«EZ DAKIGU ONDORENGOEK EUSKAL KONTZIENTZIARIK IZANGO DUTEN»


2021eko uztailaren 19an
Zure abizena euskalduna da. Euskal jatorria al duzu?
Aiton-amonak Bergarakoak ziren. Aita hemen jaio zen eta ama Eslovakiakoa da. Txikitan ingelesez egiten genuen. Gero ikasi nuen euskaraz.

Noiztik zara euskal ikasketen zentroko liburuzaina?
1992tik, baina 1980an ere aritu nintzen ikerketan. Euskal ikasketek 17 urte daramatzate Renon.

Zenbat irakasle eta ikasle daude zentroan?
Orain irakasle gutxi gaude, sei. Ikasleei dagokionez, hizkuntza klasean hamaika daude, historia edo antropologian berriz, bost edo sei. Gehienak amerikarrak dira, familia euskaldunekoak. Euskal Herritik ere etortzen dira ikasle bekadunak, Renoko unibertsitateak izen ona baitu Euskal Herrian.

Zein liburu mota daude euskal liburutegi honetan?
Euskal diasporan espezializatu gara, baina euskal filologia eta literaturaren inguruan ere material ugari dugu, baita historia, antropologia, musika, dantza eta abarri buruz ere. Ia 40.000 liburu ditugu euskal gaiei buruz.

Ale bereziren bat ba al da?
Orain dela gutxi «Euskal Herria» izeneko aldizkari bat jaso nuen. Hemen bizi ziren Ipar Euskal Herriko euskaldunek argitaratu zuten joan zen mendean. Bilduma bat bakarrik daukagu, ez osorik. Aldizkari hori guk bakarrik daukagu.

Nondik iristen dira liburuak eta aldizkariak hona?
Harremana dugu Bilboko Urretxindorra liburudendarekin aspaldidanik. Eusko Jaurlaritzak eta Euskal Herriko Foru Aldundi guztiek kaleratzen dituzten argitalpenak ere hona bidaltzen dituzte. Nafarroakoarekin oraintxe hasi gara harremanetan. Guztira urtean 1.300 liburu inguru iristen dira, gehienak Euskal Herritik.

Pertsonaia garrantzitsuak ere izan dira liburutegian...
Orain dela bi urte Jose Antonio Ardanza lehendakaria etorri zen. Batez ere ikerlariak etorri dira. Pello Salaburu eta Gregorio Monreal ere izan dira, baina asko izan dira, gehienak unibertsitateko irakasleak: Gorka Palacio, Mariasun Landa... Hollywoodeko William Hurt aktore ospetsua ere etorri zen duela urte batzuk, hemengo euskaldunen bizitzari buruz film bat egin aurretik dokumentatzera.

Zer premia dituzue?
Gaur egun informazio asko sortzen da eta hona asko iristen da, baina ezin dugu dena jaso. Liburutegi ona izatea da helburu, baina euskaldunen diasporan espezializatu nahi dugu, Euskal Herrikoekin konpetitu gabe. Gure departamentua Renoko unibertsitateko zati txiki bat besterik ez da, baina nortasun handia ematen dio unibertsitateari. Irakasle eta ikasle gehiago behar genuke. Beharbada promozioa behar da ikasle gehiago izateko. Ildo horretatik, euskal etxeen elkartean publizitatea egin dugu, euskaldunen klubean, interneten web orria dugu...

Zenbat euskaldun edo ondorengo daude Nevadan?
Bost mila eta koska. Gehienak hemen jaioak gara. Estatu Batuetan 50.000 izango gara gutxi gorabehera. Ez dakigu hurrengo belaunaldiek euskal kontzientzia honekin jarraituko duten. Ni bigarren belaunaldikoa naiz, nire semea, Joseba, hirugarrenekoa. 16 urte ditu, ez daki euskaraz, orain erdaraz ikasten ari da. Euskal Herrira joango da euskara ikastera. Orain aukerak badaude, harremanak badaude euskal klubari esker, eta gazte munduari buruzko programa badago


Azkenak
2024-10-15 | Leire Ibar
Hiru pertsona atxilotu ditu Ertzaintzak sexu-esplotaziorako gizakien salerosketa egotzita

Prostituzioan aritzera behartuta zeuden lau emakume askatu dituzte Donostian eta Gasteizen, eta giza salerosketa leporatu diete operazioan atxilotutako bi emakume eta gizon bati. Biktimen salaketari esker hasi zuen ikerketa Ertzaintzak. Atxilotuak Ertzain-etxera eraman dituzte... [+]


2024-10-15 | Estitxu Eizagirre
Aixeindar enpresak Iturrietako mendilerroan jarria duen dorreak ez ditu hegaztien babeserako neurriak bermatzen, Arabako Mendiak Askek salatu duenez

Aixeindar enpresak haizea neurtzeko 82,5 metroko dorre meteorologikoa instalatua du 2023tik Analamendin. Dorrearen egonkortasuna eta segurtasuna bermatzeko, lurrera altzairuzko hainbat kablerekin ainguratu zuen enpresak. Arabako Mendiak Aske elkarteak salatu du hegaztiek... [+]


2024-10-15 | Mikel Aramendi
Urriak 10: komeria bihur ote daiteke mundu mailako drama?

Zeurea ez dela –eta ez duela izan behar– deritzozun herrialde bateko gertakari historikoa izan al daiteke nonbaiteko festa nazionalaren sorburua? Bai, horixe. Gertatu ere gertatzen da Taiwanen: “Hamar Bikoitzean”, alegia, urriaren 10ean ospatzen da... [+]


“Tratu iraingarria” salatu dute Laudioko San Roke adinekoen egoitzan

"Duintasuna urratzerainoko gertakariak" sarri errepikatzen direla seinalatu dute egoitza horretako senideek Arabako Foru Aldundiari bidalitako gutunean. Aldundiak dio egoera ez dela "hain larria".


2024-10-15 | iametza
Euskarazko ahots teknologia zertan da? Norantz goaz?

Euskal Herriko hainbat zentro teknologikotako ordezkariek parte hartuko dute euskarazko ahots teknologiaren egoera eta etorkizuna aztertuko dituen mahai-inguruan, Jon Torner ARGIAko kazetariak gidatuta. Topaketa urriaren 17an izango da, Donostiako San Telmo museoan egingo den... [+]


2024-10-15 | Leire Ibar
Fiskaltzak EHUko zuzenbideko irakaslearen “mezu faxistak” ikertzeko eskatu dio Ertzaintzari

Urri hasieran kaleratutako EHUko irakaslearen inguruko txosten bat egiteko eskatu dio Fiskaltzak Ertzaintzari. Kasuaren nondik norakoak sakonki ikertzeko eta gorroto deliturik egon den ala ez aztertzeko helburua du, salaketa jartzea erabaki aurretik.


Hobari fiskalak gazteei: ‘On falling' filmaren eragina?

Gazteei PFEZa murriztea edota zenbait kasutan deuseztatzea proposatu du Portugalgo Gobernuak, baina momentuz hizpidea baino ez du ipini, ez baitago argi aurrekontuak onartu ahalko dituen, gobernua osatzen duten alderdiek ez baitute-eta gehiengo parlamentariorik. Espainiako... [+]


Eskola-jantokietan catering-enpresen zerbitzua blindatu du Jaurlaritzak

Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]


2024-10-15 | Julene Flamarique
Gabriel Arestiren argitaratu gabeko olerki bat eskuratu du Jon Kortazarrek

Urriaren 14an 91 urte bete dira bilbotar idazlea jaio zenetik. Errota gorria poema eta idazleak dedikaturiko argazki bat Jon Kortazar EHUko katedradunaren esku utzi ditu Zubiri Moragues familiak. Orain arte ezezaguna zen olerkia laster argitaratuko dutela ziurtatu du... [+]


2024-10-15 | Jon Torner Zabala
Zubietako erraustegiaren “ezohiko” jarduera onartu du Jaurlaritzak

Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]


Urruña eta Segurako udalek ofizialdu egin dituzte herritarrek sortutako zubiak

Herritarrengandik sortu eta hiru hamarkadaz eraikitako harremanaren ondotik, Hego Lapurdi eta Goierriko bi herri hauen arteko senidetze edo birazkatze ofiziala egin dute igandean Urruñako plazan. 30 urteko mugarri, egun «historikotzat» jo dute Filipe Aramendi... [+]


Mecaner Herriarentzat
“Fabrikaren erosketa publikoa behar dugu”

Stellantis multinazionalak Mecaner lantokia itxi eta 148 behargin kalean utzi ditu Urdulizen (Bizkaia); horren aurrean, "Mecaner Herriarentzat" alternatiba ekosoziala sortu dute hainbat eragilek. LAB sindikatuko Iraide Juaristik eta Jauzi Ekosozialeko Aitor Gallastegik... [+]


2024-10-15 | Julen Orbea | Zuzeu
Bizitza oroit dezagun

1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.


Galizieraren egoera larriaz ohartarazi dute, azken datuak ikusita

Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera Galiziako Estatistika Institutuak jakinarazitako azken datuetan. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez dakiela.


Eguneraketa berriak daude