"HERNANIKO KRONIKA": HERRI EGUNKARI BERRIA

  • Gipuzkoako Hernanik ekainaren 23an euskarazko lehenbiziko herri egunkaria ezagutuko du. Astean bost egunez plazaratuko da "Hernaniko Kronika" eta herri prentsa gehiena bezala bertako euskara elkartearen babesean sortu da.

2021eko uztailaren 15ean
Ekainaren 23tik aurrera, Hernanin goizero ohiko egunkaria jasotzen dutenek tartean euskarazko herri egunkaria aurkituko dute bestearen orrien artean. Informazio lokalez betetako bi orriz jaio da eta komunikazio alorrean urruti iristeko ametsez sortu zuten "Hernaniko Kronika". Aurreko asteetan, aurkezpenak egin, "0 zenbakiak" prestatu, azpiegitura osatu, lehen publizitate kontratuak itxi... jo eta su ari dira "Kronika" burutuko duten ekipokideak: Jexus Mari Irazu, Unai Agirre eta Aritz Zerain.
San Juan bezperan (famatuak dira Hernaniko festak, Sanjuanak) kaleratuko dute lehen alea. Herrian, holako hedabide baten sorrerak dakarren zirrara eragingo du lehenik eta komunikazioaren eta euskararen normalkuntza mailan ondorioak ekarriko dituela pentsatu behar da. Euskal Herriari begira, herri prentsa maite dutenen artean erreferentzia berri bat izango da plazaratua.
"Hernaniko Kronika" Gipuzkoako herri horretako euskara elkarte baten sustapenez sortu da. Dobera euskara elkarteak bere lana egin du azken urteotan zehar bestela ere mugimendu, elkarte eta aktibitatez beti pil-pil dagoen Hernanin. Iazko irailean, herri komunikazio mailan urrats berriak egiteko bildu zen zenbait herritar, gai horietan mugitzen direnak.
Doberak eragindako azterketaren emaitza izan da "Hernaniko Kronika" proiektua, eta hori martxan jarri eta Udalaren onespena jaso ondoren hautatu da egunkaria egingo duen ekipoa eta abiatzeko operazio osoa martxan ipini.
Doberak sortutako lantaldeak aztertu zuenez, Hernanin komunikazio mailan hutsune bat nabari zen, informazio lokalaren arloan; eta inguruko herrietako ereduak hor zeuden, euskaltzaleentzako erakargarri, bai komunikazio aldetik eta bai euskararen normalkuntzarako bultzada tresna egokiak direlako.
Aldi berean, Hernanin egin behar zena beste herriekiko mimetismo hutsez martxan jartzea oker handia litzatekeela argudiatu zuen lantaldeak, eta martxan jarriko zenak aurrera egiteko bermea behar zuela. Euskarazko komunikabide bat izan behar zuen, eta ez talde edo elkarte bat (edo batzuek) duten komunikatzeko beharra edo nahia asetzeko tresna soilik. Herritarraren informazio eta zerbitzu beharrei erantzun behar die eta horrekin batera Hernanin hain ugariak eta biziak diren talde, elkarte eta erakundeen komunikazio beharrei ere bai.
Baina zer nolako komunikabide mota? Doberako lantaldeak prentsa idatziari ekitea planteatu zuen hasiera egokiena bezala, baina argi utzita aurrera begira beste erronkei ere ekiteko bidea izan behar zuela; telebistari agian.
Eta prentsa idatzian, zein formula? Horrela dio aipatu lantaldeak Doberari 99ko abenduan aurkeztutako txostenak: "Prentsa idatzian sartuz, mimetismoz inguruko herrietako astekari, hamabostekari eta hilabetekariak kopiatzeko tentazioa baztertu beharra aipatu dugu. Asteroko maiztasuna edo are txikiagoa duten aldizkariek errendimendu ona ematen dute hizkuntz normalizazio aldetik, baina efikazia txikiagoa dute komunikazio aldetik. Beren efikazia aldatu egin da, gainera, lehen herri astekariak sortu zirenetik hona: gainerako euskal komunikabideak indartu egin dira, erdarazkoek muturra gogorrago sartzen dute...".
Eta hortik planteatu zen herri astekari batek dituen koste berdintsuekin eguneroko produktu bat egitea. "Hernaniko Kronika" egunero bi orriz astean bost aldiz plazaratuko den egunkaria da. Beste modu batera esanda: bi A-3 (edo lau A-4) egunero eta astero 20 A-4ko testu eta informazio masa hedatuko du herrian.
Kontuak ondo egin badira, eta "Hernaniko Kronika" egunkari berriak bere helburuak normaltasun baten barruan betetzen baditu, astekari bat egitearen antzeko kosteekin efikazia handiagoa lortuko du eguneroko honek. Efikazia handiagoa komunikazio aldetik, beste ezein komunikabidek nekez egingo diolako itzala herriko informazioa ilunabarrera arte bildu eta goizean goiz banatuko duen "Kronika" berriari. Nabarmenki efikazia handiagoa euskararen normaltasunaren aldetik, edukietan, berotasunean eta gertutasunean: euskaraz trakets moldatzen denak ere goizero edukiko du herriko informazioaren tentaldia eskuetan.
Eta ekonomian, publizitate aldetik batik bat, askoz efikazia handiagoa beste edozein prentsa idatzizko formulak baino.
Oinarri horien gainean planteatu du Dobera elkarteak egunkari berria plazaratzea eta euskal prentsa idatzian gaur dagoen ugaritasunaren baitan atal berri bat estreinatuko du "Hernaniko Kronika"k Sanjuanetan: herri egunkarien atala. Hernaniko udalaren oniritzia eta dirulaguntza segurtatuta, egunkaria egingo duen taldea hautatu du Doberak. Deialdi irekia zabaldu zen eta "Kronika" egunero pentsatu, idatzi eta ekonomi aldetik kudeatzeko prest zeuden taldeei egin zitzaien dei.
Aukeraketa frogak pasata, Jexus Mari Irazu, Unai Agirre eta Aritz Zerainek osatutako taldeak sinatu du Doberarekin "Kronika" urte betez aurrera ateratzeko kontratua. Bertsolaritza munduko pertsona ezagunek (Unai Agirre eta batik bat Jexus Mari Irazu bertsolaria aurkeztu beharrik ez dago), Hernanin Iraulio Panttalone bertso elkarte barruan urtean zehar hainbat ekitaldi eta Bertso Lata sonatua antolatzen bidea egina dute. Eta talde horrek berak ematen die proiektu berria martxan jartzeko nekeak gainditzeko babesa ere.
Herriko elkarte eta erakunde nagusienei aurkezpen zehatzagoak egin ondoren, herritarren aurrean maiatzaren 28an azaldu zuten proiektua, tartean "0 zenbaki" bat ere kaleratuz, haurrek papiroflexiaren sekretuak ikasi eta beste hainbat entretenigarri gozatu zuten ekitaldi batean. Egun horretatik ezaguna zaie Garbiñe Ubedak prestatutako mantxeta berria hernaniarrei.
San Juan bezperan zabalduko du "Hernaniko Kronika"k bere lehen zenbakia. Egunkari klasikoen formato bera izango du, inpresio digitalez burutuko da, eta herrian egunkaria hartzen den lekuetan banatuko da (gainerako egunkari guztiekin batera) doan. Edukiz, Hernaniko egunkaria izango da, informazio eta zerbitzuei eskainiz bere lekurik gehiena eta tarte bat iritziei. Eta Interneten ere izango du bere bertsioa


Azkenak
2025-04-25 | Enbata
Herriek (ere) asko egin dezakete euskararen alde

2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]


2025-04-25 | Aiaraldea
Baso Erresilentea proiektua martxan, mendietako jasangarritasunaren mesedetan

Urduñako 2022-2042 Onura Publikoko Mendia Antolatzeko Planaren parte da ekintza, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailaren babesa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuaren laguntza jaso du.


Frantziako lehen ministroaren alabak ere salatu du “bortizki jipoitu” zutela Betharramgo ikastetxean

Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]


Espainiako Gobernuak atzera egin du Israelgo balen erosketan

Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.


‘Elgarrekin’ lelopean ospatuko dute aurtengo Herri Urrats maiatzaren 11n

Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko bestaren 42. edizioa iraganen da maiatzaren 11n Senperen.


Aurrekontu militarren handitzea salatzeko bizikleta martxa egingo dute Bilbon

Bilbotik abiatu eta Barakaldoko ITP Aero eta Getxoko Sener enpresen paretik pasako da bizikleta martxa, bi enpresa horiek "ekoizpen militarraz arduratzen direlako", antolatzaileen aburuz. Azken aldian ematen ari den armamentu gastuen hazkundea salatzeko protesta izango... [+]


Artzain Egun jendetsua, Ordizian

Aurten 1.500 ardi inguruk zeharkatu dute Kale Nagusia, bost artaldetan banatuta. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala egin da, udaletxean. Garena Jatetxeko Julen Bazek eta Peli Perez de Anuzitak moztu dute gazta.


MADDI OIHENART
“Kantuen ikastez hasi nintzen euskara ikasten”

1997an plazaratu zuen Maddi Oihenartek (Barkoxe, 1956) lehen diska, Lurralde zilarra, Mixel Arotze eta Mixel Etxekoparrekin batera. Txiki-txikia zenetik barrenean dituen paisaiak, isiltasunak eta soinuak partekatzen dizkigu kantuan ari denean. Kantatzean aurreko ahotsen... [+]


2025-04-24 | ARGIA
Bere etxearen aurkako erasoa salatu du Aritz Otxandianok, eta berriztagarriekin duen jarrerarekin lotu du

Asteartetik asteazkenerako gauean familiaren etxearen aurka bi bengala bota dituztela jakinarazi du Fagor kooperatibako jasangarritasun arduradunak.


Espainiako Gobernuak 1.041 milioi euro gastatu ditu Israeli armak erosten azken urte eta erdian

2023ko urritik armamentua erosteko 40 kontratu sinatu ditu Espainiako Estatuak Israelekin eta hango enpresekin, horien erdia azken urte erdian. Horietako kontratu batekin ika-mika piztu da Espainiako Gobernua osatzen duten PSOE eta Sumarren artean, bereziki azken horren barnean,... [+]


Asier Urbieta, 'Faisaien irla'
“Guretzako mugarik ez dago eta horrela estreinatu behar zen: mugarik gabe”

Asteazkenetik aitzina Ipar Euskal Herrian, eta ostiraletik Hego Euskal Herrian; film oso gutxi estreinatzen dira horrela zinema aretoetan. Halaxe egingo du asteon Faisaien Irla-k. Fikzioa baitira mugak, horrela dio Asier Urbieta (Errenteria, 1979) zuzendariak: ez dira... [+]


Haur Hezkuntzako irakasleen %94 emakumeak dira

Ikaslea zenbat eta adinez txikiagoa izan, orduan eta feminizatuagoa da irakasle lana: Haur Hezkuntzan, 10 irakasletik 9 baino gehiago emakumeak dira munduan, Lehen Hezkuntzan %67a eta DBHn %54a. “Kuriosoa da, zaintza oinarri duten beste lan batzuetan (erizainak, erizain... [+]


2025-04-24 | Gedar
Indarkeria matxistaren aurkako babesa: Hego Euskal Herrian, salatutako kasuen %31tan ez ziren neurriak hartu

Espainiako Estatu mailan, behera egin dute bai ezarritako babes-neurriek bai aurkeztutako eskaerek.


Sarako Idazleen Biltzarraren 42. edizioak euskal idazle eta irakurle andana bildu ditu

Ekintza sorta ugariko bi eguneko egitaraua eduki dute bertaratu diren irakurleek: besteak beste, liburu azoka, ikuskizunak, tailerrak eta mahai-inguruak izan dituzte. Maider Elcano koordinatzailearen ustez, Biltzarraren indarra idazleei eta sortzaileei lekua ematen dien... [+]


Eguneraketa berriak daude