KEINU ARTEKO HITZAK


2007ko otsailaren 21ean
Euskararen normalizazioa beste urrats handi baten atarian dago. Hiztunon artean euskara indar handia hartzen ari da, baina hiztun ez diren euskaldunak ez dira orain arte aintzat hartu. Joan den astetik, ordea, gorrek euskara ikasteko aukera dute Zarautzen.

Gorrentzako euskara ikastaroa antolatu du Zarauzko Euskara Zerbitzuak Martha Kaperotxipi filologoaren ekimenez. Keinu hizkuntzari buruzko tesia ari da egiten bera; amerikarren ikerketetan oinarrituz, gaztelerazko eta frantsesezko keinu hizkuntzen egituretatik abiatuta euskarazko keinu hizkuntza sortzea da bere asmoa, horretan dihardu, eta ikastaro hau euskarazko keinu hizkuntza sor dadin urrats handia dela dio. Euskal Herrian bizi diren gorrek keinu hizkuntza erabiliz euskara ikas dezaten da ikastaroaren helburua. "Beraiek ere gure gizartearen eta kulturaren parte direnez, parte hartze hori areagotzea", azaldu digu Martha Kaperotxipik. Euskaraz irakurtzen, idazten eta beren burua deskribatzen ikasiko dute Kaperotxipiren laguntzarekin. Giro euskalduna oso gertukoa duten gorrek ez dute orain arte euskaraz bizitzeko aukerarik izan, eta ahalegin hau euskal gizartean aktiboki parte hartu dezaten garrantzitsua izango dela uste du irakasleak.
Gutxi omen dira euskaraz dakiten gorrak, eta dakitenek ahozko hizkuntzan ikasi dutela dio Kaperotxipik, alegia, keinu hizkuntzarik ez dutela erabiltzen, nahiz eta askok erdarazkoa jakin badakien. "Batzuek keinu hizkuntza daukate ama hizkuntzatzat eta ahozkoa ere erabiltzen dute, baina beste batzuek zuzenean ahozkoa ikasi dute, oralistak dira, eta ez dute keinu hizkuntzarik erabiltzen", azaldu digu. Bestalde, keinu hizkuntzaren bidez komunikatzearen aldeko direnei, orain arte, babestearren-edo ez omen zaie beste hizkuntzarik ikasteko aukerarik eman: "Behar-beharrezko izango zutena gaztelera izango zelakoan berau hartu dute oinarri". Hori dela eta, giro euskalduna gertutik bizi dutenek ez dute lagunekin euskaraz komunikatzeko, edo euskaraz irakurri eta idazteko aukerarik izan.
Zazpi lagunek hasi dute ikastaroa: bost zarauztarrek, azpeitiar batek eta donostiar batek. Abuztua arte astean hirutan euskara ikasten jardungo dute. Gehienak helduak dira, hogeita bost urtetik gorakoak, eta bakoitzak bere arrazoiak ditu euskara ikasteko: "Badago bat Donostian irakasletza ikasketak amaitzear dagoena, dena gainditu du beti baina euskara irakasgaia azkenerako uzten ibili da, ez baitzekien euskaraz, eta orain ez badu gainditzen ezin izango ditu ikasketak amaitu. Orain arte horrelako ikastarorik egon ez denez, ez daki euskaraz idazten, ezta irakurtzen ere". Bestalde, entzumendun batzuk ere jakinmina zutela-eta, horiei ere aukera eman zaiela esan digu irakasleak: "Ikusi behar da bi talde daudela: gorrena eta entzumendunena; eta bien helburuak betetzen saiatu behar dugu. Badago entzumendun bat lagun gor batekin datorrena, biek ikastea ezinbestekoa da beren arteko komunikazioa eman dadin".



GORABEHERA HANDIKO HIZKUNTZA.

Ehun eta hamar urtez, keinu-hizkuntza debekatuta egon da Europan. Espainian eman zituen lehen urratsak duela sei bat mende, eta Europa eta Amerikara zabaldu zen pixkanaka. Baina XIX. mendeko azken urteetan, Europan, ahozko bidea, bide oralista, hartzea erabaki eta keinu hizkuntza debekatu egin zen. Estatu Batuetan, aldiz, keinu hizkuntzaren garapenari heldu zitzaion; gaur egun, gorrentzako unibertsitatea eta eskola ugari daude. Europan, ordea, duela hamar urte hasi dira keinu hizkuntza berriz ere lantzen. Baina Euskal Herriko gorrek gaztelaniazko edo frantsesezko keinu hizkuntzak ikasi beste erremediorik ez dute izan. Euskal Herrian gorrentzako bizpahiru ikastetxe daude, baina orain arte erdarazko keinu hizkuntza erabili dute. Ikastetxe arruntetan, berriz, irakasle eta logopeden laguntzaz, ahozko bidea jorratu dute gorrek.
Dagoeneko gor batzuk hasi dira jokuen bidez eta uneoro keinuak erabiliz euskara ezagutzen. Baina Zarautzen abiatu den ekimen hau Euskal Herri osora zabaldu behar dela deritzo Martha Kaperotxipik: "Eusko Jaurlaritzak orain du abagunea euskararen egoeraz gogoeta egin eta euskararen normalizazioan hau beste aurrerapauso bat dela ohartzeko"


Azkenak
ANALISIA
Aznarrek lagundu diola Aitor Estebani?

Aitor Esteban izango da EAJko EBBko hurrengo lehendakaria eta jeltzaleek salduko dute horrela, zuzendaritza berrituta, buruzagitza berria prest dagoela alderdiaren berrikuntza prozesuarekin jarraitzeko.


Udaltzainen hizkuntza eskakizunen aurkako oldarraldia Donostian, Astigarragan eta Usurbilen

Donostiako Udalak 2024ko irailean helegitea jarri zuen, urte bereko urtarrilean epaileek bi udaltzainen B2 hizkuntza eskakizuna baliogabetu zutelako. EAEko Auzitegi Nagusiak helegitea ez du tramitera ere bideratuko, “kasaziorako interes objektiborik” ez dagoelako... [+]


“Mezu faxistak” zabaltzen dituen EHUko Arabako Campuseko irakaslea salatu du Ikamak

Gasteizko EHUko Farmazia Fakultateko irakasle batek sare sozialetan “mezu faxistak” zabaltzen dituela salatu du Ikama ikasle taldeak. Joan den irailean, EHUk Leioako Campuseko irakasle bat kanporatu zuen sare sozialetan zabaltzen zituen mezuengatik.


Raimundo el Canasterori babesa adierazi diote 230 musikarik, eta musikaren bidez boterea kritikatzea zilegi dela aldarrikatu dute

Belako, Chill Mafia, Eñaut Elorrieta, Fermin Muguruza, Ibil Bedi, J Martina, ØDEI, Olaia Inziarte, Nøgen eta Tatxers daude sinatzaileen artean. 237 musikariren zerrenda argitaratu dute.


'Itzal(iko) bagina'
Hemen gezurra nagusi

Itzal(iko) bagina
Taldea: Lokatz Loreak.
Aktoreak: Araitz Katarain, Janire Arrizabalaga eta Izaro Bilbao.
Zuzendaria: Iraitz Lizarraga.
Noiz: otsailaren 2an.
Non: Usurbilgo Sutegi aretoan.

-------------------------------------------------------
 
Bertsoa bertsolaritza,... [+]

Behe Bidasoako eraso faxistak eta Devenir Europeo

Eraso faxistak, xenofoboak edo homofoboak gero eta ugariagoak dira Euskal Herrian ere, eta kezka barreiatu da han-hemenka. Behe Bidasoa da eraso horiek pairatzen dituen eremuetakoa, eta hor, zehazki, eraso edota ekintza gehienak Devenir Europeo (Europaren bilakaera) izeneko... [+]


Argitaratu gabeko 36ko gerrako bideoak eskura jarri ditu Los Angelesko Unibertsitateak

Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.


2025-02-07 | Aiaraldea
Amurrioko Udal Gobernuari entregatu dizkiete Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza berrezartzearen aldeko 1.700 herritar eta eragileen atxikimenduak

Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.


Erorien Monumentuko sinbologia faxista duten elementuak kentzeko eta interpretazio zentroa sortzeko lege proposamena aurkeztu dute

PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.


2025-02-07 | Gedar
Txantreako Eunate ikastetxeko irakasle erasotzaileak alde egitea lortu dute ikasleek

Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.


2025-02-07 | Uriola.eus
Bi gizonek eraso homofobikoa salatu dute Bilbon

Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.


2025-02-07 | Euskal Irratiak
Ximun Fuchs
“Euskal irainak baitezpadakoak zaizkigu, elbarritu emozionalak ez gaitezen izan”

Le Tampographe Sardon enpresak salgai ezarria du 24 laidoko zigilu-kutxa. Sarean eskuragarri da. Ximun Fuchs aktoreak du hautaketa lana egin, irainak "lan tresna" baitira beretzat.


Aktibismoan osasun mentala zaintzeko zenbait tresna

Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.


Eguneraketa berriak daude