TIKARIAK


2007ko otsailaren 21ean
Euskaraz "Kiroldegia" da hitz zuzena nonbait, eta ez gaztelaniaren eraginez askok errepikatzen duten "Polikiroldegia". Ia egunero hedabideetan azaltzen diren politikaren aurrendariak izendatzeko ere hitzaren zuzenketa berbera beharko genukeelakoan nago. "Poli" kendu (nondik begiratzen den oso harrigarri gerta badaiteke ere) eta "Tikariak" utzi. Alegia, "tik" berberaren errepikatzaile nekaezinak.
Oso izaera bihurrikoak garenok, gure bizitzako bolada batzuetan, adoleszentzian bereziki, "tik"-etarako joera izan dugu: begietan, hatzetan... Ederki egiten ziguten errieta honelakoetan harrapatzen gintuztenean. Hauei ez, ordea, hauen "tik"-en errepikapen guztiak biltzeko, txalotzeko eta goraipatzeko ere, kazetarien arteko subespezie bat sortu da: "Tikkorua" (sopranoak, kontraltoak eta tankera guztietako ahotsak dituztelarik). Eta hauen kontzertuetarako programa eta itxurazko azterketa kritiko burutsuak idazteko "tikintelektualak" noski. A ze koadrila!
NIK ez dut inoiz politika deitzen duguna gustukoa izan. Onartzen dut beharrezkoa dela, interesgarria izan daitekeela, gaur egun horretan sartzen diren askok borondate onez egiten dutela... Baina niri gaur egun politikagintza, oro har, boterearen ehiza iruditzen zait eta duen alderdi interesgarriena pertsonen eta taldeen mixerien ikuskizuna eskaintzea. Esango nuke jatorrizko "politika" hitzari esanahi murrizketa garratza egin diogula. "Gizartegintza" den aldetik hain onuragarri eta aberatsa den ekimena, oso motz eta eskas uzten dugula ematen diogun adiera estuan.
Bereziki mingarriak gertatzen zaizkit "tikari" hainbatek axiomatzat ematen dituzten uste batzuk:
1. Errealitatean dauden konturik garrantzitsuenak beren esparru horretakoak diren uste sendoa.
2. "Tikariek" boteretik gertu daudelako edozein konturi buruz sortzen dituzten iritziak entzungarriak direla.
3. "Polisgintzan", "gizartegintzan" partaide eta kolaboratzaile zintzo izateko beraien eremuan lan egin behar dela.
4. "Tik"-en borroketan sartu nahi ez dutenak eskirolak, beldurtiak edo kontzientzia gabekoak direla.
"Tikkoruak" nahi bezain ozen kantatuta ere, "tikintelektualek" nahi bezainbeste liburu eta artikulu idatzita ere, ez dut uste nire iritzi soil eta "primario" zenbait aldaraziko dituztenik. Esaterako, kriterio moralak politikakeriaren interesen aurretik jartzea beharrezkoa dela. Adibidez, agintean daudenek, gizarteak emandako talaia berezian jarrita daudelako, jendeari zer pentsa eman behar diotela eta ez beraiei komeni zaiena sinestarazi. Exemplum, "tikariei" ohoreak eta diruak ez dizkiegula ematen gure gainetik jar daitezen, baizik-eta gure zerbitzuan, alegia, "polisgintzaren", "gizartegintzaren" eginkizun administratiboak bidera ditzaten. Beste bat: "tikarien" salabardoak gutako inoren bila dabiltzanean, ez dutela jenderik bildu behar, pertsonak baizik.
MATEMATIKAN lege zorrotza dago: bi punturen arteko biderik laburrena lerro zuzena da. Errealitatean eta gizartegintzan hori ez da betetzen. Guztiz kontrakoa bai. Zergatik? Errealitatean punturik ez dagoelako noski. Puntuak izaki abstraktuak dira, masarik eta ingururik gabekoak, izenik eta jatorririk gabekoak, lagunik eta etsairik gabekoak... Polisean, gizartean, pertsonak eta taldeak ditugu. Hauen arteko biderik laburrena bihurria izaten da beti. Kontuak inoiz ez dira argiegi egoten eta ulertzeko ahalegin handiak egin behar izaten dira. "Tik"-en teknikak, aldiz, ulerpen hori moteldu, bihurriagotu eta txartu besterik ez du egiten.
Hala ere, basakeriaren aurrean, izuaren aurrean, sarri "tikariak" ez diren pertsonei "tik"-en bitartez erantzutea baino beste biderik ez zaie geratzen. Besterik ezinean


Azkenak
“Udala legez kanpo ari da errolda ukatzen gasteiztar behartsuenei”

Erroldarik gabe izaterik ez ekimenak Gasteizko Udalaren bi barne dokumentu eman zituen argitara urtarrilaren 30ean. Udalerrian erroldatzeko irizpide murriztaileak jasotzen dira bertan, “bidegabeak eta ilegalak”, eragilearen esanetan, herritar baztertuenen kaltetan... [+]


2025-02-10 | Behe Banda
Barra warroak |
Gaia atera

Batzuetan ez dakit gehiegi ez ote den. Pipa janean gaudela, beste edozer gauzaz hitz egiten gaudela, gaia ateratzea. Ozen hitz egitea gustatzen zaigu guri, ia isilunerik ez uztea, ahotsak teilakatzea, zeinek handiagoa botatzea. Hitz egitea bakoitzak bereaz, bakoitzak... [+]


2025-02-10 | Hala Bedi
[Hala bideo] Palestinaren aldeko eta Israelen aurkako oihua ozen entzun zen ostiralean Gasteizen

Ehunka pertsona mobilizatu ziren Maccabi Tel Aviv talde israeldarrak Gasteizen jokatu duela gaitzesteko. «Israelgo Estatuaren normalizazioari» ekarpena egiten diola kritikatu diote Baskoniaren zuzendaritzari.


Save the children, saldu bonbak

Pilar Kaltzada Zedarriak taldeko kidea da. Urtarrilaren 15ean taldeak armagintza industria bultzatzeko hurrengo urteotan egongo den “aukera bikaina” aprobetxatzera deitu zuen, oihartzun handia izan zuen ekitaldi arranditsuan. Gasteizkoak talde antimilitaristaren... [+]


2025-02-10 | Amanda Verrone
Euskal Herriko lurra deskolonizatu:
Euskara agroekologikoa da

Horrela eman diogu amaiera deskolonizazioari buruzko lantaldeari, joan den azaroan Arraia-Maeztun (Araba) egin ziren “Euskal Herrian ekofeminismoak gorpuzten” topaketen baitan. Lurraldearen defentsaren hainbat espresioren babesleku izan zen, ideia emankorren hazitegi... [+]


2025-02-10 | Irati Diez Virto
Izotz arotik hona, endemismoa kolokan

Azken glaziazioan Euskal Herriko lurraldea zapaltzen zuten mamutek, leizeetako hartzek, bisonteek eta baita hienek ere. Elur iraunkorrera eta hotzera egindako animalia horiek desagertu egin ziren baldintza glaziarrekin batera. Baina dinosauroen desagerpenaren garaian ugaztun... [+]


2025-02-10 | Jakoba Errekondo
Migranondoa, beste bat etxerako

Mingrana urrutitik ekarritako fruitua da. Punisagarra da mingrana edo alesagarra edo alegorria edo milagrana edo xokorra edo granada: Punica granatum. Punica izena latinetik dator, eta “punicum malum” izenaren laburdura da, eta punicum horrek Poenus edo Phoinikes du... [+]


2025-02-10 | Garazi Zabaleta
Herrizoma
Gasteizko elikadura sarea eraldaketarako tresna

Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]


ANALISIA
Aznarrek lagundu diola Aitor Estebani?

Aitor Esteban izango da EAJko EBBko hurrengo lehendakaria eta jeltzaleek salduko dute horrela, zuzendaritza berrituta, buruzagitza berria prest dagoela alderdiaren berrikuntza prozesuarekin jarraitzeko.


Udaltzainen hizkuntza eskakizunen aurkako oldarraldia Donostian, Astigarragan eta Usurbilen

Donostiako Udalak 2024ko irailean helegitea jarri zuen, urte bereko urtarrilean epaileek bi udaltzainen B2 hizkuntza eskakizuna baliogabetu zutelako. EAEko Auzitegi Nagusiak helegitea ez du tramitera ere bideratuko, “kasaziorako interes objektiborik” ez dagoelako... [+]


“Mezu faxistak” zabaltzen dituen EHUko Arabako Campuseko irakaslea salatu du Ikamak

Gasteizko EHUko Farmazia Fakultateko irakasle batek sare sozialetan “mezu faxistak” zabaltzen dituela salatu du Ikama ikasle taldeak. Joan den irailean, EHUk Leioako Campuseko irakasle bat kanporatu zuen sare sozialetan zabaltzen zituen mezuengatik.


Eguneraketa berriak daude