"ARKALAZ", ZAHAR ETA GAZTEEN ARTEKO IDATZIZKO ZUBIA

  • Amorebieta-Etxanoko herritarrek euskara hutsezko Zorrontzako Euskara Alkartearen eskutik "Arkalaz" herri aldizkaria jaso dute berriki. Egunotan, otsaileko bigarren alea prestatzen dabiltza eta, gesu batean, kalean izanen da zornotzar ororen gozagarri.

2021eko uztailaren 15ean
Amorebieta-Etxano (Bizkaia) herriko lau gaztek Zorrontzako Euskara Alkartea sortu eta "Arkalaz" herri aldizkaria plazaratu dute, herriko euskara normalizatze eta haren erabilera sustatze aldera. Hilabetekari eratu berri honen bidez, sortzaileek zornotzarrei Amorebieta-Etxanoko euskara egunero edonon erabiltzeko balekoa dela helarazi nahi diete; eta, halaber, orain arte, arrazoi bat edo besteren aitzakian, euskara irakurle izan ez dena, irakurle bihurtu. Bestenaz, Euskal Herriko berein herri euskaldunetan jazo den legez, aiton-amona eta ilobek ez dute elkar erraz ulertzen -herri hizkera eta euskara batuaren arteko aldea izaki-, eta ondorioz, gai horretan aditu diren zenbait soziologoren aburuz, arazo horrek norberaren euskararekiko konfiantza galera ekar lezake, baita guraso eta seme-alaben arteko hizkuntza loturaren etena ere. Horixe berori herrian gertatu izanak zer edo zer egitera bultzatu zituen, eta, halaxe, lan egiteko ordua zela erabaki zuten. Azkenean, hara-hona ibili eta aldizkariaren proiektua ondo erregosi ostean, euskara eta kultura ardatz duen "Arkalaz" (elkarrekin, euskara batuan) hilabetekaria argitaratu dute, euskara batuaren eta herri hizkeraren arteko zubi lana egin eta herritarren kontzientzia astintzeko xedez. Euskara elkarteko eta "Arkalaz" aldizkariko zuzendari den Karmele Aurtenetxe andreak dioskunez, "sasoiko jendeak ez du batuaz idatzitako egunkari edo aldizkari bat irakurtzen, ulertzen ez duelako. Eta horrexegatik guk euskara ulerterraza erabili gura genuen, edonork ulertzeko modukoa. Lehengo batean, adibidez, sasoiko gizon bat gugana hurbildu eta zera esan zigun: 'ez dago aldizkarian letra bat bera ere irakurri ez dudana'".
Amorebieta-Etxano herria Durangaldean lekutua dago eta artean, zonalde honetan bertan, Durangoko Berbaro euskara elkarteak sona handiko "Eras" aldizkaria argitaratzen zuen. Amorebieta-Etxano herrian bestalde, bada lehendik gaztelaniaz idatziriko beste aldizkari bat ere. Hartara, "Arkalaz"ekoek gomendio eta aholkuak hurretik jaso dituzten arren, aldizkari berri bat sortzea ez da inondik ere egiteko makala, norbera non sartzen den kargu hartu aitzin, afera askori (diru laguntzak, lokala, publizitatea, baliabide teknikoak eta abar) aurre egin behar baitzaio. Edozelan ere, egitasmoa gauzatu da eta aldizkariak, oraingoz informazio lokala izango du abiapuntu; inguruko berriak nahiz bizilagunen bizimodu, ohitura eta iritziak gailenduko direlarik. Lehenengo alean, hainbat gai aztertu dute: herriko Zubietxe iturriari buruz Maite Ingunzak izkiriatu duen azterketa historikoa, edota herrian arras ezaguna den Daniel Lauzirika jaunari beren beregi eginiko elkarrizketa, besteak beste. Laster banatuko duten bigarren alean, ostera, azpimarratzekoak dira herriko seme den Mikel Urdangarin kantari entzutetsuari egiten dioten elkarrizketa, edota, Amorebieta-Etxanon bertan, ikusizko antzerkigintza lantzeko helburuarekin sortu zen Markeliñe antzerki taldeari buruzko erreportajea. Bidenabar, aipa dezagun aldizkariak hamar atal edo sail dituela xeheki: Zornotza Atzo, herriko historiaz mintzo dena; Zornotzan Zer, herriko berriak aztergai dituena; Elkarrizketa; Zer Dinozu?, herriko elkarteen esku dagoen atala; Bertotik&Kanpotik, herritarren iritzia jasotzen duen atala; Ikastetxeak, gai bat edo beste jorratzeko herriko ikastetxeek euren esku duten atala; Gutunak; Komikia; Inkesta; eta Agenda. Atal hauek behin-behinekoak dira, aurrerantzean atalen bat gehi edota ken baitaiteke. Urtarrileko lehen zenbakitik, orotara, 3.500 ale argitaratu eta herritarren artean banatu dira, irakurketaren trukean. Dohain. Guztia lortzeko, Eusko Jaurlaritzatik eta Amorebieta-Etxanoko udaletik jaso du laguntza euskara elkarteak. Maketazio lanetan Graficas Lizaso-ren laguntza izan du. Eta aldizkaria egiteko, Zornotzako Koralak utzi dio lokala.


AURRERA BEGIRA.

Orain artekoa herritarren kontzientzia harrotzeko grinak eta herriko euskarari dioten maitasunak eraginda izan bada ere, geroak bide bertsua edo hobea izan beza gura dute. Halaz, kolaboratzaile bila hasi dira herrian nahiz inguruetan, eta dagoeneko, kazetaritza ikasten diharduten zenbait ikasle hurreratu zaizkie. Alabaina, "Arkalaz" hilabetekariaren etorkizuna irmo errotzeko, lehen-lehenik tresneria informatiko egokia erosi behar dutela adierazi digute, orain arte euren etxeetan dutenaz baliatu baitira. Eta, ondoren, aldizkaria finantzatzeko nahitaezko diren iragarkiak lortu. Mikel Ingunza Diseinu eta Publizitate arduradunak zera adierazi du: "ez dugu inondik ere aldizkaria iragarkiz bete gura, nahiz eta horrelakoak gure inguruan ikusten diren. Dena dela, guk argitaratzen dugun aldizkaria bere horretan mantentzeko hamar-hamabi iragarki behar-beharrezkoak direla uste dugu".


Azkenak
2024-09-13 | ARGIA
Tematzearen emaitza: errepide seinaleak euskaraz

Herritarrak eskatzen du seinaleak euskaraz jartzeko. Gobernuak erantzuten dio legeak ez duela horretara behartzen. Behatokiak erantzuten dio, legeak ez badu derrigortzen ere, euskaraz jartzeko debekurik ez duela. Gobernuak bereari eusten dio. Alabaina, herritarrak tematzen dira... [+]


2024-09-13 | Euskal Irratiak
Baionako zitadelako eraikuntza proiektuak arrangura piztu ditu ekologistengan

Baionako zitadelan proiektu berriak ditu armadak. Eraikin berriak egin nahi ditu eta horretarako oihanaren zati bat deseginen dute eta ura atxikitzeko bi gune ere sortu nahi dituzte.


Aysenur Ezgi Eygi-ri zuzenean egin zioten tiro burura Israelgo soldaduek, autopsiaren arabera

Turkiar-estatubatuar aktibista irailaren 6an hil zuten Beiti herrian, Nablus hiriaren ondoan, Zisjornadian, Palestinako Lurralde Okupatuetan. Orain forentseen azterketek iradokitzen dutenez, Israelgo soldatuek zuzenean egin zioten tiro aktibistari.


Iturbide, Jiménez eta Azkona estatuaren biktima gisa aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.


Madrilgo Rolando kafetegiko hamahiru hildako haiek ETAm-ren eta ETApm-ren zatiketaren erdian

Ostiral honetan betetzen dira 50 urte ETAk, 1974ko irailaren 13an, Madrilgo Rolando Kafetegian bonba bat lehertarazi eta hamahiru pertsona hil zituela. Ofizialki 2018an onartu zuen erakundeak ETAren egiletza, bere burua desagertze bidean jarri zuenean.


2024-09-13 | Gedar
Bi lizarratar epaitu dituzte, Voxen salaketa baten harira

Faxisten aurka protesta egiteagatik auzipetu zituzten Lizarrako bi kideak. Asteazkenean, epaiketaren egunean, Lizarraldeko Kontseilu Sozialistak elkarretaratzea egin zuen epaitegi aurrean. Voxeko faxistak jarrera probokatzailearekin agertu ziren bertara, eta Guardia Zibilak... [+]


2024-09-13 | Ahotsa.info
Urriaren 12an Tafallan eginen du manifestazioa Ernaik “españolismo eta faxismoaren aurka”

“Españolismoaren eta faxismoaren normalizazioan” Hispanitatearen egunak jokatzen duen papera salatzeko urriaren 12an Tafallan mobilizatuko da Ernai. “Gu, Nafarroako etorkizuna gara, haiek, aldiz, iragana. Faxismoak herri honetan lekurik ez duela argi... [+]


Ezkabako iheslari Segundo Hernandez identifikatu dute Eguesibarreko Eliako hobian

Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.


Donostiako bi familia etxegabetze arriskuan daudela salatu du Kaleratzeak Stop plataformak

Zaurgarritasun ekonomikoaren baldintzak betetzen dituzten arren, Santander bankuak ordainketak epe batez etetea ukatu die bi familiei.


Garaileak esaten duenean amaitzen al da gerra bat?

Badakigu gerra bat noiz hasten den, baina ez noiz amaituko den. Hainbatetan entzun dugu esaldi hori, eta topikoa dirudi, baina arrazoirik ez zaio falta, gaur egun munduan barrena bizirik segitzen duten gatazka ugariei erreparatuz gero. Gauza bera esan liteke 1936ko uztailaren... [+]


87 milioi urteko amonite fosil bat aurkitu dute Langraiz Okan

60 bat zentimetroko diametroa duen amonite bat aurkitu du mendizale talde batek Arabako herriaren inguruetan. "Aurkikuntza handia" dela azpimarratu du Arabako Foru Aldundiko Kirol eta Kultura diputatu Ana del Valek.


Eguneraketa berriak daude