bost parke eoliko eraikitzeko. Lehentasuna eman die Arabako Elgea, Orduente eta Bidaiari; Bizkaiko, Ganekogorta eta Oizi; eta Gipuzkoako Mandoegiri. Beraz, beste 308 haize errota jarriko dira eta, lehendik Elgea-Urkillako parke eolikoan jarrita dauden 128ekin batera, 436 haize-errota izango dira EAEko lurralde osoan. Erabaki horren ondorioz, aurrerantzean parke eolikoak jartzeko egitasmoei dagokienez, alde batera uzten dira Irukurutzeta, Samiño, Gazume, Kolometa eta Arkamoko inguru naturalak, eta Iturrieta eta Aldama-Arlaba Gurutze mendiak.
Erabaki horrek, hartu den garaian hartu izanagatik sortutako harriduraz gainera, aurkako lehen erantzunak eragin ditu; esan bezala, ez dira haize energiaren aurkako erantzunak, baizik eta hura garatzeko moduaren aurkakoak. Dagoeneko iragarri dira lehenengo protestaldiak, irailaren 23 eta 24rako, Ernio eta Gazume mendietan, egun horietan egin ohi diren erromeriekin bat etorriz.
ALEGAZIOAK AURKEZTEKO EPEA IRAILAREN 24 ARTe.
Planari ateak zabaldu ondoren, abuztuan hasi eta bi hilabeteko epea izango da, irailaren 24 arte, jendaurreko jakinarazpenerako eta alegazioak aurkezteko. Epea izan da EHNE sindikatuak bere protesta egiteko lehen arrazoia. EHNE sindikatua oso hurbiletik jarraitzen ari da parke eolikoen gai hau, eta epea urriaren 24raino luzatzeko eskatu dio Eusko Jaurlaritzari, erabakia sakontasunez aztertu eta dagozkion alegazioak aurkezteko nahiko denbora izan dezaten.
Epe horren ondoren, aurkezten diren alegazioak kontuan izanik, Eusko Jaurlaritzak behin-behineko onespena eman beharko dio Haize Energia Sektoreko Lurralde Planari, gerora, dagozkion izapideen ondoren, behin betiko onespena emateko. Industria sailburu Josu Jon Imazek esandakoaren arabera, urte honen amaierarako burutu daiteke prozesu hori guztia.
Imazen iritziz, parke eoliko horiek nahikoa dira Euskadiko Energiari buruzko Plan Estrategikoaren helburuak betetzeko, «ingurumenean ahalik eta eraginik txikiena sortuz». Helburu estrategiko horien arabera, 2005. urterako EAEn kontsumitzen den energiaren %3 parke eoliko horien bidez sortzea lortu nahi da.
Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian Industria Kontseilariak argitaratu duen aginduan ageri denez, nolabaiteko mugak ezarri zaizkie parke horietako batzuei. Horrela, Ordunten aurreikusten den katearen luzera gehienez 10 kilometrokoa izango da, hasiera batean 19,2koa zelarik. Halaber, Elgea-Urkillakoaren kokapena era mugatu egin da, eta hasiera batean aurreikusten zen 14,8 kilometroko luzera 9 kilometrora mugatu da.
Haize energiaren garapenak paisaian eta ingurumenean duen eraginaz jabeturik, Industria sailburuak eskaera bat egin die energia honen sustapenaz arduratu behar duten administrazioei, hau da, garatu dezatela energia mota hau baina erabiltzen dituzten teknologiek "planean aurreikusten dena baino haize intentsitate txikiagoa behar izatea, parke eolikoak mendi inguruneetatik kanpo dauden lekuetan garatzeko aukera eman dezaten, epe luzera begira EAEko ondare naturala eta paisaia zaindu ahal izateko".
ERAGIN HANDIAGOA INGURUMENEAN.
Ordunten eta Ganekortan jartzekoak diren parkeak dira ingurumenean eragin handiena izango dutenak, eta Mandoegikoak gutxiena, betiere Sektoreko Lurralde Planak (SLP) dioenaren arabera. Hain zuzen ere, eragin hori murrizteko asmoz mugatu da, Ordunteko etorkizuneko parkeko katearen luzera.
Ekonomia eta energiari dagokion errentagarritasunaren ikuspegitik, berriz, eta hau ere SLPren aurrerapenaren arabera, Elgea-Urkillakoa da baldintzarik onenak dituena. Horren adierazgarri da dagoeneko 40 aerosorgailu ari direla han jardunean, Eólicas de Euskadik sustatutako proiektu batean, 4 kilometro inguruko katean. Haren ondoren, errentagarritasun mailan, Oiz, Ordunte, Badia, Ganekorta eta Mandoegiko parkeak datoz.
GIZARTEAREN ADOSTASUNIK GABEKO PLANA.
Bost parke eoliko horiei ateak zabaltzeko erabakia ezagutu orduko entzun ziren herritarren lehen adierazpenak, bakoitza bere ñabardurekin, EAEko Haize Energiaren Sektoreko Plan Estrategikoa gizarteari bizkar emanda osatu dela oharraraziz, eta inolako adostasunik ez dela bilatu eta iritzi ezberdinik ez dela entzun nahi izan salatuz. Ziurrenik, oporraldiaren ondore planarekiko aurkakotasuna gehiago zabalduko da eta presio neurriak zehaztu egingo dira. Azpimarratu beharra dago planaren aurka dauden gizarte eragileak eta sindikatuak ez daudela, berez, haize energiaren aurka, baizik eta hura garatu eta erabiltzeko moduaren aurka.
EHNE nekazarien sindikatuak bere haserrea azaldu zuen jendaurreko jakinarazpenerako epea uda beteko garaian hasi izanagatik, hau da, "alegazioak aurkezteko behar baino zailtasun gehiago dagoen garaian»; eta, hain zuzen ere, horregatik eskatu du epea urriaren 24raino luzatzea. Sindikatu horrek "jendaurreko jakinarazpen prozesuan eta alegazioen aurkezpenean modu egokian esku hartzeko asmoa" erakutsi du. Lehendik ere, EHNEk eskatua die udalei parke eolikoak jartzeko baimenik ez emateko, bere ustez, SLPak "hainbat zehaztasun hutsune eta akats metodologikoak dituelako".
Gipuzkoako Mendizaleen Federazioak ere zera salatu du: "SLPa ez da, inolaz ere, adostasun bidez egin, eta etxea teilatutik eraikitzeko formula aukeratu dela, hots, lehenik zein parke egitea interesatzen zaion erabakitzea, eta gero SLPa onestea. Parke jakin bat une honetan interesatzen ez bazaie, aterako dute beste bat aurrerago".
Gipuzkoako Aldundiak, alegazio bidez, Gazumen inolako instalaziorik jartzearen aurkako jarrera adierazi zuen bere garaian, Gipuzkoaren bihotz-bihotzean honelako ikusmira eragina gehiegizkoa dela argudiatuz. Antzeko jarrera erakutsi zuten Irukurutzetan parke eoliko bat jartzearekiko, Elgoibar, Azkoitia, Bergara eta Soraluzeko udalek. Kontuan hartu behar da bi kokapen horiek, Gazume eta Irukurutzeta, baztertu egin direla SLPn.
Arabako Aldundiak, gaur egun PPren eskuetan, zorrotz arbuiatu zituen bere garaian Eusko Jaurlaritzaren planak. Gasteizeko Udala bera ere Badaiako mendizerran honelako haize errotak kokatzearen aurka jarri zen, landare eta hegazti kolonia garrantzitsuentzat oso kaltegarriak gerta zitezkeelako. Horren arabera, zentzuzkoa litzateke SLP honen aurrean ere aurkako jarrera agertzea.
Komunikabideei dagokienez, «Gara»ren editorial bat argitaratu zen gai honen inguruan, abuztuaren 8an: "Eólicas a espaldas de la sociedad" (Haize energia gizarteari bizkar emanda). Bertan dionez, Eusko Jaurlaritzak Haize Energiaren Sektoreko Lurralde Plana hastapenez onetsi du, eta "ondorioak jasan beharko dituen gizarteari bizkar emanda osatu da plana, eta, teorian behintzat, gizarte horrek planaren onuradun izan beharko luke". Beste pasarte batean dioenez, "orain arte aditzera emandako kritikek ez dute, inondik ere, zalantzan jartzen haize energia beraren balioa, baizik eta berau garatzeko erabili nahi den modua, hau da, zentral indartsuak eraikiz, honelako aukerek bestelako ingurumen-arazoak eragiten dituztelako: kilometro ugariko pistak eraiki beharra, linea elektrikoak, zuhaitz mozketa izugarriak, hegaztientzako arriskuak eta paisaiarekiko kalteak. Horrela energiaren esparruko inperio handiek beste inork ez du onurarik jasotzen, eta, beste hainbat energia-iturrirekin batera, ingurumenaren aldetik pozgarria izan beharko lukeen ekonomiaren garapen aukera bat arazo larri bihurtzen dute»