BILBO, MAKINA ERREMINTAREN MUNDUKO ERAKUSLEIHOA
- ari da Bilbon. Sektore honek , Espainiako Estatuan –Hego Euskal Herrian gehienbat–, 152.000 milioi pezeta produzitu zituen 1999an, aurreko urtean baino % 7 gehiago.
Bienalaren edizio berri honetan, industriarentzako funtsezkoa den sektorean azken bi urtetan eman diren berrikuntzak eta garapen teknologikoak deigarri egingo zaizkio bisitariari. Euskal berrikuntza eta produktuak beste herrialdekoekin alderatu ahal izango ditu eta atzera ez gabiltzala ikusiko du horrela.
Bienaleko enpresa partehartzaileen erdia baino gehiago, % 66, atzerriko merkatuetatik dator. Ordezkaritza altuena dutenak Alemania eta Italia dira, % 36 eta % 32arekin, hurrenez hurren. Australia, Txina, Taiwan, Singapur edo Kanada bezalako lurralde urrunetako erakusmahaiak ere badira. Erakusmahaien % 35 Hegoaldekoak eta Espainiako Estatukoak dira, % 46 Europako Batasunetik hurbildu da, Asia eta Ozeaniatik % 7, Estatu Batuetatik beste hainbeste eta % 6 Batasunaz kanpoko Europatik. Ordezkatutako sektoreei erreparatuz, % 22,9rekin, abio ekipoak nabarmentzen dira; makina erremintentzako erremintek % 14,4 hartzen dute; ondoren osagarriak datoz % 13arekin eta deformaziozko makina erreminta % 12,4arekin.
Bilboko Bienala amaiturik, hurrengo hitzordua datorren urriaren 26 eta 27an Donostian egingo den Makina Erreminta eta Fabrikazio Teknologien XII. Kongresua izango da. Invema Makina Erremintaren Ikerketarako Fundazioak antolatuta, bi urtez behingo kongresu honek sektorearen maila teknologikoa indartzea du xede, horretarako, hiru egunez, industria, fabrikatzaile, erabiltzaile, teknologia gune eta unibertsitatearen arteko esperientzia trukea ahalbidetuz.
XII. Kongresu honetan, motore linealak eta abiadura handia bezalako eremuetan zein makinetako ezarpenean burutzen ari diren ikerketak ezagutzeko aukera izango dute fabrikatzaile eta erabiltzaileek. Ikertzaileek, berriz, euren ikerketen aplikagarritasuna hobeto ezagutu ahalko dute.
Kontzentrazioa ez da, ordea, sektorea hobetzeko kontuan hartu beharreko bide bakarra. Nazioarteko bateratze eta atzerriko erosketak ere landu beharrekoak dira arduradunen esanetan. Baina badakite sektoreko enpresak ez direla tamaina handikoak, ez baliabide ekonomikotan, ez giza baliabideetan, gainontzeko nazioarteko enpresekin alderatuz. Makina erremintaren euskal sektorea Hego Amerika eta Portugalen bide horiek jorratzeko gai dela uste dute, hala ere. Era berean, etorkizunean Europako fabrikatzaile garrantzitsuekin ere aliantza parekatuak burutu daitezkeela adierazi dute.
Euskal makina erremintarentzat nazioarteko merkatuak funtsezkoak direla esan beharra dago. Herrialdeen arteko trukeak ugaltzen ari dira, nazioarteratzeko joera indartsuaren erakusle.
Horregatik, AFMk, hainbat erakunde eta elkarteren laguntzaz, kanpo promoziorako programen diseinuari ekin dio aurtengo ekitaldirako. Modu honetan, AFM elkarteak Makina Erremintaren nazioarteko 14 feriatan, sei misio komertzialetan eta zortzi misio mistotan hartuko du parte aurten
AFMko makina erreminta sektorea –gehiengoan euskal enpresez osatua– Europako batez bestekoa baino hiru puntu gehiago hazi zen 1999an, nagusiki, barne eskariaren gorakadak eraginda. Bestalde, esportazioak produkzio osoaren % 55 izatera iritsi ziren. Lerrook idazterakoan, 1999ko ekitaldiko datu ofizialak ez dituzte oraindik ezagutarazi. Ziur aski, irakurleak esku artean duenerako datuok jakitera emanak izango dira.
AFMk berak eskainitako behin behineko datuak badira, ordea, eta horien arabera 1999ko produkzioa 152.000 milioi pezeta inguruan ibili da. Aurreko urteko 141.160 milioiekin alderatuz, % 7ko igoera izan da, beraz. Honek esan nahi du produkzioa Europako batez bestekoa baino hiru puntu gehiago hazi dela.
Esportazioak 84.000 milioietara iritsi ziren, aurreko ekitaldiko 79.358 milioiak baino % 5 gehiago. Nazioarteko merkatuan produkzio osoaren % 55 saldu dela esan nahi du horrek. Barne merkatuan 68.000 milioi saldu ziren. Aurreko ekitaldian salmentak 61.802 milioi pezetakoak izan zirela kontuan hartuta, % 10eko igoera ezagutu du eremu honek.
Barne merkatuko makina erremintaren kontsumo osoa 150.800 milioi pezetakoa izan zen iaz, 1998ko zifra ofizialak –128.328 milioi– % 17an gaindituz. Arduradunen esanetan, datu hauek sektore industrial desberdinetan teknologia aurreratua ezartzeko buruturiko inbertsioen egokitasuna erakusten dute. Era berean eta iturri berberen arabera, honek lehen mailako herrialdeen egitura produktibo konpetitiboaren oinarrian makina erreminta dagoela adierazten du.
Fresatzeko makina edo abio makina, berriro ere, makina erremintaren produktu nagusia izan da, deformazio industriaren aurretik. 99ko datu zehatz eta ofizialen faltan, badakigu 1998an fresatzeko makinen produkzioa 97.009 milioi pezetakoa izan zela (produkzio osoaren % 68,7), deformazio makinak 44.151 milioitan geratu ziren bitartean (% 31,3).
Europako gainontzeko herrialdeetan makina erremintaren 1999ko produkzioak % 4ko hazkundea izan du 1998ko ekitaldiarekiko. Industria honen herrialde produzitzaile nagusientzat urte zaila izan dela esaten da. Eta, adituen esanetan, Asia eta Hego Amerikako krisiak eragin du horretan. Produkzio ekipamenduetan eginiko inbertsio handiko urteen ondoren, Ipar Ameriketakoa bezalako merkatu garrantzitsuek beherakada nabarmena nozitu dute eskaerei dagokienean
AFM, Makina Erremintaren Fabrikatzaileen Elkarteko sei enpresa Txinara joan ziren iragan urtarrilean, makinaria mota honen inguruko hainbat entitate zabaltzaile eta erabiltzailerekin harremanetan jartzeko. Itzultzean gustura agertu dira ahaleginaren emaitzekin, Txinako enpresa sendo eta egonkorrekin harreman komertzialak finkatu dituzte eta. Delegazioa osatu zuten enpresak ondorengoak dira: Fagor Arrasate, Fagor Automation, Puigianer, Sanchez Bielsa, Metosa eta Bost.
Misioa Shangai eta Hong Kong bezalako garapen ekonomiko sendoko zonaldeetan burutu zen. Shangai Txinako zonalde aberatsena da eta inbertsio proiektu bolumen handiena sortu dezakeena; Hong Kong, makinaria eta ekipamendu industrialaren sarbide izan daiteke.
Bidaia honek, nolabait, arrazoi eman die AFMren barruan Asiako krisia gainditzen hasia zela defendatzen zutenei. 1999ko abuztuan, dagoeneko, AFMko zuzendari nagusi Alberto Ortuetak euskal egunkari batean esan zuenez, sektorearen krisiaren gainditzea nabarmentzen hasia zen Txinan eta aurki kontinente osoan ere horren zantzuak agerian geratuko omen ziren.
Kontuan hartu behar da, Ortuetak hitzok esan zituenean, lehen sehilabatekoan makina erremintaren sektoreko eskariak % 22 egin zuela behera, aurreko urteko garai berdinarekin alderatuz gero. Eta, hala ere, ordurako AFMko zuzendari nagusiak 1999 bukaerarako % 5eko hazkundea aurreikusi zuen produkzioan. Azkenean, aurreikusitako portzentaia gainditu egin da
Heriotza-zigorra eskatzeko argudio gisa, "indarkeria politikoko ekintza" izan zela adierazi du AEBetako Fiskal Nagusiak.
Palestinarekin Elkartasuna plataformaren ekimenez, txirrindularitzarekin lotura duten 70 bat pertsonak eskatu dute talde sionistak ez dezala txapelketan parte hartu, eta lortu dute.
Ion Aranburu koma egoeran eta ZIUan ingresatuta egon zen hainbat astez, erasoaren ondorioz.
Lekukotasunak, autopsia txostenak eta atxiloaldian izenpeturiko adierazpenak bildu ditu The Independent komunikabide britainiarrak. 2023ko urriaren 7az geroztik 70 palestinarrek dute bizia galdu Israelgo presondegietan. Palestinar presoen alde dabilen Addameer elkartearen... [+]
Kutxa Banku Fundazioak adierazi du Kutxabankeko presidentearen adierazpenek ez dutela fundazioaren pentsamoldea islatzen, "Hizkuntza aniztasuna beti da aberastasun iturri, nekez izan daiteke oztopo", argudiatu dute.
Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]
Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]
Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]
Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]
Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]
Ugaritu diren “txiringito pribatuei” muga jartzeko asmoz, unibertsitate berriak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Euskal Herrian polemika artean jaio zen azken unibertsitate pribatuak adibidez, Gasteizko Euneizek, gaur gaurkoz ez ditu... [+]
Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.
Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]