Hamaika aldiz galdetu diogu geure buruari dinamika berri baten gozokia ezpainetan izan ondoren, zergatik ari garen berriro ozpina dastatzen. Paris eta Madrileko gobernuen eta estatu-mailako alderdien jokabidea gorabehera, badirudi abertzaleek elkar hartzean datzala gakoa. Ez da erraza jakitea zergatik huts egin zuen lehenengo elkartze-ahaleginak: EAJ/EAren borondate eskasagatik? HB/ETAren errealismorik ezagatik? Agian, alde bietan egongo da erantzukizuna. Baina hori esatea erosoegia denez, eta hurbilen ditudanengandik hasita, erantsiko dut ezker abertzaleak ondorengo hiru puntuotan bere jokaera hausnartzea ziur asko mesedegarria litzatekeela galdutakoa berreskuratzeko:


Bat. Lurraldetasunaren aurretik, jendearen borondatea jartzea. Badirudi ez dela asmatu Euskal Herria politikoki elkartu eta egituratzeko proiektua taxutzen edo komunikatzen. Azkenaldian Iparraldeko, Nafarroako, baita Arabako ere, abertzale askotxo kexu mintzo da euskal jakobinismoaz, hegoaldekoen inperialismoaz, Gipuzkoan pentsaturiko proiektua beste herrialdeetara hedatu nahiaz, etab.
Gauza bat da Euskal Herri osoko ikuspegiaz jokatzea, eta beste bat ez ohartzea
-edo ez onartzea- errealitate desberdinak ditugula, bai historiari, bai hizkuntz eta kultur egoerari, bai boto abertzaleari (%10-12 Iparraldean, %21 Nafarroan) dagokionez. Eta gaur egungo errebindikazioak oinarritzeko (berdin horiek ukatzeko!) duela 800 urteko egoerak alegatzea argudio ahula da. Gaurko jendearen borondatean datza gakoa (hortxe dago gure indarra eskualde batzuetan, eta ahulezia besteetan), eta horrek eskatzen du gure ahaleginik handiena: borondate horiek gogatu edo konbentzitzea proiektu abertzale zabal eta ireki batean sartzeko.
Horretarako onena, tokian tokiko abertzaleak bakean uztea, eurek erabaki dezaten bertan aurrera egiteko bidea, eta denok prest egotea elkarri laguntzeko, eskatzen zaigun neurrian eta eran.


Bi. Borroka-mota guztiei buruzko hausnarketa kritikoa egitea, sakon eta patxadaz, ondorioz horietako batzuk desaktibatzeko eta beste batzuk indartzeko.
Politikoki zilegi diren borroka-mota guztiak ere ez dira nahitaez zertu beharrekoak: giza kostu handiegia dutelako, edo helburuetara hurbildu ordez horietatik urruntzen gaituztelako, edo beste dinamika batzuetarako oztopo direlako, edo kontrarioak errazegi manipulatzen dituelako, edo gaizki planteatuta daudelako (haize-errotak etsaitzat hartuz)...
Egon daitezke alternatiba eraginkorragoak, hemen eta orain kausa batzuen alde indarrak metatzeko eta jendearen borondatea irabazteko, ziur asko, hobeak!: Solidarioak, Demoak, salaketa-kazetaritza, informazio- eta komunikazio-borroka, desobedientzia zibilaren ildoko gizarte-ekimenak, eguneroko lana instituzioetan, manifestazioetan harriak bota ordez krabelinak banatzea, etab.


Hiru. Indarrak errealismo gehixeagoz neurtzea. Batzuetan baikortasunak itsutu egiten gaituela dirudi. Ezker abertzaleak asko egin dezake bakarrik, baina beste abertzaleak gabe salto kualitatibo handirik ezin du eman. Alderantziz ere, gauza bera. Eta abertzaleok elkartuta ere, bakarrik urrutiegi ezin gara joan (Hegoaldean, Ezker Batua eta txikiagoak gutxietsi gabe, PSOEren beharra dago). PSOEren egungo jarrerak ez duela hurbilketarik ahalbidetzen? Hori lortzea gure trebetasun politikoaren erronketako bat da, guk baitugu interes eta premia handiena hurbilketa horretarako. Eta gehiengoa garen lekuetan ere, kontuz zer egiten dugun, ez bakarrik biharko arazoen hazirik ez ereiteko, baita geure etxean beste alde batzuetan gutxiengoa garelako ere.