"PARTIDU POPULARRA FRANCO BEZALA JOKATZEN HASIA DA"
- Donostiako itsasertzearen ondoan bildu gara EAJko Xabier Albistur senadorearekin. Espainiako senatua, Kontzertu Ekonomikoa eta aurtengo hauteskunde autonomikoak izan ditugu hizpide. HBrekiko fedea galdua, PPren jarrera larderiatsua kritikatu du gogor.
Ganberan lantzen diren autonomia izaerako auziak guk senadore nazionalistok planteatuak izaten dira, PP eta PSOEko senadoreei behin eta berriz gogoratu behar diegu autonomiak daudela. Finean, estatu izaera duten auzi asko autonomia erkidegoak kontuan hartzeke ebazten da. Espainiako eskuina nahiz ezkerrak autonomia garapenean erakutsi duten borondate ezaren adibide agerikoena da senatua.
Senatuaren erreformaz hitz egin da azkenaldion. Ba al dago honen inguruko egitasmorik?
Erreforma bat bideratuko balitz zeintzu lirateke zuen proposamenak?
Gauzak horrela, Kontzertu Ekonomikoaren gaira etorri aldera, 2000ko urtarrilean Madrileko eta Gasteizko gobernuen artean sinatu zen "bake fiskala"ren ostean, irudi luke Eusko Jaurlaritza 'harrapatua' gelditu dela.
2000ko urtarrilaren 18an lortu zen azken akordioaren arabera, Kupo Batzorde-mistoan Espainiakoa eta EAEko hiru Ogasunen arteko desakordioen kontrola eta segimendua burutzeko batzorde bat eratu zen. Akordio hura medio, Kontzertuaren auzietan soluziobide kontsentsuatuak aurkitzeko modua lortu zen. Areago, akordio horren arabera -Espainiako sistema zergadun berezia den Kontzertua-, berau estatu nahiz nazioarte mailan defenditzen ahal zen. Haatik, Espainiako Estatua da, berriz ere, Kontzertuari buruzko eskuartze, auzi eta muga berriak ezarri dituena. Estatuak apurtu du zegoen akordioa. Hau da, ez du betetzen akordioa eta gainera, PPko bozeramailea buruan buru, mehatxatu egin du -Rodrigo Ratok eginiko azken azalpen baketsua kenduta-, eta ez soilik Eusko Jaurlaritza, PPk herri eta gizarte hau mehatxatu ditu Kontzertua kentzearekin; hitzerdika esaten badu ere.
Akordioa ez da apurtu sistemarekiko konpromisoak hitzartuak ditugun nazionalista demokraten aldetik, baizik Estatuaren boterea kudeatzen dutenen alderdien partetik. PPk eta PSOEk ezegonkortasuna dute helburu. Eusko Jaurlaritza harrapatua gelditu dela esatea ikuspegi alderdikoia da, Kontzertu Ekonomikoaren alde ez dauden sektoreen aldetiko ikuspegia, HBren ikuspegia, adibidez.
Ekonomia eta Ogasun ministro Rodrigo Rato aipatu duzu. Berak ere hau esan du: "Ezinezkoa da BEZ arautzeko eskuduntza ematea. EAJk ikas ditzala ondo EBren zerga arauak.
Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak nahiz Kontzertuaren negoziazioa burutuko dira aurten.
Garai hau oso interesgarria da, baina ardura hau ez dagokie euskal instituzioei soilik; Eusko Jaurlaritzari eta Foru Aldundiei, alegia. Kontzertuaren auzia ez da Madrileko Gobernua eta Gasteizko Jaurlaritzaren arteko bileren medio ebatziko soilik. Eztabaida soziala sartu da, enpresariek sartua gainera. Sindikatuek ere zerbait esango dute, ziur, baita gainontzeko alderdi politikoek ere.
Kontzertu Ekonomikoak gizarte osoa ukitzen du eta PPko Gobernua (bere nagusikeriak eta larderiak eramana) oker ari da. PP eskuinaren benetako sentimenduak ari da azaleratzen. Hots, eskuin itxia, egoskorra eta antieuskaldunaren sentimenduak. Herri honi dagozkion eskubide eta ezarpen historikoak ukatu nahi izatean, PPren joera antiabertzalea edo antinazionalistaz gain bere izaera antieuskalduna agertzen ari da. PP Franco bezala jokatzen hasia da, atzera egiten ari da. PPn frankismo garaiko hainbat txakur zaunka ari da, demokraziak herri honi ekarri zion Kontzertuaren ezarpena kendu nahian ari da. Baina gaiak gizarte osoa ukitzen du eta honek bere onura eta ongizaterako izan den Kontzertua aldarrikatuko du. Horretan ez dut duda izpirik.
Kontzertu Ekonomikoa zertzerakoan bi aspektu agertzen dira: politikoak eta teknikoak. Hogei urteren ondoren arazo teknikoak aipatzea ere engainagarria bada. Arazoa finean, soberaniazko arazoa eta politikoa da. Ez duzu uste?
EAJk zer maniobra-tarterik dauka oraingo abagunean?
ETAren su-etena alde bakarrekoa izan zen, berak jarri zuen indarrean eta berak eten. PPk, ordea -ETAren su-etena albora utzita-, EAEko boterea bilatzen du, desegonkortasuna erabiliz horretarako. Formalki eta itxuraz egungo estatuaren eredua mantendu nahi du, baina bere estrategia autonomien estatuaren ereduarekin bukatzea da. Hots, alderdiaren eta botere zentralaren menpeko autonomietako aginteak bilatzen ditu. Gurea, Katalunia edo PSOEren esku diren autonomien bila doa PP. Hemen, zoritxarrez, HB eta ETA abagunea prestazen ari zaizkio PPri. Beharbada, hori horrela izatea interesatzen zaie.
Zein izan daiteke interesa?
Cuerda eta Gebara kasuak izanda ere?
Hauteskunde autonomikoetara begira, EAJ-EAren arteko koalizio posible bat aipatu da. Eginkorra dirudizu?
Zein jarraibidetan ikusi nahiko zenuke koalizioa?
Beste formula HBrekin litzateke, baldin HB -ETAren menpekotasunetik salbu- logika politikoz arituko balitz. Zentro-ezkerreko alternatiba bat ere gauza liteke HBrekin. HBn politika ote dagoen duda handiak ditut, ordea. Antza, bide horretatik ez da ezer egiterik. HBk azken bi urteotan ez du inolako gaitasun politikorik erakutsi eta politikarako bere sinesgarritasuna ari da galtzen erabat .
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]
Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]
Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]