MERKEENAK IRUÑEAN ETA GARESTIENAK GASTEIZEN
- Interes tasen beherakadak eta lan merkatuaren hobekuntzak, inoiz baino ezegonkorragoa bada ere, nabarmen areagotu dute etxebizitzen eskaera. Horren ondorioz, etxebizitzen salmentak eta prezioak gorakada garrantzitsua izan dute Euskal Herrian.
Adierazi dugunez, etxebizitza eskaera indartsuak salmenta azkarrak eta prezioen gorakada izugarria eragin du. Nolanahi ere, hainbat adituk dioenez, etxebizitzak eta hipoteka kredituak garestitzearen ondorioz etxebizitzen salmentak behera egingo du, epe ertainean.
Etxebizitza libre eta babestuen eraikuntzaren gorakadak ordea, ez du inolako beherakadarik eragin merkatuko prezioetan. Alderantziz gertatu da. Etxebizitzen prezioek etengabean egin dute gora. Horrela, etxebizitza berri libreen batez besteko kostua, 1999ko azken hiruhilekoan, metro koadroko 287.000 pezetakoa izan zen, eta 1996koan, berriz, 250.000 pezetakoa. Erabilitako etxebizitzetan, joan den urteko laugarren hiruhilekoan 350.000 pezeta balio zuen metro kuadroak eta 1996an 233.000 pezeta.
Datu horiek etxebizitza osoaren milioika pezetako balioaren arabera irakurtzen baditugu, ikusiko dugu 90 metro koadroko etxebizitza batek, batez beste, 26 milioi pezeta balio dituela, eta 1996an 22,5 milioi balio zituela. Hiriburuen erdialdeko etxebizitza erabilia baldin bada, berriz, batez besteko balioak 32 milioi pezetara iristen dira, 1996an 21 milioi pezetako kostua zuen bitartean.
Etxebizitza babestuei dagokienez, etxebizitzen prezioa iraunkorra izan da azken lau urteotan. Horrela, 90 metro koadroko etxebizitza batek 10,5 milioi pezeta balio du orain EAEn, 1996an bezalaxe. Babes ofizialeko etxebizitza gehien 1999an eraiki zen EAEn. 3.612 etxebizitza hasi ziren eraikitzen, honela banaturik: 2.031 Bizkaian, 943 Araban eta 638 Gipuzkoan.
- Etxebizitzaren balioaren %80ko maileguak eman ohi dira. Nolanahi ere finantza erakunde batzuk %100era ere iristen dira, baina 30 urtetik beherako eskatzaileen kasuan bakarrik.
Bankuek eta Kutxek, gehienetan, ordaindu beharreko kuota, hipoteka mailegua eskatzen dutenen hileko diru sarreren %35-40 baino gehiago ez izatera behartzen dute.
- Maileguak baditu bestelako gastuak ere: irekitze komisioa (maileguaren kopuruaren %0,25 ingurukoa), tasatze gastuak (etxebizitzaren balioaren %0,1), notaritzaren eta erregistratzailearen gastuak eta Ekintza Juridiko Dokumentatuen zerga (aldakorra, maileguaren kopuruaren arabera).
- Interes tasa aldakorra duten maileguetan, kontuz ibili behar da, lehen urteko tasa oso txikiarekin itsutu gabe. Ondorengo urteetan zenbat ordaindu beharko den galdetu behar da.
- Mailegua aldatzeko, galdetu beharra dago indarrean dagoen mailegua aldez aurretik kitatzeagatik eta berria egiteagatik zer gastu sortuko diren. Interes finkoko maileguetan kitapenerako komisioa nahiko handia izan ohi da (%4ra artekoa), eta interesa aldakorra denean, berriz, legearen aginduz, gehienez, ordaintzeko geratzen den zorraren %1ekoa izango da. Lortzen den aurrezkiak merezi baldin badu, entitate berria arduratuko da subrogazioa (mailegua entitatez aldatzeko eragiketa) bideratzeaz. Halaber, interesgarria izan daiteke entitate berberean mailegu aldaketa bat egitea (interes finkotik aldakorrera edo alderantziz). Eragiketa horri aldaberriketa deitzen zaio, eta prozedura antzekoa du: informazioa eskatu, kontuak egin eta erabaki
Zer gertatzen da sustatzaileak ez badu agindutako epean ematen etxebizitza?
Atzerapenen ondorioz beste etxebizitza bat alokatu beharrean egonez gero, sustatzaileari modu frogagarrian jakinaraziko zaio, idatziz. Alokairuaren kontratua ere idatzizkoa izatea komeni da. Gastu horiek atzerapenen ondoriozko galera bezala eskatu beharko zaizkio sustatzaileari, zenbatekoa faktura eta ordainagiri bidez egiaztatuz. Kaltea eta atzerapena larriak direnean edo etxebizitza bukatu gabe geratuko ote denaren funtsezko susmoa dagoenean, saltzaileak agindutakoa ez betetzeagatik kontratua deuseztatutzat emateko asmoa notario bidez jakinaraziko da. Aldi berean, ordura arte emandako diru kopuruak itzultzeko eta eragindako kalte eta galerak ordaintzeko eskatuko da, betiere kalteak eta galerak ondo egiaztatuz.
Zer gertatzen da etxebizitza amaitu gabe geratzen bada, eta dagoeneko diru kopururen bat aurreratu baldin bada?
Nahitaezkoa al da sustatzailearen mailegua subrogatzea?
Saltzaileari exiji dakiokeen informazioa.
Halaber, etxebizitzaren deskribapena eta erabilitako material komunak ezagutarazi beharko dituzte, eraikuntzarako materialak ere aipatuz: zoru motak, ateak, leihoak, saneamenduak, isolamendu termiko eta akustikoak... Etxebizitza eraikitzeko legezko baimenen kopia, jabeen erkidegoaren funtzionamendurako estatutuak eta erkidegoaren zerbitzuen kontratuei buruzko informazioa ere eska daiteke. Beste zenbait zehaztapen ere eskura daiteke: kontratuaren forma, baldintza orokor eta bereziekin, kalifikazioaren zedula, Babes Ofizialeko Etxebizitza den, ordaindu beharreko zergak, salmentaren guztirako prezioa eta ordaintzeko era, interesak eta epemugen datak adieraziz.
Azkenik, erabat garrantzitsua da Salmentaren Guztirako Prezioa. Erabat zehazturik adierazi beharko da, agentearen ordainsariak eta BEZ barne hartuz, salmenta zerga horren menpe baldin badago. Bestalde, ordaintzeko modu eta baliabideei buruzko informazioa ere eman beharko du, halaber, halakorik balego, eraikitzaileak edo sustatzaileak hitzartutako maileguari kontsumitzaileak egindako subrogazioari buruzkoa
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
_2.jpg)
EHUko Errektoretza Taldeak ARGIAra igorritako oharrean zehaztu duenez, Filologia Hispanikoko irakaslearen aurkako salaketen "berri izan zuen unetik abian da protokoloak zehazten duen prozedura". Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo... [+]
Erretzailea ez izan arren tabakoaren kea jarraikortasunez irensteak ekar ditzaken osasun arazoak ikertu ditu Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak, eta frogatu du arrasto arriskutsuak uzten dituela haurren DNAn.
Kurtso hasieran, 2024ko irailean EHUko Bizkaiko campusean lan-zuzenbidea irakasten zuen irakasle faxista baten berri eman zuten ikasleek. Beste irakasle bat salatu berri dute, oraingoan EHUko Arabako campusean Farmazia Fakultatean, sare sozialetan mezu eta ideia erreakzionarioak... [+]
"Hamasek gure bahituak larunbat eguerdia baino lehen itzultzen ez baditu, su-etena amaitu egingo da eta armadak gogor borrokatuko du Hamas garaitu arte", adierazi du Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk, talde palestinarrak preso trukea behin-behinean... [+]
Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]
Otsailaren 10 eta 11n ehun bat estatuburu elkartu dira Parisen, Adimen Artifizialaren sektoreko ordezkariekin batera, AAri buruzko laugarren gailurraren kari. Abiadura handian garatzen ari den teknologia horri buruzko kezkak eta galderak entzun badira ere, ez zen horientzako... [+]
Oinarrizko maia komunitateko U Yich Lu’um [Lurraren fruitu] organizazioko kide da, eta hizkuntza biziberritzea helburu duen Yúnyum erakundekoa. Bestalde, antropologoa da, hezkuntza prozesuen bideratzaile, eta emakumearen eskubideen aldeko aktibista eta militante... [+]
Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.
Tesia: Baztango... [+]
Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du.
Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]
Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]
Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]