AUTORIK GABEKO EGUN SOLTEAK

  • Kotxeak hirian duen boterea gelditu nahian dabiltza agintariak batetik, eta gizartea bestetik. Agintariek hartutako neurriek dute pisu gehien. Europako erakundeek bultzatuta antolatu da irailerako "Hiria nire kotxerik gabe" ekimena. Horrelako ekimenak ordea, urtean zehar egun bakanetan burutzen dira.

2021eko uztailaren 15ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Igande bat kotxerik gabe" ekimena 1974. urtetik egiten da. Alfonso Sanzek dioenez, energi krisiari aurre egiteko sortu ziren horrelako ekimenak Europan. Baina desagertu egin ziren oraingo berpizkundera arte. Orain martxan jartzeko arrazoia ordea, ezberdina da: "autoa hiria suntzitzen ari dela", alegia. Europan hainbat lekutan egin izan dira horrelako ekimenak azken bizpahiru urtetan. Italian adibidez, "Kotxerik gabeko igandeak" egiten dituzte hiri garrantzitsuenetan. Esaterako, apirilaren 9an egin zen ekitaldian 174 hirik hartu zuten parte. Ingalaterran, autoz lanera joaten diren langileen kopurua dela eta, zenbait lantokietako zuzendari eta jabeek erraztasunak ematen dizkiete langileei txirrindua eta garraio publikoa erabiltzeko; are gehiago, Nottinghamen zenbaitek dirua ere jartzen du oinezko eta txirrindularientzako bideak sortzeko.
Frantzian, kutsadura maila handia denean, hura saihesteko, beste neurri batzuren artean, matrikula bikoitiak edo bakoitiak dituzten autoak ibiltzea debekatzen dute agintariek.
Espainian ere egin izan dira ekimenak. Valladoliden esaterako, zenbait igandetan trafikoa galerazten da hirigunean. Donostian, maiatzaren 28an lehenengo aldiz Kontxako Pasealekuko bi karril itxi ziren, bertatik oinezkoak eta txirrinduak ibil zitezen. Beste bietatik taxiak eta garraio publikoak igaro ziren, baina auto partikularrik ez. Ekaina guztian zehar igandero burutuko da ekimen bera. Udaletxetik diotenez kotxeek betetzen duten lekua murriztea da helburua. Azpihelburua aldiz, hiriaren erdigunetik igaro gabe, gidariek beste errepideak erabil ditzatela. Bilbon azken ekimena ekainaren 10ean burutu zen. "Bilbon bizi" lemapean 500 bat txirrinduzalek hiriaren erdialdetik egin zuten ibilaldia, kotxe gutxiko hiriaren alde apustu eginez.


EUROPAKO EKINTZA BATERATUA.

Aurten lehen aldiz egingo da Europa osoan ekintza bateratua. Irailaren 22an "Hiria nere kotxerik gabe" eguna burutuko da Europako erakunde eta estatu ezberdinek adostuta. Espainian Energia Aurrezteko eta Dibertsifikatzeko Institutuak -IDAEk- antolatu du. Oraingoz hogeita bi hirik burutuko dute ekimena, gehienak probintzien hiriburuak. Hego Euskal Herrian, Donostiak eta Iruñeak onartu dute jada ekimena. Gasteiz eta Bilbo egon dira antolakuntza bileretan, eta oraindik erantzunik eman ez duten arren, seguru aski baiezkoa izango da.
Konpromisoa hartu ondoren, hiri bakoitzak erabakiko du zer egin egun horretan. Baina jarraipen batzordeak sortu dira hiri bakoitzean egingo dena begiztatzeko, iaz Katalunian eta Madrilen antolatu zen "Autorik gabeko eguna"n gertatutakoa ez errepikatzeko. Madrilen zirkulazioa %3 besterik ez zen gutxitu, Bartzelonan aldiz, ohiko erabiltzaileetatik %23k etxean utzi zuen autoa. Ondorioz, bi hirien arteko polemika sortu zen. Antolakuntza falta saihestu nahi da aurtengo "Hiria nere kotxerik gabe" egunean. IDAEk garraiatzeko modu tradizionalak mugatu eta modu berriak sustatu nahi ditu. Eguzkiko Garikoitz Plazaolak dionez ordea, "Zerbaiti egun bat eskaintzea, larritasun egoeraren seinale da", eta ez du ezertarako balioko egun horretaz aparte esfortzu berezirik ez bada egiten


Azkenak
2024-11-28 | Leire Ibar
Tolosan Ertzaintzak pilotakadaz zauritu zuen gaztearen kasua artxibatu dute, biktimak deklaratu aurretik

Epaileari nahikoa izan zaio azaroaren 27an Ertzaintzak egindako deklarazioa kasua artxibatzeko. Erabakiaren aurrean helegitea aurkeztuko duela adierazi du Xuhar Plataformak. “Xuharrek ez du begia galdu, Ertzainak begia galduarazi dio”, salatu du mugimenduak.


2024-11-28 | Julene Flamarique
Bi presa kendu dituztenetik, izokina Bidasoatik Baztanera heltzen hasi da

Hobekuntza horiekin izokinak eta beste espezie migratzaile batzuek erruteko eremu optimoak lortzea eta bizirik irauteko aukerak handitzea espero da. Europako funtsekin finantzatutako jarduera da, Life Kanturibai proiektuaren baitakoa.


2024-11-28 | Leire Ibar
Jasotako isun bakoitzeko helegiteak aurkeztu dizkio Ernaik Eusko Jaurlaritzari, guztira 133

Epaiketa prozesua abiatu du ostegun honetan gazte antolakundeak. 2023an egindako bi ekimenen ondorioz 290.500 euroko zigor ekonomikoa jarri dio Eusko Jaurlaritzak. Ekonomikoki "ito eta desagerrarazteko" mekanismoa dela salatu du Ernaik.


94 urteko emakume bat hil dute Gasteizko IMQ Igurko zahar-etxean, eta gizon bat atxilotu

Adinekoen egoitzako egoiliarra da asteazken gauean hildako emakumea. Larriki kolpaturikoa ospitalera eraman zuten, baina bertan hil zen emakumea. Bertako egoiliarra den 68 urteko gizon bat atxilotu dute, indarkeria matxista leporaturik.


2024-11-28 | Leire Ibar
Nabarmen igo da antsiolitikoen eta depresioaren aurkako botiken kontsumoa gazteen artean

Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]


“Petronorrek eraldaketa hitza darabil, baina enplegu suntsiketa besterik ez dugu ikusten”

Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]


2024-11-28 | Julene Flamarique
‘Feminizketak’ seriea eta ‘Ikusgela’ proiektua: aurtengo Rikardo Arregi Kazetaritza sarien irabazleak

Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]


Munstro aplikazioak izaki beldurgarriak batzera eramango gaitu puzzle joko frenetikoan

Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.


Jakes Bortairu eta Dominika Dagerre militanteak atxilotu dituzte Baionan goizaldean, eta eguerdian askatu

Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]


2024-11-28 | Jon Torner Zabala
Gehiago Gara jaia egingo dute Antzuolan, hil diren haurrak “bizipozetik” gogoratzeko

Hil Argi elkarteak antolatuta, Bizipoza egitasmoaren laguntzarekin, Gehiago Gara jaia egingo dute abenduaren 15ean Antzuolan. Haurrak galdu dituzten familiak, lagunak, eskolako kideak eta, oro har, hil diren umeak "bizipozetik" gogoratu nahi dituzten herritar guztiak... [+]


Frantziak “immunitatea” aitortu dio Netanyahuri, Libanoko su-etenaren truk

Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]


2024-11-28 | Gedar
Zumaiako Balenciaga ontziolako langileek mobilizazioei ekingo diete, lanpostuen defentsan

Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.


Sindikalismo eraldatzaileaz eta lanaz eztabaidatzeko nazioarteko kongresua Leioan

Ostegun eta ostiral honetan 40 hizlari baino gehiago ariko dira EHUko Leioako campusean Lana eta sindikalismoa XXI. mendean Nazioarteko Lehen Biltzarrean. Lan munduaren eta sindikalismo eraldatzailearen erronkez eta estrategiez eztabaidatuko dute.


2024-11-28 | Irutxuloko Hitza
Mikel Zabalzaren omenezko plaka jarriko du Donostiako udalak larunbatean, Intxaurrondoko kuartelaren aurrean

Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]


Eguneraketa berriak daude