MUNDU MAILAKO GREBA DEIALDIA EMAKUMEEI
Neska eta emakumeek munduko lanaren 2/3 egiten dute diru-sarreraren % 5aren truke. Ondorioz emakumeak, geldituz gero, den-dena geldiaraziko du. Geldiaraz dezagun mundua, berau aldatu ahal izateko. Egin ezazu bat emakumezkoen mundu mailako grebarekin, 2000.eko martxoaren 8a. Emakume ororen bizitza eta lana baloratuko dituen milurteko baten alde
Irlandako emakume talde batek luzatu eta munduko bazter guztietako emakume taldeek bere egin duten deialdi horrek hainbat hausnarketa biltzen du. Manifestuak dio urtean 700 bilioi dolar xahutzen direla defentsa-aurrekontuetan, oinarrizko beharrak asetzeko 20 bilioi baino gutxiago erabiltzen diren bitartean (edateko ura, osasun zerbitzuak eta oinarrizko hezkuntza izateko). Aberatsen eta gainontzekoen arteko aldea iraingarria da eta handituz doa: hiru familiarik dirudunenen aberastasuna herrialde txiroenetako 600 milioi pertsonaren soldatak baino handiagoa da. Munduko populazioaren herenak egurra erabiltzen du erregaitzat, gehienbat emakume eta neskatilek baturiko egurra, hain zuzen.
Afrikan, emakume eta neskatilek bertan jaten diren elikagaien % 80 ekoizten dute. Asian, emakume eta neska askok egunean bost ordu baino gehiago egiten dituzte egur bila. Hego Amerika eta Karibe aldean, populazioaren % 25k –% 60k indiarren artean– ez dauka edateko urik. Herrialde industrializatuetan, emakumezkoek gizonezkoen % 50 baino ez dute irabazten soldatapeko lanetan.
Soldatarik gabeko emakumezkoen urtebeteko ekarpena 11 trilioi dolarrekoa da manifestuaren arabera. Merkatuak eta gizarteak berak ezingo lukete bere horretan iraun soldatarik gabeko emakumeen lanagatik ez balitz: etxean, soroetan, familia enpresetan, elizetan, auzoetan, herrixka, herri zein hirietan. Emakumeak gogorrago ari dira bai tradizionalak diren ogibideetan eta bai tradizionalak ez direnetan. Goi-ikasketak egin dituzten emakumeek ere gorriak ikusi behar izaten dituzte merkatuaren eskakizun gupidagabeei aurre egin eta aldi berean euren beharrak ase ahal izateko. Malgu izateko eskatzen zaie eta gizonezkoen kontra lehiatzeaz gain, lehentasuna lanari eman behar diotela esaten zaie, seme-alaben kaltetan.
Manifestuak dio neska eta emakumeek gehiegizko lan hori ezabatzea eta esker ona ekonomikoki jasotzea merezi dutela. Emakume talde horien ustez, era asko dago esker on hori adierazteko, adibidez, Hirugarren Munduari zorrak barkatuz. Emakumezkoek burutzen duten lanak, Nazioarteko Moneta Fondoaren neurriek gogorturiko lanak hain zuzen, soberan ordaindu du zorra: edateko ura eta teknologia ekologikoa eskura etxe guztietan. «
Denok merezi dugu sukalde, hozkailu eta garbigailuak izatea... Txiro izateagatik ez baitugu beharrizan gutxiagorik
Manifestuaren sinatzaileen ustez, badaude esker on hori ekonomikoki adierazteko beste era batzuk ere: etxebizitza eta garraioa merke eta eskura, bortizkeriaren kontrako babesa, etxean, lantegian, bulegoan, soroan, kalean; mundu mailako soldata berdintasuna denontzat lan berdina egiteagatik, ordaina besteez arduratzeagatik, senideak izan ala ez izan; amatasun-baja, bularra emateko atsedenaldiak eta emakumeen berezko eginkizun biologikoak kontuan hartzen dituzten beste hainbat neurri, emakumeak emakume izateagatik zigortu beharrean
Berriro ere Martxoak 8ko eguna datorkigula jakinik, eta bereziki hainbat alderdi politikok egun honekiko izango duen jarrera erabiltzailea aurreikusirik, zenbait burutapen plazaratzea guztiz beharrezkoa iruditu zait. Lehenik eta behin, egun bizi dugun errealitate birtuala salatzea izango litzateke nire helburua, hots, gizartean dagoen «berdintasun» sentsazioa eta instituzioetatik bideratzen dituzten mezu eta politikak nahikoak direlaren ikuspegia hain zuzen ere.
Egia da, emakumeon errealitatea aldatuz joan dela, bilakaera honetan instituzioek mugimendu feministaren eskaerak bereganatu dituztelarik eta zentzu honetan ere gure zapalkuntza desitxuratu dutelarik. Egia da beraz, emakumeon egoera batzuk hobetu egin direla, baina beste batzuk, aldiz, ezkutatu egiten dira. Horien ondorioz, gizartearen sektore askotatik borroka feministaren beharraren kuestionamendua egiten da eta zentzu honetan mugimendu feministarekiko identifikazio mailak beraz, behera egiten dute.
Ondorioz, geroz eta gehiago gure zapalkuntza egituratua ezkutatu eta desitxuratu egiten dute instituzio eta alderdi politiko ezberdinek. Honen adibide gisa hainbat politika instituzional ditugu, zeintzuk eraginkortasun eskasa izaten bukatzen duten, emakumeon arazoa kulturala balitz bezala tratatzen duten, arazoa sektorializatzen duten eta honela sistemaren mantenimendurako izaten bukatzen duten eta ez emakumeok behar dugun iraulipenerako. Bestetik, azken egunotan alderdiek sortu duten kuoten inguruko eztabaida genuke, zeintzuk emakumeon presentzia kontuari lehentasun gehiago eman dioten, bizi dugun zapalkuntza gainditzeko bidean eman beharko liratekeen pauso eta lan ildo politikoei baino. Nahiz eta egia izan ere, emakumeok oso presentzia txikia dugula zuzendaritza postuetan, eta horren aurrean partaidetza politikak eraman beharko diren, baina guztiz garrantzitsua iruditzen zait emakumeon presentzia hutsak emakumeen aldeko borroka bermatzen ez duela azpimarratzea.
Eta zurrunbilo honen erdian aldiz, gu, emakumeok, pobrezia eta mixeri gorrian (3 pertsona langabetuetatik 2 emakumeak dira), lan merkatuaren aukerak zabaldu direlaren inguruko hausnarketak geroz eta gehiagotan entzun behar ditugularik, eta horietan bizi ditugun oztopoak, diskriminazioak, sesgoak, mailaketak... alde batera utziz eta horiek gainditzeko bidean baleude bezala tratatuz, geroz eta gehiago emakumeon pobrezia hazkorra ahantzaraziz eta merkatu beltza emakume eta gazteengan sostengatzen dela ezkutatuz (lan murgilduaren % 70 ia emakumeek egina)
1.075 pertsona artatu ditu Barakaldoko ospitaleko genero-identitateko unitateak, 2016ean unitate hori martxan jarri zenetik. Erdiak baino gehiagok adin-nagusitasuna bete aurretik jaso zuen lehen arreta. Eta, kopuru osoaren herenak hamasei urte baino gutxiago zituen.
OCU kontsumitzaileen Elkarteak hiru arrazoi zehaztu ditu, horien artean kanpoko janaria eta edaria Kobetamendiko esparruan sartzeko debekua, eta eskudirutan edo banku-txartelaren bitartez ordaintzeko ezintasuna. Facuak aurreko urtean egindako salaketan zehazturiko arazoak... [+]
Diskriminazioaren ahotsak txostenak zenbakitan jasotzen ditu 2023an Bizkaiko SOS Arrazakeriaren Informazio eta Salaketa Bulegoan pertsona ugarik agertarazitako esperientziak, eta haietan "arrazoi arrazista eta xenofoboen aurkako indarkeria, eraso eta diskriminazioak”... [+]
Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]
Zestoako Iraeta auzoan, Urola ibaiaren meandroan daude Amilibia baserria eta bere lurrak. Horiek modu kolektiboan erosteko dirua biltzen ari da Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkartea. 2025 bukaerarako dute hitzartua azken ordainketa, baina erosketa fasean egon arren,... [+]
Larunbatean egingo dute San Martin Harriaren inguruan 600 urte baino gehiago dituen ohitura eta aurten emakume alkateentzako jantzi erronkariarrak prestatu dituzte, orain arte gizonezkoentzako baino ez baitzeuden.
Orgullo Cazurro talde faxistako kide bati kontra egin zion atxilotuak, eta bideo batean jaso zuen hori. Guardia Zibilak atxiki du berriki, eta badirudi "gorroto-delitu bat" egotzi diola.
Donostian, 300 pertsona baino gehiago “pobrezia eta muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute Kaleko Afari Solidarioak (KAS) eta Hiritarron Harrera Sarea taldeek. “Michelin izarrak dituzten zortzi jatetxe dituen hirian eta Basque Culinary Center... [+]
Angeluko Cyclopotes elkarteak ikusmen-gabeko jendeer parada ematen die bizikletaz ibiltzeko. Tandem club des déficients visuels du zinezko izena elkarteak eta 2004ean sortu zen. Joan den astean Amikuze eta Oztibarren gaindi pasa dute aste osoa, egun guziez ibilbide... [+]
Ostiral goizean ekitaldi politiko bateratua egingo dute Gironan, Herrialde Katalanetan. Puigdemont faltako da, ezin baitu itzuli.
Bere sorterri Ataunen hil da Maximo Aierbe Muxika, 74 urterekin. Euskaldunon Egunkariaren sortu aurreko eta ondoreneko urte malkartsuetako eginahaletan parte hartu zutenek gogoratuko dute proiektu berriaren akziodun bila hainbeste lan egindako gizon hura. Disziplina eta... [+]
Bilboko AZET plataformak pisu turistiko bat okupatu zuen atzo, auzoaren turistifikazioa salatzeko.
20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]