KEINU ARTEKO HITZAK


2007ko otsailaren 21ean
Euskararen normalizazioa beste urrats handi baten atarian dago. Hiztunon artean euskara indar handia hartzen ari da, baina hiztun ez diren euskaldunak ez dira orain arte aintzat hartu. Joan den astetik, ordea, gorrek euskara ikasteko aukera dute Zarautzen.

Gorrentzako euskara ikastaroa antolatu du Zarauzko Euskara Zerbitzuak Martha Kaperotxipi filologoaren ekimenez. Keinu hizkuntzari buruzko tesia ari da egiten bera; amerikarren ikerketetan oinarrituz, gaztelerazko eta frantsesezko keinu hizkuntzen egituretatik abiatuta euskarazko keinu hizkuntza sortzea da bere asmoa, horretan dihardu, eta ikastaro hau euskarazko keinu hizkuntza sor dadin urrats handia dela dio. Euskal Herrian bizi diren gorrek keinu hizkuntza erabiliz euskara ikas dezaten da ikastaroaren helburua. "Beraiek ere gure gizartearen eta kulturaren parte direnez, parte hartze hori areagotzea", azaldu digu Martha Kaperotxipik. Euskaraz irakurtzen, idazten eta beren burua deskribatzen ikasiko dute Kaperotxipiren laguntzarekin. Giro euskalduna oso gertukoa duten gorrek ez dute orain arte euskaraz bizitzeko aukerarik izan, eta ahalegin hau euskal gizartean aktiboki parte hartu dezaten garrantzitsua izango dela uste du irakasleak.
Gutxi omen dira euskaraz dakiten gorrak, eta dakitenek ahozko hizkuntzan ikasi dutela dio Kaperotxipik, alegia, keinu hizkuntzarik ez dutela erabiltzen, nahiz eta askok erdarazkoa jakin badakien. "Batzuek keinu hizkuntza daukate ama hizkuntzatzat eta ahozkoa ere erabiltzen dute, baina beste batzuek zuzenean ahozkoa ikasi dute, oralistak dira, eta ez dute keinu hizkuntzarik erabiltzen", azaldu digu. Bestalde, keinu hizkuntzaren bidez komunikatzearen aldeko direnei, orain arte, babestearren-edo ez omen zaie beste hizkuntzarik ikasteko aukerarik eman: "Behar-beharrezko izango zutena gaztelera izango zelakoan berau hartu dute oinarri". Hori dela eta, giro euskalduna gertutik bizi dutenek ez dute lagunekin euskaraz komunikatzeko, edo euskaraz irakurri eta idazteko aukerarik izan.
Zazpi lagunek hasi dute ikastaroa: bost zarauztarrek, azpeitiar batek eta donostiar batek. Abuztua arte astean hirutan euskara ikasten jardungo dute. Gehienak helduak dira, hogeita bost urtetik gorakoak, eta bakoitzak bere arrazoiak ditu euskara ikasteko: "Badago bat Donostian irakasletza ikasketak amaitzear dagoena, dena gainditu du beti baina euskara irakasgaia azkenerako uzten ibili da, ez baitzekien euskaraz, eta orain ez badu gainditzen ezin izango ditu ikasketak amaitu. Orain arte horrelako ikastarorik egon ez denez, ez daki euskaraz idazten, ezta irakurtzen ere". Bestalde, entzumendun batzuk ere jakinmina zutela-eta, horiei ere aukera eman zaiela esan digu irakasleak: "Ikusi behar da bi talde daudela: gorrena eta entzumendunena; eta bien helburuak betetzen saiatu behar dugu. Badago entzumendun bat lagun gor batekin datorrena, biek ikastea ezinbestekoa da beren arteko komunikazioa eman dadin".



GORABEHERA HANDIKO HIZKUNTZA.

Ehun eta hamar urtez, keinu-hizkuntza debekatuta egon da Europan. Espainian eman zituen lehen urratsak duela sei bat mende, eta Europa eta Amerikara zabaldu zen pixkanaka. Baina XIX. mendeko azken urteetan, Europan, ahozko bidea, bide oralista, hartzea erabaki eta keinu hizkuntza debekatu egin zen. Estatu Batuetan, aldiz, keinu hizkuntzaren garapenari heldu zitzaion; gaur egun, gorrentzako unibertsitatea eta eskola ugari daude. Europan, ordea, duela hamar urte hasi dira keinu hizkuntza berriz ere lantzen. Baina Euskal Herriko gorrek gaztelaniazko edo frantsesezko keinu hizkuntzak ikasi beste erremediorik ez dute izan. Euskal Herrian gorrentzako bizpahiru ikastetxe daude, baina orain arte erdarazko keinu hizkuntza erabili dute. Ikastetxe arruntetan, berriz, irakasle eta logopeden laguntzaz, ahozko bidea jorratu dute gorrek.
Dagoeneko gor batzuk hasi dira jokuen bidez eta uneoro keinuak erabiliz euskara ezagutzen. Baina Zarautzen abiatu den ekimen hau Euskal Herri osora zabaldu behar dela deritzo Martha Kaperotxipik: "Eusko Jaurlaritzak orain du abagunea euskararen egoeraz gogoeta egin eta euskararen normalizazioan hau beste aurrerapauso bat dela ohartzeko"


Azkenak
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan

Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]


Segi dezala akelarre antifaxistak

FERMIN MUGURUZA  40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.

-------------------------------------------

Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]


Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Eguneraketa berriak daude