ARDI BELTZAREN SALAKETA MARRAKA ETXEETARA IRITSI DA

Duela urte bete baino gehiago, «Gara» egunkaria gorpuzten ari zela, bertako zuzendaritzak egunkari berriak inbestigazio talderik izango ez zuela erabaki zuen. «Egin»eko ikerketa taldeko buru zen Pepe Reiri ardura postu bat eskaini zioten. Honek, ordea, taldea osatzen zuten gainerako bost kideekin batera, «Egin»en garaietan ekindako bideari jarraitu behar zitzaiola erabaki zuen. Lan asko zegoen oraindik egiteko. Baina, lan hori nola burutu, zein euskarritan eskaini? Aukera desberdinak aztertu eta, guztiak baztertu gabe, hasiera batean euren lana hilabetekari moduan gizarteratuko zutela erabaki zuten.
Oinarria erabakita, agerkariaren lerro editoriala finkatzea izan zen hurrengo pausoa. «Egin»en lerroarekin bat etorririk, hura aldatzeko beharrik ez zuten ikusi. Aldizkari abertzale, ezkertiar eta internazionalista izango zen, beraz.
Alderdi praktikoari heltzeko ordua iritsi zen orduan. Kapitalik ez duen langile talde batek zer egin behar du horrelako proiektu bat ekonomikoki bultzatzeko? «

Eskarmentua dugu gai hauetan
» dio Pepe Reik «

eta bagenekien lerro ideologikoagatik publizitatean diskriminatuak izango ginela; ezin genuen besterik gabe merkatuan konpetitzera irten, ezin genuen gure agerkariaren erdia banatzaileen esku utzi
». Harpidetza izango zuten oinarri, beraz. Babes taldeak antolatu eta harpidetza kanpainari ekin zioten. Txosna bat hemen, kontzertu bat han, kamisetak... apurka-apurka finantziazio bidea zabaltzen joan ziren. Lehen aleak argia ikusi baino lehen dagoeneko 8.500 harpidedun zituen «Ardi beltza»k. Pentsatzekoa da jendeak produktua ezagutzeak harpidetzari bultzada berri bat emango diola eta hilabetekariaren arduradunek ezarritako kopurua (10.000 bazkide) erraz gaindituko dela.
Une honetan finkatutakoa baino soldata txikiagoa jasotzen ari dira langileak, baina 10.000 harpideduneko muga igaro bezain pronto –martxo bukaeran hala izatea espero dute–, errentagarri izango da produktua eta soldata normalizatua jasotzeko moduan izango dira egileak.
Hasieratik garbi zuten publizitatea ez zela euren diru iturri nagusia izango. Agerkari askok aurrekontuaren % 50 bide horretatik lortzen duten bitartean, «Ardi beltzak» % 10etik gora egitea zaila izango zela pentsatu zuen. «

Ahalegin handirik ere ez dugu egin eta berandu ekin genion gai honi
». Eta, hala ere, erantzun bikaina jaso dute zentzu honetan. Aurrekontuaren % 20ra iristea dute orain gogoan.


MAMIA.

«Ardi beltza»ren edukia bost atal nagusitan dago banatua. Lehen atala inbestigazio gai indartsuenek osatua da; salaketa politiko eta ekonomikoa egiten da nagusiki. Bigarren atala iritziei zabaldua dago; hilabeteko kronikak zabaltzen du sekzio hau, kolaboratzaile nahiz irakurleen iritziei bide eginez. Hirugarren atala boterea eta ustelkeriari eskainia dago eta bere baitan hainbat azpisail du: ekonomia, militarismoa... Salaketa sozialari egiten diote toki laugarren zatian: kartzela, marjinazio soziala, inmigrazioa, emakumea, sexualitatea... Azken atalean kultura eta komunikazioa dute aztergai; kultura minoritarioez, hezkuntzaz, komunikabideez eta teknologia berriez jardungo dute atal honetan. «

Atal horiek guztiek salaketa eta ikerketa dute euren oinarrian
» diosku aldizkariko zuzendari den Pepe Reik.


AZALA.

«Ardi Beltza»ren lehen zenbakiak 128 orrialde ditu eta aurrerantzean 120 inguru horretan jarraituko du. Aldizkariaren diseinua Tram Grafic enpresarena da eta oso gustura daude lortutako emaitzarekin. Berritzailea da diseinu aldetik eta, batez ere, formatuari dagokionean. Karratua da «Ardi beltza», egunkari bat baino txikiagoa eta aldizkari arrunt bat baino handiagoa. «

Aldizkari kutsua eman nahi genion baina egunkari itxurarekin nahastuta
». Nahasketa hori ez da tamainan soilik nabari. Barruko diseinuan ere, orrialde batzuk egunkari itxura handia ematen diote eta besteak aldizkari estetikara hurbiltzen dira gehiago. «

Gure planteamendu ideologikoarekin koherentzia gorde nahi genuen. Edukia apurtzailea izanik, euskarria ere apurtzaile izatea nahi genuen
».
Hogeitik gora langilek osatzen dute «Ardi beltza», gehienak erredakzioko kideak eta gainerakoak administrazioan jarduten dutenak. Guztiak Errenteriako egoitzan aritzen dira. Gainera, beste sei kolaboratzaile finko dituzte, egoitza honetatik kanpo. Katalunian hiru erredaktore ari dira lanean. Hauei guztiei korrespontsalak –mundu guztian zabalduta daudenak–, marrazkilariak, aldikako kolaboratzaileak... gehituta, hilabetekaria egiteko giza talde zabala dutela nabaria da.
Agerkariak bi edizio ditu egun. Bata elebiduna eta Euskal Herrian banatzen dena eta gaztelerazkoa bestea, hemendik kanpo zabaltzekoa. Urtea amaitu baino lehen katalanezko edizio berri bat aurreikusten dute. Euren asmoetan euskara hutsezkoa ere badute, baina hura argitaratzerako denbora gehiago pasako da seguruenik, «

beste urte bete edo
». Bertsio galegoa epe luzeagoan etor daiteke.


LIBURUAK.

«Ardi beltza» hilabetekari bat baino gehiago da. Harpidedunak urtean ordaindu beharreko 12.000 pezetekin, aldizkariaren 12 ale jasotzeaz gain, lau liburu ere eskuratuko ditu. Hilabetekaria ez bezala, liburuak kiosko eta liburudendetan salgai izango dira. Aldizkarian motz geratuko liratekeen gaiak osatzeko asmoz hartu zuten erabakia. «

Ikusi genuen presoekiko elkartasunaren gaia jorratzeko, adibidez, aldizkarian nahiko lekurik ez genuela, hoberena solidarioek beraiek liburu baten kontatzea zela
». Horrela banatutako lehen liburua «Elkartasun taupadak» izenburukoa da. Hurrengoa, apirilean banatuko dena «Prensa rosa, voto azul» izango da. Urte amaierarako Juan Carlos I Espainiako erregearen biografia (ez ofiziala, noski) jasoko duen liburua aurreikusi dute. «

Inork kontatu ez duena esango dugu guk eta badakigu gainera etorriko zaizkigula, arazoak ekarriko dizkigula, baita justizia aldetik ere. Eta Estrasburgera iritsi behar badugu Estrasburgora iritsiko gara. Baina ez dakit liburuaren doaneko publizitatea egiteko gogorik izango duten
». Horretan badute eskarmentua Pepe Rei eta bere taldeak; «Egin»eko ikerketa taldearen ia hamar urtetan 100 kereila inguru izan zituzten. Ez dute bat bera ere galdu. «

Egiazko informazio kontrastatua argitaratzen dugun bitartean, ez dugu arazorik izango
»


Azkenak
2024-12-04 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Muga-zergak ezarriko ote zaizkio unibertsitateko talentuari ere?

Ipar hemisferioan ikasturtea hastearekin batera izan ohi den albiste-zaparradan argitaratu zen duela astetxo batzuk: aspaldiko urteetan ez bezala, txinatar jatorriko ikasleak (275 milatik gora) ez dira jada ugarienak Estatu Batuetako unibertsitateetako atzerriko ikaslerian;... [+]


Urduñako espetxe frankistako biktima gehiago deshobiratzeko lanak abiatu dituzte berriro

Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.


2024-12-04 | Julene Flamarique
Autonomo faltsuen lan eredua aldatuko duela esan du Glovok, jabea epaitua izan baino egun bat lehenago

Sei urteko espetxe zigorra ezar diezaiokete Oscar Pierreri langileen eskubideen aurkako hainbat delituengatik. Epaiketa asteartean izan da Bartzelonan, eta astelehenean iragarri du legearen pean kontratatuko dituela 15.000 rider. CGT sindikatuak “fiskaltzaren aurrean... [+]


2024-12-04 | Leire Artola Arin
Kapitalismo berdearen izenean, lurraren defendatzaileak kriminalizatuta

2023an ezagutu genuen Solway Investment Group multinazional suitzar-errusiarraren boterea noraino iristen den. Guatemalan duen Fenix meategiaren gehiegikeriak agerian uzten zituen ikerketa baten berri eman zigun Prensa Comunitariako kazetari batek, eta elkarrizketa hori [+]


Teknologia
Mundu digital bortitza

Bilbon bazterkeria arriskuan dauden kolektiboekin lanean aritu nintzen bost urtez, arrakala digitalaren inguruan, batez ere emakumeekin. Bidean, bortizkeria matxistekin eta beste arazo askorekin aurkitu nintzen. Oso modu organikoan, indarkeria matxista pairatzen zuten... [+]


Materialismo histerikoa
Beteta

Bata bestea irentsiz gordetako azken galtzerdi parearen ondoren, ezin izan nuen kaxoia itxi. Horrela zegoen, gaizki itxita, bi astez jada, pijamena (pijamen tiraderan, oparitutako hiru izan ezik, ez dago pijamarik; “etxerako” kamiseta eta galtzaz beteta dago). Atera... [+]


2024-12-04 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Sir

Londrestik iritsi da ospe handiko arkitekto bat Galiziako herri txiki batera. David Chipperfield du izena, eraikinak mundu osotik zehar ditu, Berlin, Milan eta Shangaigo bulegoetatik lanean. Arkitektura elegantea, fina, Sir batek egindakoa. Istorioa Corrubedo herrixkan hasten... [+]


Euskara mailu bat da

Neronek esan nezake, baina Macronek esan zuen. Frantses nazioa zatitzeko tresnak omen dira frantsesa estatu hizkuntza bilakatu baino lehenagotik ere exagonoan baziren hizkuntza horiek. Aitortu ordez Frantziak hizkuntza horietako hiztunak azpiratu, uniformizatu eta asimilatu egin... [+]


Ikusezin

Tabernan zaude, barran, eskatu nahian. Mostradorean beste pertsona batzuk ere berdin. Laster izango da zure txanda, baina zuri tokatu arren, zerbitzariak ez dizu galdetu ea zer nahi duzun, salto egin dizu eta zure atzean etorri den gizona atenditu du. Ergel aurpegia geratu... [+]


2024-12-04 | Tere Maldonado
Biraka jarraitzen du gurpilak

Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]


2024-12-04 | Karmelo Landa
Durangok dakarrena

Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]


Cristina Osés. Euskararen demokratizaziorantz
“Jakin nahi dut nola deseraiki daitekeen euskararen aurreko indiferentzia”

2022an egin nuen topo Cristinarekin lehen aldiz, Eusko Ikaskuntzak antolaturiko Aniztasunaren kudeaketa demokratikoa Nafarroan proiektuaren baitan. Nafarroa Garaiko errealitate soziopolitikoaren ordezkari-edo ginen zortzi gazte elkartu eta batzen eta bereizten gaituzten aferez... [+]


Eguneraketa berriak daude