ESPAINIAN SAKEA, AMERIKAN ERRESTOA, TROPIKOAN TANTOA
- Artikulu sorta honetan Mikel Bringasek (osatu berri den Euskadiko Selekzioko arduradun teknikoa eta Pilota Federazioko zuzendari teknikoa) munduan zehar eginiko bidaietan Kanariar Uharteak, Brasil, Valentzia, Bolivia eta Argentinan ezagututako pilotaren errealitatea deskribatu digu. Hego Amerika eta Espainiatik Afrikaranzko bidea ere hartu dugu Reunion irlan jokatuko baita urriaren 28tik azaroaren 5era bitartean 22 urtez azpiko Munduko Txapelketa.
Eskupilota aipatzen duten lehen izkribuak 1616. urtekoak dira eta Teguiseko pilotalekuaren ondoan zeuden etxe batzuen salmenta dute mintzagai. Tiagua eta Soo-rekin batera, Teguise da, hain zuzen, joko guneetariko bat.
Buruz buruko jokoa da, hau da, taldeak elkarri begira jarrita, eta horrelako joko gehienekin gertatzen den bezala, mundu osoan zehar aurki ditzakegun buruz buruko modalitateen antzekoak dira arauak. Kantxa angeluzuzena eta hormarik gabekoa da, eta pilotaren bote egokia ahalbidetzen duten lekuetan baino ez da jokatzen. 60-70 pausoko luzera eta 8-9 pausoko zabalera du. Kantxaren erdian falta-marra egiten da, horren gainean markagailu funtzioa betetzen duen harria jarriz.
Jokalariren bat kantxatik kanpora irtendako pilota itzultzeko gai bada, ez da jokoa eteten. Sakea alde bateko puntatik egiten da beti eta falta-marra gainditu beharra dauka. Sakea egiteko orduan, gure errebote eta laxoko botarriaren antzeko tripodea erabiltzen dute. Haizearen norabidearen kontra egiten da sakea, pilotaren abiadura mantsotuz horrela. Joko tradizionaletan gertatzen den bezala, bada partida aurretik ados daitekeen araurik, talde bakoitzeko jokalari kopurua, adibidez, oro har, bost baldin badira ere. Partidaren iraupena ere ez dago zehazturik eta argiaren arabera aritzen dira. Egunargia dagoen bitartean jokatzen dute.
Jokalariek nork bere lekua hartu beharra daukate beren zeregin zehatza bete ahal izateko. Falta-marratik urrunen dagoenari "salto" esaten zaio eta bere aurrean dagoen "tercio"aren akatsak konpontzen saiatu behar du. Azken hori, berriz, falta-marratik hurbilen dauden "los de vuelta"ko jokalariek jo ezin dituzten pilotak jotzen saiatzen da. Erabiltzen duten pilota oso goxoa da (50 gr. ingurukoa) eta paletan erabiltzen dugunaren antzekoa. Goma elastikoz, kordobanez (ahuntz-larruz eginda) eta artilez egiten dituzte euren pilotak. Tantoak zenbatzeko era beste pilota-jokoen antzekoa da: 15, 30, 40 eta 50. 50era iritsitakoan "chico" bat lortzen da eta marra bat egiten da markagailuaren ondoan. 5 "chico" egindakoan "pajero" bat lortzen da, markagailuaren inguruan egindako borobil batez adierazten delarik. Jokalekuaren neurriak aldaraz ditzakeen marra-sistema bat dauka, eta beraz, zelaia edo aldea aldatzera behartuta egon daitezke taldeak.
Beste joko batzuekin, eta gure pilota-joko mota zaharrenekin duen antzekotasunak pilota-joko guztien jatorri komuna iradokitzen digu
Bi gauzari esker da ezaguna azken hiri hori: San Silvestre famatuari esker eta pobrezia handiari erabat kontrajartzen zaion jarduera industrialari esker. Bertan aurkitu nuen benetako pilotazale talde bat. Brasilgo Euskal Pilota Federazioa, Alfredo Soeiro buru (psikodraman aditua eta nazio mailan izen handia duen psikologoa bera), eta Sao Pauloko Eusko Alkartasuna euskal zentroa dira gure kirola ezagutarazi nahian arrakastatsu dabiltzan elkarteak.
Euskal Etxearen Gernika Kutun frontoia eta Banespa kluba ditu ardatz, gaur egun, jarduera pilotazaleak, klub hori hiri erdi-erdian kokatuta dagoen kirol klub izugarria delarik. Inguruetan bizi diren euskaldunen eta euren ondorengoen topagune bilakatu da Euskal Etxea. Nabarmentzekoa da ospakizun berezietan (Aberri Egunean, esaterako) biltzen den jende kopurua, Xabier Harluxet idazkari eraginkor baionarrak antolaturiko paellaz lagundurik.
31 m-ko ezker-paretadun frontoiaz gain, beste pilotaleku txiki bat du Banespa Klubak. 12 m-ko luzeraz eta 6 m-ko altuera eta zabaleraz, egunero aritzen dira Heraldo Biscayzacu ( kirolari aparta bere 50 urterekin) eta beste zaletu asko.
Banespa Klubaren modalitate propioa da "pilota paulistarra" eta binaka jokatzen dute tenis pilota batekin. Arauak gure arauen antzekoak dira, txapa zertxobait beherago jarrita badute ere (0.60 m). Beti dago norbait frontoi honetako kontrakantxan jokatzeko aukeraren zain
Hamarkada batez lokarturik izan ondotik, otsailaren 22an iratzarriko dute hartza Miarritzen. Festilasaik, Arroka elkarteak, Maritzuli dantza konpainiak, Gaztetxeak eta Ikastolak bat egin dute, aurten, programazio berezi bat eskaintzeko.
Hizkuntzarako ere gurasoak haurrentzako eredu direla kontuan hartuta, euskararen erabilera eta irakaskuntzari buruz sentsibilizatzeko helburua duen hamabostaldia antolatu dute Hendaia, Urruña, Donibane Lohizune eta Ziburuko herriek. Martxoaren 15etik 30era guraso... [+]
Apirilean zen sartzekoa araua baina atzeratzea erabaki dute. Derrigorrezkoa izanen da ibilgailuetan agiria eramatea, ez soilik hiri eta herri nagusienetan sartu ahal izateko, baita kostalde osoko errepideetan mugitu ahal izateko ere.
«I will overturn, overturn, overturn, it[…]»
Ezekiel 21:27 – King James Version
«Algoritmo guztien gainetik, algoritmo guztien azpitik»
Xabier Landabidea
Deseroso nago, deseroso gure jendarteak teknologiarekiko hartu duen jarrera kasik... [+]
Irakasleek urtetan pilatutako jakintza kontuan hartzea, klaustroek erabakiak hartzeko autonomia bermatzea, IKTen “uneoroko erabilera” sustatzen duten planak geldiaraztea, eta ikasgeletan aldaketa metodologikoak sartu aurretik dituzten ondorioak tentuz aztertzea... [+]
Gertatutakoak ez direla kasualitatea azpimarratu dute. Unibertsitateko eremuetan indarkeria matxista gertatzen dela azaldu dute, eta arazoa sistematikoa dela. Protokolo bat eskatu dute erasotuak babesteko. Erasotzaileak inpunitate osoarekin jokatu duela salatu dute.
Gaztelueta C -Berango C gazteen futbol partidua bertan behera geratu zen Larunbatean. Jokatzen ari zirela Gaztelueta C taldeko gazte batek aurkariari "beltz zikin madarikatua" deitu zion. Gorengo erregional mailako Otxarkoaga-Iturrigorri partiduan ere... [+]
Atxuri auzoan 2019ko azaroaren 5ean Voxen kontra egin zuten bederatzi pertsonaren kontrako epaia iritsi da. Akusatuek ez dute espetxean sartu beharko.
Ia mende batez, Euskal Herrian ez da belaunaldirik tortura ezagutu ez duenik. 1960tik 5.379 lagun dira ofizialki, baina askoz gehiago dira, publikoki torturatu gisa agertzeak min egiten duelako oraindik ere. Eta seguruenik, oinarri-oinarrian ez delako ezer aldatu. Polizia... [+]
PSE-EEren zuzendaritza berriak alderdikideen %95en onespena jaso du. Anduezak proposatutako Batzorde Exekutiboan aurreko 26 kideetatik zortzi aurpegi berri daude soilik.
Macronek egindako deiari erantzunez, NATOko eta Europako agintariak Parisen elkartuko dira astelehen honetan, AEBek eta Errusiak iragarri ostean Ukrainako gerra amaitzeko elkarrizketei heltzekotan direla. Europak diru asko xahutu du Ukraina laguntzen, eta gerra amai dezakeen... [+]
Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"
Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]
Azken hogei urteetako gazteen kokapen politikoa izan dute aztergai The Economisten. Europan 18-29 urte arteko gizonak emakumeak baino posizio kontserbadoreagoetan kokatzen dira.
Parke bakoitzak hirurogei hektarea izango ditu, eta 32 milioi euroko aurrekontua du proiektuak. Ingurumen eta baimen teknikoak berretsita, egitasmoari hirigintza baimena baino ez zaio falta eraikitzeari ekiteko.