"EL SOCIAL"-EK GAZTELERATIK EUSKARARA EGIN DU JAUZI

  • Basauriko "El Social" herri aldizkariak azken hamalau urteotan komunikaziorako zerabilen hizkuntza aldatu eta euskara hutsezko aroari ekin dio. Dagoeneko euskaraz idatziriko bost ale plazaratu dituzte, eta etorkizuneko erronkei eusteko irrikaz eta gogotsu daude.

2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Egunotan, alegera eta pozik egoteko arrazoirik badute basauriarrek, euskara hutsezko "El Social" herri aldizkariaren bosgarren alea kaleratu baita.
Herri aldizkari honen ibilbidea heldua baizen gorabeheratsua izanik ere, tinko iraun izan du lehen urratsa eman zuenetik, nahiz eta ordurik hona zenbait alorretan aldaketak izan dituen: hizkuntza, kasu. Hastapen urratsak herriko hiruzpalau kazetaritza ikaslek eman zituzten, Basauri herriko informazioa ardatz harturik, hedabide idatzietan landu barik lotzen zen informazioa herritarrei helarazteko gogoak eta ikasketak bukatu osteko euren lanbidearekiko egoerak nahiz irrikak bultzaturik. Berba bitan, prestakuntza zein lan beharrei eta behar sozialari erantzun gurak eraginda ipini zen abian "El Social". Urteek aurrera egin duten heinean, informazio lokala ere nagusi da, eta molde honetako aldizkariek ohiko duten egiturari eutsi zaio: herriko gazte eta nerabeek aldizkarirako beren beregi idatziriko albisteak, herriari buruzko berriak, kirola, kultura, iritzia, agenda, azken azala eta azala (azken biak eta erdiko orria koloretan argitaratzen dituzte). Aldizkaria, bestalde, dohain partitzen da eta hilero bost mila ale plazaratzen dituzte, inoiz ale kopurua gaurkoarekin alderatuz gero, urriagoa izan den arren.
Hizkuntzarena izan da, zalantza apurrik gabe, aldizkariak jasan duen aldaketarik nabariena, duela bost urtera arte gaztelera hutsean idazten baitzen aldizkaria, baina 1996. urterik aitzina euskaraz izkiriatutako "Berbaz" gehigarria argitaratzen hasi ziren aldizkariarekin batera. Hala ere, gehigarria hiru urtez kaleratu zen, garai hartan Basauri herrian euskaraz idatziriko "Bost Axola" aldizkaria -urte gutxiren buruan tamalez desagertu zena- plazaratzen hasi baitzen. Urteek aitzina egin dute eta "El Social" aldizkariko arduradunak euskara hutsezko herri aldizkaria kaleratzen hasi ziren iragan urteko abenduarekin batera, gaztelaniazko herri aldizkarien errealitatea zein "Bost Axola" aldizkaria eta "Berbaz" gehigarriak izaniko abantaila eta aferak aztertu eta kontuan hartu ostean. "Orain dela bost urte ezinezko ikusten zen eman dugun pausoa ematea, asmoa bidea egitea zen eta 'Berbaz' gehigarriarekin hasi ginen, nahiz eta bidean gelditu. Baina, azkenean lortu dugu euskara hutsezko aldizkaria", adierazi digu aldizkariko arduradun den Asier Lejarzak. Ordu arteko lan metodologia, zenbait alorretan bederen, aldatu behar izan dute; hartara, orain arteko kolaboratzaileek gaztelaniaz idazten bazuten, egun euskaraz egiten dute, hizkuntzaren ezagutza ez delarik gaurdaino oztopo izan, erredakzioan argi baitute euskara denon hizkuntza dela eta euskaldun ez direnak ere euskararen aldeko lanera ekarri behar direla. Haatik, horrelakorik suertatzen denean gogotsu itzultzen dute gaztelaniazko artikulua euskarara.
Bestenaz, egoitza eta baliabide teknikoek ere, hamalau urteren buruan, aldaketa asko izan dituzte, denak aldizkariaren onerako ziurrenera. Egitasmoari lotu zitzaizkionean egoitza kultur etxean zuten, eta harrezkero, harat-honat ibili dira lokalez lokal iragan urte bukaera arte; urri inguruan, apur gorabehera, Basauri erdialdeko lokal bat alokatu, atondu eta egoitza berria bertan ireki baitzuten. Egoitzak bezalatsu, maketazio lanak ere, goitik behera berritu dira; izan ere, hasierako urteetan maketazio eta inpresio lanetarako egunak behar ziren, baina gaur, informatika nagusitu den honetan, burutu beharreko lanak arin baten egiten dituzte.


EGUNGO ETA ETORKIZUNEKO ERRONKA.

"El Social" aldizkariaren erronka handia izan da, inongo dirulaguntzarik gabe nekez egin daitekeena. Gainera, euskaraz idazten hasi zirenetik arteragoko iragarle zenbait galdu dituzte, baina berriak hurreratu zaizkie. Horrela bada, udaletik eta aldunditik jasotzen dituzten laguntzak biziki garrantzitsuak izateaz gainera, aurrera begirako erronkei erantzuteko Eusko Jaurlaritzaren laguntza ere eskatzekotan dira. Izatez, horrelako aldizkari bat eusteko, publizitatea ez eze, diru laguntzek ere berebiziko garrantzia dute. Oraintsu, harpidetza kanpaina abian ipini dute, eta jendea animatuta dagoela jakinarazi digute. Aurrera begira, berriz, arlo askotan lan egiteko gogoa dute; hala nola, herrietako euskara aldizkariekin duten harremana estutu, aldizkaria eta harpidetza sendotu, eta aldizkariaren itxura berritu.


Azkenak
Gurekin egiten dutena

Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]


Su ta Gar, Kaotiko, Gatibu, Maruxak eta Leihotikan ere Hatortxu Rockeko azken jaialdian

22 talde gehiago iragarri dituzte Lakuntzan uztailean izanen den HatortxuRockerako: Bad Sound, Dupla, Su Ta Gar, Chuleria Joder!, Brigade Loco, Leihotikan, Burutik, Tribade, Maskak, Les Testarudes, Non Servium, Añube, Dj Plan B, Gatibu, DJ Trapella, La Jodedera, Süne,... [+]


Jon Urzelai Urbieta, fisikaria eta soziologoa
“Zaila da ezagutzen arteko banaketa zurruna gainditzea”

Jon Urzelai Urbieta ohituta dago itzalean lana egiten, baina Su festak musika-jaialdiei buruzko saiakerak dezenteko ikusgarritasuna eman dio, iaz Euskadi Saria eman baitzioten lan horregatik. Ez da, hala ere, irabazi duen sari bakarra, hori baino lehen, 2021ean, CAF-Elhuyar... [+]


Betharramgo indarkerien berri “komunikabideen bidez” hartu izana zehaztu du Baionako apezpikuak

Prentsaurrekoa eskaini dute ostegun honetan Marc Aillet Baionako apezpikuak, elizbarrutiko hezkuntza katolikoko zuzendari Vincent Destaisek eta Betharramgo biktimen entzuteko egiturako partaideetarikoa den Laurent Bacho apaizak. Hitza hartzera zihoazela, momentua moztu die... [+]


2025-03-14 | Gedar
Vox Nafarroako Parlamentutik kanpo geratu da ia, barne-desadostasunak direla eta

 Maite Nosti diputatuak kargua utzi du alderdiarekin izandako desadostasunengatik, eta horrek kide bakar batekin utzi du alderdi faxista, talde mistoan sartzera behartuz.


2025-03-14 | Euskal Irratiak
Bidarteko bahitzailea militar-ohia zen, eta prokuradorearen arabera “hil egin nahi zuen”

Bidarteko gasnategian bahiketa burutu duen gizona, militar ohia zen. Asteazken arratseko 7.30tan Erretegia izeneko gasnategian bertako kudeatzailea bahitu eta poliziaren kontra tiro egin duen gizonak 54 urte zituen.


2025-03-13 | ARGIA
EAJk eta PSE-EEk zerga erreforma adostu dute Ahal Dugurekin

PPrekin eta EH Bildurekin negoziazioetan porrot egin ondoren etorri da Ahal Dugurekin adostutako akordioa. Indar politiko honek aitortu duenez, maximalismoak atzean utzi eta errealitateari heldu diote, errenta baxueneko herritarren aldeko akordioa lortuta.


2025-03-13 | Uriola.eus
Correoseko langileen eskubideak eta zerbitzu publikoaren kalitatea defendatzeko eskatu dute

“Posta publikoa eta kalitatezkoa. Eskubideen aldeko Hitzarmen eta Akordio baten alde” aldarrikapenarekin, LAB, ESK eta ELA sindikatuek lan-baldintzak eta posta-zerbitzu publikoaren kalitatea defendatzeko mobilizazioa egin zuten atzo, hilak 12, Bilboko Eliptika Plazan.


Amasamendin eolikoak ezartzeko proiektu bat dagoela jakinarazi du Villabonako Udalak

Herriko EH Bilduko zinegotzi eta legebiltzarkide den Ander Goikoetxeak egindako galdera parlamentario bati Jaurlaritzak emandako erantzunaren bidez jaso informazioa hau. Bi haize sorgailu ezartzeko asmoa dago eta Cluster Hernani izeneko proiektu zabalago baten barruan kokatzen... [+]


Milaka ikaslek Hego Euskal Herriko hiriburuetako kaleak hartu dituzte, IAk deitutako greban

Hezkuntza bi arazo handik zeharkatzen dutela adierazi dute IAk: "ideia erreakzionarioen" gorakadak eta "ikasleen egoeraren okertzeak". Mobilizazioaren deialdia hedatzeko, goizean errepide mozketak egin dituzte Donostian, Iruñean eta Gasteizen. Bilbon, Euskal... [+]


Hau Pink da, Europako gure lehengusu txikia, eta 1,4 milioi urte ditu

Atapuercako aztarnategian hominido zahar baten aurpegi-hezur zatiak aurkitu dituzte. Homo affinis erectus bezala sailkatu dute giza-espezieen artean, eta gure arbasoek Afrikatik kanpora egindako lehen migrazioei buruzko teoriak irauli ditzake, adituen arabera.


Beste epai euskarafobo bat: Bitarteko Idazkari izateko lan poltsa eskaeraren aurka

Gasteizko 1 zenbakiko Auzitegi Kontentzioso-Administratiboak emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Lan poltsan parte hartzeko euskara maila altuenaren baliokide diren 3. eta 4. eskakizunak indargabetu zituen Gasteizko Auzitegiak. 


2025-03-13 | Ahotsa.info
“Ez da soilik memoria ariketa bat, baizik eta NATOren kontrako borroka deialdia”

Hainbat eragilek deituta, NATOren aurkako elkarretaratzea egin da Iruñeko Udaletxearen aurrean. Izan ere, gaur, martxoak 12, 39 urte bete dira Hego Euskal Herriak, Espainiar Estatua NATOn sartzeko erreferendumari ezezkoa eman ziola. Askapenako kide batek adierazi du, gaurko... [+]


Bi minututan galdutako elkarrizketak

Azkar! Azkar! Adi egon, ez daukat astirik eta! Ohartarazi behar zaitut, denborak agian ez baitit uzt… Pipipipi-pipipipi! Pipipipi-pipipipi!

Goiz jaiki, eguneratuta egoteko irratia piztu, dutxa hartu, ilea lehortu, orraztu, bizarra kendu edota makillatu, kafea egiten den... [+]


Nola eragingo die AEBen eta Europaren arteko norgehiagokak Euskal Herriko produktuei?

Europako Batzordeak 26.000 milioi euroren inportazioak zergapetuko ditu apirilaren 1etik aurrera, Donald Trumpek altzairuari eta aluminioari ezarritako muga-zergei erantzunez. Enbido-komertzialek jarraitzen badute, Euskal Herrian lehen sektoreak nozituko du gehien norgehiagoka... [+]


Eguneraketa berriak daude