"DEPRESIO KASUAK EZ DIRA UGALDU, ARAZOA, GAIXOTASUNA MODAN JARRI DELADA"
- Alvaro Iruin Gipuzkoako Ospitale Psikiatrikoko gerentea da baina kargu horretara heldu baino lehen gaixoak ere tratatu izan ditu, beraz, depresioaren gai honetan bide luzea egina du, jende ugarik pentsatzen duen hainbat konturi bere mugak jartzeko bezain luzea.
Zer da depresioa? Medikuntzan existitzen al da?
Horrez gain, beste gaixotasun batzuekin lotutako koadro depresiboak existitzen dira, hala nola psikosi maniako depresiboa (poz eta goibelaldi exageratuak tartekatzen dituena) edota beste batzuk.
Hasierakoei dagokienez, sintomen arabera itxuraldatu egiten dira, kasurik arinenetik (tristezia eta gauzetaz interesa galtzea) larrienetaraino (delirioak eta aluzinazioak).
Hauez guztiez gain, normaltasuna existitzen da, hau da, goibeltasun arrunta, depresioa ez dena, nahiz eta jendeak askotan depresio izena eman.
Zein irizpide erabiltzen dira, beraz, pertsona bat deprimitua dagoen ala ez erabakitzeko?
Esate baterako, norbera ezkor egon daiteke, elikadura eta loarekin arazoak izan (bigarren mailako sintomak) baina agian ez du galdu interesik bere gauzetan edo ez du pentsatu hau bukaera denik eta beraz, ez dago deprimituta.
Zeintzuk dira, orduan, depresioaren sintomak?
Dena dela, sintoma hauek egoera depresibo arin baten aurrean gaudela erakusten digute, ez tradizionalki psikiatriak depresio gisa ezagutu duenaren aurrean, sintoma psikotikoak, aluzinazioak, delirioak eta abar erakusten dituen "depresio handia" delakoaren aurrean, alegia.
Gaixotasun honetan, bestalde, norainoko eragina dute gizarteak jartzen dizkigun lortu beharreko estereotipoek?
Azken finean, norberak bere helburuak jartzerakoan errealista izan behar du; gizartetik heltzen zaiona iragazi. Horretarako heziketa ezinbestekoa da -heziketa, ez hezkuntza-, eta horretan ekiteko familian eragin behar dugu batez ere: "Umeak etxean ez badu jaten bidal dezagun eskola-jantokira, bertan ikasiko du-eta", "hau ikastetxean egingo dute, ni ez naiz horretan sartuko". Jarrera eroso horretara gehiegitxo ohitu gara, eta inork ez du frogatu umeak eskolan hobeto jan ala hobeto portatuko direnik. Beraz, gizarteak saldu nahi digunarekiko bahea behar-beharrezkoa dugu.
Egia da depresio kasuak ugaldu egin direla ala uste bat besterik ez da?
Zikloka goaz. Zerbaitetaz hitz egiten dugu, txarto erabiltzen dugu, matxakatu egiten dugu eta gero, beste gai bati heltzen diogu. Estula duenari tuberkulosia duela esan behar ez zaion moduan, goibel dagoena ez dezagun konbentzitu deprimituta dagoela.
Zein prozedimendu jarraitzen da gaixoa izan daitekeena medikuarengana doanetik aurrera?
Nahiz eta tratamendua gaixoari egokitua izan, badago depresioaren inguruko euskal plan orokorra dei daitekeen zerbait?
Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.
NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.
Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.
Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.
Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.
Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.
Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]
Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]
HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.
Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]
Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]