"MARKOA GAINDITZEKO EPEA GIZARTEAREN ESKU DAGO"
- EAEko hauteskundeetarako EAJk eta EAk osatu koalizioa izan dugu elkarrizketaren ardatza EAko Gipuzkoako presidentearekin. Iñaki Galdosek zaila ikusten du Eusko Legebiltzarrean dagoen blokeoarekin amaitzea, baina ez du baztertzen aro berri baten hasieran egotea.
Bestetik, koalizio orotan denok daukagu guretik zerbait uzteko beharra, bestela ez da koalizio osatzerik. Koalizio hau hauteskundeak oso egoera berezian egingo direlako osatu dela kontuan hartu behar dugu, hauteskunde plebiszitarioak izango dira neurri handi batean; euskal eta espainol abertzaletasunaren arteko hauteskundeak nolabait.
Bizi dugun mementoan gizarteratu beharreko bi aspektu daude: bakearen aldeko apustua eta elkarrizketa. EAJ-EAk horietan zentratuko du hauteskunde kanpaina, baina horrek ez du esan nahi, inondik ere, gure proposamenak ahaztuak daudenik. Negoziazioan hitzartu bezala programan ondo esplizitatuak joango dira.
Autodeterminazio eskubidea aspaldi aldarrikatu zenuten alderdi abertzaleek Eusko Legebiltzarrean, baina ez da egundo gauzatu. EAJ-EAren akordioak ez du eperik zehazten ere.
Epeaz hitz egiten dugunean niri gizarteari begiratzea gustatzen zait. Autodeterminazio eskubideaz aritzean gehiegi hitz egiten dugu alderdi arteko epe jartze horretaz eta gutxiegi begiratzen diogu gizarteari. Prozesu honetan nahiz bestetan, gizartea da bere buruari epeak jarriko dizkiona. EAk bere proposamenean epeei buruzko aurrerapen bat egin du, baina gizarteak erabakiko duela dio. Izan ere, jabetu behar dugu memento honetan gure gizartea nola dagoen osatua, eta eskubide hau aldarrikatzen dugun alderdi politikoen pisua zenbatekoa den. Begibistakoa da azken urteetan euskal abertzaletasunak galdu duen pisua; Nafarroa eta Iparraldea zein egoeran dauden ere ikusi beharra dago. Ez da nahiko epe bat jartzea, gure esku balego bihar hobe etzi baino. Finean gizartea da epeak jartzen dituena, eta gure lana gizartea gureganatzea da.
Alderdiek arazoa gainditzeko proposamenak egin izan arren hauteskundeak dira politikaren gakoa. EAJ-EAren akordioaren ardatza Kursaaleko agiria dela dio Ibarretxek. Agiri honek bakea eta markoaren gainditzea ekar dezake?
Hauteskundeei begira zehazkiago orain. EAk lehendakari hautagairik ez izatea herri hau lideratzeko gaitasuna galdu duela agertzen ote du?
EAk bazeukan lehendakaritzarako hautagai bat baina koalizioa osatzeko aukera zegoela ikusita, errespetuz kontsideratu genuen ez zela komeni lehendakarigai bat kaleratzea, baldin eta koalizioa aurrera ateratzen bazen ez zela egokia bere izena aipatzea. Hori esanguratsua da berez. Errealistak izan behar dugu, alderdi guztiei gustatzen zaigu lehendakaritzarako hautagai bat aurkeztea baina hemen denok badakigu lehendakaria ez dela zenbait alderditik aterako. Esate baterako, IU-EBk badaki ez zaiola balio aurkeztea eta ezker abertzaleak ere historikoki ez du aurkezten beste arrazoiengatik.
"Nazionalismo espainarraren eraso garai honetan koalizioak konponbideak ekarriko dituela" adierazi du zure alderdiak. Eusko Legebiltzarrean dagoen "blokeoa edo berdinketa tekniko egoera" ikusita nola ekar ditzakezue konponbide horiek?
Maiatzeko 14aren ondoren, lehenengo (oraingo) egoerara itzultzeko arriskua sumatzen dut; errealistak izan behar dugu. Hori esanda ere, fedea daukat, uste dut herriak argi hitz egingo duela eta koalizio honek boto asko bilduko duela. Herriak berriz hitz egin ondoren, alde bateko inmobilistak nahiz beste aldeko arduragabeak gure mezuaren inguruan mugitzen hasiko diren esperantza daukat, desblokeo hori hel daitekeen esperantza badaukat.
PP eta PSE-EErekiko lehian zein izango da koalizioak kanpainan erabiliko duen mezua?
Erabakiak erabaki, EHk dioenez haiek izango dira giltza berriz ere.
Guk EHri hauteskunde ostean gauza bera eskainiko diogu. Hau da, EHk eta ETAk jakin behar dute, batetik giza eskubideen urraketarekin ez dagoela inora iristerik, eta bestetik, gauzak ez direla egiten norberak nahi duen arintasunarekin. Une hau giltzarria dela eta presak ez direla onak jakin behar dute, memento historikoetan jarrera historikoak mantendu behar direla alegia. Nik gizarteari begiratu behar diogula gogoraraziko nioke EHri, ez ditugula nahastu behar norberaren ametsak eta errealitateak. Mila proposamen egin dezakegu baina ez bagara gai errealitatea asumitzeko ez dugu inora joaterik. Ez badira jabetzen zazpi lurralde historikoetan ez dela posible hauteskunde prozesu bat egitea, bada, bide padanoan sartzen gara, hau da, Bossik Padanian eraman zuen bidean. EH eta ETA antzera ari dira. Bossik Padania osatzen duten eskualdetan hauteskundeak burutu zituen, baina berriz ere bukatu zuen Berlusconiren aliatua izaten.
Alderdi popularra eta sozialistarengana itzuliz, kontziente al zarete burutuko duten kanpainaz? Legealdia nola joan den ikusita kanpainako mezua errazago arkituko dutela ematen du?
Adibidez, Egiguren batek badaezpada zehaztu du ez direla Alderdi Popularrarekin gobernu batera joango, gobernua bakarrik oposizioa suntsitzeko baldin bada. Horrek alderdi sozialistaren baitan argi gorria piztu dela erakusten du, PSE-EE konturatu da nolabait zenbait mezu euren kaltetarako ere izango direla. Alderdi Sozialistaren urduritasuna honetantxe kokatuko nuke. Jesus Egigurenek esan duenean Alderdi Popularraren hainbat adierazpenek ere eurei botoak kentzen dizkietela, horrek bere horretan adierazten du bizi dugun egoera.
Hauteskunde ostean zure alderdia EAJ-EA-PSE-EEren arteko gobernua osatzeko oztopo izan liteke?
Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]
Trumpek AEBetako presidentetza hartuko duen eguna baliatuta, Goazen lagunok lelopean, multinazionalen jabetzako sare sozial "toxikoak" utzi eta fedibertsora trantsizio kolektiboa bultzatzeko kanpaina egiten ari dira eragile ugari. “Internet gizatiarrago batean... [+]
Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]
Arboletako hostoak eroriak dira eta basoko lurra estalia dute. Lurraren eta hosto gorrituen artean, alabaina, sortzen da geruza fin bat, arreta gutxi jasotzen duena, baina espezie askoren biziraupenerako garrantzi handia izan dezakeena. Hezetasuna mantentzen du, zomorroak... [+]
Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa x paradisiaca), baina gaur egun Ameriketan ere asko egiten da. Ekoizlerik handiena India da, eta esportatzaile... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
.jpg)
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea: Elena Diaz.
Zuzendaritza: Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]
Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.
Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.