BILBO, MAKINA ERREMINTAREN MUNDUKO ERAKUSLEIHOA
- ari da Bilbon. Sektore honek , Espainiako Estatuan –Hego Euskal Herrian gehienbat–, 152.000 milioi pezeta produzitu zituen 1999an, aurreko urtean baino % 7 gehiago.
Bienalaren edizio berri honetan, industriarentzako funtsezkoa den sektorean azken bi urtetan eman diren berrikuntzak eta garapen teknologikoak deigarri egingo zaizkio bisitariari. Euskal berrikuntza eta produktuak beste herrialdekoekin alderatu ahal izango ditu eta atzera ez gabiltzala ikusiko du horrela.
Bienaleko enpresa partehartzaileen erdia baino gehiago, % 66, atzerriko merkatuetatik dator. Ordezkaritza altuena dutenak Alemania eta Italia dira, % 36 eta % 32arekin, hurrenez hurren. Australia, Txina, Taiwan, Singapur edo Kanada bezalako lurralde urrunetako erakusmahaiak ere badira. Erakusmahaien % 35 Hegoaldekoak eta Espainiako Estatukoak dira, % 46 Europako Batasunetik hurbildu da, Asia eta Ozeaniatik % 7, Estatu Batuetatik beste hainbeste eta % 6 Batasunaz kanpoko Europatik. Ordezkatutako sektoreei erreparatuz, % 22,9rekin, abio ekipoak nabarmentzen dira; makina erremintentzako erremintek % 14,4 hartzen dute; ondoren osagarriak datoz % 13arekin eta deformaziozko makina erreminta % 12,4arekin.
Bilboko Bienala amaiturik, hurrengo hitzordua datorren urriaren 26 eta 27an Donostian egingo den Makina Erreminta eta Fabrikazio Teknologien XII. Kongresua izango da. Invema Makina Erremintaren Ikerketarako Fundazioak antolatuta, bi urtez behingo kongresu honek sektorearen maila teknologikoa indartzea du xede, horretarako, hiru egunez, industria, fabrikatzaile, erabiltzaile, teknologia gune eta unibertsitatearen arteko esperientzia trukea ahalbidetuz.
XII. Kongresu honetan, motore linealak eta abiadura handia bezalako eremuetan zein makinetako ezarpenean burutzen ari diren ikerketak ezagutzeko aukera izango dute fabrikatzaile eta erabiltzaileek. Ikertzaileek, berriz, euren ikerketen aplikagarritasuna hobeto ezagutu ahalko dute.
Kontzentrazioa ez da, ordea, sektorea hobetzeko kontuan hartu beharreko bide bakarra. Nazioarteko bateratze eta atzerriko erosketak ere landu beharrekoak dira arduradunen esanetan. Baina badakite sektoreko enpresak ez direla tamaina handikoak, ez baliabide ekonomikotan, ez giza baliabideetan, gainontzeko nazioarteko enpresekin alderatuz. Makina erremintaren euskal sektorea Hego Amerika eta Portugalen bide horiek jorratzeko gai dela uste dute, hala ere. Era berean, etorkizunean Europako fabrikatzaile garrantzitsuekin ere aliantza parekatuak burutu daitezkeela adierazi dute.
Euskal makina erremintarentzat nazioarteko merkatuak funtsezkoak direla esan beharra dago. Herrialdeen arteko trukeak ugaltzen ari dira, nazioarteratzeko joera indartsuaren erakusle.
Horregatik, AFMk, hainbat erakunde eta elkarteren laguntzaz, kanpo promoziorako programen diseinuari ekin dio aurtengo ekitaldirako. Modu honetan, AFM elkarteak Makina Erremintaren nazioarteko 14 feriatan, sei misio komertzialetan eta zortzi misio mistotan hartuko du parte aurten
AFMko makina erreminta sektorea –gehiengoan euskal enpresez osatua– Europako batez bestekoa baino hiru puntu gehiago hazi zen 1999an, nagusiki, barne eskariaren gorakadak eraginda. Bestalde, esportazioak produkzio osoaren % 55 izatera iritsi ziren. Lerrook idazterakoan, 1999ko ekitaldiko datu ofizialak ez dituzte oraindik ezagutarazi. Ziur aski, irakurleak esku artean duenerako datuok jakitera emanak izango dira.
AFMk berak eskainitako behin behineko datuak badira, ordea, eta horien arabera 1999ko produkzioa 152.000 milioi pezeta inguruan ibili da. Aurreko urteko 141.160 milioiekin alderatuz, % 7ko igoera izan da, beraz. Honek esan nahi du produkzioa Europako batez bestekoa baino hiru puntu gehiago hazi dela.
Esportazioak 84.000 milioietara iritsi ziren, aurreko ekitaldiko 79.358 milioiak baino % 5 gehiago. Nazioarteko merkatuan produkzio osoaren % 55 saldu dela esan nahi du horrek. Barne merkatuan 68.000 milioi saldu ziren. Aurreko ekitaldian salmentak 61.802 milioi pezetakoak izan zirela kontuan hartuta, % 10eko igoera ezagutu du eremu honek.
Barne merkatuko makina erremintaren kontsumo osoa 150.800 milioi pezetakoa izan zen iaz, 1998ko zifra ofizialak –128.328 milioi– % 17an gaindituz. Arduradunen esanetan, datu hauek sektore industrial desberdinetan teknologia aurreratua ezartzeko buruturiko inbertsioen egokitasuna erakusten dute. Era berean eta iturri berberen arabera, honek lehen mailako herrialdeen egitura produktibo konpetitiboaren oinarrian makina erreminta dagoela adierazten du.
Fresatzeko makina edo abio makina, berriro ere, makina erremintaren produktu nagusia izan da, deformazio industriaren aurretik. 99ko datu zehatz eta ofizialen faltan, badakigu 1998an fresatzeko makinen produkzioa 97.009 milioi pezetakoa izan zela (produkzio osoaren % 68,7), deformazio makinak 44.151 milioitan geratu ziren bitartean (% 31,3).
Europako gainontzeko herrialdeetan makina erremintaren 1999ko produkzioak % 4ko hazkundea izan du 1998ko ekitaldiarekiko. Industria honen herrialde produzitzaile nagusientzat urte zaila izan dela esaten da. Eta, adituen esanetan, Asia eta Hego Amerikako krisiak eragin du horretan. Produkzio ekipamenduetan eginiko inbertsio handiko urteen ondoren, Ipar Ameriketakoa bezalako merkatu garrantzitsuek beherakada nabarmena nozitu dute eskaerei dagokienean
AFM, Makina Erremintaren Fabrikatzaileen Elkarteko sei enpresa Txinara joan ziren iragan urtarrilean, makinaria mota honen inguruko hainbat entitate zabaltzaile eta erabiltzailerekin harremanetan jartzeko. Itzultzean gustura agertu dira ahaleginaren emaitzekin, Txinako enpresa sendo eta egonkorrekin harreman komertzialak finkatu dituzte eta. Delegazioa osatu zuten enpresak ondorengoak dira: Fagor Arrasate, Fagor Automation, Puigianer, Sanchez Bielsa, Metosa eta Bost.
Misioa Shangai eta Hong Kong bezalako garapen ekonomiko sendoko zonaldeetan burutu zen. Shangai Txinako zonalde aberatsena da eta inbertsio proiektu bolumen handiena sortu dezakeena; Hong Kong, makinaria eta ekipamendu industrialaren sarbide izan daiteke.
Bidaia honek, nolabait, arrazoi eman die AFMren barruan Asiako krisia gainditzen hasia zela defendatzen zutenei. 1999ko abuztuan, dagoeneko, AFMko zuzendari nagusi Alberto Ortuetak euskal egunkari batean esan zuenez, sektorearen krisiaren gainditzea nabarmentzen hasia zen Txinan eta aurki kontinente osoan ere horren zantzuak agerian geratuko omen ziren.
Kontuan hartu behar da, Ortuetak hitzok esan zituenean, lehen sehilabatekoan makina erremintaren sektoreko eskariak % 22 egin zuela behera, aurreko urteko garai berdinarekin alderatuz gero. Eta, hala ere, ordurako AFMko zuzendari nagusiak 1999 bukaerarako % 5eko hazkundea aurreikusi zuen produkzioan. Azkenean, aurreikusitako portzentaia gainditu egin da
AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea: Elena Diaz.
Zuzendaritza: Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]
Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.
Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.
Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]
Ekainaren 5ean bota zituzten Desokupacyl enpresako bi matoi Sorazuletik, eta bi pertsona identifikatu zituen Poliziak. Urtarrilaren 29an deklaratu beharko du haietako batek.
Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoa.
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.