HERRIKOA-K GEROA FINKATZEKO SOS BILTZE KANPAINA BURUTUKO DU
Marie-Claire Salaberri heletarra da Herrikoaren bilakabidea hobekienik ezagu-tzen duenetariko bat. Bera da Herrikoa sortuz geroztiko idazkaria, kontuegilea eta enpresen koordinatzailea. Hogei urteotan Herrikoaren langile ordaindu bakarra izan da. Duela urte batetik Hervé Lanouguere merkataria ari da berarekin lanean.
Herrikoaren administrazio kontseilua -Mixel Etxebest lehendakaria buru- hilabetean behin biltzen da zuzendaritzaren txostenen aztertzeko. Enpresen eskaerak aztertzen dira eta zuzendaritzak erabakitzen du enpresa bati dirua ematea edo ez. Herrikoa zehazkiago zer den Marie-Claire Salaberrik berak azaldu digu: «Herrikoak banku baten gisara funtzionatzen du, baina ez da banku bat. Bere dirua 3.000 akziodunek emana dute, eta haiena da kapitala. 13.000.000 liberakoa (325 milioi pezeta) da bere kapitala. Duela 20 urte, ilusioz beterik sortu zelarik, 2.000.000 libera (50 milioi pezeta) zituen Herrikoak».
Herrikoaren zuzendaritza 14 lagunek osatua da, akziodunek hautatua. Akziodun gehienak Iparraldekoak dira, badago ere baten bat Hegoaldekoa. Frantzian barrena ere badira bakar batzuk, baita Londresen edo Suitzan bizi direnak ere. Edonork har dezake akzio bat, sozietate irekia baita Herrikoa.
Herrikoak 200 enpresa baino gehiago sostengatzen ditu egun, denak Iparraldean finkatuak. Dirua nonahitik ekarria ere, enpresak bertan eraikitzen dira. Zehazpen bat egin digu Marie-Claire Salaberrik: «Enpresek parte bat baizik ez dute har-tzen Herrikoatik, horregatik ez gara osotara banku bat. Enpresa batek bere kapitalaren parte bat ukaiten du guregandik, eta gero, bere kapitala beharren arabera osatzen du beste nonbaitetik».
Herrikoak sektore guztietako enpresak sustatzen ditu. Azken urteotan, industria sektoretik landa sortu dira enpresa berriak. Laborantzako mozkinak eralda-tzen edo transformatzen dituzten enpresak, konparazione. Baldintza bakarra Iparraldean garatu izatea da, lanpostuak bertan sortu behar dituzte. Herrikoa horren xedez sortu bai-tzen.
LAU PRESIDENTE eta zazpi kanpaina hogei urtez. 1981. urteaz geroztik lau izan dira Herrikoako presidenteak: Patxi Noblia (Sokoako zuzendaria egun), Andre Darraidou (Ezpeletako auzapeza egun), Jean Thikoipe eta Mixel Etxebest. Sokoa enpresa izan zen Herrikoaren erreferente nagusia, eta bera da egun ere Herrikoak sostenga-tzen duen enpresa handiena. Sokoa euskal enpresa eta ekonomiaren erreferente izan da, eta bere ibilbidean ezin izan du gertakari soziopolikoetatik at gelditu. Esate baterako, GALen garaian, bere bulegoei sua eman zieten. «Sokoa» deitu afera ere denon ezaguna da. Herrikoaren ibilbidea ez da afera guzti horietatik landa garatu halaber.
Etorkizunari begira, Akitaniako Kon-tseiluaren laguntza izan nahi du Herrikoak. Gauza berria da. Marie-Claire Salaberriren iritziz, Akitaniako botere politikoarekin akordio bat erdiesterakoan, beren boterea ez galtzea eta beren arima zaintzea dute erronka. Hastapeneko espirituari atxiki behar zaio Herrikoa, alegia. Politikak eragina du eta Herrikoaren espiritu herrikoia zaindu nahi dute. Molde ireki batez betiere. Herrikoan abertzaleak eta ez abertzaleak biltzen baitira.
Akziodunen artean Herrikoaren enpresako langileak daude eta ez direnak ere bai. Bi alditan baino ez dute jaso akziodunek dirua: «Dirua ezartzeko arrazoia, dirua nora doan eta honen erabilmoldea da. Akzioen mozkina erdiesteko Crédit Agricole edota La Poste bezalako entitateen akzioak erosi behar dira».
Hastapenean 600 ziren akziodunak eta 3.200 inguru dira egun. Frantziako estatuaren aldetik ez du inoiz diru lagun-tzarik ukan. Herrikoa bezalakorik ez dago Iparraldean ezta Frantzian ere -Korsikan salbu, han ere antzeko esperientzia garatu baita-. Denok eredu gisa hartzen dute Herrikoa, Euskal Herrian eginiko eredua : «Ez gara banku bat ez kooperatiba, baina honelakotzat hartzen gaituzte. Edo sartzen gaituzte ekonomiaren folklorean. Diru laguntza izpirik gabe, egun ordaintzen diren bi soldatak -Herveren eta nirea- enpresek ematen dituzten mozkinetatik ordainduak dira. Ez ditugu benefizio handiak, ez gara kutxak», adierazi digu Herrikoako idazki nagusiak.
Ekonomiak politikan eragiten du eta alderantziz. Euskal Herriko egoera politikoak ez du proiektu komunak garatzen lagun-tzen, antza denez.
Anartean, heldu den larrazkenerako hiru hilabeteko kanpaina berria prestatzen ari dira Marie-Claire eta Hervé. Lehenik, jendearengana hurbildu nahi dute pren-tsaren bidez. Ondoren, bilkurak burutuko dituzte herri gehienetan. Bilkura herrrikoi hauek dira kanpainaren ardatza. Herrikoa zer eta zertarako den azalduko dute, baita egitasmoen berri eman ere
Abiaburuan Ipar Euskal Herrian enpresarien mentalitatea aldatuko zela pentsatu izan genuen eta hori oraino ez da arras gauzatu. Enpresa espiritu hori gaztei helaraztea izan da gure nahia. Alta, batzuk enpresa munduan ari badira ere, gazte gehienak enpresaren munduaren arrankuretatik urrun daude. Akats hori guk gihaurek ere izan dugu, naski.
Bestalde, hemen ez dugu egitura politiko eta administratiborik, botere publikoak ez du lagundu gure lana , ez digu bidea erraztu bederen. Ez da Hegoaldean bete den bidea, kasu. Bertan, tokiko eskualdeko aldundiak eta Euskal Gobernua daude. Hemen Garapen Kontseiluak gabezia hori itxuratzeko lan bat egin du, baina ez da behar bezalako egiturarik. Halaber, ekonomia berez ez da politika eta kultura bezain erakargarria
Naski, Herrikoan biltzen diren landareek -enpresek- ez dute fruitu aski eman. Bakoitza bere lantegiari begira ari da, eta gure ildoa handitzeko bakoi-tzaren problematika aztertzetik haratago joan behar dugu
Herrikoaren lehen urteak militanteen urteak izan ziren. Ipar Euskal Herrian ekonomiarako egitura baten sortzea ez zen aise orduko giroan onartzen. Alta, gaurko egunera arte, arazoak arazo, bizirik iraun du. Zuberoan, kasu, anitzetan behaztopatu izan gara, zenbait lantegi aitzina eramateko hainbat zailtasun izan dugu.
Gaur egunera etorririk, enpresaren munduak beste urrats bat eman behar du; beste xede baten xerka joan behar dugu. Gure lanaren ofizializazio erdietsi dezagun garaia da nolazpait. Seaska Ikastolak bezala, konparazione. Elkarte hau Hezkunde Ministerioarekin estatus juridiko bat erdiesteko ari da negoziatzen. Herrikoa sozietatean ere honelako posibilitateaz gogoetatzen ari gara Industria Ministerioarekin eta Akitania euskaldearen gobernuarekin. Politikoek gure egituran sos ezar dezaten nahi dugu. Ofizializazioa da gure erronka. Frantziako industria eta administraziotik landa bizi izan gara egun arte, eta orain, aitzina joateko, gure garapen ekonomikoa bermatzeko indarra erakutsi behar dugu
Galdera batzuen aurrean, behin eta berriz helduok ume sentitzen garela dio Iñigo Martinezek, “bizitza zulo existentzialez beterik” dagoelako. Galderaz galdera "behin-behineko erantzunen bila" aritzeko asmoa du irakasle eta filosofoak. ARGIA... [+]
Euskal Herriko Laborantza Ganberak hogei urte bete ditu. 2005ean sorturik, bataila anitzetatik pasa da Ainiza-Monjoloseko erakundea. Epaiketak, sustengu kanpainak edota Lurramaren sortzea, gorabehera ainitz izan ditu hogei urtez. Asteburu honetan, urteroko besta antolatuko dute... [+]
Giza-katea antolatu du Subflubiala ez! plataformak eta hitzordua Artaza-Romo Institutuan jarri du gaurko 18:00etan. Bizkaiko Foru Aldundiak Ingurumen Inpaktuaren Adierazpena (IIA) aldatzea du helburu eta horrelakorik ez du onartzen plataformak.
Europan kutsadura maila aztertzen aritzen den Toxicowatch erakundeak egindako ikerketaren emaitzak dira. Erraustegia martxan jarri aurretik egin zituzten lehen azterketak, eta ondoren 2024ra arteko laginak aztertu dituzte. Iazko laginen emaitzak dira honakoak.
Elkarteko Andoni Burguetek nabarmendu du espetxean dauden presoek egindako delitu gehienek behar sozioekonomikoekin lotura dutela.
Gergely Gulyas Hungariako Presidentetza ministroak eman du erabakiaren berri, Hagako auzitegiak atxilotze agindua ezarrita dion Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroa herrialdera heldu den egun berean. Israelgo armadak Gazako eremu gehiago hartzeko asmoa duela... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hezkuntza publikoko irakasleek urtarrilean abiaturiko greba zikloaren bigarren kolpea amaitu eta biharamunean deitu du bilera Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak. Begoña Pedrosa sailburuak adierazi du "akordio bat lortzeko nahia"... [+]
Bilboko Guggenheimeko museoaren kanpoaldean bildu dira plataformako kideak, bertan zuelako bere lehen agerraldi publikoa Bilboko Guggenheim Museoko zuzendari berri Miren Arzallusek. Landuko dituen ildoez hitz egiteko "goizegi" dela adierazi du Arzallusek, nahiz eta... [+]
Behatokiak Hizkuntza Eskubideen Egoera 2024 txostena aurkeztu du. Herritarrek helarazitako gertakarien bilduma aztertuta, ondorioztatu dute 2024an egoerak ez duela hobera egin, eta gainera, kexak jaso dituzten hainbat entitateren eskutik urraketak iraunarazteko jarrera sumatu... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Mundu osoarentzat %10eko muga-zerga globala inposatuko du Donald Trumpen administrazioak, eta hainbat herrialderen inportazioak are gehiago zergapetuko ditu, tartean Txinakoak (%34) eta EBkoak (%20). Baina Hegoalde Globaleko herrialdeak izango dira kaltetuenak: Lesoto (%50),... [+]
Heriotza-zigorra eskatzeko argudio gisa, "indarkeria politikoko ekintza" izan zela adierazi du AEBetako Fiskal Nagusiak.
Palestinarekin Elkartasuna plataformaren ekimenez, txirrindularitzarekin lotura duten 70 bat pertsonak eskatu dute talde sionistak ez dezala txapelketan parte hartu, eta lortu dute.
Zedarriak enpresari taldeak armagintza sustatzera deitzeak eta Jaurlaritzak horrekin bat egiteak "haserrea" sortu diela diote sinatzaileek. Mundu mailako egoera "inoiz baino larriagoa" dela uste dute, eta "Euskal Herriaren etorkizuna oztopa dezakeen... [+]
Ion Aranburu koma egoeran eta ZIUan ingresatuta egon zen hainbat astez, erasoaren ondorioz.