LIragan abuztutik aitzina, nafar-pirinioko herri-komunikazioa plazaratu eta indartu gura duen "Mendixut" herri-aldizkaria abian da. Hilabetekari sortu berri honen bitartez, Nafar-pirinioko herriek hedabide ezberdinetan izan duten agerpen urria areagotu, eta, bide beraz, herri eta bailaren artean aise antzeman daitekeen informazio eza sustatu gura dute aldizkariko sortzaileek. "Azterketa bat egin ondoren kargutu ginen hedabideetan Pirinioetako informaziorik ez zela agertzen, eta ageri bazen ere urria zela. Gainera, herri eta bailaren arteko komunikazio falta nabarmena da aspaldidanik. Haatik, gure arteko informazio gabezi horren handia ikusirik 'Mendixut' aldizkaria sortzea erabaki genuen", adierazi digu aldizkariaren sortzaile, bultzatzaile eta langile den Maite Mandozek.
Euskal Herrian barrena herri-aldizkarien kopurua (Nafarroan, besteak beste, "Ttipi-ttapa" eta "Guaixe" dira sona handikoenak) oparoa den arren, berri bat sortzea ez da katramila erraza, afera askori aurre egin behar baitzaio. Izatez, plazaratu aurretik Maite Mandoz eta Rita Labiona emakumeek -aurretiaz kazetari arituak eta "Mendixut" aldizkariaren sustatzaileak- denbora asko eman dute aldizkariaren proiektua erregosten, eta, azkenean erabakia hartu eta aldizkaria sortu dute. Izena bera ere nafar-pirinioko orografia ezaguturik ezin egokiagoa da (aldapa handiko mendia, mendixut. Estornes Lasa, Bernardo, "Erronkariko Uskararen hiztegia"), horrelakoetan izena gogoratzen erraza, eta, aldi berera, inguruarekin identifikatu behar izaten baita. Orobat, orografikoki berezia den alderdi horrek baditu bere abantaila eta atzerabideak. Jaioberri den aldizkariaren etorkizuneko jomuga Nafar-pirinioak sor dezakeen informazioaz arduratzea den arren, egun Erronkari, Zaraitzu, Nabaskoitz Almiradioa, Aezkoa, Auritz, Orreaga eta Aurizberri bailaretako jazoerak bildu eta herritarrei helaraztea du bere xedea. Halaz guztiz, bailaretako biztanleria eta enpresen kopurua urria izanik, mugatu xamar lan egin beharko dute, aldizkarian txerta daitekeen publizitatea ez baita nahi adinakoa izanen. Gainera, oraingoz sikiera, ez dute dirulaguntzarik jaso, lanpostu berriak sortzeagatik diru-partidarik hartuko badute ere. Dena den, abantailak egon badaude, bertako biztanleria, esaterako, oso ohitua dago harpidetzara, eta datuek adierazten dutenez, gurago izaten dute prentsa idatzia etxean jaso erostera joatea baino. Gertaera horrek, ziurrenik, etorkizun laburrean harpidetza -urteko harpidetza 5.000 pezetakoa (200 libera) da- indartuko du, kioskoetan-eta aldizkaria salgai dagoen arren.
Esan ez badugu ere, "Mendixut" aldizkariaren egoitza Otsagabia herrian dago lekutua eta bertan hiru emakumezko ari dira beharrean: kazetari bi eta komertzial bat. "Hastapenak ez omen dira errazak izaten eta oraingoz hiru pertsona baino ez gabiltza proiektuan lanean. Halarik ere, aldizkariari patxada hartu diogu eta hasierako beldurrak uxatu ostean, kolaboratzaile bila hasi gara, modu horretara herri-bazter gehiagotara helduko garenaren esperoan" diosku Rita Labiona kazetariak. Edozelan ere, aldizkariak mintzagai dituen bateko zein bestelako berriek beti izango dute informazio lokala abiapuntu, bizilagunen bizimodua eta bertako berriak gailentzen direlarik. Dohaineko abuztuko alean (arestian aitatutako bailaretan 3.000 ale partitu ziren) adibidez, Nafar-pirinioko egoera sozio-ekonomikoa izan zuten aztergai, eta gai horren garatzeko lau alkate eta hiru junta-buru ipini zituzten autu-mautuan, nafar lurralde horrek bizi duen egoera aztertu eta irtenbideak bilatu guran. Iraileko alean, ostera, garraldako seme den Pablo Mandazen-en bizia irakurri ahal izanen dugu. Gazte-gaztetarik Venezuelara joaniko 88 urteko biologoak berein Irakaskuntza Zentro sortu eta bultzatu ditu, ikerkuntza, irakaskuntza eta produkzioa landuz. Beti ere, gizaseme baztertuen fabore eta bertako kulturaren errespetuan. Agi denez, edozeineko informazioak beti izanen du Nafar-pirinioa abiapuntu. Erreportaje edo jazoera konkretu horiekin batera bestelako gai batzuk ere jorratu dira; eta, bidenabar, erran dezagun aldizkariak bederatzi atal edo sail dituela zehazki: erreportajea edo elkarrizketa, herriz-herrikoa, inguruko langintzak, ingurugiroa, kultura, agenda, kirolak eta aisia. Orotara, 32 orrialdeko aldizkari patxadazkoa.

ALDIZKARI ELEBIDUNA. Edonongo herri-aldizkari batek herria duenez aztergai, bizi gura badu bederik, inguruneak eta biztanleriak dituen berezitasun sozialetara derrigor egokitu behar du. Halabeharrez, "Mendixut" aldizkariak ere horixe berori egin du. Hartara, Nafar-pirinioko datu soziolinguistikoei begirada bat emanez gero, kargutuko gara aipagai ditugun bailara eta herrietako euskaldunen zenbatekoa maila berekoa ez dena eta, aldizkarikoek egoera hurretik ezagun dutenez, datuei eutsi diete. Maite Mandoz kazetariaren esanetan, "Pirinioko egoera linguistikoa herriz-herri asko aldatzen da. Aezkoan, esaterako, %25 euskalduna da, eta Erronkarin, ostera, %10. Horregatik bada, errealitatearen berri jakinik gure aldizkaria elebiduna da, euskararen presentzia apur gorabehera %20-25 delarik". Alabaina, haboroz haboro dira D ereduan matrikulatzen diren umetxoak, edota euskaltegietan matrikulatzen diren biztanleak, eta ziurrenik etorkizun laburrean hedabide berri honen euskararen erabilera handitzen joanen da.