ETXEBIZITZA DA PFEZ BERRIAN ALDAKETA GEHIEN DITUEN ATALETAKO BAT
- Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari (PFEZ) buruzko arautegi berriak aldaketa batzuk aurkezten ditu orain artekoarekin alderatuz. Etxebizitzaren atala da aldaketa gehien izan dituenetako bat, eta atxikipenen taula berriak lehen 26 sail bazeuzkan orain 41 dauzka. Hego Euskal Herrian dagoeneko errentaren aitorpena egiten hasiak gara, eta ekainean amaituko da horretarako epea.
Ohiko etxebizitza erosteagatik aurreikusten den zerga-arintzean handiak dira aldaketak. Hasteko, zergapekoak aukera izango du zerga arintzeko arautegi zaharraren edo arautegi berriaren hautua egiteko. Euskal Ogasunak erabaki du egungo legeriak aukera hori ematea etxebizitza 1999ko urtarrilaren 1a baino lehen erosi duten hiritarrei.
Arautegi berriak hipoteka-kredituen amortizazioa ordaintzeko edo inbertsioak egiteko kopuruen %15eko kuota kentzeko aukera ematen du -gehienez 4,5 milioi-, baita helburu horretarako eskaturiko kredituen interesak ordaintzeko erabili den diru-kopuruaren %20 kentzeko ere. Zerga arintzeko eskubidea ematen duten inbertsioek eta interesen ordainketek ez dute sekula ere zerga oinarriaren %60 gaindituko.
Aurreko arautegiaren arabera, etxebizitzaren balio katastralaren %2 gehitu behar zitzaion zerga oinarriari eta kendu egin behar zitzaizkion Ondasun Higiezinen gaineko Zerga eta hipoteka-kredituen interesak. Kuota honetan bada inbertsioak egiteko eta amortizazioak ordaintzeko kopuruen %15 kentzea, zerga oinarriaren %30 gainditzen ez den artean.
Etxebizitza Aurrezki Kontuak etxebizitzaren aurreko inbertsioaren ezaugarri berberak ditu. Kontu honen jabe diren zergapekoek kontu-mota honetan utzitako kopuruen %15 arintzeko aukera dute.
Arautegi berrian aurkezten den beste kapitulu berri bat da gaixotasunen aurreko gastuei ematen zaien tratamendua: optika, farmazia, aseguru pribatuak eta beste. Aurreko arautegian zerga arintzeko aukera ematen zuten. PFEZ berriaren arabera, zergapekoek ez dute ekitaldian zehar izaniko gaitzetatik eratorririko gastuengatik arintzeko aukerarik izango.
Gisa berean, aldaketa batzuk izan dira Pentsio-Fondo eta antzeko inbertsioetan. Horrenbestez, arautegi berriak Pentsio-Fondoei eta Borondatezko Aurreikuspen Sozialerako Entitateei (BASE) eginiko ekarriak zerga oinarriari kentzeko aukera ematen du, beti ere 1.100.000 pezetako (44.000 milioi liberako) kopurua gainditzen ez baldin bada. Baina hemendik aurrera ez dago guztizko kuotari kopuru horretatik gora emaniko kopuruen %10 kentzerik.
Arautegi berrian jasotzen den beste kapitulu berri bat da norberak lan egiten duen enpresaren akzioak erosteagatik aurreikusten den zerga-arintzea. Horretarako baldintza batzuk bete behar dira. Arautegi berriak norberak lan egiten duen enpresaren akzioak erosteko erabili duen kapitalaren %10 arintzeko aukera ematen du, gehienez 100.000 pezeta. Honako baldintza hauek bete behar dira zerga arintzeko eskubide hau izateko: akzioak ez dira burtsan kotizatuko, sozietateko langile guztiei eginiko eskaintza izan behar du, enpresak txikia edo ertaina izan behar du eta akzioak gutxienez bost urteko epean kontserbatuko dira salerosi gabe
Taula berri honek kontu-atxikipenak eta pertsona bakoitzaren errentaren azken emaitzak egokitzea du helburu. Hau da, taula berrian zehazten diren 41 sailek zergapekoen sarrerak eta atxikipenak ahalik eta era zehatzenean aurkeztea du helburu, aitorpenaren garaian ordaindu nahiz jaso beharreko kopuruak ahalik eta txikienak izan daitezen. Honenbestez, 1,3 milioi pezetatik aurrera (52.000 milioi libera) %1ekoa da atxikipena, eta 22 miliotik gorako errentak eskuratzen dituztenentzat %40koa.
Taula berriak murriztu egiten ditu atxikipenak, batez ere errenta altuenak eta baxuenak eskuratzen dituztenenak. Nolanahi ere, taula berriak errentaren arabera bost punturainoko murrizteak aurreikusten dituen arren, 17 milioi pezetatik gorako errendimenduetan gertatzen dira beherapenik handienak, beti ere aurreikusitako sailen arabera.
Hasiera batean 5 milioi pezetatik gorako sarrera dutenei aitorpena egiteko betebeharra ezartzea aurreikusi zen. Hala eta guztiz ere, taularen behin-betiko egiturak eraman du hasiera batean aitorpena nahitaez egiteko zehaztutako 5 milioiko kopurua 3 milioitan uztea. 1,2 milioi pezetakoa da Espainiako Estatuko beste lurraldeetan zehaztutako muga. Bizkaiko Ogasun saileko arduradunen ustez, zenbat eta gehiago murriztu atxikipenak, orduan eta aitorpen positibo (ordaindu beharra) gehiago daude eta aitorpen negatibo (itzuli beharra) gutxiago; horrexegatik estutu behar izan da aitorpena aurkeztetik libre geratzeko muga. Bizkaiko Ogasunak eginiko kalkuluen arabera, sistema berri honi esker lurralde honetan dauden ia 500.000 zergapekotatik 213.349 inguru lagun geratuko dira aitorpena aurkezteko betebeharretik libre.
Apirilaren 17an, Brasilgo Eldorado do Carajás-en egin zuten lurrik gabeko 21 langileen sarraskiaren 29. urteurrena izan da. Ordutik, La Vía Campesinak data oroitzen du Nekazarien Borrokaren Nazioarteko Egun gisa, lurrerako eskubidea defendatzeagatik koldarkeriaz erail... [+]
Gaueko 21:00etarako, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako %85era itzuli da hornidura energetikoa, eta Nafarroan, berriz, %50era. Egoera okerragoa bizi dute Espainian eta Portugalen: hurrenez hurren, argindarra lurraldearen %25era eta %10era iritsi da.
Sare elektrikoa erabat erori da... [+]
Maiatzaren 22tik 23ra bitartean deklaratu beharko dute auzipetuek. Gazteek salatu dute instituzioak "geroz eta gehiago" ari direla mugatzen protestarako eta mobilizaziorako eskubide politikoa, eta 'Bajadikako 27ak' izenarekin sortu dute plataforma bat. Maiatzaren... [+]
Felipe Bidart Iparretarrak taldeko kide ohiak Kazetari azaldu dioenez, "borrokan erori diren militanteak oroitarazteko" xedea du margolanak. Xabi Tapia Xabxab artista urruñarra da haren egilea, eta Baigorriko Lagundu elkarteak antolatuta egin dute aurkezpen... [+]
Ziburuko Liburu eta Disko Azokaren 6. edizioa ekainaren 7an izango da. Girotzeko eta azokaren eragina inguruko herrietara zabaltzeko, aurreko asteetan zehar sei ekintza kultural antolatu dituzte Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarlanean. Lehena martxoaren 30ean izango da,... [+]
Maiatzak 8an abiatu eta ekainaren 3ra arte luzatuko da epaiketa. Guztira 35 espetxe urteko eta 200.000 euroko zigorra eskatu ditu fiskalak auzipetuentzako.
Harriduraz irakurri dugu prentsan Aritz Otxandianori etxean bertan bengalekin egindako erasoaren albistea. Berak sare sozialetan eman zuen gertatutakoaren berri. Bai bera, bai bere adierazpenak jasotzen dituzten hedabideak ahalegindu dira eraso hori makro-berriztagarriei buruzko... [+]
50 urte bete dira Polizia frankistak Mikel Gardoki Azpiroz ETApm-ko kidea tirokatuta hil zuenetik. Egiari Zor fundazioko kideek eta Gardokiren kide Juan Miguel Goiburu Mendizabal 'Goiherri'-k hartu dute parte ekitaldian.
PSOEren hainbat egoitza eta armagintzarekin lotura duten hainbat enpresa seinalatu dituzte, hala nola, ITP Aero, Dassault eta Lauak.
Astelehen honetan egingo dituzte Kanadako Komunen Ganberarako hauteskundeak, Trudeau lehen ministro ohia ordezkatu duen Mark Caneyk data aurreratu ostean. Liberalen lidergo aldaketak kontserbadoreei aldea nabarmen murriztea eragin du, eta inkesta gehienek bozetan garaile irtengo... [+]
Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak abizenen grafia euskaratzeko kanpaina abiatu du. Adin txikiko seme-alabak dituzten gurasoei egiten zaie deia bereziki, gurasoek deitura euskatuz gero, automatikoki 18 urtez beherako seme-alaba horiei ere euskaratuko baitzaie.
Sare sozialetan argitaratutako argazkiaren bidez ezagutarazi du erasoa Ordiziko alkate Adur Ezenarrok. Bere sexu izaerarekiko "harrotasuna eta ohorea" berretsi du, eta azken aldiko "oldarraldia" salatu du.
Zer nolako harremana dugu heriotzarekin? Zer nolakoa helduek, zer nolakoa haurrek? Adinean gora egin ahala nola aldatzen da heriotzarekiko dugun begirada? Eta nola hitz egin heriotzaz haurrekin?
Bai, gai tabua bada ere, hitz egin dezagun heriotzaz. Hirugarren saio honetan... [+]