Deba-Urola-Oria Kostaldea. Mutriku Hondarra eta harria arrantza sarean


2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Deba Behea

Gipuzkoar kostaldeko lehenbiziko hondartza, eta baita ikusgarrienetako bat, Saturraran arrokatsua da, oraindik Ondarroaren ondoan.
Lehenbiziko herria berriz, hondartza eder honetatik errepidera atera, eta ezkerrera eginez harrapatzen dugun Mutriku da, alde zahar interesgarri bezain aldapatsua (kotxea herriko alde altuan utzi beharko duzue) erakusten duen itsasgizon ospetsuen sorterria. Errepidea jarraituz, kilometro bat geroago portu atsegineraino jaisteko bidea aterako zaizue (horra bai sar daiteke kotxez). 500 metro aurrerago aldiz, aparkatzeko lekurik uzten ez duen begiratoki handi bat duzue.


MUTRIKU

Betidanik arrantzarekin lotua, bere armarrian irudikatzen den balearen arrantzak erakusten duen moduan, maldan gora antolatzen den herri polit hau itsasgizon eta pertsonaia garrantzitsuen jatorria izan da, Trafalgarreko batailan hil zuten Txurruka itsasgizon ilustratua kasu. Neolitiko arotik populatua, hiri gisa 1209an fundatu zen, eta XVI. mendearen erdialdean berau suntsitu zuten suteak pairatu behar izan zituen. Urbanistikoki, herriaren alde altuko bi plazak eta beheko portua lauxatutako kaleek lotzen dituzte, Gipuzkoan hoberen zaindu den alde zaharretako bat osatuz.


Ikustekoak

Txurruka enparantzan hasiz, (gaur egungo herrigune nagusia), bere erdian Txurruka berari eskainitako estatua altxatzen da. Plaza inguratuz eraikin interesgarriak ditugu, hala nola, udaletxea (hiru armarrirekin), Jasokundeko Ama Birjinaren eliza neoklasikoa (kapera batean Zurbaranen margo bat dago) eta harlanduz eginiko Galdona Etxea, lehen solairuan armarria erakusten duena.
Mutrikuko Kondea kalea hartuz Txurrukaren etxea aurkituko dugu, «Arrietakua» izenez ezaguna, Gaztañetak Arrieta dorrearen gainean eraiki zuelako. Beranduago Txurrukak erosi zuen. Plazatik Erdiko kalea hartzen badugu aldiz, Zabiel jauregiarekin topo egingo dugu, XVI. mendekoa eta gaur egun kultur etxea. Beherantz antzinako parrokia gotikoa dagoen bigarren plazaraino iritsiko gara, eta pare bat aldiz eskuinerantz joz, Barrenkalen Olazarra-Mizkia etxea parean geratuko zaigu, bere harlanduzko aurrealde, balkoi eta armarriarekin.
Porturaino jaisten den Tranpakaletik jarraitzen dugun bitartean XVIII. mendeko Montalibet jauretxea, eta Berriatua dorretxea edo "Sulengokua" (1533ko suteari aurre egin ahal izan ziolako) behatzeko parada izango dugu. Azken honek, bere atarian arku bikoitza eta arku konopialeko leiho bikiak erakusten dizkigu, erreformak jasan aurreko aztarna gisa.
Amaitzeko, zenbait dike eta harrizko hondartza kala artifizial (edo igerileku natural, nahiago duzuen moduan) baten inguruan arrantza portu oso atsegina dugu, bertatik paseo ederra egitera gonbidatzen gaituena. Portu tipikoa izanik ere, gaur egun turismoari zerbitzuak eskaintzen dizkioten enpresa txikiak daude, hala nola, urpekaritza, belauntziak, uretako motorren alokairua, piragua alokairua...


Saturraran Hondartza

Ondarroatik oso gertu badago ere Mutrikuko udalerriarena den hondartza honek Gipuzkoako hasiera markatzen du, eta kostaldeko hondartza basatienetakoa eta ederrenetakoa da. Uren gainetik gailentzen diren itsas-haitz handi eta ederrez inguratuta, alboko berdegune, atzeko Ondarroa eta bertoko hondar finaz, herrialde honetako hondartzarik atseginenetakotzat jo dezakegu. Gainera, ez dago apenas urbanizaturik eta itsasbeheran ezkutuko kala bat baino gehiago erakusten du. Saturraran alboan, zazpigarren hondartza bezala ezagutzen duguna dago, hondartza nudista.
MUTRIKU
Herrialdea: Gipuzkoa
Donostiara: 56 km
Altitudea: 49 m.
Biztanleak: 4.750
Euskaldunak: %85
Azalera: 28 km2
Dentsitatea: 170 bizt./km2
Jaiak:
San Isidro (maiatzak 15)
Madalenak (uztailak 22tik 25era)
Kalbarioak (irailak 14tik 16ra)
Arrantzaleen Eguna (irailak 16)

INFORMAZIO PRAKTIKOA

Turismo Bulegoa-Udaletxea: Txurruka Enparantza. 943- 60 33 78 / 943- 60 32 44. turismomutriku.net / udalamutriku.net
Udaltzaingoa: 943- 60 32 44.
Larrialdiak: 679 162 500.
Kotxe-tailerrak: Autos Mutriku (Citroen)- Mijoako industrialdea (Mutriku-Ondarroa errepidea). 943- 60 31 00. Txirritxa autoak - Mutriku-Ondarroa errepidea. 943- 60 41 28 Ifar auto - Deba-Mutriku errepidea. 943- 19 12 77
Jatorduan:
Jarri-Toki Jatetxea- Debara bidea. 943- 60 32 39
Kai Jatetxea- Madalen auzoa. 943- 60 33 44
Zumalabe jatetxea. Porturako bidea. 943- 60 35 47
Zelaieta jatetxea. Olatz auzoa. 943- 60 45 95
Olatz jatetxea. Olatz auzoa. 943- 60 38 14
San Juan jatetxea. Laranga auzoa. 943- 60 31 67
Kalbaixo jatetxea. Kalbarioko gaina. 943- 60 32 56
Batzokia. Konde kalea. 943- 60 41 49
Jan eta lo egiteko:
Matzuri Nekazal Etxea- Galdonamendi auzoa. 943- 60 30 01. Logela bikoitza 5.500 pzta.
Camping Galdona- Galdonamendi auzoa. 943- 60 35 09.
Kofradi Zaharra Hostala - Portuko pasealekua. 943- 60 39 54
Lo egiteko:
Koostei Nekazal Etxea- Artzain Erreka auzoa. 943- 60 58 30 08. Logela 4.000-4.500 pzta.
Camping Santa Elena- Galdonamendi auzoa. 943- 60 39 82.
Camping Aitzeta- Debara bidea. 943- 60 35 56.
Camping Saturraran- Saturraran auzoa. 943- 60 38 47.


Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


2025-03-07 | Uriola.eus
Iker Egiraun, Etxebarrieta Memoria Elkartea
“Bizi dugun testuingurua urteetan emandako borroken ondorioa dela sinbolizatu nahi dugu”

Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.


2025-03-07 | Aiaraldea
Ferosca I zentral eolikoaren kontrako alegazioak zabaldu ditu Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak

Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.


2025-03-07 | Euskal Irratiak
Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak bere 90 urteak ospatuko ditu

"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]


“Topaketa antiinperialistak” egingo ditu Askapenak martxoaren 15 eta 16an Bilbon

Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]


Legebiltzarrak 1936ko biktimen legea aldatu du, Erorien Monumentua birmoldatzeko

33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]


Bi eskumen berri bere gain hartu ditu Jaurlaritzak: atzerritarren lan-baimena eta meteorologia-zerbitzua

2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten. 


Duplak egin du aurtengo Herri Urratseko abestia

Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen. 


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Eskuin muturrarekin lotura duen alemaniar batek egin zuen Manheim hiriko auto harrapaketa, ez etorkin batek

Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]


2025-03-06 | Mara Altuna Díaz
Mary Kim Laragan-Uranga, AEB-etako euskalduna eta AEK-ko ikaslea
“Euskara ikasten dut AEBetara emigratu zuten nire aitona-amonen ahalegina eta sustraiak ohoratzeko”

“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]


Feminismo antimilitarista: ezinbesteko borroka Martxoaren 8an eta beti

Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]


Manu Ayerdiren kontrako auzia behin betiko artxibatu dute, instrukzioa epez kanpo luzatu zelako

Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Bilgune Feministak Iratxe Sorzabal babestu du
“Indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urtez luzez estatuek babestua”

Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]


Eguneraketa berriak daude