Tostartekoak beren eskubideen defentsan
Gauza da, ikuspegi orokor hau eskaini eta gero, behin-behinean esateko zuenari bide egingo zion gaia ukitzera erabakitzen zela idazlea. "Bajurako arrantzaleek gizarte gaietan eta diru gaietan eralguntza eta antolabide oso berezia dute" azaltzen zion hartaz tutik ere jakingo ez zuen irakurlegoari, lehorreko langileen artean ohiz ematen zena eta arrantzaleen artekoa bereiziz. Lehorrean, "batzuek, lantegia jartzen dute (erderaz capital) eta besteek lantegi ortan lan-egin ta eguneroko lan-saria jaso eta kitto" baina, "eztago bajurako arrantzaleen artean orrelakorik".
Nolakoa ote, bada, baxurako arrantzaleen egituraketa hori? Horrelakoxea: "Norbaitek edo norbaitzuek (askotan bat baiño geiago izaten dira ontzi jabeak) itxasontzia jartzen dute arrantzarako bear diran tresna guztiekin. Auek dira nagusiak. Bear dituzten gizonak artzen dituzte eta aueri, mutillak eta baita tostartekoak ere deitzen zaie. Badijoaz itxaso zabalera eta egiten dute (egiten badute jakiña, askotan utsik itzultzen bait dira)". Dena dela "arraia dakartenean aren dirua bi zati egiten dute. Erdia ontziarentzako (ori leenago, gero esango degu zerbait oni buruz), beste erdia ontzian dabiltzan guztientzako. Emen badute parte nagusiak ere, arrantzan badabiltza".
Bizimodu latza, arrantzaleena, eta gutxi ordaindua, gainera! Baina bazuten gehiagorik ere. Gizarte Segurantzaren beharra begibistakoa da denon kasuan, eta arrantzaleenean areago, esango nuke. Eta hori izaki istilu sortzailea:
"Leenago seguru social au estaltzeko, nagusiek eta mutillek erdibana ordaintzen zuten. Baiña orain urte bete, 1970'go uztaillean, urrengo abuztutik aurrera, seguru au estaltzeko, nagusiek % 30,47 eta mutillek % 6,99 eman bear zutela agindu zuten goitik. Eta emen dator koxka. Nagusiek eta mutillek segurorako eman bear zuten onekin etzuten irutik bi besterik estaltzen seguroa. Irugarren partea zintzilik gelditzen zan". Hau da, "illeko ogei egun bakarrik gelditzen ziran seguropean".
Honek ondorio larriak zituen tostartekoentzat eta haien familientzat, zeren "norbait elbarritzen bazan" edota, okerrago oraindik, "iltzen bazan, bere emazteak esate baterako, etzuan seguro osoa jasoko".
Jakina, "ez zuten arrantzaleek au orrela, utsune onekin utzi nai eta asi ziran, laneko ordezkariak bitarteko zituztela, itunbe bat egin nairik. Mutillak, nagusiekin erdibana ordaintzeko konforme zeuden, baiña ez ontzi jabeak". Hauek "gelditzen dan utsune ori betetzeko irabazien banaketa egitean ontziari (kapitalari) % 52,70 eman bearrean % 57,70 erantsi bear zitzaiola adierazi zuten" eta bistan da "onekin etzeuden konforme tostartekoak eta or sortu zan auzia".
Eta gerorako uzterik ez zegoen auzia zen hura, antza. "Atunetara joateko garaian arkitzen dira, bainan tostartekoek ez dute atera nai auzi au erabakitzen ez dan bitartean. Garrantzi aundia ematen diote mutillek zintzillik dagon seguro arazo oni". Ulertzekoa!
Marinel soilak eta patroiak aurrez aurre. Nola bukatuko ote zen hura? Ez «S.»k ez Z. ARGIAk ez zeukaten gauza oso garbi: "Nola erabakiko ote da auzi au? Ba dirudi bide onean dijoala, itxaropen ori daukate beintzat, tostartekoek"
Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.
.jpeg)
Azaroak 20an, Haurren Nazioarteko Eguna, ikastetxe sarreretan krespoi belzdun bandera palestinarra eta bi zapata pare jartzea proposatu du hezkuntza arloko ekimen herritarrak. Azaroaren 30etik urtarrilaren 31ra bitartean haur palestinarrentzako elkartasun mezuak jaso eta ondoren... [+]
“Te Siklârel Romanipen” ikasketa plana prestatu dute Ijito Herriaren historia eta kultura Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan txertatzeko. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak sortu du proiektua, EHUrekin eta Amuge Euskadiko Emakume Ijitoen Elkartearekin... [+]
Bitartekaritzaren eta pertsonen arteko komunikazio zuzenaren bidez, izaera penaleko gatazka bati konponbidea aurkitzea da Justizia Errestauratiboaren helburua. NUPek eskainiko duen prestakuntza 100 ordukoa izango da eta ikasleei titulazioaren gastuen %90 ordainduko zaie.
Vicent Andrés Estellés poetaren hitzak harturik, bat naiz hainbat eta hainbat kasuren artean, eta ez kasu bakan, arraro edo ezohiko bat. Zoritxarrez, ez. Hainbaten artean, bat. Zehazki, Europako Kontseiluaren arabera, eta ibilbide handiko beste erakunde batzuen... [+]
Fermin Muguruzak kontzertua eskaini zuen pasa den larunbatean Martuteneko kartzelan, Iñaki Pikabea 'Piti' eta Joseba Sarrionandia ETAko kideek espetxe horretatik ihes egin eta 39 urtera. Orain, kontzertua dela-eta hainbat jenderen kexak jaso ostean, Eusko... [+]
Argazkia bai, ala argazkia ez? Oraintxe bertan, ez dago argi Rio de Janeiron hasi berri-berria den G20aren goi bileran argazkia izango ote dugun ala ez. Bertaratu diren agintari gorenen “familia-argazkia”, alegia. Horrelakoetan arauzkoa bihurtu dena: turista... [+]
Duin bizi ahal izateko prestazio ekonomikoa jasotzen dutenak lupapean ditu, berriro ere, Eusko Jaurlaritzak: postontzia jarri du martxan, herritarrek modu anonimoan “jardun irregularren edozein susmo” jakinarazi dezaten, eta Lanbideko Kontrol Unitatea indartu du,... [+]
Bizkarsoro filma (Josu Martinez, 2023) Donostiako zinema aretoetan proiektatuko dute ostiral honetatik aurrera (hilak 22); SADEko Iñaki Elorzak azaldu duenez, bi aste inguruz proiektatuko dute printzipioz, eta, arrakasta baldin badu, denbora gehiagoz. Hala azaldu dute... [+]
Nafarroako Salhaketak jakinarazi duenez, laguntza hori ezinbestekoa zen preso egondako pertsonek "gutxieneko oinarri ekonomiko bat" eduki zezaten, "askatasunean bizitzen hastera igarotzean". 480 eurokoa baino ez zen subsidioa.
Palestina, mediatikoki aurkeztua ez den bezala, aipatu zen joan den larunbatean Makean, mintzaldi, tailer, merkatu eta kontzertuen bidez.
Asteburu honetan Euskalduna Jauregian Euskadiko Etxebizitza eta Dekorazio Higiezinen-aretoa egon da. Sustatzaile eta higiezinen agentziek eraikuntza berriko promozioak eta bigarren eskuko etxebizitzak eskaini dituzte partikular eta profesionalen erosketa eta inbertsiorako... [+]