Txangoaren abiapuntua, Bilbotik etorrita, Plentziara sartzeko duela urte batzuk eraiki zuten Zubi Barria pasa eta berehala aurkituko duzuen biribilunean kokatuta dago. Autoa aparkatu eta biribilunetik eskuinean aurkituko duzuen Gandia Bidetik abiatu behar duzue. Duela gutxi arte, inguru honetan Bizkaiko baserri tipikoek eta bere landazabalek osatzen duten nekazaritza-paisajea nagusi bazen ere, azken urte hauetan, asteburu eta oporraldietarako etxetxo eta txaletez bete da, paisajea nabarmen degradatu delarik.
Lehenengo bidegurutzera iristerakoan, eskuinerantz jo behar duzue. Irak-Biñe eta Junkera baserriak igaro bezain laster, itsasadarra agertuko da berriro zuen begi aurrean. Aurrera jarraitu eta hurrengo bidegurutzean berriro uretatik aldentzen den ezkerreko bidea hartu Mandañu auzora iristeko. Errepidera atera eta berehala, zuen eskuinean aurkituko duzuen bidetik jaitsi behar duzue, berriro itsasadarraren ondora iristeko.
Uretara hurbiltzerakoan padura-ekosistemarekin egingo duzue topo. Itsasgora eta itsasbeheraren artean garatzen den ekosistema berezi hau elikagaietan oso aberatsa izateagatik bereizten da nagusiki. Elikagai aberastasun honen ondorioz, itsasadarretan eratzen diren istil eta lokatzezko hondartza eta lautadetan ornogabe-komunitate oparoak bizi dira. Hauek dira, hain zuzen ere itsasadarren ezaugarri diren arrain eta hegaztien aniztasun eta aberastasun handiaren arrazoirik nagusienetakoa eta konkretuki, datorren orriko koadroan aztertu ditugun hegazti limikoloen janari-iturri nagusia.
Hemendik aurrera ur-ertzaren ondotik doan bidetik jarraitu behar duzue. Txango hau itsasbeheran egiten baduzue, bide honetan, itsasmareen gorabeherek eragindako ur- eta gazitasun-aldakortasun handiari aurre egiteko moldatu diren paduretako landare bereziak ere ezagutu ahal izango dituzue, zuen oinen ondoan landaredi interesgarri honen populazio joriak aurkituko baitituzue.
Beste ertzan, ordea, Plentziako abanikoa edo Isuskiza izenez ezagunak diren meandroa eta ibai-lurmena zabaltzen dira, egitura geologiko hauen sorrera eta bilakaera ulertu eta aztertzeko gaur egun aurki dezakezuen adibiderik argienetakoa izanik. Inguru honek ere, azken urte hauetan urbanizazio itzela ezagutu duen arren, uretatik hurbilen dauden aldeetan egitura naturala eta berezko landarediaren ordezkaritza oparoa azaltzen duten padura-eremu zabalak mantendu dira. Bestaldetik, aipagarria da, inguru honetan aintzinako untziraleku bitxi bat ongi kontserbaturik dagoela.
Ur bazterretik jarraitu behar duzue Palado baserrien inguruetara iritsi arte. Jabego pribatu hau igarotzeko hesiaren ondotik igotzen den bidea jarraitu behar duzue eta bertatik segi berriro uraren ondora jaitsi arte. Itsasadarrera iritsi baino piska bat lehenago, mendian gora abiatzen den bide bat ikusiko duzue. Hauxe da abialekura itzultzeko erabili behar duzuen bidea, baina oraindik ur ondotik piska bat gehiago jarraitzeak merezi du.
Toki honetatik aurrera padura eta ibaiertzetako basoen arteko piskanakako trantsizioa ikusteko aukera izango duzue. Itsasmareen eragina geroz eta txikiagoa den heinean, paduretako landaredia ibaiertzetan nagusi diren haltzez, sahatsez, urritzez, lizarrez... eta era honetako landareez ordezkatua izaten da, baina trantsizio hau emeki-emeki gertatzen da. Hori da bide hau jarraituta ikusi ahal izango duzuena.
Bi kotxe erabiltzeko aukera baduzue, oso alternatiba interesgarria izan daiteke Plentziara joan baino lehen, kotxe bat Gatikako Butroe gazteluan uztea eta guk proposatzen dugun txango zirkular hau egin beharrean, ibaian gora jarraitzea gazteluraino, Palado baserrietatik bi kilometro eta erdira baitago. Alternatiba honek gainera, Arbinako errota eta urtegia ezagutzeko aukera eskaintzen dizue.
Alternatiba hau burutzeko bitartekorik ez duzuenok, ibaian gora egin duzuen zati hori atzerantz errepikatu behar duzue eta lehen aipatu dugun Palado baserrien sarreratik hurbil dagoen bidetik gora abiatu behar duzue. Bide honetatik, gizakiak landatutako eukaliptoak eta pinuak, berez sortuak diren haritzak, lizarrak, gaztainondoak, astigarrak... nahastuak azaltzen dituen baso zoragarrian barrena, poliki-poliki altuera hartzen joango zarete.
Laster bidegurutze batera iritsiko zarete. Eskuinetik, bideak errekatxo bat zeharkatzen du eta Gatika aldera abiatzen da. Zuek ezkerrerantz jo behar duzue aldapa amaitu arte. Aldapa amaitzean, bidea errepide bihurtzen da. Errepide hau jarraitu eta Kukutxe mendiska inguratu ondoren, Lemoizko Andraka auzora iritsiko zarete.
Auzo honetatik aurrera, txangoaren zatirik desatseginena aurkituko duzue, izan ere, tarte batez errepide nagusitik jarraitu behar baituzue. Hala ere, zati honetan zehar, duela gutxi zeharkatu duzuen Plentziako Itsasadarraren ikuspegi panoramiko paregabea izango duzue.
Errepidetik jarraitu eta Gorlizko Udal Barrutian sartzen zaretela iragartzen duen seinalea baino pixka bat lehenago, ezkerretik beherantz abiatzen den bidea hartu. Bide honetatik lehen ezagutu duzuen Mandañu auzora jaitsiko zarete denbora laburrean. Auzo hau osatzen duten baserriek hasieran aipatu ditugun Bizkaiko baserri tipikoez eta bere inguruko landazabalen hainbat adibide dotore eta interesgarriez gozatzeko aukera emango dizuete. Puntu honetan, lehen Junkera baserrian barrena hartu duzuen bidea aukeratu beharrean, errepidetik jarrai dezakezue eta horrela, bide batez, bidean aurkituko duzuen Iratxiki izeneko iturrian ahoa eta gorputza pixka bat freskatu ahal izango dituzue kotxea utzi duzuen abialekura iritsi baino lehenago