EZPATAK AURREZ AURRE
- Eugen Beihlen askatasuna, Aita Larzabalen zorroztasuna eta Helder Camara, Lenin eta Maoren teoria eta burutapenak ziren urte berriko lehen albisteak.
Baina itxaropentsu egoteko beste arrazoi bat ere bazuen. Nola ez, berri on batekin urteari hasiera emateko aukera izanda! "Eugen Beihl jauna, aske" zioen letra larriz lehen orrialdeak.
Jaurtikitako galderen artean (elkarrizketa luzea zen eta ezin, bada, hemen oso-osorik azaldu), hona hemen bat, katuak atzaparretan sagua jolasean darabilen bezala egindakoa: "Badira girixtino batzu uste baitute apezak bere lekuan egon behar duela. Ez duzuia uste ekarria izan zaitezkeela politika hortan barnasko sartzera?". Galderatxoa ez zen erraza, baina Piarres Larzabalek, apaiza izanik ere, hamaika gorabeheretan kemendutako gizon sendoa izaki, honela erantzun zien: "Hori eskatzen dauteneri errepostu hau emaiten diotet: 'Nun zinezten hola mintzatzeko ni politikak igorri nauelarik frantses politikaren zerbitzuko zazpi urte osoz, soldadogo, gerla ta bertze, nere adinik hoberenean? Politika nitaz okupatzen denaz geroz, ez ote dut nik politikaz okupatzeko zuzenbiderik?'".
Ez zen ihardespen makala, baina horregatik ez zuen "Herria"ko elkarrizketatzailea kikiltzerik lortu. "Beraz Aleman kontsula haren bahitzearen eta, berdin, hobenik gabe hiltzearen alde zira?" aurpegiratzen zion irmoki. Eta Larzabalek: "Ez dugu deusik Euskaldunek Aleman horren kontra. Bainan hori hartua izan da Euskaldunen zortea munduari ezagut-arazteko. Munduko girixtinoek bete balute beren eginbidea, hor-gaindiko gertakariak munduari ezagut-araziz, ez zen gertatuko Aleman horren bahitzerik".
Ohartuko zaretenez, ezpatak altxata zeuzkaten alde biek. Hona hemen aita Larzabali zuzendutako beste galderatxo bat, adibide gisa: "Zonbait ikusi ditugu komunixtak ere ETAko horietan. Holako behar duguia bilakatu Euskal Herrian bihar?".
Piarres Larzabalek, orduan: "Gizon baten zuzenbidea da bere joka-bidearen hautatzea. Behar dugula euskaldungoa ukatu, euskaldun bat ez delakotz gure gostuko politika alderdian? Ez da gizon bat hiltzen edo mespretxatzen, ez delakotz gure alderdikoa, bainan da, ahalaz, bere ganat tiratzen, erakutsiz eskaintzen dioguna dela biderik hoberena. Nik ikusten dutana da Euskaldun hoitarik multxo bat direla lehenengo fededun suharrak. Gutarik urrundu badira, ez ote da kausitu dutelakotz, beren iduriz, guk eskainia baino bide hobea?". Har ezak hori, to!
"Kolonialismoa, inperialismo ekonomiko eta kultural baten ondorioa, gaitzesten denean, Brasilgatik, Ego-Amerikagatik eta hirugarren munduagatik burrukan ari naizela pentsatzen dut. Eta ontan Ego-Ameriketako jerarkia guziarekin bat nator, Medellinen 1968garrengo urtearen abuztuan barruko kolonialismoaren aurka burrukatzera lotu bai ginan. Indarkeria garaitzeko bide bakarra, gaitzaren sustraira jotzea da, alegia, indarkeriaren ama ala iturria agor beharra dago; injustiziak ala zuzengabekeriak, itxuradun antolamendu soziala, eta eragabekeria ezarritakoa, beste indarkeria ala gogorkeria guzien iturrian daudenak, agor behar ditugu". Eta bere agerpideen amaieran honela dio: "Atzerritarrak Brasiletaz iritzi obea izan dezaten hontara joka behar genuke: 1.- Aldizkariak eta berri ematea aske, libre, ager dedilla. 2.- Zihurtasun nazionalaren legea errespeta, eta epaiaren agiriarik gabe ez dedilla inor giltzaperatua izan. 3.- Gurutz-Gorriakoei gure herriko kartzelak ikus ditzaten, ateak ireki. 4.- Azkenik, munduaren errespetua irabazi, barruko kolonialismoa eta neokolonialismoa ala kolonialismo berriari burruka gogor bat eginaz" (...).
Prostituzioan aritzera behartuta zeuden lau emakume askatu dituzte Donostian eta Gasteizen, eta giza salerosketa leporatu diete operazioan atxilotutako bi emakume eta gizon bati. Biktimen salaketari esker hasi zuen ikerketa Ertzaintzak. Atxilotuak Ertzain-etxera eraman dituzte... [+]
Aixeindar enpresak haizea neurtzeko 82,5 metroko dorre meteorologikoa instalatua du 2023tik Analamendin. Dorrearen egonkortasuna eta segurtasuna bermatzeko, lurrera altzairuzko hainbat kablerekin ainguratu zuen enpresak. Arabako Mendiak Aske elkarteak salatu du hegaztiek... [+]
Zeurea ez dela –eta ez duela izan behar– deritzozun herrialde bateko gertakari historikoa izan al daiteke nonbaiteko festa nazionalaren sorburua? Bai, horixe. Gertatu ere gertatzen da Taiwanen: “Hamar Bikoitzean”, alegia, urriaren 10ean ospatzen da... [+]
"Duintasuna urratzerainoko gertakariak" sarri errepikatzen direla seinalatu dute egoitza horretako senideek Arabako Foru Aldundiari bidalitako gutunean. Aldundiak dio egoera ez dela "hain larria".
Euskal Herriko hainbat zentro teknologikotako ordezkariek parte hartuko dute euskarazko ahots teknologiaren egoera eta etorkizuna aztertuko dituen mahai-inguruan, Jon Torner ARGIAko kazetariak gidatuta. Topaketa urriaren 17an izango da, Donostiako San Telmo museoan egingo den... [+]
Urri hasieran kaleratutako EHUko irakaslearen inguruko txosten bat egiteko eskatu dio Fiskaltzak Ertzaintzari. Kasuaren nondik norakoak sakonki ikertzeko eta gorroto deliturik egon den ala ez aztertzeko helburua du, salaketa jartzea erabaki aurretik.
Gazteei PFEZa murriztea edota zenbait kasutan deuseztatzea proposatu du Portugalgo Gobernuak, baina momentuz hizpidea baino ez du ipini, ez baitago argi aurrekontuak onartu ahalko dituen, gobernua osatzen duten alderdiek ez baitute-eta gehiengo parlamentariorik. Espainiako... [+]
Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]
Urriaren 14an 91 urte bete dira bilbotar idazlea jaio zenetik. Errota gorria poema eta idazleak dedikaturiko argazki bat Jon Kortazar EHUko katedradunaren esku utzi ditu Zubiri Moragues familiak. Orain arte ezezaguna zen olerkia laster argitaratuko dutela ziurtatu du... [+]
Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]
Herritarrengandik sortu eta hiru hamarkadaz eraikitako harremanaren ondotik, Hego Lapurdi eta Goierriko bi herri hauen arteko senidetze edo birazkatze ofiziala egin dute igandean Urruñako plazan. 30 urteko mugarri, egun «historikotzat» jo dute Filipe Aramendi... [+]
Stellantis multinazionalak Mecaner lantokia itxi eta 148 behargin kalean utzi ditu Urdulizen (Bizkaia); horren aurrean, "Mecaner Herriarentzat" alternatiba ekosoziala sortu dute hainbat eragilek. LAB sindikatuko Iraide Juaristik eta Jauzi Ekosozialeko Aitor Gallastegik... [+]
1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.
Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera Galiziako Estatistika Institutuak jakinarazitako azken datuetan. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez dakiela.