OZTOPOZ BETETAKO ERREPIDEA

  • Gidabaimena euskaraz ateratzeko arazo ugari izaten da, bai eskaera soziala bai materialak eta ahalmenak oso urriak baitira. Izan ere, autoeskolen eskumena Espainiako Gobernuak du. EAEko Trafiko Zuzendaritzak 10 milioi bideratu ditu hainbat material euskaratzeko.

2021eko uztailaren 15an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Egun gidabaimena euskaraz ateratzeko aukera egon badagoen arren, traba ugari gainditu behar izaten da gidatzeko karneta euskaraz lortzeko. Alde batetik, azterketara joan aurretik egiten diren testen liburu ofizial bakarra gaztelaniaz dago. Ondorioz, testa euskaraz egiteko aukera eskaini nahi duen autoeskolak bere kabuz lortu behar izaten ditu testuak. Hain justu ere hauxe da Arratia Autoeskolaren kasua. Bertan, ikasleei liburuak, testak eta klaseak euskaraz eskaintzen baitzaizkie. Arratia Autoeskolako arduraduna den Unai Zuloagak azaldurikoaren arabera, hau guztia eurek buruturiko lanari esker izan da: "Gure esfortzuz eta gure diruaz liburua fotokopiatu genuen eta orain ikasleari kolorezko fotokopietan ematen dizkiogu testak".
Hala ere, ikasleak behar adinako testak egiten dituenean, azterketari egin behar izaten die aurre eta alor honetan ere arazoak izaten dira nagusi. Arratiako Autoeskolako arduradunak azaldu duenez, "ikaslearen borondatez, guk azterketan zer topatuko duten esaten diegu, gutxi gorabehera kontzientziatuta joateko esfortzu handi batez eurak ulertu beharko dituztela galderak eta berbak". Izan ere, azterketako testetako terminoak eta autoeskoletakoak oso ezberdinak izaten dira. Arazo honi buruz EAEko Trafiko Zuzendaritzako kide den Mañu Galarragari galdetzean, arazoa azterketak egiteko eskumena Espainiako Gobernuarena dela adierazi digu. Era berean, nahiko test gutxi daudela azaldu du eta daudenak nahiko era traketsean daude euskaratuak. Zergatia ere azaldu du. Mañu Galarragaren arabera, testak itzultzen dituztenak ez dira itzultzaileak baizik eta bertan lanean dauden funtzionarioak eta orduan nahiko trakets itzultzen dituzte. Mañu Galarragak azpimarratu duenez, Herrizaingo Sailetik testu horiek Eusko Jaurlaritzako itzultzaileek itzultzeko aukera eskaini zitzaien Madrilgo trafiko arduradunei, baina Madrilgo Gobernuak azterketako testuak bere eremutik kanporatzerik ez omen du nahi.


AZTERKETA PRAKTIKOA.

Hurrengo pausoa, azterketa praktikoa burutzearena izaten da eta bertan ere trabak izaten dira nagusi. Azterketa praktikorako itzultzaile bat eskatu daitekeen arren, ikaslearentzako traba besterik ez omen da izaten. Alde batetik, hamabost eguneko epean egin behar izaten da eskaera. Eta bestetik, ikasle eta zuzentzaileen arteko ulermen arazoak izaten omen dira, ikasleak argibideak bi hizkuntzetan entzuten baititu. Hala ere, eurak ikasleari azalpenak euskaraz ematen dizkiela gaineratu du.
Arazo honi buruz Artez, euskararen normalizaziorako plangintzak, aholkularitzak eta euskarriak eskaintzen dituen enpresako partaide Patxi Alaiñak badu bere iritzia:" Arazo asko daude. Alde batetik, autoeskolen segmentua nahiko berezia da, beti trafikoarekin lotua egon baita. Bestetik, eskaeren arazoa dago, jende gehienak azterketa erdaraz egitea eskatzen du eta ondorioz ez dago eskaera sozialik. Gero materialaren arazoa dago". Ondorioz, irakasle euskaldunak, IVAP/HAEEk kaleratutako trafiko hiztegia osatzeko gogoa eta materiala behar direla gaineratu du.
Orain arte burutu diren aurrerapenen artean 12 irakasle AEK-ren euskaltegietan euskalduntzen egon izana, hainbat autoeskola hiztegiak, inprimakiak... euskaraz ipintzen hasi izana eta zenbait irakasleri emaniko terminologia ikastaroak aipatu ditu.
Patxi Alaiñaren esanetan, lehenengo lana koordinazio lana antolatzea izan beharko litzateke eta bertan corpusak lantzeko IVAPekoak egon beharko liratekeela uste du. Halaber, azterketak Espainiako Trafiko arduradunek burutzen dituztenez, koordinazioko lan taldean egon beharko liratekeela uste du. Era berean, Eusko Jaurlaritzako eta Nafarroako Gobernuko arduradunak, autoeskolen federazioak eta ikasketetarako materiala euskaraz ateratzeko prest dauden enpresak ere egon beharko liratekeela uste du. Izan ere, koordinazioa oso garrantzitsua da Patxi Alaiñarentzat: Batez ere terminologia bera erabiltzeko. "Zeren eta IVAP/HAEEk modu bat erabiltzen du eta gero Espainiako Trafiko Zuzendaritzak beste bat".
Behin koordinaketa lanak ongi antolatu ostean, Katalunian aurrera eraman zuten kanpainaren antzekoa burutu beharko litzateke Patxi Alaiñaren ustez. Alde batetik, sustapenerako kartelekin... jendea gidabaimena euskaraz ateratzera animatuaz. Jarraian, instituzioek dirua alor honetan dagoen material guztia euskaratzeko erabili beharko luketela dio. Bere ustetan, ikasteko programa informatiko bat erabiltzen bada, hori ere euskaldundu egin beharko litzateke.
Patxi Alaiñak aurreratu duenez, EAEko Trafiko Zuzendaritzak 10 milioitako diru laguntza atera du ikaslearen gidaliburua eta auto testak kaleratzeko. Hala ere, 10 milioi pezetako (400.000 libera) diru laguntza gutxiegi da Patxi Alaiñeren arabera, "liburua eta 80 test ateratzeko ez baitu emango". Ondorioz, diru gehiago beharko litzateke material guztia osatzeko. Alaiñaren esanetan, diru honekin behar denaren %25 edo erdia aterako baita.


Azkenak
Adin txikikoak dira Osakidetzako genero identitateko unitatetik pasa diren erdiak

1.075 pertsona artatu ditu Barakaldoko ospitaleko genero-identitateko unitateak, 2016ean unitate hori martxan jarri zenetik. Erdiak baino gehiagok adin-nagusitasuna bete aurretik jaso zuen lehen arreta. Eta, kopuru osoaren herenak hamasei urte baino gutxiago zituen.


BBK Livek bisitarien oinarrizko hainbat eskubide urratzen ditu eta salaketa ipini diote

OCU kontsumitzaileen Elkarteak hiru arrazoi zehaztu ditu, horien artean kanpoko janaria eta edaria Kobetamendiko esparruan sartzeko debekua, eta eskudirutan edo banku-txartelaren bitartez ordaintzeko ezintasuna. Facuak aurreko urtean egindako salaketan zehazturiko arazoak... [+]


Arrazakeria salaketen erdiak Polizia jotzen du “agente diskriminatzailetzat” Bizkaian

Diskriminazioaren ahotsak txostenak zenbakitan jasotzen ditu 2023an Bizkaiko SOS Arrazakeriaren Informazio eta Salaketa Bulegoan pertsona ugarik agertarazitako esperientziak, eta haietan "arrazoi arrazista eta xenofoboen aurkako indarkeria, eraso eta diskriminazioak”... [+]


Meaka-Irimo bizirik!

Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]


2024-07-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektua hasia da konponketa lanak, landaketak eta formazio saioak egiten

Zestoako Iraeta auzoan, Urola ibaiaren meandroan daude Amilibia baserria eta bere lurrak. Horiek modu kolektiboan erosteko dirua biltzen ari da Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkartea. 2025 bukaerarako dute hitzartua azken ordainketa, baina erosketa fasean egon arren,... [+]


Emakume alkateentzako jantzi erronkariarra diseinatu dute, Hiru Behien Zergan parte hartzeko

Larunbatean egingo dute San Martin Harriaren inguruan 600 urte baino gehiago dituen ohitura eta aurten emakume alkateentzako jantzi erronkariarrak prestatu dituzte, orain arte gizonezkoentzako baino ez baitzeuden.


2024-07-12 | Gedar
Pertsona bat atxilotu dute Gasteizen, faxista bati aurre egiteagatik

Orgullo Cazurro talde faxistako kide bati kontra egin zion atxilotuak, eta bideo batean jaso zuen hori. Guardia Zibilak atxiki du berriki, eta badirudi "gorroto-delitu bat" egotzi diola.


Donostian 300 pertsona baino gehiago “muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute

Donostian, 300 pertsona baino gehiago “pobrezia eta muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute Kaleko Afari Solidarioak (KAS) eta Hiritarron Harrera Sarea taldeek. “Michelin izarrak dituzten zortzi jatetxe dituen hirian eta Basque Culinary Center... [+]


2024-07-12 | Euskal Irratiak
Cyclopotes elkartea: Ikusmenik gabeko jendeen inklusioaren alde, bizikletaz ibiltzeko

Angeluko Cyclopotes elkarteak ikusmen-gabeko jendeer parada ematen die bizikletaz ibiltzeko. Tandem club des déficients visuels du zinezko izena elkarteak eta 2004ean sortu zen. Joan den astean Amikuze eta Oztibarren gaindi pasa dute aste osoa, egun guziez ibilbide... [+]


Kataluniara itzuli dira Tsunami auziko erbesteratuak

Ostiral goizean ekitaldi politiko bateratua egingo dute Gironan, Herrialde Katalanetan. Puigdemont faltako da, ezin baitu itzuli.


Maximo Aierbe hil da, Euskaldunon Egunkariaren sortzaileetakoa

Bere sorterri Ataunen hil da Maximo Aierbe Muxika, 74 urterekin. Euskaldunon Egunkariaren sortu aurreko eta ondoreneko urte malkartsuetako eginahaletan parte hartu zutenek gogoratuko dute proiektu berriaren akziodun bila hainbeste lan egindako gizon hura. Disziplina eta... [+]


2024-07-11 | Uriola.eus
Gentrifikazioaren aurka, pisu turistiko bat okupatu dute Bilbon

Bilboko AZET plataformak pisu turistiko bat okupatu zuen atzo, auzoaren turistifikazioa salatzeko.


Fronte Herritar Berria garaile atera da, eta hirugarren kokatu da eskuin muturra

20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]


Eguneraketa berriak daude