Esnearen salmenta zela-eta, gure baserritarrak haserre zebiltzan. Lan asko egin eta etekin gutxi ateratzea ez da inoren gustuko... Gauzak horrela, beren ohiko otzantasunari muzin egin eta borrokari ekin zioten, une horretan egokien iruditu zitzaien arma erabiliz gainera: esnea! Beraiei ez ziela irabazirik ematen? Bada, esne industriari ere ez zion emango! Baserritarrak esnea alferrik galtzen uzten ikustea ez da egunero gertatzen den gorabehera eta ZERUKO ARGIA ere egoeraz kezkati agertzen zen bere 420. zenbakian, "Nekazariak" izenburutzat zuen editorialean.

Eguneroko ogia irabazteko izerdi franko bota behar izatera zigortu omen zuen Bibliako Jainkoak gizona (emakumea, berriz, bestea baino "ahulagoa" izanik ere, zigor bikoitzaz saritu omen zuen: izan zitzakeen haur guztiak minez erditzera eta haiek zer jan eduki ahal izateko gizonak beste izerdi botatzera, baina utz dezagun kontu hori beste baterako). Izerdiz ogia irabazi beharra ez zen zigor biguna. Halere, gaitz erdi, gauzak horretan gelditu izan balira! Izan ere, Jainko guztiz ahaldun horrek bere haserrean gogoan hartu ez zuena gertatu baitzen handik gutxira, hau da, gizaki batzuk beste batzuen izerditik ederki asko bizitzea. Jan nahi bai, baina ez sororik erein, ez soroan nekatu, ez hotz-berorik igaro, zen hauen asmo sendoa, eta ondo atera zitzaien, gainera. Bada, baserritar xeheen ikuspegirako behintzat, haien ondorengoak ziren esne industriak.
"Iñori bada-ta, nekazariari ematen dio min gauzak alferrik galtzeak. Izan ere izerdi aundiz eskuratuak bait ditu", ezagutzen zuen Z. ARGIAren editorialak, eta jarraian honako galdera egiten zuen: "Zer gertatzen zaio, beraz, esneari alferrik galtzen uzteko?". Baina ezinbesteko galdera horri zuzenean erantzun beharrean, kontzientziazio lanari ekiten zion aurretik, hura ere beharrezkoa izaki...
"Zeiñen zoragarriak diran kalean bizi danarentzat baserriko pakea, lurraren kizkurra, aizearen garbia, eguzkiaren dizdira, errekaren marmarra, belardien ederra, loreen irriparra, txorien alaitasuna, beien marrua, astoaren arrantza, txerrien kurruxka...! Baiña ain gauza apain eta zoragarrien erdian bizi dan nekazariaren bizitza gogor eta latza duzu".

Behin irakurle kaletarraren barnean laztasun horren hazia erein eta gero, heltzen zion hariari: "Esnerik ez ateratze onekin, berriz, ezin dala bizi adierazi nahi digu. Lurren eta gauzen balioa, ume, emakume eta zaharren lanak sartu eta alare ezin da iritxi gure nekazaria. Baserritik kalera datozen gauzak maldan behera datoz. Kaletik baserrira doan dirua, berriz, aldapa bizian goruntz. Bidean galtzen zaio. Egia da bai Juan XXIII'nak ziona: 'Munduan talderik baztertuena eta zapalduena nekazarien taldea dugu'. Arazo mingarri au, ordea, ez dugu illeta joarekin konduko. Zergatik dago ola? Zer egin behar dugu egoera beltz ortatik ateratzeko? Or dago iraultzaren gurpillean nekazarien kozka".
Egoeraren larria hobekiago azaltzen saiatzen zen, handik aurrera: "Nekazaria bide-gurutze batean aurkitzen da. Ez daki zer egin. Ez daki nola jokatu. Ez daki zertara abiatu". Eta ondo asko uler zezakeen edonork noraeza eta zalantza horien arrazoia, Z. ARGIAk jarraian deskribatzen zuen panoramaz jabetuz gero: "Batetik lurrean ari diranak gutxitzen joan behar dute eta bestetik lurreko emaitzak ugaritzen. Asko eta merke atera behar du munduko denda eta azoketara. Baiña ugaritze orrek ere gaiñez berealaxe egin dezake. Neurri batetik gora gizonak ez baidezake jan eta edan. Sabelak neurri jakin samarrak ditu".
Dena den, kaletarren kontzientzia piztea helburu nagusitzat bazuen ere, antza denez editorial haren asmoan ez zegoen baserritarrak mezurik gabe uztea, eta batek daki nori zuzendutako galdera mordo bat egin ondoren, beraientzat espreski buruturiko aholkua agertzen zuen: "Emen belar gauza merkeago eta ugariago omen dago esnea ere merkeago ateratzeko. Baiña etxera egin behar diran bide luzeak, etxera eraman behar dan argia edo etxean jarri behar dan ura merkeagoak al dira? Merkeagoak al dira urtearen buruan bide luze eta malkartsuetan nekatzen diran tresnak? Merkeago ahal da inguruko bizi-modua? Eta nola eskuratu laguntza gehiago gabe behar dituzten aurrerapen eta erosotasun oiek danak? Asko eta merke atera, baiña nun, nork, eta nola saldu? Nekazarien esku al daude esne-etxe, aragitegi, denda eta azokak? Ba du esku-bete lan gure nekazariak burua jaso nahi badu. Ez dezala pentsa zerutik mana bezela laguntza jetxiko zaionik. Berak argitu beharko du, berak elkartu, berak burrukan egin".