TXE! OTORDUETAN DENOK ADOS KARLOS DUGU BIZIPOZ

  • Beren etxe kutunera bueltatu dira Argiñano eta Asegarce, "Otorduan, Karlos Argiñano" egiteko. Errezeta "goxo-goxoak" bere ohiko graziaz euskaraz erakutsiz, beasaindarra euskaldunak ez direnak ere erakartzen ari da. Ez harritu argentinar doinua somatzen bazaio.

2021eko uztailaren 23an
Goi sukaldaritzaren ordezkari izanik ere, mundu guztiarengana iritsi da Argiñano; elitismorik gabe, zuzen eta maitakorra, beti txiste bat xisteran duela. Penintsulako bazter guztietan ez ezik, Latinoamerikan ere oso ezaguna egin da, sukaldari interkontinentala bilakatzeraino. Telebista alorreko bi saririk garrantzitsuenak jaso ditu azken urteotan: "Ondas saria" eta urrezko "TP"a. Duela 10 urte hasi zen Karlos ETBn, Hasier Etxeberriak zuzendua, "Hamalau euskal sukaldari" saioan, zeinean Karlosek menu bat atontzen zuen beste zenbait sukaldarirekin batera; bi plater eta bazkal burukoa, alegia. Horren ondotik, bakarka agertzen hasi zen ETB-2ko "Menu del día"n, astelehenetik ostiralera hamar minutuz plater erraz eta merkeak erakutsiz. Etxeko andreei laguntzen zien eguneroko erosketan sasoian sasoiko janaria aukera zezaten. Lehen ekinaldiak 1990eko otsailetik uztailera arte iraun zuen. Bigarrenak aldiz, urte bereko azarotik 1991ko utzailera bitarte. Ondoren, TVEra joan zen eta horren ostean, Tele 5era, Eva Argiñano arrebak bazkal burukoen ardura zuela.
Argentinatik bueltatu berri, "jet lag" (hegazkinez bidaiatzean sortzen den ordutegi zorabioa) delakoa oraindik gainean zuela ekin zion aurkezpenari, ohi bezain animoso,

"gogo bizia neukan euskaraz saio bat egiteko eta, benetan diotsuet, dardarka nago oraintxe"
esan zuen Karlosek hunkitua.

"Ez dut inoiz ahaztuko gainera, nire tokia sukaldean dagoela, zartagia, antxoak, berdelak, legatz artean. Beste guztiarekin bai, baina janari kontuekin ez nabil adar joka, esaten dudan guztia egia da. 3.500 saio egin ditugu guztira, guk, diot, daukadan lantalde bikainarekin edozer egin daitekeelako".
Telebistaren kontua afari batean hasi zen, hotela eraikitzeko jatetxea 9 hilabetez itxi behar zuten garaian.

"Josu Erguin, Joan Manuel Serrat eta hirurok goizeko 5ak arte txistetan aritu ginen. Eta orduan, ezetz txiste liburu bat atera bota zidaten; nik ordea, beste gauza bat proposatu nien, sukaldaritza saio bat egingo nuela, alegia. Eta handik gutxira Josu Erguinek hordagoa onartu eta saioa taxutzen hasi ginen".

SUKALDEAN ADISKIDETUZ.

Azkenaldian, Asegarce eta ETBren artean aspaldi hoztuta zeuden harremanak ostera epeldu dira. Pilotaren kontuarekin Aspe eta Asegarce eztabaidan ari zirela, Argiñanoren gaia atera zen eta nahiko azkar gauzatu zen akordioa. Adiskidetzeak benetakoa dirudi eta Asegarcekoak irrikitan daude ETBn gauza gehiago egiteko; ETBkoen aldetik ere jarrera irekia dago. Litekeena beraz, epe erdira saio gehiago lotzea.

"'Menu del dia' hasi zenean hasieratik oso harrera ona izan zuen, eta gu txiki utzi bagintuen ere, orain etxera itzuli da, eta guretzat luxu bat da halako komunikatzaile bat ETBn aritzea, euskaraz, gainera"
esan zuen Bingen Zupiria ETBko zuzendariak. Horren harira, jakinmina zegoen Karlosek euskaraz gazteleraz adinako hitz-jarioa izango zuen ala ez ikusteko,

"badira euskaraz ni baino hobeto moldatuko liratekeen sukaldariak, baina badira ere ilehori begi urdinak eta morroskoagoak. Nik behinik behin, betidanik egin dut euskaraz etxean".
Hasier Etxeberria ETBko kazetari eta idazleak dioenez

"hamar urtetan izugarri hobetu du bere euskara Karlosek. Nabaritzen zaio denbora honetan sei seme-alabekin euskaraz mintzatu dela".
Grabazioak ez dira Zarauzko jatetxe-hotelean egiten, Urnietan Asegarcek duen baserri-estudioan baizik. Bertan dago kutunki zaintzen duen baratza. Saioaren berrikuntza nagusia kamera txiki baten erabilera da, urtaro edo garai bakoitzeko igali, landare, leka eta barazkiak nola hazten diren ikusteko aukera ematen duena. Errezeta bat eginez, haragi, barazki, fruta eta arrainak nondik datozen, erosteko eta jateko sasoirik onena zein den, eta bata bestearengandik bereizten jakitea azaltzen du. Halaber, plateren arteko atseden uneak baliatuz, telefonoz lagunen batekin edo zerbait galdegin nahi dion norbaitekin solastatzen da.
ETB-1en hastearekin batera, Argentinako telebistan ere egunero abiarazi du bere saioa Karlosek.

"ETB Sat-en presentzia gehitu egin behar da bertan, La Pampa eta Mar de Platan dezente ikusten bada ere, TVG Galiziako telebista da jarraituena. Argentinari bosgarren eskualde galiziarra deitzen diote".
Errezetak egiteko

"hango erara moldatzen naiz. Hasteko, argentinarrek urtean 65 kilo haragi jaten dute, eta arraina ia batere ez, 2 kilo urtean. Euskaldunok berriz, guztiz kontrakoa. Pasta ere oso sartua dago, italiar jatorrizko jende dezente dago-eta".
Hargatik, ez da gazteleraz mintzatzen, argentinarrez baizik. Izan ere, janari izen eta esamolde ezberdinak dituzte,

"izen bitxiak daude benetan, esate baterako, bainak, 'chachak' dira, babarrunak, 'porotos', ilarrak, 'arbejas', alkatxofa, 'alcaucin', piperra, 'aji', kalabazina, 'zucchini', txerria, 'chancho', eta abar. Euskaldunoi berriz, egoskorrak ('cabeza duras') eta ausartak ('hombres de valor') deitzen digute".
Karlos gehien harritu duena ordea, han kalean edozein tokitan ikusten den lanbide bat izan da,

"zakur zaintzaileak. Umezainak balira bezala, gazteek 20 edo 25 zakur eramaten dituzte denak batera lokarriekin helduta; hor behintzat ez dituzte jaten, Tailandian bezala"

Azkenak
Bonus track: non dago saria?

Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]


Argia Sarien kronika
Galga azkartasunari

Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik,  Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.


2025-01-31 | ARGIA
Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]


2025-01-31 | ARGIA
ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]


Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.


Estatuaren biktimek Chivite lehendakariari eskatu diote egon dadila euren aitortza ekitaldian otsailaren 13an

Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.


'Arizona' antzezlana
Muturrekoa, muturreraino eramanda

Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.

-------------------------------------------

Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]


Eguneraketa berriak daude