"BILBONHEIM" EFEKTUA IKUSGAI

  • Canal + eta ETBren arteko elkarlanaren emaitza dugu "Guggenheim konstelazioa" dokumentala. Artea eta museoen zeregina ezagutarazteko asmoz, Bilbo, New York eta Venezian grabatu da. Bilbo hiriaren 700. urteurrena dela eta, ETBn estreinatuko da hilaren 17an.

2017ko azaroaren 28an
Inoiz ez bezalako indarra du egun Bilbok. Guggenheim museoaren eraginez, neurri handi batean, nazioarteko oihartzunak turismoa erakarri eta ekonomiari bultzada eman dio. Halaxe, Guggenheim izpiritua atxikiz, dokumentalak ibilbide ikusgarria egiten du Bilbo, New York eta Veneziako museoetan barrena, inspirazio iturri duten filosofiaren berri ere emanez, hau da, erakusketa areto soila baino harantzago doan kontzepzioa azaltzea. Hain zuzen, Guggenheim fundazioak arte garaikideko bildumarik interesgarrienetakoa izanik, saioaren xedea ikusleei aukera bat ematea da artearen unibertsoa uler dezaten, beti ere museoen zeregina eta hedapen kulturala nabarmenduz.
Arkitektura dugu dokumentalaren muina. Frank Gehry Nerbioi ibaia ondoan sortu zuen eraikinaz mintzo da. Sona handiko arkitektoa New Yorkeko museoaren egoitza berri baten proiektuan murgilduta dagoela, Los Angeleseko bere etxetik eraikin sinboliko hau asmatzeko jarraitu zuen prozesua argitzen du, baita bere ikusmoldea eman ere arkitektura, margoa eta eskulturaren arteko loturaz. Halaber, Cesar Pellik bere iritzia emango du, Abandoibarra eremuan berak egin diseinua Frank Gehry-ren obrarekin lehiatuko baita aurki. Museoko zuzendaria den Thomas Krensek ere "Guggenheim filosofia" izango du hizpide.


PEGGY ETA FRANK BERPIZTUTA.

Fikziozko keinua ere badu dokumentalak, non errealitatetik abiatuz, Guggenheim filosofia ezarri zuen jendearen lorpen eta irrikak irudikatzen diren, zenbait aktorek antzeztuta. Hala, Guggenheim fundazioaren historia azaltzeko, Solomon R. Guggenheim sortzailea, Peggy Guggenheim bere iloba, arte zale amorratua eta bildumaren bultzatzailea, Hilla Rebay margolari alemaniarra, Solomon R. Guggenheim-i arte garaikidearekiko grina piztu ziona, eta azkenik, Frank Lloyd Wright New Yorkeko museoaren arkitektoa aukeratu dira. Lau pertsonaia hauen testu, idatzi eta adierazpenen bidez, bildumak 30, 40 eta 50eko hamarkadan izan zuen bilakaera agerian uzten da. Dramatizazio hauei esker hortaz, dokumentalean Hilla Rebay-en eragina ikusiko da Solomon R. Guggenheimek antzinako artearekiko zaletasuna utzi eta arte ez objektiboa erosteari ekin ziezaion, Kandinskyren abstrakzioa begiz jota, batik bat. Peggy Guggenheim-i dagokionez, bere bizitzaren une erabakiorrak islatzen dira, hala nola, Rebay-ekin istilua izan zuenekoa artearen funtsa eta zereginaren inguruan, eta New Yorken "Art of this century" aretoa inauguratu zenekoa. Azkenik, Frank Lloyd Wrighten azalean sartu den aktorearen bidez, New Yorkeko museoa 1950an eraikitzeak eragin zuen zalaparta gizarte, eta kultura mailan ikusten da.
Diego de la Sernak zuzendua, Vicente Moraren gidoi baten oinarritua, ekoizpen ostean irudien aberasgarri diren kolore eta formak kutunki erantsi dira. Gisa horretan, estilo arras ezberdina duten sei margolarik dokumentalari estetika berritzailea eman diote. Esate baterako, errealitatea eta fikzioa bereizteko orduan, interpretazio grafiko handiagoa erabili da aktoreen aurpegi, hondo eta gorputzek originalaren antza izan dezaten. Gainontzean, marrazkiek askoz presentzia txikiagoa dute, nahiz eta deigarriak izaten jarraitu


Azkenak
Nafarroako AHTko lanetan esklabotza egoerak daudela salatu du AHT Gelditu elkarteak

Nafarroan eraikitzen ari den tren lasterraren langileak esklabotza egoeran ari direla salatu du AHT Gelditu elkarteak Iruñean emandako prentsaurrekoan.


Trumpen eta fiskal demokraten arteko borrokak migratzaileen deportazioa oztopa dezake

AEBko John C. Coughenoiur epaileak onartu du Washington, Arizona, Illinois eta Oregon estatuek elkarrekin aurkeztutako helegitea, eta horren arabera atzera bota du Donal Trumpek AEBn jaiotako migratzaile ez legezkoen seme-alabak kanporatzeko dekretua.


2025-01-24 | Julene Flamarique
Genero indarkeriaren biktima den emakume baten eta haren bost alaba-semeen etxegabetzea salatu dute Burlatan

Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, gizarte-zerbitzuek ez dute bestelako aukerarik eskaini, kaltetuak eskaera bat baino gehiago egin badu ere. “Legearen, erasotzailearen eta erakundeen aurrean” emakume horrek pairatzen duen erabateko babesgabetasuna... [+]


“Nazionalismo feminista da aukera bakarra”

Màtria o barbàrie (Angle Editorial) liburua aurkeztera etorri da Júlia Ojeda irakasle eta literatur kritikaria, Donostiako Emakumeen Etxera. Liburuan parte hartu duten 30 emakume katalanek matria eraikitzea proposatzen dute feminismo nazionalista ardatz... [+]


June Egino (GKS)
"Gerren ondorioz ezarritako austeritate politikek gogor kolpatzen dituzte langileak”

‘Gerraren eta faxismoaren aurka’ lelopean manifestazioa antolatu du Gazte Koordinadora Sozialistak larunbatean Iruñean eta Bilbon.


2025-01-24 | Sustatu
TeknoTrump albisteak: Oligarkekin bat, Stargate AA ekimena, eta TikTok luzapena

Donald Trumpen agintaldia hasi da politika atzerakoiak ezartzen woke edo DEI izan daitekeen guztiaren kontra, eta baita neurri teknologikoak iragarriz. Lehen unetik, karguaren zina egin zuenetik, teknologiako erraldoien buruak lehen lerroan egotea deigarria izan zen: bereziki... [+]


2025-01-24 | Gedar
Europako gastu militarra, eztabaidaren erdigunean Davosen

 Mark Rutte NATOko idazkari nagusiak arrazoia eman dio Trumpi eta esan du "Europak inbertsio militarra handitu" behar duela.


Gehiegizko hizkuntz eskakizunak ditu Donostiako HAPOa idazteko kontratazio espedienteak, arkitektoen elkargoaren ustez

Arkitektoen elkargoaren helegitea dela eta, Donostiako Udalak atzera bota du kontratazio espedientea.


Lapurtarren Biltzarra ez dute ospatuko aurten

Antolatzaileek Biltzar Nagusian harturiko erabakia da: aurten ez dute Lapurtarren Biltzarrik antolatuko Uztaritzen. Motibazio eskasa da erabakiaren oinarrian dagoen arrazoia.


2025-01-24 | Euskal Irratiak
ELB sindikatuaren zerrendaburu Julen Perez
“Laborarientzako proiektu azkar bat dugu, Euskal Herriari itzulia dena”

Datorren astean Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeak ospatuko dira Ipar Euskal Herrian. Frantzia mailako FDSEA eta CR sindikatuez gain, ELB Euskal Herriko Laborarien Batasuna aurkezten da, "euskal laborarien defentsa" bermatzeko.


Ordoñezen hilketa, “Oldartzen” eta “Alternatiba demokratikoa”-ren testuinguruan

Ostegun honetan 30 urte bete dira ETAk Gregorio Ordoñez PPko Donostiako zinegotzia hil zuela. Hainbat arrazoirengatik euskal gizartean zirrara berezia sortu zuen atentatua izan zen. PPko eta PSOEko zinegotzien aurkako atentatuen atea ireki zuen.


Lanartearen gomendioak erakunde publikoei, beka eta sari sistema duina eta etikoa helburu

Erakunde publikoen bekak eta sariak. Kritika eraikitzaile bat izeneko dokumentua plazaratu du Lanartea elkarteak. Berria-k zabaldu du laburpena, eta txostena eskuraturik, hemen duzue elkarteak erakunde publikoei egiten dien gomendio sorta.


Eguneraketa berriak daude