MUGIMENDUA MAINDIRE AZPIAN

  • Voyeurren garaia telebistara iritsi da. "Gran hermano" Tele 5eko saioan hamar lagun 190 metro karratuko etxe batean jarri dituzte, 29 kamarez inguratuta. Hasieran behintzat, elkartasuna azaldu dute haien artean. Jokabide jator horrek noski, ez du luzaroan iraungo.

2017ko azaroaren 28an
Besteen bizitza zelatatzeko grina gizakia bezain zaharra da. Lehen, ateko zirrikitutik egiten zena, orain, telebista aurrean egin daiteke, ikusia edo harrapatua izateko arriskurik gabe, gainera. Halako saioen bidez askatasun pertsonala urratzen ote den eztabaida antzua iruditzen zaigu, azken batean, 10 partaideak nahi dutelako daude hor, eta kito. Inork ez ditu behartu hiru hilabetez kaiola horretan egotera. Tentuz izan dira hautatuak, ahal den zuku gehien eman dezaten; eta ez dago oso azkarra izan beharrik xede nagusia zein den jakiteko, lehiakideen izaerek tupust egitea, hain zuzen. Jakina, edonor lotsagarri uzteko moduko ikuskizuna da. Are gehiago orain arte seriotasunaren eredua zen Mercedes Mila giltzaperatuak daudenen senide eta lagunekin zeinen faltsuki mintzatzen den ikusita.
Aukeratu emakumeak 19 eta 30 urte bitartekoak dira, hala nola, Valladolideko modelo jogazale bat, Sevillako zerbitzari bat, Madrilgo ikasle ekologista bat, ezkondua dagoen bakarra hain zuzen, Bartzelonako ileapaintzaile bat, erretzaile amorratua dena eta Burlatako dendari bat, igerilari trebea. Gizonezkoak berriz, 24 eta 35 urte artekoak dira, alegia, Ourenseko oposiziogile bat, kirolzale porrokatua dena, Salamancako ospitale batean diharduen mediku bat, Cadizeko ikasle surflari bat, burua horitzeko ur oxigenatua darabilena, Xixongo gidari turistiko bat eta, azkenik, Bosniako gerran soldadu gisa egon zen Zaragozako gizon bat. Alabaina, saioaren lehen bi astetan behintzat, usteak erdia ustel, hasi eta berehala parte hartzaileak ados jarri baitira 20 milioi pezetako (500.000 libera) saria Sevillako emakumearen alaba batek duen gaitza sendatzeko izan dadin. Halaber, muzin egin diote elkarren kontra lehiatzeari, norbait etxea uztera behartzen dutenean, beraiek ere alde egingo luketela adieraziz. Amarru txiki bat egitea ere proposatu dute: kide bat kanporatzeko beraiek proposatu bozketan berdinketa teknikoa egotea. Halakorik gertatuko balitz, saioaren tiradizoa galduko litzateke. Holandako saioan esaterako, norbait balizko egotzien zerrendan zegoela jakin bezain pronto, trikimailu guztiak erabiltzen hasiko zen besteen kontra.
Kontuak kontu, hori guztia isilarazi du Tele 5ek, ez baita laburpenetan ikusi. Kate pribatuko eledun batek esan zuenez, parte hartzaileak libre dira sariarekin nahi dutena egiteko, baina azkenean, publikoak izango du azken hitza lehiakideak telefono bidezko bozketan kaleratzeko. Baina, ez gaitezen engaina, nahiz eta keinu txalogarria izan, jendeak ez du elkartasunik ikusi nahi. "Gran hermano" honek arrakasta lortuko badu, ezinbesteko bi osagai behar ditu: alde batetik elkarren artean ikamikak sortu, eta bestetik, nor norekin oheratzen den jakin eta ikustea. Hori bermatzeko, bi logelen banaketa mistoa izan da eta izpi infragorriko kamerek gauean gerta daitezkeen "eszenak" grabatzen dituzte.
Alemaniako RTL II katean "Big brother"ek, kritika lazgarriak jaso arren, batez beste hiru milioi ikusle biltzen ditu egunero. Sabrina bular oparoko ilehoriak strip tease bat eskaintzen duenean bere gorenera heltzen da. Litekeena da beraz, azkenean bera izatea irabazlea. Ziurtzat jo, "Gran hermano"n norbait aurki hasiko dela "Sabrinakeriak" egiten


Azkenak
Israelek hildako 17.000 haur palestinarren izenak irakurriko dituzte Iruñean 30 orduz jarraian

Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.


Urtebete baino gehiago greban, Elon Musken enpresaren aurka
“Teslak ez du nahi langileek iritzia emateko eskubidea izaterik”

Teslaren aurkako lehen greba –eta bakarra– da munduan, Suedian 2023ko urritik aurrera egiten ari direna. Duela mende batetik hona Suedian egindako grebarik luzeena bihurtu da. IF Metall sindikatua bultzatu du protesta, Elon Musken autogintza enpresak hitzarmen... [+]


Politono bat entzun nahi?

PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024

--------------------------------------------------

Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]


2024-12-20 | Xalba Ramirez
Xabier Badiolaren gitarra: zaharra zena, berri

Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023

-------------------------------------------------

Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]


Globo morean

Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.

------------------------------------------------------

Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]


2024-12-20 | Nekane Txapartegi
Izartxoak *, arriskutsuak patriarkatuarentzat

Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]


2024-12-20 | Hiruki Larroxa
Irribarre egin, murtxikatu eta isildu

Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]


2024-12-20 | Sonia González
DSBEren ‘humilladeroa’

Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]


Siriako Arabiar Errepublikaren amaiera

Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]


“Jadanik ez gara zuen tximinoak”

Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]


Kongo eta kobaltoa
Zertarako gaude prest konektatuta jarraitzeko?

Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]


Peio Berterretxe
“Tresna sozial izatetik, produktu kultural izatera pasatu dira plaza antzerkiak”

Master Amaierako lan sendoa aurkeztu berri du Peio Berterretxek. Urte luzetan antzerkian ikasia eta aritua, plaza antzerkien jatorriaz eta gaur egun dituzten funtzioez aritu gara harekin, Lekorneko Kabalkadan oinarrituta egin duen ikerketaren aitzakian.


Eguneraketa berriak daude