UME ALGARA, ERREGAI BAKARRA

  • dena. Ume nahiz gurasoei zuzendua, umorea, magia eta «Gurasodromo»a biltzen ditu. Aurkezle lanetan Ixiar Oreja, pailazoez lagunduta, eta kameren atzean, Kike Amonarriz zuzendari.

2021eko uztailaren 19an
Telebistarik ez balego, askoz dibortzio gehiago egongo liratekeela diote. Ez behintzat, «Barrebusa» bezalako saio gehiago izango balira, familia osoak ikus eta eztabaida dezan pentsatua baitago. Gisa honetan, telebistari leporatu ohi zaion inkomuni- kazio efektua lausotua geratzen da, bikoteen arteko iritzi trukaketari ere bide emanez. Ikuskizun hutsetik baino haratago joan nahi du beraz «Barrebusa»k, nahiz eta pailazokeriak, esketx eta abestiak oinarri izango diren. Gonbidatu nagusia familia ezagun bateko haurra izaten da, zeinak bere senideak aurkezten dituen.

«Neurri batean gurasoek ere parte hartze zuzena izan dezatela nahi dugu. Ordutegi berezi samar hori ere horregatik da. Normalean, gurasoak seme-alabei aginduak ematen ibiltzen dira, etxeko lanak egiteko, zintzo portatzeko, ez haserretzeko... Guk ordea, helduek guraso txartela merezi ote duten jakin nahi dugu»
diosku Kike Amonarriz zuzendariak. Horretarako sortu dute «Gurasodromoa» izeneko atala, non aita eta ama supergurasoak diren eta hipergurasoen txartela eskuratu behar duten, haurren munduarekin zerikusia duten galderak ongi erantzunez. Halaber, haurrek magia eta amarru miresgarriez gozatzeko parada dute Txan magoaren eskutik. Horrez gain, musikariak eta bestelako gonbidatuak ere ageri dira. Saioak ordea, ez du plato barruko emankizun baten itxura hartzen, zuzenean balitz bezala mozketarik gabe egiten baita. Zailtasun teknikoak gainditu eta astero Euskal Herriko antzoki ezberdin batean aritzen dira.

«Ikuskizun ibiltaria da, alde batetik, lotura sinbolikoa dauka herriz herri ibiltzeak. Eta bestetik, telebistari ondo datorkion sistema da, Miramongo platoak erabat hartuta daudelako»
azaltzen digu Xabier Otaegi «Txirri»k.


ENTSEGUEN BEHARRA.

Seriotasunez lan egiteko ospea du Ikuskin ekoiztetxeak. Oraingo honetan ere entsegatzen harrapatu ditugula esan behar. Telebistan, antzerkian eta musikan bezalaxe, gauzak ez baitira kasualitatez ondo ateratzen.

«Hemen ere gidoi bati jarraituz makina bat entsegu egiten dugu; hor dago koska dena ondo atera dadin. Bat-batekotasuna, egotekotan, entseguetan lantzen da. Gero, antzokian gaudela, gidoiari lotzen gatzaizkio»
mintzo zaigu Ixiar Oreja. Aurretik, «Euskaraokea»n aritutakoa, musika munduan bide berria jorratzeko erabakia hartu duela, gogo biziz heldu dio lan honi.

«Guztiz ezberdina izaten ari da «Euskara- okea»n umeak helduagoak izaten zirelako; «Barrebusa» aldiz, bost urte inguruko umeentzat dago zuzendua. Taldekideak oso ohituta daude umeekin tratatzen. Niretzat zailena beraz, txoko bat egin ahal izatea da, ez baitakit haiek hain erraz ohituko diren lankide berri bat izatera. Baina tira, gustura nago»
. Umeen prestutasunak harritu du gehien.

«Asko gustatzen zait umeen jarrera, edozertan oso erraz inplikatzen direlako, eszenatokira bakarrik igotzea gehiago kostatzen zaien arren. Bitxia da nola zahartzen garen neurrian, konplexuak sortzen zaizkigun, edo elkarri sortzen dizkiogun, umetan geneukan naturalitate hori alferrrik galduz».
Kike bat dator horrekin,

«haurrak oso gardenak dira, ez dute disimulatzen. Zerbait ez bazaie gustatzen berehala hasten dira aho zabalka edo ondokoari zirika. Beraz, berehala ikus daiteke asmatu dugun ala ez»
.


ORAINGO GURASOAK.

Hasiera hasieratik, Txirri, Mirri eta Txiribiton pailazoak, umeen alaigarri izateaz gain, artista hezitzaileak izateagatik ere nabarmendu dira; Xabier Otaegiren esanetan

«beti saiatu izan gara umeei gauzak etxeko ipuinen haritik kontatzen, hau da ona eta zintzoa eta birtute eta akatsen artean bereizten ikas dezaten. Kanten arloa ere bereziki zaintzen dugu, bai letra bai musika, doinuak ez daitezela pop hutsean geratu»
25 urtetik gorako eskarmentua edukita, garai bateko eta oraingo umeen artean alderik somatu ote duen galdetuta, Xabier ezezkoan dago,

«guk beti diogu umeak ez direla aldatzen. Baina egia da lehen baino informazio gehiago dutela erabilgarri. Egin kontu ikus-entzunezkoen aroan gaudela, telebistan kate mordoa, ordenadoreak eta bideo jokuak eskura dituzte, nonahi eta noiznahi. Informazio gehiago erabili ahal izateak ematen die noski, aukera gehiago. Aldaketak aldaketa, ez dira lehen baino zozo edo maltzurragoak. Kaleko lagunarteko giro hori akaso galdu egin dute, beste tankera bateko pikardia baten mesedetan»
.
Alabaina, denbora honetan, Xabierren ustetan bada zerbait aldatu egin dena: gurasoak.

«Hori da argi eta garbi nabaritu duguna. Azken biran, somatu dugu gurasoak gero eta gehiago datozela emanaldiak ikustera; bikoiztu edo hirukoiztu egin da kopurua. Baina, salbuespenak salbuespen, lehen baino askoz ere handizaleagoak dira, gizartearen lehiakortasunak eraginda-edo, denek nahi dute beren seme-alabak onenak, bizkorrenak, trebeenak eta super jakitunak izatea; solfeoa, ingelesa... Hiru hilabete baizik ez dituztela haurrak pailazoak ikustera daramatzate, eta urte t' erdi dituztenetik helduentzako kontzertuetara. Kontxo! adin bakoitzari dagokiona, haurrek jarrai dezatela haur izaten, kalean jolasten...»

Azkenak
2025-01-19 | Urtzi Ugalde
Agur, amatxu

Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.

Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]


Amatasunaren giltzarik gabe

AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea:  Elena Diaz.
Zuzendaritza:  Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]


Bayrouren aurkako zentsura mozioak porrot egin ondoren, Herritar Fronte Berria zatituta dago

Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.


2025-01-17 | ARGIA
Hasi da denboraldia, Saizarren eta Alorrenenean txotxa irekita

Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.


Iruñeko Erorien Monumentuaren eraispena eskatzeko manifestazioa egingo dute larunbat honetan Iruñean

Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


2025-01-17 | ARGIA
Spoiler, gurasokeria, ziborg, santujale eta guakamole, Euskaltzaindiaren Hiztegiko azken eguneratzeen artean

2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.


Jesus Carrera “diktadurak sortutako egoera bidegabeen biktimatzat” aitortu du Hondarribiko udalak

Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.


Tokiko espezieekin osatutako basoa landatzeari ekingo diote igandean Arrankudiaga-Zollon

Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.


2025-01-17 | Antxeta Irratia
Dagoeneko 1.000 autoinkulpaziotik gora bildu ditu J’accuse kanpainak

Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]


2025-01-17 | Gedar
Soraluzen ‘desokupei’ aurre egiteagatik deklaratu beharko du lagun batek

 Ekainaren 5ean bota zituzten Desokupacyl enpresako bi matoi Sorazuletik, eta bi pertsona identifikatu zituen Poliziak. Urtarrilaren 29an deklaratu beharko du haietako batek.


Ezezkoa eman dio Eskoriatza eta Aramaio arteko parke eolikoari Espainiako Gobernuak

Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoa.


Bizkaiko Foru Aldundiko langileen eta euskararen alde elkarretaratzea egin dute Bilbon

Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.


Eguneraketa berriak daude