MUNDU MAILAKO GREBA DEIALDIA EMAKUMEEI
Neska eta emakumeek munduko lanaren 2/3 egiten dute diru-sarreraren % 5aren truke. Ondorioz emakumeak, geldituz gero, den-dena geldiaraziko du. Geldiaraz dezagun mundua, berau aldatu ahal izateko. Egin ezazu bat emakumezkoen mundu mailako grebarekin, 2000.eko martxoaren 8a. Emakume ororen bizitza eta lana baloratuko dituen milurteko baten alde
Irlandako emakume talde batek luzatu eta munduko bazter guztietako emakume taldeek bere egin duten deialdi horrek hainbat hausnarketa biltzen du. Manifestuak dio urtean 700 bilioi dolar xahutzen direla defentsa-aurrekontuetan, oinarrizko beharrak asetzeko 20 bilioi baino gutxiago erabiltzen diren bitartean (edateko ura, osasun zerbitzuak eta oinarrizko hezkuntza izateko). Aberatsen eta gainontzekoen arteko aldea iraingarria da eta handituz doa: hiru familiarik dirudunenen aberastasuna herrialde txiroenetako 600 milioi pertsonaren soldatak baino handiagoa da. Munduko populazioaren herenak egurra erabiltzen du erregaitzat, gehienbat emakume eta neskatilek baturiko egurra, hain zuzen.
Afrikan, emakume eta neskatilek bertan jaten diren elikagaien % 80 ekoizten dute. Asian, emakume eta neska askok egunean bost ordu baino gehiago egiten dituzte egur bila. Hego Amerika eta Karibe aldean, populazioaren % 25k –% 60k indiarren artean– ez dauka edateko urik. Herrialde industrializatuetan, emakumezkoek gizonezkoen % 50 baino ez dute irabazten soldatapeko lanetan.
Soldatarik gabeko emakumezkoen urtebeteko ekarpena 11 trilioi dolarrekoa da manifestuaren arabera. Merkatuak eta gizarteak berak ezingo lukete bere horretan iraun soldatarik gabeko emakumeen lanagatik ez balitz: etxean, soroetan, familia enpresetan, elizetan, auzoetan, herrixka, herri zein hirietan. Emakumeak gogorrago ari dira bai tradizionalak diren ogibideetan eta bai tradizionalak ez direnetan. Goi-ikasketak egin dituzten emakumeek ere gorriak ikusi behar izaten dituzte merkatuaren eskakizun gupidagabeei aurre egin eta aldi berean euren beharrak ase ahal izateko. Malgu izateko eskatzen zaie eta gizonezkoen kontra lehiatzeaz gain, lehentasuna lanari eman behar diotela esaten zaie, seme-alaben kaltetan.
Manifestuak dio neska eta emakumeek gehiegizko lan hori ezabatzea eta esker ona ekonomikoki jasotzea merezi dutela. Emakume talde horien ustez, era asko dago esker on hori adierazteko, adibidez, Hirugarren Munduari zorrak barkatuz. Emakumezkoek burutzen duten lanak, Nazioarteko Moneta Fondoaren neurriek gogorturiko lanak hain zuzen, soberan ordaindu du zorra: edateko ura eta teknologia ekologikoa eskura etxe guztietan. «
Denok merezi dugu sukalde, hozkailu eta garbigailuak izatea... Txiro izateagatik ez baitugu beharrizan gutxiagorik
Manifestuaren sinatzaileen ustez, badaude esker on hori ekonomikoki adierazteko beste era batzuk ere: etxebizitza eta garraioa merke eta eskura, bortizkeriaren kontrako babesa, etxean, lantegian, bulegoan, soroan, kalean; mundu mailako soldata berdintasuna denontzat lan berdina egiteagatik, ordaina besteez arduratzeagatik, senideak izan ala ez izan; amatasun-baja, bularra emateko atsedenaldiak eta emakumeen berezko eginkizun biologikoak kontuan hartzen dituzten beste hainbat neurri, emakumeak emakume izateagatik zigortu beharrean
Berriro ere Martxoak 8ko eguna datorkigula jakinik, eta bereziki hainbat alderdi politikok egun honekiko izango duen jarrera erabiltzailea aurreikusirik, zenbait burutapen plazaratzea guztiz beharrezkoa iruditu zait. Lehenik eta behin, egun bizi dugun errealitate birtuala salatzea izango litzateke nire helburua, hots, gizartean dagoen «berdintasun» sentsazioa eta instituzioetatik bideratzen dituzten mezu eta politikak nahikoak direlaren ikuspegia hain zuzen ere.
Egia da, emakumeon errealitatea aldatuz joan dela, bilakaera honetan instituzioek mugimendu feministaren eskaerak bereganatu dituztelarik eta zentzu honetan ere gure zapalkuntza desitxuratu dutelarik. Egia da beraz, emakumeon egoera batzuk hobetu egin direla, baina beste batzuk, aldiz, ezkutatu egiten dira. Horien ondorioz, gizartearen sektore askotatik borroka feministaren beharraren kuestionamendua egiten da eta zentzu honetan mugimendu feministarekiko identifikazio mailak beraz, behera egiten dute.
Ondorioz, geroz eta gehiago gure zapalkuntza egituratua ezkutatu eta desitxuratu egiten dute instituzio eta alderdi politiko ezberdinek. Honen adibide gisa hainbat politika instituzional ditugu, zeintzuk eraginkortasun eskasa izaten bukatzen duten, emakumeon arazoa kulturala balitz bezala tratatzen duten, arazoa sektorializatzen duten eta honela sistemaren mantenimendurako izaten bukatzen duten eta ez emakumeok behar dugun iraulipenerako. Bestetik, azken egunotan alderdiek sortu duten kuoten inguruko eztabaida genuke, zeintzuk emakumeon presentzia kontuari lehentasun gehiago eman dioten, bizi dugun zapalkuntza gainditzeko bidean eman beharko liratekeen pauso eta lan ildo politikoei baino. Nahiz eta egia izan ere, emakumeok oso presentzia txikia dugula zuzendaritza postuetan, eta horren aurrean partaidetza politikak eraman beharko diren, baina guztiz garrantzitsua iruditzen zait emakumeon presentzia hutsak emakumeen aldeko borroka bermatzen ez duela azpimarratzea.
Eta zurrunbilo honen erdian aldiz, gu, emakumeok, pobrezia eta mixeri gorrian (3 pertsona langabetuetatik 2 emakumeak dira), lan merkatuaren aukerak zabaldu direlaren inguruko hausnarketak geroz eta gehiagotan entzun behar ditugularik, eta horietan bizi ditugun oztopoak, diskriminazioak, sesgoak, mailaketak... alde batera utziz eta horiek gainditzeko bidean baleude bezala tratatuz, geroz eta gehiago emakumeon pobrezia hazkorra ahantzaraziz eta merkatu beltza emakume eta gazteengan sostengatzen dela ezkutatuz (lan murgilduaren % 70 ia emakumeek egina)
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
Kabia gune okupatuaren 19. urteurrena ospatzeko jarduerak egingo dituzte gaurtik domekara bitartean, apirilaren 24tik 26ra. Bi hamarkada betetzear dagoen gune autogestionatu honek hainbat gorabehera izan ditu bere ibilbidean, eta, Udala bultzatzen ari den Hiria Antolatzeko Plan... [+]
24 talde berri iragarri ditu Hatortxu Rock elkartasun jaialdiak. 63 talde iragarri dituzte dagoeneko eta guztira, 100 talde izango dira jaialdiko bost eszenatokietan.
Izaki Gardenak
Noiz: apirilaren 20an.
Non: Iruñeko Gazteluko Plazan.
-----------------------------------------------
Ordu erdia baino ez da falta Iruñeko Gazteluko Plazan kontzertua hasteko; baina erdi hutsik da oraindik, euria ari baitu. Porlanezkoa nahiz ez den,... [+]
Zelenskiri Ukrainako gerra amaitu behar duen bake akordioa "arriskuan" jartzea leporatu ostean, Putini egin dio errieta Trumpek bere sare sozial Truth Socialen. Sergei Lavrov Atzerri Ministroak bake akordioa adosteko prest dagoela Errusia. Kievek jakinarazi du Errusiaren... [+]
Bizkaian eguneko zentro publikorik ez duen eskualde bakarra da. Elkarretaratzea eginen dute apirilaren 27an, 12:00etan, Sopelako (Bizkaia) Udaletxeko plazan.
2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]
Urduñako 2022-2042 Onura Publikoko Mendia Antolatzeko Planaren parte da ekintza, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailaren babesa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuaren laguntza jaso du.
Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]
Urtarrilaren 29an, gaur egungo mundu berekoi honetan ohituta ez gauden zerbait gertatu zen Laudioko Guardian lantegiaren atarian. Zuzendaritzak hango labea itzaltzeko asmoa erakutsi zuen, eta horri aurre egiteko, langileek atea blokeatu zuten pankarten bidez. Baina ez zeuden... [+]
Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.
Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko bestaren 42. edizioa iraganen da maiatzaren 11n Senperen.
Bilbotik abiatu eta Barakaldoko ITP Aero eta Getxoko Sener enpresen paretik pasako da bizikleta martxa, bi enpresa horiek "ekoizpen militarraz arduratzen direlako", antolatzaileen aburuz. Azken aldian ematen ari den armamentu gastuen hazkundea salatzeko protesta izango... [+]
Aurten 1.500 ardi inguruk zeharkatu dute Kale Nagusia, bost artaldetan banatuta. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala egin da, udaletxean. Garena Jatetxeko Julen Bazek eta Peli Perez de Anuzitak moztu dute gazta.
1997an plazaratu zuen Maddi Oihenartek (Barkoxe, 1956) lehen diska, Lurralde zilarra, Mixel Arotze eta Mixel Etxekoparrekin batera. Txiki-txikia zenetik barrenean dituen paisaiak, isiltasunak eta soinuak partekatzen dizkigu kantuan ari denean. Kantatzean aurreko ahotsen... [+]