SETIEN ETA NI


2021eko uztailaren 27an
Badakit izenpuru handinahi samarra idatzi dudala. Baina TVE-k eman zidan puntua. «Telediario»n eta «Informe Semanal»en On Jose Maria Setien gotzainaren dimisioaz aritzeko ni berarekin agertzen naizen irudi batzuk aukeratu baitzituen. Gotzain egin zuteneko hogeita bosgarren urteurrenean izan zen. Elizbarrutiko apaizekin meza ospatu zuten Donostiako Apaizgaitegian eta irteeran, bertako erretoreak hitz batzuk esan zituen, Juan Mari Lekuonak bertso batzuk abestu, eta nik txistu-danbolina jo. Horretarako gonbitea bezperan edo bi egun lehenago egin zidaten: beste batek huts egin zuela azkeneko orduan eta joango ote nintzen. Batzuk esaten dutenez,

bigarren platera
nintzen. Nik berehala baietz.

Postrea
edo bazkalondoko

poleo-menta
izanda ere, luxuzko eskaintza eta ohorea iruditu zitzaidalako. Eta, bestetik, nire erresuma pertsonaleko Konstituzioan aspalditxotik artikulu hau jarri nuelako: «

Adiskideentzako jarrera: si tú me dices ven, lo dejo todo
».

Belatzarena
jo nuen egun hartan, euskal artzainek zerura begira jarririk eta belatzen hegaldia imitatuz ahoz ziztukatzen zituzten doinu librez osatua. Bera ere artzaina izanik, maiz begiratzen duelako zerura eta han igarritakoa transmititu nahi izan digulako ardiak baino memelagoak garenoi. Disko batzuk eta neuk prestatutako pailazo sudur gorri bat erregalatu nizkion. Gutxik hartu duten oparia. Ondoren, besarkada eman eta horixe omen da –nik ez baititut ikusi– TVE-k azaldu dituen irudien unea.

ADISKIDE
dudala esan dut. Ez dut esan nahi egunero elkarrekin ibiltzen garenik ezta gutxiagorik ere. Adiskide zentzu etimologikoan batez ere:

adimen kide
, alegia. Kristau fedean eta bestelakoetan kide. Irakurri dizkiot argitara emandako hainbat dokumentu: pastoral batzuk bereziki. Eta, ariketa intelektual gisan, akatsik ere bilatu nahi izan diot. Hutsa. Batik bat sermoi mordoa entzutea egokitu zait. Gure danbolintero eginkizunean, urtean hainbat aldiz (San Sebastian, Aste Nagusia, Koruko Ama Birjina...) Udal Korporazioari Meza Nagusira laguntzea izaten da, besteak beste. Eta gehienetan han izan da On Jose Maria sermoilari. Horietan akatsa aurkitu izan diot: luze-luzeak beti. Eta insomniodun elefanteak lotaratzeko esakera monotono neutroaz irakurriak.
Behin, San Sebastian egun batean, ni eta beste lagun bat Udaletxera gindoazen danbolintero gala arropak janztera eta bera topatu genuen Kale Nagusitik Santa Maria aldera bakar-bakarrik zihoala. Atseginez geratu ginen hirurok hizketan eta nik zirikatzaile:

-Prestatu al duzu gaurko sermoia?
-Zer ba? Luzeak izaten al dira?
(Ez ulertuarena egiten)

-Oso.
-Zenbatean utzi behar ditut ba?
-Erdiaren erdia nahikoa dugu.
Han joan zen barrezka eta nire laguna apur bat lotsatuta geratu zen nire atrebentziarekin. Ni lotsatuagoa sermoia entzundakoan. Alferrikako ahalegina nirea: betiko neurri juxtua. Ohitura bat omen du. Sermoiak eskuz idazten ditu eta beti orrialde kopuru berbera eta letra tamaina berberaz. Ez dakit zenbat orrialde. Asko.

EUSKAL
Telebistan «Sikofonia» programa aurkeztu nuen 1998-99 ikasturtean. Bertara On Jose Maria gonbidatu etortzea lortu genuen. Hura prestatutakoan xehe-mehe ikusi ahal izan genuen benetan zenbat eta nolako astakeriak esan dizkioten espainiar hedabideetan. Maltzurkeriaren lege nagusi hau gure gotzainarekin bete zela sentitu genuen: esan duenaren kontra ezer esaterik ez badago, esan ez duena esan duela esaten da. Eta badirudi ez duela asmatu hedabideekin konektatzen. Nahi ez duenarekin ezinezkoa izaten da.
San Sebastian eguneko Meza Nagusia, Santa Marian On Jose Mariak emana, donostiar askori ez zaigu ahaztuko. Hango emozioa eta isiltasuna. Sermoia ia laburra iruditu zitzaidan. Eta gogora etorri Pablo Sorozabalek bere familiaren giroaz eta euskal izaeraz idatzi zuena: «

poca efusión y profundo cariño
». Nire ustez, horixe sentituko zuen honez gero On Jose Mariak, dimisioa aurkeztu ondoren. Baina, oraindik sentitu ez badu, otsailaren 19an, Katedralean, bere agurraren mezan izango naiz, beste asko bezala, berriro gogorarazteko. Azken sermoi horretan San Pauloren hitzok gogorazi zituen: «

Ez zaitzala gaitzak menpera; baizik eta menpera ezazu gaitza on eginez
» (

Erromatarrei, 12, 21
). Ongi joan, Setien gotzaina!


Azkenak
Ernaik Berriozarren egingo du Gazte Topagunea, apirilaren 17tik 20ra

Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]


Larunbatean hiru bahitu askatuko dituela baieztatu du Hamasek

Su-etena hausteko arriskua erreala izan bada ere aste guztian zehar, adostasun batera iristeko bidean dira bi aldeak: bahitu gehiago askatuko lituzke Hamasek, laguntza Gazara sarrarazteko bidea ez oztopatzeko "promesa" egin duelako Israelek. Arabiar Ligako herriek... [+]


Atzoko filosofoen oraina hausnartuz

Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]


AHTrako desjabetze mehatxuen aurrean Aralar zulatzeari alternatibak daudela gogorarazi dute ekologistek

Nafarroa eta Ezkio-Itsaso lotuko lituzkeen alternatibak Aralar barnean 22 kilometroko tunel bat zulatzea suposatuko luke, eta 1.300 milioi euroko kostua izango luke. Lotura hau igaroko litzatekeen herri ugarietako udalek nahiz bizilagunek, ordea, lanei ekiteko eduki beharreko... [+]


Raimundo El Canastero taldearen aurkako epaiketa atzeratu dute, akusazio larriagoak egotzita

Asteazkenean izan behar zuen epaiketa dataz aldatu dute Lizarrako alkateak azken momentuan jarritako helegite baten ondorioz. Orain taldeari "gorrotoa sustatzea" ere egozten zaio eta lau urterainoko kartzela-zigor arriskua dute kideek. 


Zentral nuklearren itxiera atzeratzeko PPren ekimena onartu du Espainiako Kongresuak

Junts eta ERC abstenitu egin dira bozketan eta popularrek aurkezturiko ez-legezko proposamena aurrera atera da, PP, Vox eta UPNren botoekin. 2027 eta 2035 urteen artean ixtea aurreikusten diren Espainiako Estatuko zazpi zentral nuklearren bizitza erabilgarria handitzea ekarriko... [+]


“Botere judizialaren injerentzia” salatu dute Donostian, udaltzainen euskara eskakizunen auziaren harira

Euskarazko B2 eskakizuna zuten bi udaltzain lanpostu baliogabetu zituzten epaileek iazko urtarrilean, euskara eskatzea "diskriminatzailea" izan zitekeela iritzita; eta aitzineko astean, Donostiako Udalak aurkezturiko helegitea ez aztertzeko erabakia hartu du EAEko... [+]


Erakundeen erantzukizuna haurrak babestean

Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak,  polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]


“Hezkuntza sailburuaren determinismo teknologikoak kezkatzen gaitu: bai ala bai sartu behar da, modu akritikoan”

Teknologien erabilera eztabaidatzen ari dira Eusko Legebiltzarreko Hezkuntza Batzordean, eta horretarako hainbat aditu eta eragile ari dira batzordean beren ekarpena egiten. Ikastetxeetan mugikorra debekatzeko araudi orokorra eskatu duen Altxa Buruako arduradun taldearekin hitz... [+]


AEBek eta Errusiak diote Ukrainako gerra amaitzeko negoziazioei heltzeko prest direla

Trumpek eta Putinek ordu eta erdiz hitz egin dute telefonoz. Biek hala biek baieztatu dute ados direla Ukrainako gerra amaitu dadin "elkarrekin lan egiteko", baina argi utzita Ukraina 2014ko mugetara itzultzea ez dela "errealista". Zelenskyrekin ere hitz egin... [+]


2025-02-13 | Axier Lopez
Balea eta izurde sarraskiaren aurkako boikota

Faroe uharteetan, Ipar Atlantikoko artxipelago bat, Danimarkaren kontrolpean, urtero ehunka zetazeo hiltzen dituzte –normalean milatik gora–. Batzuek "tradizioa" deitzen diote, hainbat mendetako antzinatasuna duelako. Baina odolez gorritutako hondartzan... [+]


2025-02-13 | Gedar
Errusiako gasa Europara itzuli da, TurkStream bidetik

Ukrainako fluxua eten ostean, Errusiako gasa jasotzen jarraituko duela iragarri du Eslovakiak, eta Transnistriak uko egin dio Europaren "laguntzari".


GUET Gasteizko Unibertsitateko Emakume Taldea
“Nola da posible irakasleak EHUn jarraitzea? Urteak daramatza erasoak egiten, eta jakina zen”

Gasteizko Campuseko Filologia Hispanikoko irakasle baten aurkako salaketen berri izan bezain azkar, asanblada irekia egin zuen GUET Gasteizko Unibertsitateko Emakume Taldeak. Aste bakarrean “hamarnaka” salaketa eta testigantza berri jaso dituzte. Irakaslearen... [+]


Aski Da mugimendua Irungo Udalarekin bildu da: hizkuntza politika berri baten lehen urratsak?

Gabonetako argiak pizteko ekitaldia espainolez egin izanak, Irungo euskaldunak haserretzeaz harago, Aski Da! mugimendua abiatu zuen: herriko 40 elkarteren indarrak batuta, Irungo udal gobernuarekin bildu dira orain, alkatea eta Euskara zinegotzia tarteko, herriko eragileak... [+]


1936an kontzentrazio esparru izandako Pequeña Velocidad pabiloia mantendu egingo dute Irunen

Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]


Eguneraketa berriak daude