Euskal Herriko mahats bilketa handian murgildurik gaude, Araban nahiz Nafarroan. Bertan milaka langilek esku hartu du, hain ezagunak diren "sasoikakoek", hain zuzen. Gainera, hainbat lekutan oso lan baldintza kaskarretan ari dira lanean. Aurten, aditu guztiek diotenez, oso uzta ugaria eta ona izan da, 99koa baino askoz hobea.
Urtearen lehen seihilekoan izandako salmenten beherakada handi baten ondoren dator aurtengo mahats bilketa. Beherakada hori kanpoko nahiz barruko merkatuetan gertatu da. Salmenta erorketak zerikusi handia du joan den urtean mahatsak izan zuen prezio altuarekin (kiloa 450 pezeta ordaintzera iritsi zen), aurreko urteetakoarekiko %30etik gora igo baitzen. Hori dela eta, ekoizleek eta ardandegi jabeek eztabaida latza izan dute azken hilabeteotan, gehiegizko igoera horien eta ondoriozko salmenta jaitsieren errua elkarri egotziz.

Euskal Herrian bi izendapen daude: Errioxako jatorrizko izendapena eta Nafarroako jatorrizko izendapena. Errioxakoak Araba, Errioxa eta Nafarroa hartzen ditu, eta Nafarroakoak, berriz, Nafarroa bakarrik.
Aurten Araban eta Nafarroan egin den mahats bilketa 234 milioi kilokoa da. Ezin da ahaztu Errioxako jatorrizko izendapena daraman ardoa egiteko mahats kopuru handiena Errioxan bertan (Logroñon) biltzen dela. Horrela, izendapen horretako uzta guztia 450 milioi kilokoa izan da. 100 milioi kilo Araban jaso dira , 35 Nafarroan eta 300 Logroñon.
Guztiz harrigarria gertatzen da uztaren bilakaera, %40 inguruko igoera izan baitu. Arabako Errioxan 59,7 milioi kilo bildu ziren 1999an, 83 milioi kilo 1998an eta 79,5 1997an. Horren arrazoia, adituek diotenez, urtean zehar izandako klima onean eta ustiapenen ugaltzean datza. Horrela, 1990ean, Errioxa izendapen guztirako 43.000 hektarea zeuden, eta 1998an, berriz, 48.000 hektarea. Halaber, nekazarien lanak ere badu zerikusia uztaren handitze horretan, hektarea bakoitzari errendimendu handiagoa ateratzea lortu baitute, landaketa berriak eginez eta mahatsondo zaharrak kendu eta berriak jarriz.
Nafarroako uzta 134 milioi kilotik gorakoa izango da, eta %30eko igoera izango du 1999koarekiko. Gradu gutxiko moskatelaren bilketa irailaren erdialdean hasi zuten, eta gainerako mahats moten bilketa egun hauetan zehar joango da osatzen. Kalitatea "bikaina eta goi mailakoa" izango da. Horrela adierazi du Nafarroako Mahastizaintza eta Enologia Estazioak (EVENA). Nafarroako jatorrizko izendapenerako 99 milioi kilo inguru bildu dira -1999an baino %37,6 gehiago- eta Errioxako izendapenerako 35 milioi kilo inguru, hau da 1999an baino %25,34 gehiago.
Nafarroako izendapenak 14.007 hektarea ditu eta 99 milioi kilo mahatseko uzta izan du. 1999an 71,773 milioi kilo bildu ziren. Errioxako izendapenak 5.190 hektarea ditu eta 35 milioi kiloko uzta izan du. Joan den urtean 28,757 milioi kilo bildu zituzten.
Nafarroako izendapenaren barruan Corella, Murchante eta Cascante dira ekoizpen handieneko eskualdeak; izan ere, 40 milioi kilo mahats bildu dituzte. Ondoren Erriberri dago 27 milioirekin, Arroitz 13rekin, Funes eta Lodosa 12rekin, Gares 5 baino gehiagorekin eta Irunberri milioi bat baino gehiagorekin. Errioxako izendapenaren barruan, berriz, ekoizpen handieneko ingurunea Azagra, Andosilla eta Mendabiakoa da, eta 24 milioi kilotik gorako uzta izan dute. Honako mahats motak jaso dira: %61 Tempranilloa, %17,5 Garnatxa, %10,3 Viura, %0,4 Cabernet Sauvignon eta %12,3 gainerakoak. Halaber, Arlas, Bargota eta Vianako eskualdean 10,5 milioi kilo bildu dira.

%26ko jaitsiera. Aurtengo lehen seihilekoan, joan den urteko epealdi berarekin alderatuz gero, %26an jaitsi da Errioxako ardoaren salmenta. Esportazioak are gehiago jaitsi ziren (%39). Joan den urtean, lehen seihilekoan, 36 milioi litro inguru saldu zen eta aurten 22 milioi. Ondu gabeko ardoek eta erreserba handiek izan zuten beherakadarik handiena. Ardo gazte ondugabeek %43ko beherakada izan zuten. Horrek zerikusi zuzena du iaz mahatsak izan zuen %36ko prezio igoerarekin. Ardo botilaren batez besteko prezioa 700 pezeta ingurukoa izan da. Aurreko urtean, aldiz, 500 pezetatik beherakoa izan zen. Nafarroako ardoek ere beherakada izan dute, nahiz eta Errioxakoarena bezain nabarmena ez izan.
Horiek dira Errioxako jatorrizko izendapenaren Kontseilu Arautzaileak emandako datu ofizialak. Horrela, urtearen lehen seihilekoan 67 milioi inguru merkaturatu ziren, Espainiako Estatuan nahiz kanpoan, eta 1999ko epealdi horretan izandako salmentak 90 milioi litrotik gorakoak izan ziren, hau da, %26ko jaitsiera izan da. Lehen seihilekoan saldutako ardoaren %52 estatuko merkatuan saldu zen, garai bereko 1999ko salmentekiko %22ko beherakada izanik. Kanpoko salmentak %39 inguru jaitsi ziren, aurreko urteko 24,5 milioi litroen ordez 15 milioi litro salduz.
Espainiako merkatuan ondugabeko ardoek eta onduek izan zuten beherakada, eta erreserbek edo erreserba handiek, berriz, igoera izan zuten. Ondu gabeko Errioxako ardoen salmenta ia %39 jaitsi zen, 99ko 36 milioi litroen ordez 22 milioi litro saldu ziren. Ardo onduen salmenta %3 jaitsi zen, 22,6 milioi litro inguru salduz. Erreserbakoek, berriz, gora egin zuten %3 inguru, eta 6 milioi litro saldu ziren.
Datu hauek urtearen lehenengo bi hilabeteko datuekin alderatzen baldin baditugu, nolabaiteko hobekuntza bat nabaritzen da erreserbetan eta erreserba handietan, baita nolabaiteko susperraldia ardo onduetan ere. Kanpoko merkatuetan, aldiz, urtearen hasierako beheranzko joera horrek jarraitu egiten du ardo mota guztietan. Nolanahi ere, kanpoko merkatu horietan ere nabaritu da erreserben salmenten errekuperazio txiki bat, nahiz eta ondugabeko ardoetan eta erreserba handikoetan beherakada garrantzitsuak aurrera egin.