IPAR EUSKAL HERRIKO BOZAK: ITUN POLITIKAREN MIRAILA
- Frantzia mailako herri eta kantonamenduetako bozak burutuko dira datozen bi igandetan; martxoaren 11n eta 18an. Bi itzuliko hauteskundeak izateak alderdi politikoen arteko itun bitxiak sortarazi izan ditu historikoki. Ipar Euskal Herrian ere besteak beste gertatzen da.
Iparraldeko bozkatze sistemak beraz, ez du hegoaldekoarekikoan batere antzarik. Iparraldean bozen gehiengo osoa lortzen duenak aulkien erdia bereganatzen du, hau da %50, eta gainontzeko aulkiak modu proportzionalean banatzen dira. Auzapeza lehen itzulian ez bada hautatua bigarrenean izaten da, hori bai, aginte makila hartuz gero sei urteko agintaldi egonkorra ziurtatuta dauka, alegia, irabazleak erabateko egonkortasuna atxikitzen du agintaldi osoan zehar.
Frantziako Estatuko hauteskunde legeak bereziak dira inola ere, eta hartara, alderdi politikoen artean gauzatu izaten diren itunak ere bai. Kasuan kasu, frantses nazionalista jakobinoak, ezkertiarrak zein eskuindiarrak, berdeak nola ideologia abertzale ezberdineko hautagaiak agertzen dira zerrenda berean. Horretarako alderdi politikoen disziplinari lotuta dauden hautagai batzuek "izaera politiko"rik ez dutela edota beren alderdiaren karta "galdu" izanaren itxura agertu behar badute ere.
Baigorriko kantonamenduan atera liteke hautatua gaur gaurkotz kontseilari abertzale bakarra. Jean Michel Galantek gidaturiko zerrendak emaitza onak lortu zituen azkeneko bozketaldian. Gabriel Dermitek RPR-UDFko gidaritza utzi ondoren eskuina oso zatituta aurkezten da. Alta, bigarren itzulia beharko da ziur aski eta abertzaleek laguntzaile gutxi ukanen dute inondik ere.
Herri txikietan alderdi politikoek beren protagonismoa galtzen dute eta zerrenda independientetan gauzatu ohi da hauteskunde lehia. Hautagaiak "burujabeagoak" izaten dira beraietan. Hiri eta herri handietan ordea bestela gertatzen da. Miarritze eta Angeluko kasuak izan dira nabarmenenak. ABko zenbait kidek RPR eta UDFko zerrendetan leku aurkitu izan dute eta honek ezinegona sortarazi du abertzalen batasuna deitu mugimenduaren baitan. Hendaian ere kasu bat izan da, baina ez da berria. Lehen ere zerrenda sozialistan aurkeztu zen. ABkoek Baionan atxikitzen diote beren nortasunari buruaski joateko, Xabi Larralde militante gaztea hautagai-burua izaki.
Donibane-Lohizun herria jo dezakegu abertzaletasunaren eredua, baldin eta eredua Lizarra-Garaziko Akordioa kontsideratzen bada bederen. Izan ere, RPRko Michele Alliot- Marie presidentearen eskuetan dagoen auzapezgoari aitzi egiteko zerrenda batua osatu baitute AB, EAJ, EA eta Haikako kideek. Alliot-Marie Herriko Etxetik kentzeko hori baino gehiago beharko dute, haatik, abertzaleak prest daude oposizioko beste aukerekin adosteko. Lizarra-Garaziko espiritua Donibane-Lohizunen bizirik dago, antza. Bestelakoan, datu adierazgarri baten aiduru ari dira abertzaleak. Hau da, datozen igandeaz geroztik Herriko Etxeetako aulkietan zenbat hautetsi abertzale eseriko diren jakinmina dago. Udalbiltzarekin bat egingo luketeen hautetsi kopurua emenda daitekeen esperantzaz ari dira abertzaleak. Egungo Udalbiltza baina Lizarra-Garaziko Akordioaren espirituaren bilgunea ote?
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.
Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.
---------------------------------------------
Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]
.jpeg)
Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]
Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.
Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]
Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.
Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]
Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.