"ERREKONOZIMENDUA TEMATI IZAN GARELAKO LORTU DUGU"

  • "Atrapado en tu silencio... de incertidumbres y caricias" izenburu luze bezain iradokitzailea paratu diote Doctor Deseo taldeko kideek beren azken lanari. Zuzeneko aurkezpenak egiten dabiltza egunotan eta hori aitzakia hartuta taldeko buru Francis Diez elkarrizketatu dugu.

2007ko otsailaren 21an
Okina lanbidez, musikaria denbora librean, sentimendu aske eta zintzoen mezulari gainerakoan. Horrelakoxea da hitz gutxitan esanda Francis Diez, Doctor Deseo taldeko liderra. Astelehen, asteazken eta ostiraletan irin artean ematen du denbora, baina oraingo honetan labetik ez du ogirik atera, disko berria baizik, boskotearen seigarrena, "Atrapado en tu silencio... de incertidumbres y caricias" izenburukoa.
Neurri batean probokatzailea ere bada, eta zentzu zabalean gizarte inposaketen arerio. Doctor Deseo baliatuz, hots, musikari beteranoez (Joxi Jimenez, baxua; Txanpi, bateria; Kike, gitarra nagusia; eta Raul Lomas, teklatuak) osaturiko taldea baliatuz, azaleratzen du Francis Diezek barruan duen guztia, sentimenduen unibertso gazi-gozoak zintzotasunez deskribatzeko iaioa baita. Esate baterako, taldearen azken diskoak atsekabea islatzen du, Francis Diezen esanetan. Baina horrez gain, soinu aldetik berrikuntza ugari dakar (techno, drum & bass, eta hip-hop oinarriak sartu dituzte) aldi berean latza eta samurra den lan berri honek.
Hortaz, zuzeneko aurkezpenak egiteko garaia egokitu zaie Doctor Deseoko musikariei eta publikoari Francis Diez, liga gorria jantzita, eszenatokian ikusteko parada. "Lehen asteburuetan eramaten nuen liga kaletik, duela 12 bat urte oparitu zidatenean. Orain, ez dut kaletik eramaten, baina bai kontzertuetan, parafernalia moduan, gerra-margoa bezalakoxea baita niretzat. Badut transformista puntu bat, eta horren gainean, nire pertsonalitate eta nire homosexualitatearen gainean, ikertu beharko nuke noizbait, ia nirekin zer gertatzen den jakiteko".


Rock eta pop-az landa, hots, formazio klasikotik haratago dauden elementuak sartu dituzue disko honetan. Hala ere, argi antzematen da lan berrian entzuten dena Doctor Deseo dela eta ez beste inor. Nola burutu duzue aldaketa hau?
Lehendabiziko diskoan erritmo-kaxa erabili genuen jada, eta eman genituen lehendabiziko kontzertuak erritmo-kaxa erabiliz egin genituen. Aurreko diskoan, bostgarrenean, trip-hop eta elektro-rock kutsuko elementuak iradoki egiten genituen eta azken disko honetan hori guztia zehaztuago ageri da. Hip-hop oinarri mordoa dago, Roland 999 mitikoa eta benetako bateria bat uztartuz atera duguna. Gero, ez dugu inongo erreparorik izan parafernalia elektronikoa sartzerako tenorean. Egia esan, oso eskura dagoen gauza da elektronika. Une honetan, elektronika erabili edo ez erabiltzearen aukera bere garaian Bob Dylanek izan zuen beretsua da. 60ko hamarkadan New Port-eko jaialdian gitarra elektriko batekin atera zenean, saldukeria egotzi zioten. Ikusi egun noraino dagoen barneratua gitarra elektrikoa.

Orduan, aldaketa horrek "berritu ala hil" leloari erantzuten dio?
Gu beti berritzen joan gara. Belaki-taldea gara, etengabe zurgatzen eta entzuten ari dena. Nik uste dut hori nahitaezkoa dela. Musika gustukoa duen edonork aldi oro entzuten du musika. Nik uste dut hori nabaritu egiten dela; taldean motibazio desberdinak daude, elementu ezberdinak sartzeko eta horiekin jolasteko gogoa.

Bilbon ekin zion ibilbideri Doctor Deseok eta Bizkaiko hiriburua bereganatutakoan, Euskal Herrian barrena abiatu zen taldea. Urtetik urtera jarraitzaile kopurua handituz joan zarete eta azkeneko diskoetan dagoeneko nabaria zena berretsi duzue lan berri honekin: publikoa eta hedabideak ados jarri dira taldearen ibilbidea baloratzeko tenorean.
Egia esan, bai. Behar bada, Euskal Herriko talderik nekagarrienetariko bat garelako lortu dugu hori, eta orduan, ekinaren ekinaz... (irri egiten du). Eiakulatzaile goiztiarrak baino, kamasutraren artistatzat hartu izan dugu gure burua. Iraupen korrikalariak gara eta epe luzerako gaude hemen. Etorkizunean pentsatzen ez duen taldea izaki, inoiz ez baitugu horren inguruan planteamendurik egin, badaramagu denboralditxo luzeska bat diskoak kaleratzen.

Hala ere, muzin egin diezue beti multinazionalen eskaintzei, horma bat altxa duzue industria eta taldearen artean.
Independentziaren aldeko apustua egin dugu, eta bi multinazionalen eskaintzei ezezkoa eman diegu. Nik uste dut talde bakarrenetarikoak garela tontakeri hori egin dutenak. Baina gu kontent, eta egin dugunaz oso konszienteak gara gainera. Bestalde, independentzia parametro hauetan mugitzen da. Guk Euskal Herrian halako errekonozimendua baldin badugu, temati izateagatik izan da. Ahoz-ahokoan oinarritu da hori, diskoetxe independente batek ez baitu gehiagorako gaitasunik. Soilik hedabide batzuk ditu eskura, eta horrexegatik temati izatea da irtenbide bakarra. Espainiako Estatuan ere gure jarduera lasaia izan da. Hemendik gutxira, Bartzelonan eta Madrilen aurkezpenak egin behar ditugu, hala nola "Euskal Herriaren arkua" deitzen diogun horretan dauden areto txikietan, hau da, Errioxa, Zaragoza, Burgos, Kantabria eta Asturiasen. Ez daukagu inongo presarik inora iristeko.

Testuaren tonuari erreparatzen badiogu, "Morrosko laztana" izenburuko abestiak lehenagokoa den "La chica del Batzoki"rekin nolabaiteko zerikusia dauka. Zer irizten diozu honi?
Bai. Oso kuriosoa da, abestia Kafe Antzokian burututako bertso saio baten ondorioz sortu baitzen. Bi bertsolari ari ziren lehian; batak euskaldunzaharraren rola jokatzen zuen eta herri izaera defendatzea egokitu zitzaion; eta besteak, euskaldunberriak, giro urbanoa zuen nahiago. Bakoitzak bere dantzari taldea eramaten zuen. Momentu jakin batean, ikaragarrizko "elementuak" atera ziren aurresku batzuk dantzatzera. Tipo handi, guapo eta indartsuak ziren, eta azken finean, marikoikeri ikaragarrizkoak egiten ari ziren. Orduan, buruari bueltak ematen hasi nintzen, eta hortik sortu zen "Morrosko laztana"ren abestia. Joxirekin hasi nintzen egiten, baina gure euskara maila ez zen nahikoa kantua egiteko, eta orduan Unai Iturriagari laguntza eskatu genion. Nolabaiteko kutsu folklorikoa dauka, Idahon bizi den bigarren belaunaldiko euskaldun bat baitu mintzagai, zeinak gurera datorrenean bere sexualitate berria deskubritzen duen.

Probokazio puntu hori izan ohi dute Doctor Deseoren hitzek. Hala ere, probokazioak galdu egin du lehen zuen indar hori.
Gaur egun probokazioaren kontzeptua asko aldatu da. Esate baterako, ohituta dagoen ume bati ez zaizkio gustatzen marrazki bizidunak sexu eta biolentziarik ez badute, eta orduan, probokatzea zaila da oso. Lehenik eta behin ez dago probokatzeko intentziorik, baina bai jolasteko nahia, nolabaiteko "morbilloa" sortzearena, eta bide batez probokatzen badugu, askoz hobeto.

Euskarazko abesti bat sartzeko ohitura hartu duzue dagoeneko.
Arau bezala egin behar dugu hori. Nik egiten ditut konposaketa lanak, eta erdalduna naizen arren -emozio guztiak errazago zaizkit erdaraz egitea-, afektibitate, emozio eta nolabaiteko militantzia batengatik, disko bakoitzean euskarazko kanta bat sartuko dugu, euskarazko errepertorio txiki bat osatzeko asmoarekin.

Doctor Deseoren disko berriaren zain pertsona asko dagoela jakiteak eraginik ba al du konposatu eta diskoa grabatzerako garaian?
Ez, ez nau eragiten, ez dudalako horren konszientziarik. Musikarekin deskonektatzen dudanean, modu erabatekoan deskonektatzen dut. Atsedena hartu eta konposatzeko erabiltzen dugun urtean ez gara ateratzen, ez gara saraoetara joaten. Ez dakigu nolakoa izanen den jendearen erantzuna disko eta bira berriaren aurrean, zalantza hori daukagu. Goian ala behean egon zaitezke. Urtebeteren buruan ez dakigu zer gertatuko den. Ilusioa ematen dit jendearekin elkartu eta gu ikustera etorri behar dutela esaten didatenean, edota idazten digutenean. Espero ez dituzun gauzak dira horiek. Konposatzen dudanean aldiz, ez dut jendearengan pentsatzen, nire baitarako pentsatzen dut bakarrik. Lehenik, gure lanarekin taldeak eta nik gelditu behar dugu pozik, eta bide batez publikoa asetzen badugu, primeran. Hori transmititzen da, eta besteentzat baliogarria baldin bada, hobe.

Hitzak zertxobait bigunduz gero, jende gehiagorengana helduko zinatekete. Gogoeta egin duzue horren inguruan?
Ez zaigu interesatzen. Suicidas diskoetxekoek ez dute aurretik entzuten grabatu behar duguna. Eta hori da hain zuzen horrelako diskoetxe batekin lan egiteak duen gauza hoberenetariko bat. Grabatzeagatik ordaindu behar digutena adosten dugu eta, behin negoziatuta, ez dute ezta kaseta entzun ere egiten. Primerakoa da hori, zuk nahi duzun moduan lan egiteko aukera ematen dizulako; hori ordainezina da. Bestelako konpainietan kontrolatuagoak egonen ginateke.

Urtebeteko etenaldi hori egiten duzuenean, okina izaten jarraitzen duzu?
Bai, bai. Jotzen ari naizenean ere okina naiz. Ogia eskuz egiten dut, ez du inolako zerikusirik ohiko okindegiekin. Astean hiru egunez egiten dut lan, astelehen, asteazken eta ostiraletan. Goizeko bederatzietan ekiten diot lanari, bakarrik egiten dut lan eta lurrari lotzeko modu bat da niretzako. Ogi integrala egiten dut dietetika dendetarako, eskuekin, artesanalki. Anakronismo hutsa da. Batzuetan nire buruari esaten diot: zu eskizofrenikoa zara. Ostiralean baserri galdu batean nago ogi artean eta gero, txipa aldatzen dut, hau edo beste hori jantzi eta eszenatoki batera igo... Dena den, eskizofrenia hori oso gustukoa dut


Azkenak
2024-08-14 | ARGIA
Israelek preso palestinarrak erabiltzen ditu tunelak eta eraikinak miatzeko

"Gure bizitzak haienak baino garrantzitsuagoak dira", esan dio Israelgo armadako soldadu batek Israelgo komunikabide bati.


2024-08-14 | Kanaldude
EuskarAbentura: gazteen paregabeko espedizioa

Joan den uztailean, hilabete batez, 127 gaztek 400 kilometroko espedizioa oinez egin dute Euskal Herrian gaindi. Abenturazale haiek Jzioquitarrak deitzen dira eta 30 egunez, 27 herri bisitatu eta hainbat euskal eragile ezagutu dituzte. Aurten, EuskarAbenturako helburuak aise... [+]


Ostalaritza patronalak Gipuzkoako txosnei TicketBai ezartzea eskatu dio Aldundiari

EAEko hiru hiriburuetan udako jaiak ospatzearekin batera, etorri dira, berriz ere, ostalaritzako patronalaren kexuak jai herrikoien aurka. Gipuzkoako Ostalaritzaren elkarteak Gipuzkoako Foru Aldundiari eskatu dio Arabakoaren bidea jarraitzeko, eta txosnei eta kale saltzaileei... [+]


Palestinaren alde mobilizatuko dira Bilboko Aste Nagusian

Palestinarekin Elkartasuna ekimenak antolatu du Aste Nagusian Israel borrokatu lelopean. Bilboko Aste Nagusiaren bezperan, ostiralean, 19:00etan, egingo dute mobilizazioa.


Pablo Gonzalez espioitzagatik ikertzen jarraituko du Poloniak

Poloniako Fiskaltza Nazionaleko bozeramaileak adierazi du euskal kazetaria oraindik formalki akusatu ez badute ere, “legearen arabera auzi-ihesean akusatua” izan daitekeela. Gonzalez preso trukean sartzeko erabakia Washingtonetik etorri zen, baina Poloniako zerbitzu... [+]


Juan Luis Goenaga artista zendu da, 74 urterekin

Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.


Ibilbide dekolonialak (I)
Donostia: non gogoa, han ezpata


2024-08-14 | Mikel Aramendi
Israel, Iran eta bi elefanteak

Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]


Musk amen-omenka, trumpismoa besarkatzen

Munduko bigarren gizonik aberatsena, Elon Musk, gezurrak eta mezu sektarioak hedatzen, propaganda egiten ari zaio Donald Trumpi, inkestek gero eta gehiagotan diotenean Kamala Harris izango dela AEBetako hurrengo presidentea.


Grezian piztutako suteek hildako bat eta 50.000 pertsona ebakuatu baino gehiago eragin dituzte

Gutxienez 10.000 hektarea kiskali dira Atenasetik gertu, eta dozenaka etxe eta enpresa kiskali dira, EFEk jaso duenez. Greziako Gobernuak suteei aurre egiteko laguntza eskatu dio Europar Batasunari.


Hamar gizon atxilotu dituzte asteburuan, emakumeen aurkako indarkeria egotzita

Zortzi pertsona atxilotu dituzte Nafarroan, beste biak, berriz, Gasteizen. Horrez gain, Algortako Portu Zaharreko jaietan gertatutako sexu eraso bat salatzeko elkarretaratzea egin dute, astelehenean.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


Paquita Bretos Andueza zendu da, mendizale aitzindari eta antifrankista

96 urterekin eman du azken hatsa. Nafarroa Garaian zein Euskal Herri osoan, mendizaletasunaren aitzindarietako bat izan zen, Angel Oloron senarrarekin batera.


2024-08-13 | Euskal Irratiak
Aitor Elexpuru: “Larhunen ez dugu gehiago eraiki dadin nahi, baizik dagoena hobe kudeatua izatea”

Abuztu hasierarekin batera, bero, idorte eta su arriskuak altuak dira mendiguneetan. Arriskuen murrizteko nahian, 2021tik, Lapurdi eta Nafarroako mendigunea osatzen duten hiriek zonbait protokolo eta konbentziotan elkartu dira, mugaz gaindi. Horien artean, “Gure... [+]


Eguneraketa berriak daude