"EMAZTEEK DIOTE": 20 URTE EMAZTEEN EGOERA SALATZEN

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Ipar Euskal Herriko «Emazteek diote» elkartea 1980an sortu zen Hazparne eta Bastida kantonamenduetan. Jeanne Kreckelbergh Gillentegi da elkarteko burua eta 40 bazkide biltzen ditu. Emazteen bizi baldintza txarrak salatze aldera, ikastaldi, mintzaldi, erakustaldi eta mintegiak antolatzen ditu elkarte honek; emazteek beren bizitza beren gain hartzea helburu dutelarik.
Hainbat dira Frantziako Estatuan emazteek erdietsiriko lorpenak, Iparraldeko emazteak borroka honen partaideak izaki: 1944an bozkatzeko eskubidea lortu zuten, 1965ean lan profesionala ukan zuten senarraren baimenik gabe, 1967an kontrazepzio legea sortarazi zuten, 1974an kontrazepzio metodoak segurantza-sozialak ordaintzea eta 1975an aborto legea erdietsi ere.
Gaur egun, biharamuneko pilularen erabilerari buruz nahiz aborto gutxiago izan dadin kanpaina zabal bat burutzen ari da Frantzian. «Emazteek diote» elkartekoek kanpainan parte hartzen dute, baita metodo bakoitzaren informazioaren berri eman ere. Beren hitzetan, HIES gaixotasunari buruzko kanpainak preserbatiboen funtzioa desbideratu du. Ordea, kontrazepzio arloan egiten diren ikerketak gizonen inguruan egitea ere komeniko litzateke, antisorgailu guztien erabilpena emazteen gain dagoelako. Abortoari buruzko egoera ere ez da samurra. Legez abortatzea posible izanda ere, 10 aste bitartean egin beharra dago. 1998an 6.000 abortu izan ziren Iparraldean; gehienak 20 urte azpiko emazteek eginak eta biharamuneko pilularen emaitza okerraren ondorioz. Gazteekin lan handia egin beharra aipatzen dute horregatik.


HAINBAT ARLOKO LAN PRAKTIKOA.

Elkarte honek daraman dinamika eguneroko bizitzaren alor askotara zuzendua dago. Haurtzaindegien arazoari heldu izan diote, baita janari biologikoari buruzko heziketaz arduratu ere. Osasuna helburu izaki metodo alternatiboen garapena lantzen ari dira. Multinazionalen plangintzak zalantzan jartzen dituzte eta dokumentazio zentro bat zabaldu dute Hazparneko Eihartzea kultur etxean. Aldi berean, etxeko lanetan trebatzeko talde bat biltzen da bertan; gizonezkoei irekia dena. Emazteen arazoak aztertzen dira eta autoprodukzio lanak ere bultzatzen dituzte. Esate baterako, CLEFE izeneko diru kutxa indarrean jarri dute emazteen lantegi propio bat ahalbidetzeko. Iparraldean etxeko lanen % 80 emazteek egina da. Zentzu honetan, 35 orduko lanastearen ondorioak gizonezkoek gehiago baliatuko ote dituzten beldur dira emakumezkoak. Gizonezkoek bost ordu gutxiago izanda, denbora hori etxeko lanei eskainiko ote diote? Horra emakumeek galdetzen dutena. Aitzitik, etxeko beharretara baino beste zereginetarako –elkarteetarako nahiz aisialdirako– erabiliko dutelakoan daude.


EMAZTE LANGILEEN EGOERA.

Pirinio Atlantiarrak departamendukoak dira lehen datu hauek: 1997an, 4.502 emaztek RMI (Gizarteratzeko Irabazi Ertaina) delakoa kobratu zuten; emazteen % 49,9k –Frantzia mailan % 57 zirelarik–. 1998an, Iparraldean –Zuberoa salbu– emazteen % 55,6 ziren langabezian. 359 emaztek izan zuten CES (Lanpostu Elkartasun Kontratoa) kontratoa, eta 161 gizonek. Frantzian, oro har, gazteak eta emazteak diskriminatuagoak daude lan munduan. Emazte langileen % 80k soldata apalenak dituzte: 3.600 liberaren (90.000 pezeta inguru) azpitik. Emazteen % 16,3k jasotzen du SMIC (Lanbide Arteko Gutxienezko Hazkunde Soldata) delakoa; 5.386 libera hilabetean. Emazteen % 25 bakarrik bizi da, eta erretreta kobratzen dutenen emazteen egoera kaskarra da oso.


MARTXOAREN 8-RA BEGIRA.

Ipar Euskal Herriko emazteek gogotik ospatzen dute Emakume Langilearen Nazioarteko Eguna. Martxoaren 4ean hasiko dira Baionan; «Emazte eta boterea» izeneko gaia landuko dute. Hazparneko Ttattola batzokian bilduko dira 7an, «Parekotasuna eta politika» gaia jorratuko dutelarik. Plazandreok taldearen bi ordezkari eta Gipuzkoako emazte diputatu bat izanen dira bertan. 8an bertan, Baionan berriz, karrikako hainbat ekitalde izango da eta otordu berezia ere bai. Geroari begira «Emazteek diote»ko kideak «Eraikizan» proiektua lantzen ari dira, eta, besteak beste, sexu-indarkeria eta bortxaketak uxatzeko lanean arituko dira


Azkenak
Emisio gutxiko eremua behin-behinean etetea erabaki du Euskal Hirigune Elkargoak

Frantziako legebiltzarrean Errepublikanoek eta Batasun Nazionalekoek egindako zuzenketen harira dator erabakia. Zuzenketak onartu dituzte, eta, beraz, Euskal Hirigune Elkargoak emisio gutxiko eremua ezartzeko gastu ekonomikorik ez egitea erabaki du.


Birundaren aldeko manifestazioa egin dute Donostiako Parte Zaharrean barrena

Pasa den asteko "kaleratze ilegala" salatu dute hainbat herritarrek, ostiral arratsaldean.


Euskal Herriko II. Ekotopaketak egin dituzte asteburuan, garaiko erronkez eztabaidatzeko

Jauzi Ekosizialeko kideek antolatzen duten bigarren edizioa da. Euskal Herriko trantsizio ekosozialak "inoiz baino premia handiagoa" duela adierazi dute, "datozen aldaketa sakonen aurrean trantsizio justua nahi bada".


2025-03-31 | Ahotsa.info
Burlatako Gazte Asanbladak gaztetxearekin jarraitzeko akordioa iragarri du Udalarekin

Manifestazio jendetsu batek herriko kaleak zeharkatu ditu, Poliziaren gehiegizko dispositibo batek zainduta, gazteek kudeatutako guneen defentsan eta Gaztetxeak erasoen aurrean defendatzeko. Manifestazioaren amaieran, publiko egin dute iragarpena.


Bost urterako inhabilitatu dute Marine Le Pen, Europako Parlamentuko funtsak desbideratzeagatik

Parisko Auzitegi Korrekzionalaren arabera, 2,9 milioi euro desbideratu zituen Frantziako RN Batasun Nazionalak 2004 eta 2016 artean. Le Penez gain, alderdiko beste 24 kide ere errudun jo dituzte. Helegitea aurkeztuta ere, RNko buruzagia ezingo da aurkeztu 2027ko Frantziako... [+]


BDZk CAFi exijitu dio Israelekin harremanak mozteko, igandeko manifestazioetan

Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan egin dituzte manifestazioak. Israelek Palestinan egin duen eta aurrera daraman genozidioarekin kolaboratzen duten enpresei laguntza publikoa emateri uzteko eskatu diete Nafarroako Gobernuari eta Eusko Jaurlaritzari.


STEILASek eta LABek jakinarazi dute Hezkuntza Sailak bertan behera utzi duela gaurko deituta zuten bilera teknikoa

Hezkuntza Sailak EITBri azaldu dioenez, ikastetxe bakoitzean izan beharreko baliabideak batzar teknikoetan negoziatu partez, mahai negoziatzailean landu beharko lituzkete. Bihar eta etzi greba egingo dute EAEko ikastetxe publikoetako irakasleek.


Armen lobbyek (Euskal Herrikoak barne) gerrara eraman nahi gaituzte

Joan den ekainaren amaieran bukatu genuen Conversión de la industria militar en Euskal Herria para no fabricar más guerras (Armagintza industriaren moldaketa Euskal Herrian, gerra gehiago ez sortzeko) liburuaren lehenengo zatiak Gerra badatorrela! du izenburu, bertan... [+]


2025-03-31 | ARGIA
Iruña-Veleia afera argitzea eta ondarea ez suntsitzea eskatu dute Gasteizen

Iruña-Veleia auzia “behin betiko” argitzea eskatu dute martxoaren 30ean, Gasteizen egindako manifestazioan. Iruña-Veleia argitu, ez suntsitu plataformak aztarnategian egindako “txikizioak” salatu ditu eta Arabako Foru Aldundiaren ardura... [+]


2025-03-31 | Gedar
Etxebizitza-arloko arrazakeria salatu eta apirilaren 5ean mobilizatzera deitu dute hainbat kolektibok

Etxebizitza eskuratzeko orduan pertsona arrazializatuek eta migratzaileek jasaten duten bazterketa sistematikoa salatu dute Gasteizen, agerraldi baten bidez. Apirilaren 5ean Donostiara bertaratzera deitu dute, etxebizitza-eskubide unibertsalaren alde.


2025-03-31 | Usurbilgo Noaua
Zaintza eredua eraldatzeko ahalegin betean segitzen du Usurbilek

Usurbil herri zaintzaileagoa izateko lankidetzan ari diren herrikide, eragile eta erakundeen talde argazkia duzue albiste honi atxikitakoa. Larunbatean Sutegin egindako "Usurbil, herri zaintzailea" izeneko ekitaldian atera genuen. Norabide horretan herri hau egiten ari... [+]


Aitor Esteban EAJko presidente berriak batasunerako deia egin du alderdiaren IX. Batzar Nagusian

Kargua "ohore handiz, erantzukizunez eta apaltasunez" hartuko duela adierazi du Atano III.a pilotalekuan, 1.800 lagunen aurrean. Aberri Batzarrak Euskadi Buru Batzar berria osatuko duten zortzi kideak ere hautatu ditu.


GALek eraildako Xabier Galdeano oroitu dute Algortan 40. urteurrenean

Egin egunkariko zuzendaritzako kide eta langilea Donibane Lohizunen erail bazuten ere, Algorta jaioterrian egin diote oroimen ekitaldia, igande eguerdian. Bertaratutako lagun zein senitartekoek presente izan dute estatuaren indarkeriak hil zuela.


analisia |
Save the Children, saldu bonbak (II)

Historia errepikatzen dela idatzi zuen Marxek, “lehenik tragedia gisa, gero fartsa moduan”. Armagintzaren eta militarismoaren inguruan errepikapen hutsa ez, espiralean goraka doan buklea ari gara bizitzen, fartsatik asko duena, eta tragedian amaitzeko gero eta aukera... [+]


Eguneraketa berriak daude