Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
ostirala 2024ko azaroaren 08an
"MIARRIZTAR GEHIENEK OREKA POLITIKOA DESIRATZEN DUTE"
- Herriko Etxeko buru gisara bi legealdi bete ondoren, legegintza berri baterako hautagaitza presto dauka. Bera izanen da, bestalde, BAM Herrien Erkidegoko presidente berria.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Martxoko hauteskunde kanpaina kari, ABk hainbat politikoren inmobilismoa salatzeko afitxak zabaldu ditu karriketan. Ipar Euskal Herriko hautagai inportanteen argazkiak daude, alta, zurea ez agertzen. Zer dela-eta, zure ustez?
Orain urte bat Miarritzeko Herriko Etxearen agintaldi berri baterako zure asmoen berri eman zenuen, eta berriki eskuin, ezker nahiz abertzale eremuko kideak bildu dituzu zure hautagaitzan. Zein da zure lorbidea?
Nolanahi ere, lorpen honetan Didier Borotra politiko abila edota azkarraren lana ikusi dute han-hemenka.
Zure proiektua ez da berria, bi legegintzaldi burutu duzu prozedura honen bidez. Agidanez, kontent zara.
RPRn nahiz ABren baitan bizi izan diren gorabeherak azpimarratu nahi nituen; Jakes Abeberri eta Max Brisson hautetsien inguruan.
Miarritze, batez ere turismo-gune dela aipatu duzu. Nola ulertzen duzu proiektu hau Miarritze herri gisara?
Herrien Erkidegora etorri aldera (BAB Communauté d'Agglomeration deritzona). Zein da Baiona- Angelu-Miarritze artean garatzen ari zareten erkidego proiektuari buruzko zure balorazioa?
Izan ere, hiru herriko auzapezen artean desadostasunak izan dira, multi-aretoen eraikintzan, kasu.
Miarritzeko Herriko Etxeak laster hartuko du Erkidegoaren gidaritza, zu buru izaki. Zein irizpideren arabera gidatu nahi duzu berau?
Erkidegorako hauteskundeak egiteari buruzko ideiaz zer diozu?
Edouard Balladur eta Alain Juppek gobernuan dagoen Askotariko Ezkerrari oposizioa egingo liokeen alderdi bat osatu nahi dute. Zein da zure iritzia?
Eskuinatik bereiz eta François Bayrou da zure aukera, beraz.
Hori ABkoei beraiei galdetu behar zaie, ezta? Badira bi azalpen posible nire ustez: lehenaren arabera, ez naizela inmobilista bezala kontsideratua; edo bigarren bat, ez naizela aintzakotzat hartua. Zuri dagokizu hautatzea (irriak).
Orain urte bat Miarritzeko Herriko Etxearen agintaldi berri baterako zure asmoen berri eman zenuen, eta berriki eskuin, ezker nahiz abertzale eremuko kideak bildu dituzu zure hautagaitzan. Zein da zure lorbidea?
Arras sinplea da. Herri edo udal politika ezin du maila nazionalean garatzen den politikak baldintzatua izan behar. Miarritze herri tipi bat da, 30.000 bizilagunek osatua da, denok ezagutzen dugu elkar. Auzapezaren egitekoa ez da bere ideiako herrikideen zerbitzura jartzea soilik, herri biztanleendako garapen proiektu komun bat antolatzea baizik. Hartaz, ideia politiko diferenteak izanagatik ahalik eta jende gehiena proiektu politiko beraren inguruan biltzen saiatu naiz.
Miarritze herriaren garapenean ez dut abertzale, eskuineko nahiz sozialisten arteko ezberdintasunak ikusten, benetan. Miarritzeko proiektuaren helburua, populazio guztiaren problemak kontuan hartuz, herritarrei bizi baldintza egokienak ematea da. Miarritze nagusiki turismo-gune den aldetik, ideia politiko ezberdin nagusien gainetik, herria denon artean ezarri behar dugu nazioarteko merkatuan. Chiraci nahiz Jospini botoa emanda ere miarriztarren eskaerei erantzun bateratu bat eman diezaiekegula uste dut.
Miarritze herriaren garapenean ez dut abertzale, eskuineko nahiz sozialisten arteko ezberdintasunak ikusten, benetan. Miarritzeko proiektuaren helburua, populazio guztiaren problemak kontuan hartuz, herritarrei bizi baldintza egokienak ematea da. Miarritze nagusiki turismo-gune den aldetik, ideia politiko ezberdin nagusien gainetik, herria denon artean ezarri behar dugu nazioarteko merkatuan. Chiraci nahiz Jospini botoa emanda ere miarriztarren eskaerei erantzun bateratu bat eman diezaiekegula uste dut.
Nolanahi ere, lorpen honetan Didier Borotra politiko abila edota azkarraren lana ikusi dute han-hemenka.
(Kexu antzean) Ez da egia. Zertan datza politiko baten abildadea edo azkartasuna? Bada, honetantxe: egin nahi duena gordetzean edota publikoki egin nahi duenaren parte bat baino ez azaltzean, arerio politikoek ez dezaten jakin zeintzu diren bere asmoak. Ez da nire kasua! Nik egin asmo dudana argi eta garbi agertu diet udalkideei. Zinez, ez dago inolako abildaderik nire partetik, ezta udaleko nire taldekideen aldetik. Dagoena hauxe da: proiektu garden bat hautesleen aitzinean, eta orain beraiei dagokie berau hautatzea edo ez.
Nire hautagaitzan ahalik eta partaide gehien bildu nahi nuela erran nuen orain urte bat, argi mintzatu nintzen. Azken finean, nahi izan dutenak bildu dira zerrendan, nik ez dut inor behartu nirekin bat egiteko. Aitzitik, ahalik eta zerrenda anitzena osatu dugu proiektua are aberasgarriagoa izan dadin. Jokamolde honek herritarren nahiak betetzen dituela jakitun baikara.
Nire hautagaitzan ahalik eta partaide gehien bildu nahi nuela erran nuen orain urte bat, argi mintzatu nintzen. Azken finean, nahi izan dutenak bildu dira zerrendan, nik ez dut inor behartu nirekin bat egiteko. Aitzitik, ahalik eta zerrenda anitzena osatu dugu proiektua are aberasgarriagoa izan dadin. Jokamolde honek herritarren nahiak betetzen dituela jakitun baikara.
Zure proiektua ez da berria, bi legegintzaldi burutu duzu prozedura honen bidez. Agidanez, kontent zara.
Jakina, azken hamar urteko herrigintzaren balorazioa ona baita. Alta, ez da nire lorpena soilik. So egin dezagun gibelera: udal taldean ezkerreko partaiderik egon izan ez balitz, bada, politika soziala ez litzateke garatu izan duguna, hots, onuragarria. Abertzaleak ez baleude Herriko Etxean, seguraski, kultur garapena oro har eta euskal kultur garapena bereziki, ez lirateke izango egun direna. Ideia ezberdinak dituzten pertsonek posibilitatu dute oreka puntu bat aurkitzea, miarriztar gehienek oreka politikoa desiratzen dute. Nirea ez da abildade kontua, herritarrekiko erantzukizuna eta errespetua baizik.
RPRn nahiz ABren baitan bizi izan diren gorabeherak azpimarratu nahi nituen; Jakes Abeberri eta Max Brisson hautetsien inguruan.
Ados. Baina, finean, bere ikuspegi politikoaren baitan ixten direnak ez ote dira desonest herritarren nahiekiko? Abertzaleak edo eskuinekoak direlako ez dira desegokiagoak beren ideiakoak ez direnen eskaerei erantzuteko. Nik ez diet sekula uko egin nire ideia politikoei. Jakes Abeberrik abertzale ideiak ditu eta ez die inoiz uko egin, Simone ezkertiarrak ere ez. Eta Max Brissonen kasuan berdin. Ez diot bere ideiei uko egiteko eskatu, eskatu diot une batez bere ideiak ahanzteko miarriztarrak zerbitzeko. Ez da konplikatua, udal eta herriaren kontzepzioa ulertzeko molde bat da, etorkizunean udalerrietan gailenduko dena.
Miarritze, batez ere turismo-gune dela aipatu duzu. Nola ulertzen duzu proiektu hau Miarritze herri gisara?
Gure xede nagusia herria bilgune turistikoa izatea da, sasoi turistikoko egutegiaren erritmoan edota irakaskuntzako oporren eskaeren arabera bizi dena, baita urtean barrena burutzen diren kongresu eta kultur jaialdi eta ekitaldien arabera bizi dena. Honen guztiaren inguruan segitu nahi dugu garatzen eta eraldatzen gure herria. Bere jatorritik, Miarritze, itsas inguruan eraiki eta garatu da, eta bere itsasertzea berritzen eta egokitzen segitu nahi dugu. Itsasoari loturiko proiektuetan hainbat ekipamendu jarri dugu funtzionamenduan, funtsean ozeanoa baita gure iturburu nagusia. Jende gaztearen beharrei erantzuten dieten inbertsioak dira, herritar gazteak baitira etorkizuneko oinarria. Alabaina, hau guztia, herritarren ideien eta herri nortasunaren inguruan garatu nahi dugu, hots, gure merkatuaren eta kultur beharren arabera. Proiektuen artean, Jules Ferry karrikan udal liburutegi-mediateka bat eraikitzea dago, baita irudia eta argazkigintza garatzeko ikusentzunezko formazio-zentro bat. Clemenceau eta Belle Vue plazak berregituratuak izanen dira herri azoka eta bertako saltokiak berritzeko.
Herrien Erkidegora etorri aldera (BAB Communauté d'Agglomeration deritzona). Zein da Baiona- Angelu-Miarritze artean garatzen ari zareten erkidego proiektuari buruzko zure balorazioa?
Azken hamar urteotan BAMen arteko Herrien Erkidegoak burutu duen lana oso sendoa eta positiboa izan da, batik bat saneamendu-sareari dagokionean. BAM erkidegoaren izaera turistikoa izanda, baitezpadakoa da bere saneamendua. Unibertsitate mailan egindakoa ere garrantzizkoa da. Bai Montauryn eraiki denarengatik bai Baionan ikasketa unibertsitarioak berdefinitzeko egin den ahaleginarengatik. Miarritzen bideratzen ari garen ikusentzunezko BTS zentroa ahantzi gabe. Oro har, alimaleko lana egin da gure aglomerazioaren inguruan.
Alta, honeraino iritsita, lan bateratu bat garatzeko hitzarmen bat berdefinitzeko unea heldu zaigula uste dut, ekintza bateratuak gauzatzeko hitz komunak erdietsi behar ditugu. Hiru herrien arteko kontsentsua edo adostasuna bilatu eta bermatuko duen hitzarmen bat. Hiru auzapezen arteko lana bermatuko duena partikularzki, eta herri kontseilariei Erkidegoaren funtzionamenduan partehartze zabalago bat emanen diena orokorki.
Alta, honeraino iritsita, lan bateratu bat garatzeko hitzarmen bat berdefinitzeko unea heldu zaigula uste dut, ekintza bateratuak gauzatzeko hitz komunak erdietsi behar ditugu. Hiru herrien arteko kontsentsua edo adostasuna bilatu eta bermatuko duen hitzarmen bat. Hiru auzapezen arteko lana bermatuko duena partikularzki, eta herri kontseilariei Erkidegoaren funtzionamenduan partehartze zabalago bat emanen diena orokorki.
Izan ere, hiru herriko auzapezen artean desadostasunak izan dira, multi-aretoen eraikintzan, kasu.
Erabat naturala da hiru herrien artean desadostasunak izatea, interesak ez baitira eremu denetan berdinak. Nik ez ditut desadostasunak anormalak kontsideratzen, anormala iruditzen zaidana da desakordioak publikoki agertzea. Eztabaidarako leku bat behar dugu, hiru auzapezak bilduko dituen mahainguru sendo bat, bakoitza non dagoen argitzeko eta erantzun komunak emateko.
Miarritzeko Herriko Etxeak laster hartuko du Erkidegoaren gidaritza, zu buru izaki. Zein irizpideren arabera gidatu nahi duzu berau?
Herrien Erkidegoak ez du hiru komunen edo herrien gainean legokeen goi-komun bat izan behar. Herrien arteko egitura bat da, herriek beraiek hainbat eremuetan aritzeko botere emandako egitura bat. Hartara, ezin du hiru herrien gainetik lan egin edota hauen aurka joan. Erkidego honek hiru herrien akordioaren araberako politika bat burutu behar du, hainbat proiektu burutzeko berezko eskuduntzak izan arren, hiru herri proiektuekin batera aritu behar du. Adostasun sendoago batean aritzeko lan handia egin behar dugu oraindik, era sistematiko batez eta kontseilarien partehartzea handiagoarekin. Kudeaketa tekniko batetik kudeaketa politikoago batera pasatu behar dugu.
Erkidegorako hauteskundeak egiteari buruzko ideiaz zer diozu?
Ideia hori orain arteko gobernuaren proiektuan izan da. Nire aburuz, ordea, maila nazionaleko hainbat hauteskunde egin beharko litzateke lehenbizi. Eta haien ondoren dezentralizazioa gaia ongi aztertu. Frantzian beste administrazio bat izateak eromena ekar dezake. Herrien, Departamenduen, Erregioen, Estatuaren eta Europaren egiturak daude, munduan ez dago gurean bezain bat egitura administratiborik. Hau biziki kario kostatzen zaigu. Ez dut uste aukera ona denik.
Edouard Balladur eta Alain Juppek gobernuan dagoen Askotariko Ezkerrari oposizioa egingo liokeen alderdi bat osatu nahi dute. Zein da zure iritzia?
Ni oposizio anitz bat osatzearen aldekoa naiz, alderdi bakarraren ideiaren aurkakoa. Balladur eta Juppek oposizioan dauden alderdiak alderdi bakar batean bildu nahi dituzte, presidentziarako nahiz legegileetarako hauteskundeetan zentro-eskuineko hautagai bakarra izanen duena. Ni formula horren aurka nago, ez diot arrakasta erdiesteko inolako aukerarik ikusten. Nire ustez, presidentziarako hauteskundeen emaitzen arabera antolatu beharko dira Asanblea Nazionalerako hauteskundeak. Emaitzek agindu behar dute zer-nolako oposizioa mota antolatu behar den hauteskunde legegileetan. Hots, zentro-eskuinak ez badu presidentziarako hauteskundeetan Errepublikako presidente kargua berritzen ongi aztertu beharko ditu legegiletarako bozak.
Eskuinatik bereiz eta François Bayrou da zure aukera, beraz.
François Bayrou sustengatzen dut bere desmartxa edo kudeaketa politikoa birmoldaketa eta berritzearen aukera baita. Jospinen Askotariko Ezkerraren egungo oposizioak bere aukera eta sinesgarritasuna galdu ditu hautesleen aitzinean, oposizioa ez da bere proiektua ongi agertzeko gauza. RPRren aukera, Jacques Chiracen aukera da oroz gainetik. Ez naiz François Bayrouren aldekoa nire adiskidea delako, goi-mailako gaitasunak dituelako baizik. Bayrou, lehenbizi, UDF alderdiaren nortasuna berdefinitzeko gaitzeko lana burutzen ari da. Europaren proiektutik abiatu zen eta Frantziako deszentralizazioa gauzatzeko ahaleginak egiten ari da; Estatuaren politika publikoaren, liberalismoaren eta mundializazioaren aurrean fermuki ari da. Aldi berean, Bayrouk RPRren menperakuntza errefusatzen du eta oposizioko buruzagitza berritzeko lanetan tinko dihardu. Buruzagitza berritze horretan, naski, bere buruaren alde ari izan daiteke, baina orokorki bere xedea Frantzian bizi dugun desmartxa politikoari lotua da, bizi dugun errealitateari lotua.
Gaur egun, Jacques Chirac presidentziarako hautagai bakarra izatearen ideia edota Asanblea Nazionalareko hautagai bakarraren ideia ez dira ideia egokiak, eta Bayrou horri ezetz esaten lehena da. UDF alderdiak bere ikusmoldea du eta guk berau defenditu behar dugu. UDFk kartsua eta ausarta delako hautatu du François Bayrou eta bera iritzi publikoaren onarpena irabazten ari da. Europarako hauteskudeetan urratu zuen bide beretik segitzen badu ziur erantzunak bilatzen dituen gizarte multzo zabal bat bilduko duela. Horixe da Bayrourengandik laketzen nauena .
Gaur egun, Jacques Chirac presidentziarako hautagai bakarra izatearen ideia edota Asanblea Nazionalareko hautagai bakarraren ideia ez dira ideia egokiak, eta Bayrou horri ezetz esaten lehena da. UDF alderdiak bere ikusmoldea du eta guk berau defenditu behar dugu. UDFk kartsua eta ausarta delako hautatu du François Bayrou eta bera iritzi publikoaren onarpena irabazten ari da. Europarako hauteskudeetan urratu zuen bide beretik segitzen badu ziur erantzunak bilatzen dituen gizarte multzo zabal bat bilduko duela. Horixe da Bayrourengandik laketzen nauena .
KONTSENTSUZALEA
Hauxe ere erran digu Borotrak:
ez naiz batere abila, nirekin bat egin dutenek udaleko nire aulkia xede baitute finean. Ez naiz Euskal Departamenduaren alde ari, baina proiektua inoiz parlamentuan aurkezten bada, ez dut kontra bozkatuko. Euskal Herriko arazoa, inguruko lurraldetako problemekin batera konponduko da, ez da instituzioen arazo soila. Alta, nik ontzat joko nuke Euskal Herri osoko arazo kulturalerako agintari bat.
ez naiz batere abila, nirekin bat egin dutenek udaleko nire aulkia xede baitute finean. Ez naiz Euskal Departamenduaren alde ari, baina proiektua inoiz parlamentuan aurkezten bada, ez dut kontra bozkatuko. Euskal Herriko arazoa, inguruko lurraldetako problemekin batera konponduko da, ez da instituzioen arazo soila. Alta, nik ontzat joko nuke Euskal Herri osoko arazo kulturalerako agintari bat.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#2
Lander Arbelaitz Mitxelena
#3
#4
Estitxu Eizagirre
#5
Azkenak
2024-11-08
Egurra Ta Kandela
Eusko Jaurlaritzaren ildo estrategikoak
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
2024-11-08
Xabier Letona Biteri
Volkswagen: Alemaniako itxierek kezka barreiatu dute Nafarroan
María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.
2024-11-08
ARGIA
Sindikatuek Confebaski egotzi diote absentismoa arazotzat hartzen duen kanpaina egitea
Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.
2024-11-08
Euskal Irratiak
Iñaki Berhokoirigoin
“Oraingo munduan, iruditzen zaigu kontsumitzailea ere ez dela irabazle”
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
2024-11-08
Udane Barinagarrementeria Laka
Oasi bat hiri erdian
Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.
---------------------------------------------
Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]
.jpeg)
2024-11-08
Larraitz Fagundez Osa
Ipuinak idazten ikasten: nondik hasi eta zeri jarraitu?
Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]
2024-11-08
Leire Ibar
Farmazia enpresen erdiak baino gehiagok adimen artifiziala erabiltzen du
Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.
2024-11-08
Jenofa Berhokoirigoin
Karine Jacquemart (Lurramako aurtengo gomita berezia)
“Egungo elikadura- eta nekazaritza-sistemek ez gaituzte autonomo bihurtzen”
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
2024-11-08
Euskal Irratiak
AirBnb motako epe laburreko alokairuen abantaila fiskala murriztu dute Ipar Euskal Herrian
Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.
2024-11-08
Irutxuloko Hitza
KASen kontrako elkarretaratze berria egingo du LQNTCDD taldeak datorren astelehenean Donostian
Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]
2024-11-08
Hala Bedi
Errota Zaharra auzo elkartea
“Arrazoi eta interes askok eraman gaituzte oraingo egoerara, baina kaltetuak bizilagun guztiak gara”
Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.
2024-11-08
Xabier Letona Biteri
“Atera ala hil”, Gaza iparralderako Jeneralen doktrina
Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]
2024-11-08
Olaia L. Garaialde
Bilboko Etxaniz Suhiltzailearen anbulatorioko sexu-transmisiozko infekzioen zentroa “gainezka” dagoela salatu dute
Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.
Eguneraketa berriak daude